माले, साउन ११ गते । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले शनिबार माल्दिभ्सको भ्रमण समाप्त गर्दै पूर्वाधार परियोजनाहरू र नगद अभावमा रहेको यस हिन्द महासागरीय राष्ट्रलाई महत्त्वपूर्ण आर्थिक सहायता प्रदान गरेर सम्बन्ध नवीकरण गर्नुभएको छ ।
क्षेत्रीय शक्ति भारतले आफ्नो सानो तर रणनीतिक रूपमा महत्त्वपूर्ण छिमेकी राष्ट्र माल्दिभ्स सन् २०२३ मा भारत विरोधी मञ्चमा राष्ट्रपति मोहम्मद मुइज्जुको निर्वाचनपछि आफ्नो प्रतिद्वन्द्वी चीनको कक्षामा जाँदै गरेकामा चिन्ता व्यक्त गरेको थियो ।
कार्यालयमा आएपछि मुइज्जुले द्वीप समूहमा खोज र उद्धार विमान सञ्चालन गर्ने भारतीय सैन्य कर्मचारीहरूको सानो टोलीलाई फिर्ता गराउन सफल हुनुभएको थियो ।
तर त्यसपछि उहाँले आफ्नो भारत विरोधी बयानबाजीलाई कम गर्नुभएको छ र शुक्रबार उहाँले सुरक्षा र व्यापारमा दुवै राष्ट्रको सहयोगको प्रशंसा गर्नुभयो ।
मुइज्जुले मोदीसँगको भाषणमा भन्नुभयो, “भारत लामो समयदेखि माल्दिभ्सको सबैभन्दा नजिकको र भरपर्दो साझेदार रहेको छ ।” उहाँले गतवर्ष मोदीसँग दुई पटक भेट गर्नुभएको थियो ।
मुइज्जुले भन्नुभयो, “हामी भारतको मित्रताको गहिरो कदर गर्छौं र आवश्यकताको घडीमा तपाईंको देशले हामीलाई दिएको समयमै सहायताका लागि कृतज्ञ छौँ ।”
शुक्रबार आफ्नो आगमनको केही समयपछि नै मोदीले फस्टाउँदो पर्यटन उद्योगका बावजुद गम्भीर विदेशी मुद्रा अभावको सामना गरिरहेको माल्दिभ्सका लागि ५६ करोड ५० लाख डलरको क्रेडिट लाइनको घोषणा गर्नुभयो ।
भारतले पहिलेको क्रेडिट लाइनको वार्षिक फिर्ता भुक्तानी पाँच करोड १० लाख डलरबाट घटाएर दुई करोड ९० लाख डलर पुर्यायो र दुवै पक्षले सम्भावित मुक्त व्यापार सम्झौताबारे छलफल गरे ।
मुइज्जुले नयाँ क्रेडिट लाइनले माल्दिभ्सका सुरक्षा बलहरूलाई बलियो बनाउने र स्वास्थ्य सेवा, आवास र शिक्षामा सुधार ल्याउने बताउनुभयो ।
आफ्नो दुई दिने भ्रमणका क्रममा मोदीले नयाँ रक्षा मन्त्रालयको मुख्यालय र भारतद्वारा वित्त पोषित धेरै पूर्वाधार परियोजनाहरू, सडकहरू र चार हजार युनिटको आवास योजना समेतको उद्घाटन गर्नुभयो ।
शनिबार भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी ६०औँ स्वतन्त्रता दिवसको समारोहपछि राजधानी माले छोडेपछि मुइज्जुले एक्समा मोदीको भ्रमणले ‘माल्दिभ्स–भारत सम्बन्धको भविष्यका लागि स्पष्ट बाटो’ तय गरेको लेख्नुभयो ।
“हाम्रो सम्बन्ध निरन्तर बढ्दै छ, जुन जनताबीचको सम्बन्ध र विभिन्न क्षेत्रमा सहयोगले आकार दिएको छ”, मोदीले आफ्नै एक्समा पोस्टमा लेख्नुभयो, “भारत माल्दिभ्सका जनताका आकांक्षाहरूलाई समर्थन गर्न प्रतिबद्ध छ ।”
लक्जरी पर्यटन र प्राचीन समुद्री तटहरूका लागि प्रसिद्ध माल्दिभ्स भूराजनीतिक हटस्पट पनि हो । यहाँ विश्वव्यापी ढुवानी मार्गहरू भूमध्यरेखाको आठ सय किलोमिटर (पाँच सय माइल) मा फैलिएका यसका एक हजार एक सय ९२ टापुबाट गुज्रिन्छन् ।
चीन र भारत माल्दिभ्सका दुई सबैभन्दा ठूला द्विपक्षीय ऋणदाता हुन् । रासस/एएफपी
