मनहरी समाचारदाता
हेटौँडा, चैत २० गते । तत्कालीन समयमा कक्षा १२ सम्मको पढाइको व्यवस्था गाउँमा नै गर्न सके सदरमुकाम जानुपर्ने बाध्यता हट्ने सोचेर गाउँका अगुवाले विद्यालय स्थापना गराए । १२ कक्षापछि फेरि स्नातक तहसम्मको सपना देखे ।
त्यो सपना साकार पार्न गाउँका अगुवा, राजनीतिक पार्टीका नेता, सङ्घ संस्थाका मान्छेले कम्मर कसे । मकवानपुरको दोस्रो प्रमुख व्यापारिक केन्द्र मानिने मनहरी गाउँपालिका–८ मा स्थापित मनहरी बहुमुखी क्याम्पस बनाउने सपना त पूरा भयो तर यसलाई चलाउन अहिले निकै समस्या परिरहेको छ । त्यसअघि सोही वडामा कक्षा १२ सम्मको अध्यापन व्यवस्था गरिएको महेन्द्र किरण माध्यमिक विद्यालय सञ्चालनमा भने त्यति समस्या छैन ।
२०६९ सालमा घरदैलो गरेर चन्दा सङ्कलन गरेको र स्थानीय सामुदायिक वन र स्थानीय निकायसँग समेत समन्वय गरेर मनहरी बहुमुखी क्याम्पस स्थापना भएको हो । स्थापनाको १२ वर्ष पुग्दासमेत यसले गति लिन नसकेको क्याम्पसका नवनियुक्त प्रमुख गोविन्द बर्ताैला बताउनुहुन्छ । स्नातक तह अध्ययनका लागि सदरमुकाम हेटौँडा र चितवनका क्याम्पसमा पढ्न जाने विद्यार्थीलाई गाउँमै रोक्ने र घरायसी कामसँगै शिक्षा दिलाउने लक्ष्य क्याम्पसले राखेको थियो । क्याम्पसमा अहिले अर्थशास्त्र र मानविकी सङ्कायमा चार बर्से कोर्सकै अध्यापन भइरहेको क्याम्पस प्रमुख बर्ताैलाले बताउनुभयो । मनहरीसहित पश्चिम मकवानपुरका कैलाश र राक्सिराङ गाउँपालिकाका विद्यार्थीका लागि समेत लक्षित गरी क्याम्पस स्थापना भएको हो । ती गाउँपालिकाका अध्यक्ष र उपाध्यक्ष स्वतः क्याम्पस सभा सदस्य हुने गरी क्याम्पसको विधान बनाइएको छ ।
अहिले क्याम्पसमा ७२ विद्यार्थी अध्ययनरत छन् । तीमध्ये पहिलो वर्षको बिबिएस कक्षामा २२ विद्यार्थी भएर उत्साह थपिएको क्याम्पस प्रमुख बर्ताैलाको भनाइ छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “तर यो नै पर्याप्त होइन । विद्यार्थी कम हुँदा क्याम्पस राम्ररी चल्न नसकेको हो ।”
क्याम्पस सञ्चालक समितिका अनुसार हरेक वर्ष २० देखि २५ लाख रुपियाँ व्यवस्थापन गर्न सक्दा गाउँमै क्याम्पस सञ्चालन गर्न सक्ने अवस्था छ तर विद्यार्थीको अध्ययन शुल्कबाट मात्रै उक्त रकम व्यवस्थापन हुन सक्ने अवस्था छैन । क्याम्पस घाटामा सञ्चालन हुने र प्राध्यापक÷सहप्राध्यापकले नै तलब पाउने अवस्था नरहेपछि मनहरी गाउँपालिकाले वार्षिक रूपमा रकम अनुदान दिइरहेको छ । अधिकार क्षेत्रभन्दा बाहिर गएर अनुदान रकम क्याम्पसलाई दिइएको भन्दै महालेखा परीक्षक कार्यालयबाट परीक्षण प्रतिवेदनमा बेरुजु देखाएपछि स्थानीय तहबाट रकम लिन असहज भएको क्याम्पस सञ्चालक समिति सदस्यसमेत रहेका मनहरी गाउँपालिका–८ कां वडाध्यक्ष नारायण उप्रेती बताउनुहुन्छ ।
राजनीतिक दल तथा अगुवाले सकारात्मक सोचेर योजना बनाउने हो भने गाउँमै स्थापित क्याम्पसले तङ्ग्रिने अवसर पाउने र सञ्चालन भइसकेको क्याम्पस बन्द हुने दिशामा नजाने क्याम्पस प्रमुख बर्ताैलाको सुझाव छ । क्याम्पसमा पूर्ण र आंशिक गरी सात जना प्राध्यापक, सहप्राध्यापक र कर्मचारी गरी १० जनशक्ति परिचालित छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट सम्बन्धन प्राप्त क्याम्पसले शिक्षा शास्त्रसमेत चलाउने अवसर पाए विद्यार्थी वृद्धि भई आर्थिक क्षेत्रसमेत बलियो हुने अनुमान छ । पछिल्लो १० वर्षयता त्रिभुवन विश्वविद्यालयले शिक्षा शास्त्रका लागि नयाँ अनुमति दिन रोकेको छ ।
