लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. विसं २०८१ को मदन पुरस्कार विजेता स्रष्टा को हुन् ? छुदेन काविमो (औपन्यासिक कृति : उरमाल) – उरमाल उपन्यासले दार्जिलिङको चिया बगान क्षेत्रका महिला श्रमिकको सांस्कृतिक र ऐतिहासिक यथार्थलाई जीवन्त रूपमा उद्घाटित गरेको । – सीमापारि (कालिम्पोङ, भारत) का लेखक काविमोको पुस्त
राष्ट्रिय जनसङ्ख्या नीति : विषयगत प्रश्नोत्तर
राष्ट्रिय जनसङ्ख्या नीति १. नेपालले भोग्दै आएको जनसङ्ख्या सम्बद्ध चुनौती प्रस्तुत गर्दै राष्ट्रिय जनसङ्ख्या नीति, २०८२ ले निर्धारण गरेका उद्देश्य र नीति उल्लेख गर्नुहोस् । निश्चित भूगोलमा निश्चित समयावधिमा बसोबास गरेका मानिसको सङ्ख्यालाई जनसङ्ख्या भनिन्छ । जन्म, मृत्य र बसाइँसराइका कारण यो परिवर्तन भइरहन्छ । यो कुनै पनि मुलुकको शासन सञ्चालनका विविध आयामसँग सम्बन्धित हुन्छ । मुलुकको परिवर्तित शासकीय परिवेश र आधुनिक युगसापेक्ष जनसङ्ख्यासम्बन्धी सवालमा दृष्टिको
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. नेपालले रुबेला रोग निवारण गर्ने सफलता कहिले हासिल गरेको हो ? विसं २०८२ भदौ २ – विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले नेपालमा जनस्वास्थ्य समस्याको रूपमा रहेको रुबेला रोग निवारण भएको बताएको । – दक्षिण–पूर्व एसिया क्षेत्रीय कार्याल
बजेट रकमान्तर : विषयगत प्रश्नोत्तर
१. बजेट रकमान्तर भनेको के हो र यो किन आवश्यक पर्छ ? रकमान्तर सम्बन्धमा प्रचलित आर्थिक कार्यविधि तथा वित्तीय उत्तरदायित्वसम्बन्धी कानुनमा रहेको व्यवस्था उल्लेख गर्दै नेपालमा बजेट रकमान्तर सम्बन्धमा देखा परेका समस्या उल्लेख गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सन् २०२५ अगस्तमा प्रकाशित फिफा विश्व वरीयतामा नेपाली महिला राष्ट्रिय टोली कति औँ स्थानमा रहन सफल भएको छ ? ८७ औँ
प्रदेशको कार्यकारिणी अधिकार : विषयगत प्रश्नोत्तर
प्रदेशको कार्यकारिणी अधिकार १. प्रदेशको कार्यकारिणी अधिकार सम्बन्धमा संविधानले गरेको व्यवस्थाको चर्चा गर्दै नेपालको संविधानबमोजिम प्रदेश मन्त्रीपरिषद्को गठन प्रक्रिया सङ्क्षिप्तमा उल्लेख गर्नुहोस् । साथै प्रदेश प्रमुख र मुख्यमन्त्रीबिच रहेको कार्यात्मक सम्बन्धसमेत प्रस्ट पार्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. ‘दी हेन्ली पासपोर्ट इन्डेक्स’ २०२५ अनुसार विश्वका शक्तिशाली पासपोर्टको सूचीमा नेपाल कति औँ स्थानमा परेको छ ? ९५ औँ – १९९ वटा राष्ट्रको सूचीमा नेपाल र लिबिया ९५ औँ स्थानमा परेका । – कमजोर सूचीमा नेपालसँगै बङ्गलादेश, इरिट्रिया
नवीन सार्वजनिक शासन : विषयगत प्रश्नोत्तर
नवीन सार्वजनिक शासन १. नवीन सार्वजनिक शासनको अवधारणा उल्लेख गर्दै यस अवधारणाको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्न नेपालको कर्मचारीतन्त्रका के कस्ता पक्षमा सुधार गर्नुपर्ला ? आफ्नो धारणा प्रस्तुत गर्नुहोस् । सार्वजनिक प्रशासनमा रहेका विकृ
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. राष्ट्रिय चलचित्र अवार्ड २०८२ मा उत्कृष्ट चलचित्र घोषित हुन सफल चलचित्र कुन हो ? शाम्बाला
मानव स्रोत व्यवस्थापन : विषयगत प्रश्नोत्तर
मानव स्रोत व्यवस्थापन १. रणनीतिक मानव स्रोत व्यवस्थापन भनेको के हो ? यसको महत्व स्पष्ट पार्दै नेपालको सार्वजनिक प्रशासनमा रणनीतिक मानव स्रोत व्यवस्थापनको अवस्था विश्लेषण गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. नेसनल म्युजिक अवार्डस् (एनएमए) २०८१ मा लाइफ टाइम अचिभमेन्ट अवार्डबाट सम्मानित कलाकार को हुन् ? सङ्गीतकार शम्भुजित बाँस्कोटा
सूचनाको हक कार्यान्वयन : विषयगत प्रश्नोत्तर
सूचनाको हक कार्यान्वयन १. सूचनाको हकको प्रभावकारी कार्यान्वयनका लागि शासकीय पारदर्शिता आवश्यक छ तर पर्याप्त छैन भन्ने भनाइलाई स्पष्ट पार्दै नेपालमा सूचनाको हकको कार्यान्वयन गर्न सार्वजनिक निकायले निर्वाह गर्नुपर्ने मूलभूत कानुनी दायित्व उल्लेख गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. १७ औँ ब्रिक्स शिखर सम्मेलन कहिले र कहाँ सम्पन्न भएको हो ? सन् २०२५ जुलाई ५–६, रियो दी जेनेरियो, ब्राजिल – वैश्विक मञ्चमा आर्थिक रूपमा उदाउँदै गरेका विकासशील देशहरूको समूह
नेपाली नागरिकका कर्तव्य : विषयगत प्रश्नोत्तर
नेपाली नागरिकका कर्तव्य १. नेपालको संविधानबमोजिम नागरिकका कर्तव्य उल्लेख गर्नुहोस् । नेपालमा नागरिक कर्तव्य पालनाको अवस्था विश्लेषण गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. दैलेखको जलजले क्षेत्रमा कति वर्षलाई पुग्ने ग्यास रहेको रिपोर्ट आएको छ ? ५० वर्ष
निजी क्षेत्रको आर्थिक भूमिका : विषयगत प्रश्नोत्तर
निजी क्षेत्रको आर्थिक भूमिका १. नेपालको संविधानबमोजिम निजी क्षेत्रको आर्थिक भूमिका उल्लेख गर्दै नेपालको आर्थिक विकासका लागि सरकार र निजी क्षेत्रबिच सहकार्य गर्नुपर्नाका कारणहरू प्रस्तुत गर्नुहोस् । आर्थिक विकासका लागि सरकार र निजी क्षेत्रले के कसरी सहकार्य गर्न सक्छन् ? आफ्नो धारणा राख्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सुदूरपश्चिम प्रदेशलाई साक्षर प्रदेश घोषणा कहिले गरिएको हो ? विसं २०८२ असार १२
सम्पत्ति शुद्धीकरण नियन्त्रण : विषयगत प्रश्नोत्तर
सम्पत्ति शुद्धीकरण नियन्त्रण १. सम्पत्ति शुद्धीकरण नियन्त्रण किन आवश्यक छ ? सम्पत्ति शुद्धीकरणले मुलुकको आर्थिक विकासमा पार्ने प्रभावबारे चर्चा गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. राष्ट्रिय योजना आयोगले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार नेपालको आगामी तीन वर्षको आर्थिक वृद्धिदर कति हुने अनुमान छ ? ७.१ प्रतिशत – आयोगले २०८२ असारमा आर्थिक वर्ष २०८२/८३ देखि २०८४/८५ सम्म लागु हुने मध्यकालीन खर्च संरचना सार्वजनिक गरेको । – संरचनाले तीन वर्षभित्र सङ्घीय सरकारले खर्च
वैदेशिक सहायता परिचालन : विषयगत प्रश्नोत्तर
वैदेशिक सहायता परिचालन १. वैदेशिक सहायता परिचालनमा अन्तरतह स्वामित्व र समन्वयलाई सुदृढ बनाई सहायताको दक्षतापूर्वक उपयोग गर्न वैदेशिक सहायता परिचालन नीति, २०८२ ले गरेको प्रक्रियागत व्यवस्था उल्लेख गर्नुहोस् । साथै वैदेशिक सहायताका परिचालनमा प्रदेश र स्थानीय तहले निर्वाह गर्ने भूमिकासमेत उल्लेख गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. मानव विकास प्रतिवेदन, २०२५ मा नेपाल कति औँ स्थानमा रहेको छ ?
बजेटका उद्देश्य र प्राथमिकता : विषयगत प्रश्नोत्तर
बजेटका उद्देश्य र प्राथमिकता १. नेपाल सरकारको आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को लागि सङ्घीय संसद्मा पेस गरेको बजेटका उद्देश्य र प्राथमिकताहरू उल्लेख गर्नुहोस् । साथै प्रदेश सरकारहरूले प्रदेश सभामा पेस गरेको आगामी आवको बजेटले लिएका उद्देश्यहरूको तुलनात्मक विश्लेषण गर्नुहोस् ।
‘लोक सेवा युवाको भरोसा केन्द्र’
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले राज्यका नीति निर्माण तहमा सबै वर्गको प्रतिनिधित्वले राष्ट्रिय एकतालाई मजबुत बनाउन योगदान पुग्ने बताउनुभएको छ । उहाँले लोकतान्त्रिक व्यवस्थाको मर्म र भावनालाई आत्मसात् गरी निजामती सेवामा समावेशी समूहमार्फत उम्मेदवार सिफारिस हुनु सकारात्मक पक्ष रहेको बताउनुभयो ।
‘कमजोरीबाट सिक्दै सुधारको यात्रामा अघि बढ्छौं’
लोकसेवा आयोगका अध्यक्ष माधवप्रसाद रेग्मीले विगतका सफलताप्रति गौरव गर्दै वर्तमान प्रणालीलाई अझ सबल बनाउँदै सुधारको मार्गमा निरन्तर लागिरहने प्रतिबद्धता व्यक्त व्यक्त गर्नुभएको छ।