सियोल, असोज २५ गते । उत्तर कोरियाले आफ्नो सत्तारुढ वर्कर्स पार्टीको ८०औँ वार्षिकोत्सवको अवसरमा आयोजित भव्य सैन्य परेडमा ‘सबैभन्दा शक्तिशाली’ अन्तरमहाद्वीपीय ब्यालेस्टिक मिसाइल (आइसिबिएम) प्रदर्शन गरेको प्योङयाङको सरकारी मिडिया कोरियन सेन्ट्रल न्युज एजेन्सी (केसिएनए) ले जनाएको छ ।
उक्त परेडमा रुस र चीनका उच्च अधिकारी पनि उपस्थित थिए । परेडमा नेता किम जोङ उनले व्यक्तिगतरूपमा नेतृत्व गर्नु भएको थियो । हालै युक्रेनमा भइरहेको युद्धले उहाँलाई मस्कोसँग अझ निकट बनाएको देखिन्छ । उत्तर कोरियाले रुसको सेनासँगै लड्न हजारौँ सैनिक पठाइसकेको र त्यसको प्रतिफल स्वरूप रुसबाट महत्त्वपूर्ण सहयोग प्राप्त गरेको बताइन्छ ।
रूसी सुरक्षा परिषदका उप-प्रधान तथा राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनका निकट सहयोगी दिमित्री मेदभेदेव, चिनियाँ प्रधानमन्त्री ली किआङ र भियतनामका नेता टो लाम परेडमा सहभागी हुनुभएको थियो । केसिएनएले प्रकाशित तस्बिरमा सबै जना किमको छेउमै बसेका देखिनु भएको थियो ।
उक्त परेडमा देशका अत्याधुनिक हतियार प्रदर्शन गरिएको थियो, जसमा नयाँ ह्वासोङ-२० आइसिबिएम पनि समावेश थियो । केसिएनएले यस मिसाइललाई ‘सबैभन्दा शक्तिशाली आणविक रणनीतिक हतियार प्रणाली’ भनेर वर्णन गरेको छ । राजधानी प्योङयाङमा राति सम्पन्न सो कार्यक्रम अत्यन्त रङ्गीन बनेको थियो ।
परम्परागत पहिरनमा सजिएका हजारौँ नागरिकले राष्ट्रिय झण्डा फहराउँदै उत्साहपूर्वक हर्षोल्लास प्रकट गरेका थिए । मुख्य सडकमा आधुनिक हतियार प्रदर्शन भइरहेका दृश्य टेलिभिजन प्रसारणमार्फत देखाइएका थिए । केसिएनएका अनुसार लामो दूरीका रणनीतिक क्रूज मिसाइल, ड्रोन प्रक्षेपण सवारी साधन, भूमि–देखि–हावा र भूमि–देखि–भूमि मिसाइललगायत विशेष हतियार क्रमशः परेडमा देखाइएका थिए ।
नेता किम जोङ उनले सम्बोधन गर्दै देशको ‘अजेय’ सेनाले हरेक कठिनाइ पार गरेर उज्ज्वल भविष्यको निर्माणमा पार्टीका प्रयासलाई दोब्बर शक्ति थपेको बताउनुभयो । उहाँले युक्रेन विरुद्धको युद्धमा रुसको सेनासँगै लडिरहेका उत्तर कोरियाली सैनिकको वीरता र बलिदानको खुलेर प्रशंसा गर्नुभयो ।
“अन्तर्राष्ट्रिय न्यायका लागि विदेशी भूमिमा हाम्रा क्रान्तिकारी सशस्त्र सेनाले प्रदर्शन गरेको अदम्य लडाइँको भावना र जितले वैचारिक तथा आध्यात्मिक पूर्णता देखाएको छ”, उहाँले भन्नुभयो । दक्षिण कोरियाको दाबीअनुसार रुसका लागि लडिरहेका करिब छ सय उत्तर कोरियाली सैनिक मारिएका छन् भने हजारौँ घाइते भएका छन् ।
केसिएनएले परेडलाई ‘देशको अतुलनीय रक्षा प्रविधि क्षमता र तीव्र विकासगत प्रगतिको प्रदर्शन’ भनेर वर्णन गरेको छ । यसले विश्वलाई अब उत्तर कोरियालाई बेवास्ता गर्न नसक्ने सन्देश दिएको जनाइएको छ । दक्षिण कोरियाले यस वर्षको एपेक शिखर सम्मेलनको अवसरमा उत्तर कोरिया र संयुक्त राज्य अमेरिकाबिच सम्भावित बैठकलाई ‘अस्वीकार गर्न नसकिने’ बताएको छ ।
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा किमसँग तीन पटक भेट गर्नु भएको थियो र एक पटक ‘हामी प्रेममा पर्यौँ’ भन्दै असामान्य टिप्पणी गर्नु भएको थियो । तर ती भेटघाटबाट स्थायी आणविक सम्झौता हुन सकेन । त्यसयता उत्तर कोरियाले आफूलाई ‘अपरिवर्तनीय आणविक राज्य’ घोषित गरेको छ ।
गत महिना बेइजिङमा आयोजित विशाल सैन्य परेडमा किम, चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङ र रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन एक साथ उपस्थित हुनुभएको थियो । यसै हप्ता केसिएनएले मस्को र प्योङयाङबिच जारी संयुक्त वक्तव्यमा रुसको सत्तारूढ पार्टीले उत्तर कोरियाको रक्षा क्षमता विस्तारका लागि चालेका कदमलाई दृढ समर्थन जनाएको उल्लेख गरेको थियो ।
हार्वर्ड विश्वविद्यालयको एसिया सेन्टरका भिजिटिङ स्कलर सेओङ-ह्योन लीका अनुसार यो परेडलाई पृथक घटनाको रूपमा नभई, क्षेत्रीय भूराजनीतिक संरचनामा भइरहेको गहिरो परिवर्तनको चरम रूपका रूपमा बुझ्न जरुरी छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “यो परेड वासिङ्टन र सियोलबिचको बलियो गठबन्धनलाई प्रत्यक्ष चुनौती दिने कडा चेतावनी हो, किनभने अब यसको ढोकामा चीन, रुस र उत्तर कोरियाको समेकित तथा शक्तिशाली त्रिपक्षीय ब्लक तयार भइसकेको छ ।” रासस/एएफपी