अविनाश चौधरी
धनगढी, असार ९ गते । कैलालीको कैलारी गाउँपालिकामा थप ९२१ जनामा सिकलसेल पोजेटिभ पाइएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको आर्थिक सहयोगमा गरिएको स्क्रिनिङबाट थप नौ सय बढीमा सिकलसेल पोजेटिभ देखिएको हो ।
थारु समुदायको बाहुल्यता रहेको सो पालिकामा स्क्रिनिङ अभियान सञ्चालन गरेर छ हजार ७६४ जनाको स्क्रिनिङ गरिएको छ । जसमध्ये कुल परीक्षणको १३.६१ प्रतिशतको सिक्लिङ पोजेटिभ देखिएको चिकित्सकको भनाइ छ ।
सिकलसेल रोगको बिरामी वा बाहक पुष्टि गर्न सिक्लिङ पोजेटिभले पुनः इलेक्ट्रोफोरेसिस मेसिनबाट परीक्षण गराउनु पर्छ ।
सिक्लिङ पोजेटिभ देखिएकामध्ये कति जना सिकलसेलको बिरामी र कति जना बाहक (ट्रेट) हुन भन्ने कुराको पुष्टि एक हप्तापछि जानकारी हुने गाउँपालिकाका स्वास्थ्य शाखा प्रमुख नरेशकुमार चौधरीले जानकारी दिनुभयो ।
किटद्वारा गरिएको स्क्रिनिङबाट सिक्लिङ पोजेटिभ भएको मात्रै पत्ता लाग्ने गर्छ । सिकलसेल रोगको बिरामी वा बाहक पुष्टि गर्न सिक्लिङ पोजेटिभले पुनः इलेक्ट्रोफोरेसिस मेसिनबाट परीक्षण गराउनु पर्छ । सेती प्रादेशिक अस्पतालमा यो परीक्षणको व्यवस्था रहेको छ ।
कैलारी गाउँपालिकाको नौ वटै वडामा स्क्रिनिङ अभियान सञ्चालन गरिएको थियो । वडा नम्बर १ मा ९४९ जनाको परीक्षण गर्दा ७८, वडा २ मा ७९८ को परीक्षण गर्दा ९०, वडा ३ मा ६९२ जनाको परीक्षण गर्दा ८७ जनाको सिक्लिङ पोजेटिभ रिपोर्ट आएको थियो । यसैगरी, वडा ४ मा ८७४ जनाको परीक्षण गर्दा ९७, वडा ५ मा ९४१ जनाको परीक्षण गर्दा २२९, वडा ६ मा ५७१ जनाको परीक्षण गर्दा ६८ जनाको पोजेटिभ रिपोर्ट आएको छ ।
पछिल्लो समय परीक्षणबाट देखापरेको तथ्याङ्कअनुसार कैलारीमा सिकलसेल रोगको अवस्था चिन्ताजनक रहेको स्वास्थ्य शाखा प्रमुख चौधरीले बताउनुभयो ।
वडा नम्बर ७ मा ५५१ जनाको परीक्षण गर्दा ७९, वडा ८ मा ६७४ जनाको परीक्षण गर्दा १४१ र वडा ९ मा ७१२ जनाको परीक्षण गर्दा ५२ जनाको पोजेटिभ रिपोर्ट आएको छ । सिकलसेल थारु समुदायमा लाग्ने वंशाणुगत रोग हो । रोगी आमाबुबाको जिनमार्फत यो रोग सन्तानमा देखापर्ने गर्छ । कैलारीमा कुल जनसङ्ख्याको ९५ प्रतिशत थारु समुदायको बसोबास छ ।
सो समुदायमा देखापरेको सिकलसेलको यो तथ्याङ्कले सरोकारवालालाई पनि चिन्तित बनाएको छ । पछिल्लो समय परीक्षणबाट देखापरेको तथ्याङ्कअनुसार कैलारीमा सिकलसेल रोगको अवस्था चिन्ताजनक रहेको स्वास्थ्य शाखा प्रमुख चौधरीले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “समुदायस्तरमा सचेतनाको खाँचो देखिएको छ ।”
सो गाउँपालिकामा ९५ जना सिकलसेल रोगको पुराना बिरामी छन् । उनीहरू गाउँपालिकाको सम्पर्कमा रहेर औषधिउपचार गराउँदैआएको स्वास्थ्य शाखाले जानकारी