नरैनापुरका एक बालिकामा जापानी इन्सेफलाइटिस पुष्टि

सिराज खान 

नेपालगन्ज, भदौ २४ गते । बाँकेको नरैनापुर गाउँपालिकाका एक जना बालिकामा जापानी इन्सेफलाइटिस पुष्टि भएको छ । ज्वरो, टाउको दुख्ने र पेट दुख्ने लगायतको समस्याबाट पालिकामा धेरै जना बिरामी रहेको बेला नरैनापुर गाउँपालिका–१ मतहनिया गाउँकी ९ वर्षीया बालिकामा जापानी इन्सेफलाइटिस पुष्टि भएपछि सो क्षेत्रमा जापानी इन्सेफलाइटिस पनि फैलिएको हुन सक्ने आशङ्का बढेको हो । 

स्वास्थ्य कार्यालय बाँकेका प्रमुख अङ्गद बहादुर शाहीले भेरी अस्पतालमा भर्ना रहेकी नरैनापुर गाउँपालिका–१ मतहनिया गाउँकी ९ वर्षीया बालिकाको ल्याब परीक्षण गर्दा जापानी इन्सेफलाइटिस पुष्टि भएको बताउनुभयो । उहाँले एकजना बालिकामा सो पुष्टि भएपछि नरैनापुरका अन्य बिरामीमा जापानी इन्सेफलाइटिस भएनभएको परीक्षण र अनुसन्धान गर्नु पर्ने अवस्था आएको बताउनुभयो । अनुसन्धानको व्यवस्था मिलाउन थालिएको पनि स्वास्थ्य कार्यालय बाँकेले जनाएको छ । 

भेरी अस्पतालको पेडियाट्रिक वार्डमा उपचाररत ती बालिकाको स्वास्थ्यमा सुधार भइरहेको अस्पतालका बालरोग विशेषज्ञ डा.प्रतिमा खड्काले बताउनुभयो । उहाँले दस दिन बढीको उपचारपछि अहिले बालिकाको स्वास्थ्यमा क्रमिक सुधार भइरहेको जनाउनुभयो । ती बालिकालाई करिब एक हप्ता आइसियुमा राखेर उपचार गरिएको थियो ।

ती बालिकालाई जापानी इन्सेफलाइटिस विरुद्धको खोप लगाइएको÷नलगाइएको बारे केही पनि थाहा हुन नसकेको स्वास्थ्य कार्यालय बाँकेका प्रमुख शाहीको भनाइ छ । उहाँले जापानी इन्सेफलाइटिसबाट जोगिन जन्मेको १२ देखि २३ महिनाभित्र खोप लगाइनु सक्नु पर्ने हुन्छ । 

तर स्वास्थ्य क्षेत्रको पहुँच निकै कम रहेको र सचेतनाको पनि अभाव रहेको जिल्लाकै विकट मानिने नरैनापुरका अधिकांशले खोप लगाए÷नलगाएको बारे स्वयम स्वास्थ्यकर्मीहरू समेत जानकार छैनन् ।

चिकित्सकहरूका अनुसार सुँगुर र चराहरूमा जापानीज इन्सेफलाइटिसका भाइरस हुन्छन् । ती जनावरलाई टोकेको क्युलेक्स नाम गरेको लामखुट्टेले मानिसलाई टोकेपछि सङ्क्रमण गराउँछ । यो भाइरसले मुख्यतया मस्तिष्कलाई असर पार्ने गर्छ ।

जापानीज इन्सेफलाइटिस भइसकेपछि ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, जीउ काम्ने र वान्ता लागेको जस्तो लक्षण देखापर्ने भेरी अस्पताल नेपालगन्जका सूचना अधिकारी वरिष्ठ फिजिसियन डा. सङ्केत कुमार रिसालले बताउनुभयो । जापानीज इन्सेफलाइटिस लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने रोग भएकाले लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्ने उपाय अपनाएर मात्र यो रोगको जोखिम कम गर्न सकिने उहाँको भनाइ छ ।