गोरखापत्र अनलाइन
के हो समाज अनि असामाजिक क्रियाकलाप
भाइबहिनीहरू, एकभन्दा धेरै मानिस जहाँ समुदायका रूपमा निश्चित र क्रमिक मूल्यमान्यताका साथ आआफ्नो संस्कृति, रहनसहन, व्यवस्था, धर्म आदि अँगालेर एकै स्थानमा बसोबास गर्ने गर्छन् । आदिम कालदेखि मानिसले आफ्नो सुुरक्षाका लागि आगो बालेर बस्ने र समूहमा बस्ने अनि एक अर्कोलाई सहयोग गर्ने प्रवृत्तिको विकास भएको हो । कालन्तरमा यस क्रमको विकास हुँदै आफ्ना आवश्यकताअनुसार चालचलन, कर्म, धर्म, संस्कृति र स्वव्यवहार अपनाउँदै समाजको विकास भएको हो । त्यस्ता मानिसको समूहलाई नै समाज भनिन्छ ।
-original-thumb.jpg)
उनन्तीस पानी उद्योगको अनुगमन
खाद्य, प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले प्रशोधित पिउने पानीको अनुगमनलाई तीव्रता दिएको छ । वर्षाका बेला पानीका कारण झाडापखाला, टाइफाइडलगायतका रोग फैलिन थालेपछि विभागको अनुगमन टोलीले पानी उत्पादनमा लागू गर्नुपर्ने न्यूनतम मापदण्ड पालना गरे वा नगरेको विषयमा अनुगमन गरेको हो । विभागका अनुसार सो टोलीले पछिल्लो दुई दिनमा २९ वटा प्रशोधित पानी उद्योगको अनुगमन गरी ती उद्योगबाट नमुना सङ्कलन गरी परीक्षणको तयारी गरेको छ ।
डेढ वर्ष अन्धकार पार्ने ज्वालामुखी
इजिप्टको नवौँ विपत्ति (नाइन्थ प्लेग) मा तीन दिन पूर्ण अन्धकार भयो तर इस्वी संवत् ५३६ मा विश्वका अधिकांश क्षेत्र १८ महिनासम्म अन्धकारमा डुब्ने घटना भयो । रहस्यमय कुहिरोले युरोप, मध्य पूर्व तथा एसियाको ठूलो क्षेत्र ढाकियो । दिनको समयमा कुहिरोले सूर्यका किरण छेक्नाले तापक्रमसमेत धेरै घट्यो, जसले गर्दा अन्नपात उब्जनी नराम्रोसँग प्रभावित हुँदा मानिस भोकै मर्न थाले । वास्तवमा त्यस अवधिलाई हामी अन्धकार युग भन्न सक्छौँ ।
मासिएका कुलो पुनस्र्थापनाको पहल
चक्लाबन्दी एवम् अतिक्रमणको कारण मासिएको वर्षौं पुरानो सार्वजनिक कुलो (स्थानीय भाषामा ‘पैनी’) पहिलेकै अवस्थामा ल्याउन पहल थालिएको छ । चन्द्रपुर नगरपालिकाको ५, ६, ८ र ९ नम्बर वडाका जमिनमा सिँचाइ हुने वर्षौं पुरानो ‘पैनी’ मासिएर पानी सडक तथा घर आँगनमा बग्न थालेपछि स्थानीय जनप्रतिनिधिले पूर्ववत् अवस्थामा ल्याउन पहल थालेका हुन् ।
कर्साघाटमा पुल निर्माण
बुटवल उपमहानगरपालिका–१५ र सैनामैना नगरपालिका–१ जोड्ने गरी १२७ मिटर लामो कर्साघाट (दानव नदी) पुल निर्माण सम्पन्न भएको छ । करिब ११ मिटर चौडाइको सो पुल तीनवटा स्ल्याबमा पाइल फाउन्डेसन प्रविधिमा निर्माण गरिएको हो ।
आयात प्रतिस्थापन गर्न उद्योग स्थापना
मुलुककै ठूलो र पहिलो स्वचालित आलु उद्योग स्थापना हुने भएको छ । रुपन्देहीको शुद्धोधन गाउँपालिकाको मैनहियामा स्थापना हुन लागेको यो उद्योग वातानुकूलित हुने बताइएको छ ।
‘टलकजङ्ग भर्सेस टुल्के’को सिक्वेल
तत्कालीन सरकार–माओवादी द्वन्द्वको कथामा बनेको चलचित्र ‘टलकजङ्ग भर्सेस टुल्के’को सिक्वेल निर्माण हुने भएको हो । पुरानै कलाकारहरू लिएर चलचित्र निर्माण गर्ने निर्माता रवीन्द्रसिंह बानियाँले जानकारी दिनुभयो । निश्चल बस्नेतले निर्देशन गरेको चलचित्रमा दयाहाङ राई, खगेन्द्र लामिछाने, ऋचा शर्मा, सुशाङ्क मैनाली, रवीन्द्रसिंह बानियाँ, प्रकाश घिमिरेलगायत कलाकार मुख्य भूमिकामा थिए । ‘टलकजङ्ग भर्सेस टुल्के’को कथा तथा पटकथा खगेन्द्र लामिछानेले लेख्नुभएको थियो ।
सप्तकोसी कटानबाट बस्ती जोखिममा
परराष्ट्रमन्त्री डा.नारायण खड्काले सप्तकोसीको कटानलाई नियन्त्रण गरी बाढी प्रभावित क्षेत्रका मानिस र जमिनलाई सुरक्षित राख्न नेपाल सरकारले कुनै कसर बाँकी नराख्ने बताउनुभएको छ । परराष्ट्रमन्त्रीे खड्काले आइतबार उदयपुरको बेलका नगरपालिका वडा नं. ८ स्थित कोसी कटान क्षेत्रको स्थलगत निरीक्षणका क्रममा सो कुरा बताउनुभएको हो ।
पुँजी वृद्धि प्रस्ताव पारित
रिलायन्स लाइफ इन्स्योरेन्स लिमिटेडको विशेष साधारण सभा सम्पन्न भएको छ । सो सभाले कम्पनीको अधिकृत पुँजी वृद्धि गर्ने, पुँजी वृद्धि एवंं अन्य व्यवस्थासमेत समावेश गरी प्रबन्धपत्र तथा नियमावलीमा आवश्यक संशोधन गर्ने, भविष्यमा अन्य कुनै जीवन बीमा कम्पनीसँग एक आप
बजेट विनियोजन हुन्छ कार्यान्वयन हुँदैन
कर्णाली प्रदेश सरकारले स्थापना गर्ने भनिएको पर्वतीय विज्ञान तथा प्रविधि विश्वविद्यालयले चार वर्ष बितिसक्दासमेत कुनै आकार ग्रहण गर्न सकेको छैन । कर्णाली सरकारले पर्वतीय विज्ञान तथा प्रविधि विश्वविद्यालय स्थापना गर्ने भनेर आर्थिक वर्ष २०७५/७६ को नीति तथा कार्यक्रम र बजेटमा उल्लेख गरेकोे थियो । त्यसयता सरकारले बर्सेनिबजेट विनियोजन गरे पनि विश्वविद्यालयका लागि कुनै प्रयत्न गरिएको छैन ।
मलको सहज आपूर्ति प्राथमिकतामा
नवनियुक्त कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री मृगेन्द्रकुमार सिंह यादवले रासायनिक मलको समस्या समाधान गर्ने कार्यलाई आफूले प्राथमिकतामा राखेको बताउनुभएको छ ।सोमबार मन्त्रालयमा पदभार ग्रहण गर्दै उहाँले भन्नुभयो, “अहिले जताततै मलको मात्र कुरा हुन्छ । स
निर्वाचन आयोगद्वारा डेढ अर्ब फिर्ता
निर्वाचन आयोगले स्थानीय तह निर्वाचनमा खर्च नभएको एक अर्ब ५० करोड रुपियाँ अर्थ मन्त्रालयलाई फिर्ता गरेको छ । आयोगले खर्च नभएको रुपियाँ अझै बढ्न सक्ने अनुमान गरेको छ । आयोगका प्रवक्ता शालिग्राम शर्मा पौडेलले अर्थ मन्त्रालयबाट स्थानीय तह निर्वाचनका लागि सुनिश्चित भएको रुपियाँमध्ये एक अर्ब ५० करोड खर्च नहुँदा असार १६ गते फिर्ता पठाएको जानकारी दिनुभयो । आयोगले स्थानीय निर्वाचनका लागि मन्त्रालयसमक्ष आठ अर्ब ९५ करोड बजेट माग गरेको थियो तर मन्त्रालयले आठ अर्ब ११ करोड बजेट सुनिश्चित गरेको थियो ।
महानगरका बालगृह मापदण्डविपरीत
भरतपुर महानगरपालिकामा सञ्चालन भएका केही बालगृह मापदण्डअनुसार सञ्चालन नभएको पाइएको छ । भरतपुर महानगर उपप्रमुख चित्रसेन अधिकारीसहितको टोलीले आइतबार निरीक्षण एवं अनुगमनका क्रममा मापदण्डअनुसार बालगृह सञ्चालन नभएको पाइएको हो ।
विज्ञापन आचारसंहिता
वर्तमान सञ्चार युगमा उत्पादित वस्तु वा सेवाको बिक्री प्रवद्र्धनका निम्ति विज्ञापनको विशिष्ट महत्त्व रहँदै आएको छ । यो अति नै प्रतिस्पर्धात्मक समयले विज्ञापनका कारण सेवा वा वस्तुले लक्षित उपभोक्ताको ध्यानाकर्षण गर्ने मात्र नभई पृथक् पहिचान कायम गर्न पनि सक्षम हुन्छन् । फलस्वरूप ठूला उद्योगहरूले निश्चित प्रतिशत विज्ञापन खर्चका रूपमा छुट्याएका पाइन्छन् तर हिजोआज विज्ञापनका नाममा विभिन्न नकारात्मक गतिविधिले पनि प्रश्रय पाइरहेको छ । यो आमउपभोक्ताले महसुस गर्दै आएका तथ्य पनि हुन् । सञ्चारका विभिन्न माध्यमबाट गरिने श्रव्य, दृश्य, छापा तथा अन्य विज्ञापनहरूको भाषा, शैली, प्रस्तुति आपत्तिजनक पनि रहने गरेका छ
विश्वासिलो मौद्रिक नीति
नेपालको संविधानको धारा ११९ बमोजिम नेपाल सरकारको अर्थमन्त्रीले सङ्घीय संसद्को संयुक्त बैठकमा आर्थिक वर्ष २०७९÷८० को बजेट प्रस्तुत गरी दुवै सदनबाट उक्त बजेट पारित भइसकेको अवस्था छ । यसैले उक्त बजेट तथा नेपाल सरकारले अख्तियार गरेको आर्थिक नीतिलाई कार्यान्वयन गर्नका लागि केन्द्रीय बैङ्कको हैसियतमा नेपाल राष्ट्र बैङ्कले मौद्रिक नीति तर्जुमा गर्नुपर्ने कानुनी व्यवस्था नेपाल राष्ट्र बैङ्क ऐन, २०५८ ले स्पष्ट गरेको छ । उक्त व्यवस्था आजभन्दा ७६ वर्ष अगाडि अर्थात् नेपाल राष्ट्र बैङ्क ऐन, २०१२ अन्तर्गत २०१३ साल वैशाख १४ मा स्थापना भएपश्चात् सो बैङ्कले केन्द्रीय बैङ्कको रूपमा रही आर्थिक क्षेत्रको व्यवस्थापन र वित्तीय संस्थाहरूको मौद्रिक नियमक तथा प्रक्षेपणको रूपमा समेत कार्य गर्ने गरेको छ । साथै, यस बैङ्कले अर्थतन्त्रको दिगो विकासको निमित्त मूल्य स्थिरता कायम गर्न र शोधनान्तर सुदृढीकरण गर्नका लागि आवश्यक मौद्रिक तथा विदेशी विनिमय नीति निर्माण गर्न, सुरक्षित, स्वस्थ तथा सक्षम भुक्तानी प्र
