काठमाडौँ, साउन ३२ गते । सोलुखुम्बुको खुम्बुमा हिमताल फुट्दा थामे गाउँका घरमा क्षति पुगेको छ । बाढीले सोलुखुम्बुको खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिका वडा नम्बर ५ थामे केही घरहरू बगाएको छ । बाढीले गाउँ नै बगरमा परिणत भएको छ । यस सन्दर्भमा त्यस क्षेत्रको पछिल्लो अवस्थाबारे सोलुखुम्बुका प्रमुख जिल्ला अधिकारी (प्रजिअ) देवी पाण्डे (खत्री) सँग गोरखापत्र अनलाइनले गरेको टेलिफोन वार्ता :
हिमताल वा हिमपहिरो के रहेछ ?
पछिल्लो समय त्यसको अझै पनि यकिन हुन सकेको छैन । सुख्खा पहिरोले खोला पुरिएको हो कि भन्ने पनि एउटा अनुमान भएको छ । तीन-चार दिन अगाडि पानी परिरहेको अवस्थामा पानीले हिउँ जमेको हो वा आज दिउँसो धेरै तातो घाम लाग्दा साना–साना हिउँहरु जमेको ठाउँबाट त्यो पग्लेर बगेको हो कि भन्ने अनुमान छ । हिमतालै हो अथवा हिमपहिरो हो, या सुख्खा पहिरो हो अथवा स–साना जमेको हिउँ पग्लेर हो ? त्यसको यथार्थ विवरण हामीले प्राप्त गर्न सकेका छैनौं ।
कति मानवीय र भौतिक क्षति भयो ?
अहिलेसम्म घर र होटल गरेर १२ वटा पूर्ण क्षति भएका छन् । हिमालय ट्रस्टको एउटा क्लिनिकमा क्षति भएको छ । एउटा विद्यालयमा पूर्ण क्षति भएको छ । सात वटा घर चाहिँ उच्च जोखिममा छन् । एक जना हराएको आशंका गरिएको छ । त्यसैगरी अन्य मानवीय क्षतिको कुनै विवरण प्राप्त भएको छैन । त्यहाँ भएका बुढाबुढी, केटाकेटीलाई नेपाली सेना र नेपाल प्रहरीले उद्धार गरिसकेको छ । थप कोही छ कि भनेर नेपाल प्रहरी र नेपाली सेनाले खोजिरहेको छ । जनताको बहुमूल्य सम्पत्ति संरक्षण गर्न र सुरक्षित रुपमा ल्याउनका लागि नेपाली सेना र नेपाल प्रहरीले घर-घरमा गएर ल्याएर सम्बन्धित व्यक्तिलाई दिने काम गरिरहेको छ ।
उद्धार र राहतका लागि के प्रयास भए ?
अहिले राहतको कुरो भएन । हामी अहिले उद्धारको काममा छौं । सुरक्षित होटलमा उहाँहरुलाई उद्धार गरिराखेका छौं । त्यो भएन भने राष्ट्रिय निकुञ्जको कार्यालय छ त्यहाँ राख्ने भन्ने छ । राहतका लागि उद्धारपछि मात्रै के कति गर्न सकिन्छ भनेर गर्छौं । अर्को कुरा सदरमुकामबाट हिँडेर जाँदा चार, पाँच दिन लाग्ने, धेरै टाढा भएको हुँदा तत्काल राहतका लागि भन्दा उद्धारको काममा लागिरहेका छौं ।
प्रदेश तथा केन्द्र सरकारले सहयोग गरेको छ वा छैन ?
केन्द्रीय सरकार र प्रदेश सरकारले त आवश्यकता अनुसार समन्वय गरिहाल्छ, सहयोग पनि गर्छ । केन्द्रीय सरकार त हामी नै भइहाल्यौं । प्रदेश सरकारसँग पनि समन्वय छ । तत्काल अब उद्धारका लागि यहाँ जे जति जनशक्ति छ खटिन्छ । भोलि केन्द्रीय सरकारबाट पनि रक्षामन्त्रीसहित नेपाली सेनाको टोली राहतको सामाग्रीसहित टोली आउने जानकारी भएको छ । प्रदेशसँग पनि समन्वय गरेपछि सामग्री आउँछ र हामी त्यो वितरण गर्छौं ।
तल्लो तटीय क्षेत्रमा ठूलो बाढी आउने सम्भावना कति छ ?
त्यो हामीले पूर्वानुमान गरेर तल्लो तटीय क्षेत्रका जनतालाई सतर्कता बनाएका थियौं । अहिले बहाबले अलिअलि कटान गरेको छ । त्यति ठूलो क्षति नहोला भन्ने अपेक्षा छ ।