सात किलोमिटरको भाडा एक हजार
जिल्लाको दक्षिणी क्षेत्रमा सवारीसाधनका रूपमा मोटरसाइकलले यात्रुलाई सेवा दिँदै आएको छ। सर्केगाड र सलीसल्लामा यात्रु बोक्दैआएका मोटरसाइकल चालकले मनोमानी भाडा लिँदैआएका छन्।
प्रहरीको लाठी लागेर वडाअध्यक्ष गम्भीर घाइते
त्रिपुरासुन्दरी नगरपालिका –३ सुउँका वडाअध्यक्ष सशस्त्र प्रहरीको लाठी लागेर गम्भीर घाइते हुनुभएको छ ।
त्रिदेशीय महावु सडक कर्णालीको मेरुदण्ड
त्रिदेशीय महावु सडकखण्डलाई सरकारले कर्णालीको सुर्खेत, दैलेख, कालिकोट जुम्ला, हुम्ला, मुगु, डोल्पा हुँदै चीनको सिमाना नाग्चेनाग्लासम्म विस्तारका लागि सरकारले प्राथमिकतामा राखेको छ ।
चन्दननाथमा चौबीस करोड बेरुजु
जुम्लाको चन्दननाथ नगरपालिकाको अद्यावधिक बेरुजु २४ करोड ४३ लाख २५ हजार रहेको छ। गत वर्षको १७ करोड ६९ लाख ६१ हजार बेरुजुसहित जनप्रतिनिधि र कर्मचारीको नाममा बेरुजु रहेको छ। महालेखा परीक्षक वार्षिक प्रतिवेदन २०७९ अनुसार लेखापरीक्षणबाट सात करोड नौ लाख ४६ हजार बेरुजु उल्लेख गरिएको छ। असुली बेरुजु ५४ लाख १५ हजार, प्रमाण कागजात पेस गर्नुपर्ने तीन करोड ८६ लाख २० हजार, नियमित गर्नुपर्ने एक करोड ४६ लाख २० हजार र पेस्की एक करोड २२ लाख ९१ हजार रहेको छ।
कर्णालीमा २२ प्रतिशत बीमा
कर्णालीका ७८ प्रतिशत नागरिकको स्वास्थ्य बिमा अझै हुन सकेको छैन स्वास्थ्य बिमा बोर्डका अनुसार बिमा कार्यक्रम लागू भएयताको पाँच वर्षको अवधिमा २२ प्रतिशत नागरिक मात्रै बिमामा आबद्ध भएका छन्। सरकारले पाँच जना परिवारका लागि वार्षिक एक लाख रुपियाँसम्मको स्वास्थ्य उपचार बिमा कार्यक्रम आठ वर्षअघि ल्याएको थियो। पाँच जनासम्मको परिवारका लागि तीन हजार पाँच सय रुपियाँ बिमा शुल्क बुझाउनुपर्छ।
रत्न राजमार्गको स्तरोन्नति सुरु
रत्न राजमार्गको नेपालगञ्जदेखि सुर्खेतको वीरेन्द्रनगर उपत्यका जोड्ने खण्डलाई व्यवस्थित बनाइने भएको छ। सञ्चालनमा आएको लामो समय भइसक्दा पनि यो सडकको स्तरोन्नति भएको थिएन । कोहलपुर–वीरेन्द्रनगर ११५ किलोमिटर र कोहलपुर–नेपालगञ्ज २५ किलोमिटर रहेको यो सडकका विभिन्न भाग जीर्ण छन्। सुर्खेततर्फ हर्रे–बाङ्गेसिमलसम्मको सडकमा भने स्तरोन्नति र खाल्टाखुल्टी पुर्ने काम धमाधम भइरहेको छ। केही समयअघिसम्म वीरेन्द्रनगर बजार क्षेत्रमै सडकको अवस्था निकै कुरूप थियो। खाल्टाखुल्टी, धुलोधुवाँले सवारीसाधन मात्र होइन, पैदल यात्रुलाई समेत यात्रा गर्न सकस हुन्थ्यो।
कर्णालीमा तीन मन्त्रीको शपथ आज
कर्णाली प्रदेशमा नेपाली कांग्रेसका तीन मन्त्रीको शपथ आज हुने भएको छ । मङ्गलबार दिउँसो बसेको कांग्रेस कार्यसम्पादन समितिको बैठकले यसअघि नेकपा एमालेले सम्हालेका तीन मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हाल्ने गरी कृष्णकुमार बिसी, खड्गबहादुर पोखरेल र बेदराज सिंहलाई सरकारमा पठाउने निर्णय गरेको थियो ।
पक्की पुल बगायो, काठेपुलको यात्रा
कालीकोट जिल्लाको तिलागुफा नगरपालिका वडा नं ६ र वडा नं ९ जोड्ने तिलानदीको पक्की पुल बाढीले बगाएपछि समस्या भएको छ ।
भत्ताले ज्येष्ठ नागरिकको दैनिकी सहज
सामाजिक सुरक्षा भत्ताले ज्येष्ठ नागरिकको दैनिकी सहज भएको छ। सरकारले उपलब्ध गराउने भत्ताले ज्येष्ठ नागरिक, एकल महिला र अपाङ्गता भएका नागरिकको दैनिकीमा सहयोग पु-याएको सामाजिक सुरक्षा भत्ता लिनेहरूले बताएका छन्। छायानाथ रारा नगरपालिका–६ की ज्येष्ठ नागरिक हिउँकला भामका अनुसार त्रैमासिक रूपमा ज्येष्ठ नागरिकले सामाजिक सुरक्षा भत्ता पाउँदा औषधि उपचार, न्यानो कपडा र पोसिलो खाना किन्न तथा जुत्ताचप्पल, लत्ताकपडा खरिद गर्न सहज भएको छ। सामजिक सुरक्षा भत्ता पाएपछि लत्ताकपडा र औषधि उपचारका लागि परिवारका सदस्यसँग माग्न नपरेकोमा भामले खुसी व्यक्त गर्नुभयो।
कानुन प्रभावकारी बनाइनुपर्ने
कर्णाली प्रदेशप्रमुख तिलक परियारले कानुनको प्रभावकारी कार्यान्वयनमार्फत दलित महिलाको अधिकार सुनिश्चित गरिनुपर्ने बताउनुभएको छ। प्रदेशप्रमुख परियारले कानुन कार्यान्वयन नहुँदा विभेद, अपमान बढेको चर्चा गर्दै कानुन कार्यान्वयन प्रभावकारी बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो। उहाँले दलित महिला सङ्घद्वारा सुर्खेतमा सोमबार आयोजित न्याय, समानता र सम्मानका लागि दलित महिलाको प्रदेशस्तरीय सम्मेलन उद्घाटन गर्दै सो धारणा व्यक्त गर्नुभएको हो। उहाँले समुदायमा दलित र त्यसमा पनि दलित महिला बढी प्रताडित हुने गरेको चर्चा गर्दै उनीहरूलाई राष्ट्रिय मूलप्रवाहमा ल्याउन ढिला गर्न नहुने बताउनुभयो।
चिस्यान केन्द्र छ दूध सङ्कलन छैन
प्रदेश सरकारको ५० लाख बजेटमा भेरी नगरपालिका–४ मा निर्माण गरिएको दुग्ध चिस्यान केन्द्र सञ्चालनमा आउन सकेको छैन। कर्णाली प्रदेश भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को वार्षिक स्वीकृत बजेटबाट कस्तुरी बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्थालाई चिस्यान केन्द्र बनाउन सो रकम उपलब्ध गराएको थियो।
टुकी बालेर सुत्केरी गराउनु पर्ने बाध्यता
जिल्लाको दुर्गमका स्वास्थ्य चौकीमा रहेका प्रसूति गृह विद्युत सुविधा नहुँदा टुकी बालेर सुत्केरी गराउनु पर्ने बाध्यता रहेको छ ।
कर्णाली करिडोरको बोक्चेगौडा लालीबगर सडकको मर्मत
कर्णाली करिडोरको हुम्लाखण्डमा पर्ने बोक्चे गौडादेखि लालीबगर क्षेत्रको सडक मर्मत गर्ने कार्य ६ पहिनापछि पूरा भएको छ । सो सडकखण्ड हेर्ने हिल्सा सिमकोट सडक आयोजनाले मर्मतका लागि म्याद थप गर्दा निर्माण कम्पनीले पक्ष जेसिबी लगाएर एक हप्तामा मर्मत गर्ने कार्य पूरा गरेको हो ।
जुम्लामा मार्सीधानको खेती घट्दै
जुम्लाको पातारासी गाउँपालिका–३ स्थित छुमचौर जिउलोमा कालीमार्सीधानको खेती घट्दै गएको छ । कालीमार्सीधान रोप्दा रोग, किरा लाग्नुका साथै उत्पादन पनि कम हुने भएकाले यहाँका किसानले जौ, गहुँ, मकै, आलु रोप्न थालेपछि मार्सीधानको खेती घट्दै गएको हो ।
रत्न राजमार्गलाई व्यवस्थित बनाइँदै
रत्न राजमार्गको नेपालगन्जदेखि सुर्खेत वीरेन्द्रनगर उपत्यका जोड्ने प्रमुख राजमार्गलाई व्यवस्थित बनाइने भएको छ । सञ्चालनमा आएको लामो समय भइसक्दा पनि यो सडकको स्तरोन्नति हुन सकिरहेको थिएन ।
-original-thumb.jpg)
कर्णाली मन्त्रिपरिषद् गठन : कांग्रेस–माओवादीबीच जुट्यो सहमति
कर्णाली प्रदेश सरकार गठनका लागि नेपाली कांग्रेस र नेकपा माओवादी केन्द्रबीच सहमति जुटेको छ । कांग्रेस र नेकपा माओवादी केन्द्रका तर्फबाट आइतबार बसेको बैठकबाट सहमति जुटेको हो ।
आधा गाउँपालिका सडक पहुँचबाट टाढा
कर्णाली नदीको वारिपारि पचालझरना गाउँपालिका फैलिएको छ। पक्की पुल नहुँदा पचालझरना गाउँपालिका राष्ट्रिय सडक सञ्जालमा जोडिन सकेको छैन। पचालझरना गाउँपालिका–१ देखि ५ वडासम्म यातायातका साधन सञ्चालनका लागि जोखिमपूर्ण रूपमा कर्णाली नदीबाटै गाडी तार्ने गरिएको छ। स्थानीय दत्तप्रसाद न्यौपानेले कर्णालीमा पुल नभएका कारणले गाउँका सडक सञ्चालनमा आउन नसकेको बताउनुभयो।
खानेपानीका चार दर्जन योजना
कर्णाली प्रदेश जलस्रोत तथा ऊर्जा विकास मन्त्रालय र सङ्घीय सरकारको बजेटबाट जाजरकोटमा ४७ वटा खानेपानी योजना निर्माण भइरहेको छ। खानेपानी सिँचाइ तथा ऊर्जा विकास कार्यालय, जाजरकोटका प्रमुख ज्वालाराज शाहीका अनुसार यस वर्षका छवटा सिँचाइ योजना र १७ वटा खानेपानीका योजना निर्माण जारी छ। अघिल्लो वर्षका अधुरा १२ वटा सिँचाइ योजनासमेत यसै आर्थिक वर्षमा पूरा गर्ने गरी काम भइरहेको छ। अघिल्लो वर्षको अधुरा योजना पूरा भएमा जाजरकोटका अधिकांश ठाउँमा सिँचाइ तथा खानेपानीको सुविधा पुग्नेछ।
धमिलो पानी पिउन बाध्य
कर्णाली नदी किनारमा बस्ती तथा बजारवासीले कर्णाली नदी तथा अन्य खोलाका धमिलो र फोहोर पानी पिउन बाध्य छन्। खासगरी बाजुराको पिलुदेखि हुम्ला खार्पुनाथसम्मका कर्णाली किनार बासिन्दाले यो वर्षौंदेखि यो समस्या भोग्दै आएका छन्। बाजुराको पिलु बजारका व्यापारी रत्नकुमारी सिंहले खानेपानीको व्यवस्था नभएका कारण कोल्टी खोलाको फोहोर पानी प्रयोग गरिरहेको बताउनुभयो। उहाँका अनुसार हिउँदमा खोलाको पानी ठिकै भए पनि वर्षायाममा बालुवा र लेदो पानी छानेर प्रयोग गर्नुपर्ने अवस्था छ। खानेपानीको व्यवस्थाका लागि बूढीनन्दा नगरपालिकालाई आग्रह गर्दा माग सम्बोधन नभएका कारण खोलाको पानी स्थानीयले वर्षौंदेखि प्रयोग गर्नु परिरहेको गुनासो रत्नकुमारीको छ।
गाउँपालिकाले दियो पञ्चैबाजा
हुम्लाको खार्पुनाथ गाउँपालिकाले पञ्चैबाजा संरक्षणका लागि सहयोग गरेको छ । गाउँपालिकाले परम्परागत पञ्चैबाजाको संरक्षण र प्रवद्र्धनका लागि दलित बस्तीलाई पाँच प्रकारका बाजा उपलब्ध गराएको हो । खार्पुनाथ गाउँपालिकाका अध्यक्ष कर्णबहादुर रावलले दलित (दमाई) समुदायका लागि पञ्चैबाजा वितरण गरेर यसको संरक्षणमा लागेको बताउनुभयो । उहाँले गाउँपालिकाको लक्षित वर्गको कार्यक्रमबाट ती बाजा खरिद गरेर दलितलाई वितरण गरिएको जानकारी दिनुभयो । सबै वडाका दलितलाई बाजा वितरण गरिने गाउँपालिकाको योजना रहेको छ । खार्पुनाथमा दसवटा लक्षित बस्ती रहेका छन् ।
-original-thumb.jpg)
७० वर्षमा ‘कोर्ट म्यारिज’
मुगुमा पहिलो पटक अदालती विवाह (कोर्ट म्यारिज) भएको छ। यसअघि परम्परा, धर्म, संस्कृति तथा रीतिरिवाजअनुसार विवाह हुँदै आएकोमा पहिलो पटक अदालतीमार्फत कानुनी प्रक्रिया पूरा गरी विवाह भएको हो।
सिमकोट बजारको सडक ढलान गरिँदै
सिमकोट बजारको सडक ढलान गर्ने कार्य साठी प्रतिशत पूरा भएको छ । हिउँदमा सिमेन्टको काम गर्न नसकिने भएपछि रोकिएको काम चैत पहिलो हप्ताबाट सुरु भएर निर्माण कार्य भइरहेको हो ।
सुत्केरीले प्रोत्साहन भत्ता नपाएको गुनासो
दक्षिणी क्षेत्रको अदानचुली गाउँपालिकाका सुत्केरी महिलाहरूले आर्थिक वर्ष २०७८।०७९ सालको प्रोत्साहनस्वरूप पाउने भत्ता नपाएको गुनासो गर्नुभएको हो । गाउँपालिकाले स्वास्थ्य चौकीहरूलाई सुत्केरीले पाउने प्रोत्साहन भत्ता निकासा नदिएपछि ठूलो सङ्ख्यामा सुत्केरी भएकी महिला उक्त सुविधाबाट वञ्चित हुनुभएको हो ।
छोराछोरीलाई सरकारी विद्यालय
जिल्लाको महावै गाउँपालिकाले जनप्रतिनिधि र कर्मचारीका सन्तानलाई सरकारी विद्यालयमा भर्ना गर्न बाध्यकारी निर्णय गरेको छ। चैत ३० गते सार्वजनिक सूचना जारी गर्दै गाउँपालिकाले सरकारी विद्यालयमा अनिवार्य भर्ना गर्न निर्देशन दिएको छ। गाउँ शिक्षा समितिको गत फागुन २३ गते निर्णयअनुसार आगामी शैक्षिक सत्रमा जहाँ भए पनि छोराछोरीलाई फिर्ता ल्याएर पालिकाभित्रका सरकारी विद्यालयमा भर्ना गरी निर्णय कार्यान्वयन गर्न निर्देशन दिएको छ। शिक्षा अधिकृत मदनबहादुर शाहीद्वारा जारी सूचनामा शैक्षिक सत्र २०८० देखि अनिवार्य रूपमा सामुदायिक विद्यालयमा भर्ना गर्नुपर्ने उल्लेख छ।
प्रदेश राजधानीमा खानेपानी समस्या
कर्णाली प्रदेशको राजधानी वीरेन्द्रनगरमा खानेपानीको समस्या सुरु भएको छ। गर्मीयाम सुरु भएसँगै मुहानमा पानीको स्रोत घटेपछि खानेपानीको अभाव सुरु भएको हो। स्रोत पर्याप्त नहुँदा वीरेन्द्रनगरमा बर्सेनि खानेपानीको समस्या हुने गरेको छ। वीरेन्द्रनगर–१, प्रगति टोलकी सीता खड्कालाई दिनहुँ खानेपानीको चिन्ता हुन्छ। गर्मी मौसम सुरु भएसँगै पानीको चरम अभाव भएको उहाँले बताउनुभयो।
