विमानस्थलको आम्दानी चार सय चौहत्तर

काठमाडौँ, माघ १८ गते । राज्यले अर्बौं रुपियाँ लगानी गरेर निर्माण गरेका विमानस्थलको वार्षिक आम्दानी ४७४ रुपियाँ ! सुन्दा अचम्म लाग्न सक्छ तर खोटाङको लामिडाँडा विमानस्थलले सन् २०२४ भरमा गरेको आम्दानी यति नै हो । 

स्थानीय बासिन्दाले कुटो तथा कोदालो प्रयोग गरेर निर्माण थालेका उक्त विमानस्थलमा नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले ६ करोड ७६ लाख ९३ हजार रुपियाँ लागतमा धावनमार्ग कालोपत्र गरेको थियो । विमानस्थलमा विक्रम संवत् २०७६ असार ३ गते परीक्षण उडानसमेत गरिएको थियो । कच्ची अवस्थामै करिब ४८ वर्ष सञ्चालनमा रहेर कुनै बेला वार्षिक लाखौँ रकम आम्दानी गरेको उक्त विमानस्थलमा अहिले पनि नियमित कर्मचारीले काम गर्छन् तर पछिल्लो एक वर्षमा ४७४ रुपियाँ मात्रै आम्दानी भएको हो ।

लामिडाँडा मात्रै होइन, अहिले देशभर कालोपत्र धावनमार्ग भएका सुविधायुक्त नौ वटा विमानस्थलको अवस्था त्यस्तै छ । यी नौ वटा विमानस्थलको धावनमार्ग कच्ची हुँदा सञ्चालन हुने गरेका थिए । तर धावनमार्ग कालोपत्रे भएपछि उडान ठप्प छन् । बागलुङ विमानस्थल, बैतडी, रुकुमको चौरजहारी, डोटी, खोटाङको लामिडाँडा, मनाङ, डोल्पाको मसिनेचौर, रुम्जाटार र कालीकोटको सुनथराली विमानस्थलका धावनमार्ग कालोपत्रे छन्, प्राविधिक र कर्मचारी गरेर कम्तीमा पाँच जनाले दैनिक कामसमेत गर्दै आएका छन् । तर ती विमानस्थलमा जहाज अवतरण नहुने भएपछि विमानस्थलमा राज्यले गरेको आम्दानी लाभ लिन सकिएको छैन ।

प्राधिकरणका अनुसार हाल सञ्चालनमा रहेका विमानस्थलमध्ये १६ वटा विमानस्थल मात्रै नाफामा रहेका छन् । घाटामा रहेका विमानस्थल सञ्चालन नाफामा रहेका विमानस्थलको आम्दानीबाट हुँदै आएको छ । प्राधिकरणका सूचना अधिकारी ज्ञानेन्द्र भुलले भन्नुभयोे, “सहज हवाई यात्राका लागि मुलुकका अधिकांश जिल्लामा हवाई सञ्जाल विस्तारका लागि निर्माण गरिएका उड्डयन पूर्वाधारको प्रभावकारी उपयोग नहुँदा राज्यले लगानीको प्रतिफल प्राप्त गर्न सकिरहेको छैन । राज्यसँग साना जहाजको कमी भएकै कारण अहिले नियमित उडान हुन सक्ने ठाउँमा समेत उडान हुन नसक्दा आम्दानी गुमिरहेको छ ।” जहाजको अभाव, महँगो हवाई भाडा, दुर्गममा उडानमा प्रतिस्पर्धा नभएकै कारण तयारी अवस्थाका विमानस्थलबाट समेत आम्दानी हुन नसकेको उहाँको भनाइ छ ।

प्राधिकरणका अनुसार डोटी विमानस्थलको गत वर्षको वार्षिक आम्दानी नौ हजार ४७५ र रुम्जाटार विमानस्थलको वार्षिक आम्दानी १० हजार ६७८ रुपियाँ मात्र छ । 

सरकारले हवाई सञ्जाल विस्तारका लागि ठुलो लगानी गरेर देशभर तीन अन्तर्राष्ट्रियसहित ५५ वटा विमानस्थल निर्माण गरेको छ । जसमध्ये सञ्चालनमा रहेका ३५ विमानस्थलमध्ये १२ वटा विमानस्थलको वार्षिक आम्दानी भने १० लाख रुपियाँभन्दा कम छ । त्यस्तै छ वटा विमानस्थलबाट वार्षिक हवाई सेवा लिने यात्रुको सङ्ख्या एक हजारभन्दा कम छ ।