अन्तर मेडिकल कलेज खेलकुद : कर्णाली प्रतिष्ठान प्रथम
जुम्लामा पहिलो पटक आयोजना गरिएको अन्तर मेडिकल खेलकुद प्रतियोगिता सम्पन्न भएको छ । कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान शिक्षण अस्पताल जुम्लाको आयोजनामा सम्पन्न प्रतियोगितामा आयोजक कर्णाली प्रतिष्ठान एक लाख रुपियाँ राशीसहितको प्रथम बनेको छ ।
निर्माणको काममा मुद्दा, डेढ दशकदेखि भवन अलपत्र
पश्चिम सुर्खेतको चौकुने गाउँपालिका–८, गुटुस्थित गुटु स्वास्थ्य चौकीको भवन निर्माण हुन लागेको डेढ दशक नाघिसक्दा पनि निर्माण सम्पन्न हुन सकेको छैन । स्वास्थ्य चौकीसम्बन्धीको विषयमा ठेकेदार कम्पनीले अदालतमा मुद्दा हालेपछि भवन निर्माणको काम अलपत्र भएको हो । उक्त भवनको निर्माण कार्य २०६३ सालदेखि थालिएको थियो । १८ वर्ष बितिसक्दा पनि भवन अलपत्र भएपछि यहाँका स्थानीय बासिन्दाको स्वास्थ्य सेवा प्रभावित भएको छ ।
बैङ्क खाता छोरीको, सुरक्षा जीवनभरिको
लामो समयदेखि कार्यान्वयन नभएको ‘बैङ्क खाता छोरीको, सुरक्षा जीवनभरिको’ कार्यक्रम परिमार्जनमा ढिलाइ भएको छ । कर्णाली प्रदेश सरकारले चालु आर्थिक वर्षदेखि यो कार्यक्रम परिमार्जन गरेर कार्यान्वयन गर्ने जनाएको छ तर परिमार्जनमा भने ढिलाइ भइरहेको छ । चालु आव २०८१/८२ को नीति तथा कार्यक्रममा परिमार्जनसहित कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्ने भनिएको छ । जसमा ‘बैङ्क खाता छोरीको, सुरक्षा जीवनभरिको’ कार्यक्रमलाई आवश्यक परिमार्जनसहित निरन्तरता दिइने जनाइएको छ । कार्यक्रम कार्यान्वयनका लागि नयाँ ऐन निर्माण गरेर कार्यान्वयन गरिने मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्को कार्यालयले जनाएको छ । अहिले नयाँ बन्ने ऐनको अवधारणा निर्माणका लागि राय सङ्कलनको काम भइरहेको मन्त्रालयका सचिव आनन्द सारूले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार नयाँ बन्ने ऐनको अवधारणा निर्माणका लागि तीन वटा मन्त्रालयमा राय
कर्णाली राजमार्ग अवरुद्ध
बर्सातका कारण कर्णाली राजमार्ग अवरुद्ध भएको छ । सड्क डिभिजन कार्यालय जुम्लाका अनुसार राजमार्गको यासमोड, गगन खोलामा पहिरो आई सड्क अवरुद्ध भएको छ ।
जाजरकोटमा पहिरोले पुरिएर वडा सदस्य सहित दुई जना बेपत्ता
जाजरकोटमा गए राति पहिरोमा पुरिएर एकै घरका श्रीमान् श्रीमती बेपत्ता भएका छन् भने एक बालिका गम्भीर घाइते भएका छन् । बारेकोट गाउँपालिका ६ धुमा गाउँमा राति २ बजे पहिरोले घर पुरिँदा दुई जना पुरिएर बेपत्ता भएको जनाइएको छ ।
हाइस दुर्घटनामा आठ जना घाइते
कालीकोट जिल्लाको तिलागुफा नगरपालिकामा हाइस दुर्घटना हुदा आठ जना घाइते भएका छन् ।
राजधानीकै सडक निर्माणमा ढिलाइ
कर्णाली प्रदेश राजधानी सहरी सडक स्तरोन्नतिको काममा ढिलाइ भएको छ । सडक निर्माण कार्य तोकिएको समयमा पूरा नहुने भएको हो । निर्माण कम्पनीको ढिलासुस्तीका कारण काममा ढिलाइ भइरहेको छ । वीरेन्द्रनगरका १५ वटा सडकलाई प्याकेजमा स्तरोन्नतिको कार्य थालिएको थियो । तीन वर्षमा ३४ प्रतिशत मात्र काम भएको पूर्वाधार विकास निर्देशनालयले जनाएको छ । निर्देशनालयले प्रदेश राजधानी सहरी सडक निर्माणका लागि कान्छाराम कन्स्ट्रक्सनसँग ठेक्का सम्झौता गरेको थियो । २०७८ भदौ १७ गते विभिन्न १५ वटा सडकखण्डमा कालोपत्रे गर्ने गरी ठेक्का सम्झौता गरिएको हो । १२ करोड
तिज गीतमा वातावरण जोगाउने सन्देश
वीरेन्द्रनगर नगरपालिका–४ का महिलाले हरितालिका तिज वन वातावरण जोगाउने सन्देश दिएर मनाएका छन् । महिलाका पीडा, वेदनाभन्दा पनि वन वातावरण महत्वपूर्ण भएकाले यसको संरक्षण गर्नुपर्ने जस्ता चेतनामूलक गीत गाएर उनीहरूले सन्देश दिएका छन् । भैरम सामुदायिक वन उपभोक्ता समूह वीरेन्द्रनगर–४ ले तिजको अवसर पारेर शुक्रबार वन वातावरणसम्बन्धी जनचेतनामूलक तिज गीत प्रतियोगिताको आयोजना गरेको थियो । उक्त प्रतियोगितामा सहभागी नौ वटा महिला टोली सबैले वन वातावरण जोगाउनुपर्ने, जथाभाबी वन फँडानी गर्न नहुने, वृक्षरोपण गर्नुपर्ने जस्ता सन्देश दिए ।
कालीकोटमा किवी खेती
कालीकोट जिल्लामा किवी खेती सुरु भएको छ । जिल्लाका विभिन्न स्थानीय तहका किसानले सुरु गरेको किवी खेतीले उत्पादनसमेत दिन थालेको छ । जिल्लाको नरहरिनाथ गाउँपालिकामा लगाएको किवीले राम्रो फल दिन सुरु गरेको छ । यसअघि खाँडाचक्र नगरपालिका–११, बराँतुका किसानले पनि लगाएको किवीले राम्रो फल दिएको थियो ।
सडक छ, सेवा छैन
कालीकोट जिल्लाका स्थानीय तहमा धेरै जसो ग्रामीण सडक छन् तर स्थानीय तहले खनेका ग्रामीण सडक भए पनि कामका छैनन् । गाउँमा प्रायः सडक निर्माण भएका भए पनि ती सडकले नागरिकलाई सेवा दिन भने सकेका छैनन् । रास्कोट नगरपालिका–३ का पङ्खबहादुर फडेराले आफ्नो बिरामी आमालाई रास्कोट अस्पतालमा लिन स्ट्रेचरको प्रयोग गर्नुभयो । फडेरा आफैँ पनि एम्बुलेन्स चालक हुनुहुन्छ । अस्पताल जाने सडक भए पनि सडकमा गाडी गुड्ने सम्भावना नभएकाले बिरामीलाई स्टे«चर, डोकामा बोकेर अस्पताल पु¥याउनुपर्ने बाध्यता छ ।
मानव बेचबिखनका मुद्दा चार
कर्णाली प्रदेशमा मानव बेचबिखनका घटना निकै कम दर्ता हुने गरेको पाइएको छ । प्रहरीका अनुसार गत वर्ष चार वटा मात्रै दर्ता भएका थिए । भित्रभित्र विभिन्न प्रलोभनमा परी मानव बेचबिखन भइरहेको बताइए पनि कानुनी रूपमा न्यून दर्ता हुने गरेको पाइएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा एउटा पनि मुद्दा दर्ता भएको छैन ।
दरबन्दी नै नभएको ठाउँमा सरुवा
कर्णाली प्रदेश सरकारको सामाजिक विकास मन्त्रालयले डाक्टर सरुवामा विभेद गरेको भन्दै विवाद सुरु भएको छ । यही भदौ १३ मा मन्त्रीस्तरको निर्णयबाट मन्त्रालय र यसका मातहत रहेका कार्यालयका कर्मचारीको सरुवामा विशेषज्ञ डाक्टरलाई अस्पतालमा नभई अन्यत्र पठाएर मनपरी गरेको भन्दै विरोध सुरु भएको हो ।
फरक तरिकाले मनाइयो तिज
तिजको अवसर पारेर नारी उत्थान तथा सचेतना केन्द्र मुगुले बुधबार नगरका विद्यालयमा तिज कार्यक्रम आयोजना गरेको छ ।
वाईसिएल अध्यक्षमाथि जबरजस्ती करणीको आरोप
नेकपा माओवादी केन्द्रको भातृ सङ्गठन वाईसिएल नेपाल कालीकोटका अध्यक्षले एक महिलालाई जबरजस्ती करणी गरेको आरोप लागेको छ ।
एमाले बलियो शक्तिको रुपमा आउँछ : महासचिव पोखरेल
नेकपा (एमाले) का महासचिव शङ्कर पोखरेलले देशमा बलियो शक्ति आवश्यक भएकाले २०८४ मा एमाले मुलुककै बलियो शक्तिका रूपमा स्थापित हुने बताउनुभएको छ ।
सूचीकृतमध्ये तीन प्रतिशतलाई मात्र रोजगारी
रुकुमपश्चिमको चौरजहारी नगरपालिकामा प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममा सूचीकृतमध्ये तीन प्रतिशत युवाले मात्र रोजगारी पाएका छन् । गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममा सूचीकृतमध्ये ३.१३ प्रतिशत अर्थात् १०१ जनाले मात्र रोजगारी पाएका हुन् । बाँकी ९६.८६ प्रतिशत अर्थात् तीन हजार १२१ जना सूचीकृत युवाले रोजगारी पाउन नसकेको नगरपालिकाले जनाएको छ । गरिब तथा विपन्न परिवार र वडाको आवश्यकताका आधारमा युवालाई छनोट गरेर प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममार्फत रोजगारी दिइएको थियो । नगरपालिकाका रोजगार संयोजक कृष्णप्रसाद शर्माका अनुसार नगरपालिकामा सञ्चालित विभिन्न २५ वटा योजनामा छनोट भएकामध्ये १०१ जनाले ९० दिन बराबरको रोजगारी प्राप्त गरेका छन् ।
सामाजिक सशक्तीकरण कार्यक्रम अलपत्र
प्रदेश सरकारको ‘प्रदेश प्रमुख सामाजिक सशक्तीकरण कार्यक्रम’ प्रभावकारी बन्न सकेको छैन । गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ बाट विकृतिपूर्ण सामाजिक तथा सांस्कृतिक मान्यताको अन्त्य गर्ने उद्देश्यले कार्यक्रम सुरु गरिएको भए पनि कार्यान्वयन भने हुन नसकेको हो । लैङ्गिक हिंसामा परेका महिला तथा बालबालिकाको उद्धार, संरक्षण र पुनस्र्थापनाका लागि प्रदेशस्तरमा दीर्घकालीन पुनस्र्थापना केन्द्र स्थापनाको कार्यक्रम राखिएको थियो । गत आवको नीति तथा कार्यक्रममा समेटेर कार्यक्रम ल्याइएको हो ।
कर्मचारीलाई नियमविपरीत भत्ता वितरण
रुकुमपश्चिमको सानीभेरी गाउँपालिकाका कर्मचारीले आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा नियमविपरीत १२ लाखभन्दा बढी रुपियाँ भत्ताको नाममा बुझेको पाइएको छ । कर्मचारीले महँगी भत्ता, स्थानीय भत्ता र बैठक भत्ताको नाममा १२ लाख ७२ हजार ७५० रुपियाँ बुझेको पाइएको हो । महालेखा परीक्षकको कार्यालयले तयार पारेको आव २०७९/८० को अन्तिम लेखा परीक्षण प्रतिवेदन अनुसार उक्त रकम नियम मिचेर वितरण भएको हो । प्रतिवेदन अनुसार गाउँपालिकामा करार सेवाका कर्मचारीलाई महँगी भत्ताको नाममा चार लाख आठ हजार रुपियाँ वितरण गरिएको उल्लेख छ । अर्थ मन्त्रालयको पत्र सङ्ख्या ३६५–०३।०७८/०७९, च.नं. १७१९ मा नेपाल सरकार अन्तर्गत विभिन्न निकायको स्वीकृत दरबन्दीमा करारमा कार्यरत
भेरी नगरपालिका पहिलो बालमैत्री वडा घोषणा
भेरी नगरपालिका–८ लाई बालमैत्री वडा घोषणा गरिएको छ । सबै सूचकहरू पुरा भएपछि विशेष सभाको आयोजना गरेर भेरी नगरपालिका–८ लाई बालमैत्री वडा घोषणा गरिएको हो ।
प्रदेश अस्पताल सुर्खेतमै क्यान्सर उपचार सेवा
प्रदेश अस्पताल सुर्खेत र बीपी कोइराला मेमोरियल क्यान्सर अस्पताल भरतपुर बिच क्यान्सर उपचार सेवा विस्तार गर्ने सम्झौता भएको छ ।
विपत् जोखिम न्यूनीकरण र व्यवस्थापनमा उल्लेख्य सुधार
कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेतको वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाले विपत् जोखिम न्यूनीकरण र व्यवस्थामा उल्लेख्य सुधार गरेको पाइएको छ । विगत पाँच वर्षको अवधिमा नगरपालिकाले विपत् न्यूनीकरण र व्यवस्थापनमा सुधार गर्दै उत्तम श्रेणी हासिल गर्न सफल भएको हो । सङ्घीय मामिला तथा स्थानीय विकास मन्त्रालयको विपत् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन अनुक्रमणिका स्वमूल्याङ्कन नतिजा २०२४ मा वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाले १६० अङ्कभारमा १५१ अङ्क अर्थात् ९४ प्रतिशत नतिजा प्राप्त गरी उत्तम श्रेणी हासिल गर्न सफल भएको छ । जबकि २०२० मा नगरपालिकाले केवल ६३ अङ्क प्राप्त गरेको थियो ।
कर्णाली राजमार्ग स्तरोन्नतिमा बेवास्ता
सुर्खेतबाट जुम्ला जोड्ने सडक हो, कर्णाली राजमार्ग । प्रदेश राजधानी वीरेन्द्रनगरबाट दैलेख, कालीकोट हुँदै कर्णाली नदीको किनारैकिनार भएर यो राजमार्ग जुम्ला पुग्ने गर्दछ । यो राजमार्गलाई कर्णाली विकासको मेरुदण्डसमेत मानिएको छ । राजमार्ग सञ्चालनमा आएयता सानादेखि भयानक दुर्घटना भएका छन् । दुर्घटनाको क्रम अहिले पनि रोकिएको छैन तर पनि सरकारले यो सडकको स्तरोन्नतिमा ध्यानै पु¥याउन सकेको छैन । खाल्डा टालटुलका लागि फाट्टफुट्ट बजेट आउने गरे पनि समग्र राजमार्ग विकासका लागि पर्याप्त बजेट नआउँदा सवारी दुर्घटना दिनप्रतिदिन बढिरहेका छन् ।
योग्य नागरिक निर्माणार्थ ‘भाउअ पत्रकारिता’
‘भाउअ पत्रकारिता’ सुन्दा अनौठो लाग्न सक्छ । यहाँको एक संस्थागत विद्यालयमा अध्ययनरत बालबालिकाले ‘भाउअ पत्रकारिता’ सुरु गरेका छन् । चन्दननाथ नगरपालिका– ५ जुम्ला खलङ्गास्थित एसिया इन्टरनेश्नल इङलिस स्कुलका बालबालिकाले ‘भाउअ (बाल) पत्रकारिता’ सुरु गरेका हुन् ।
न्यायको पखाईमा सहिद शाहका परिवार
रुकुमपश्चिमको चौरजहारी नगरपालिका–११ खोलागाँउका गणेश शाहको हत्या भएको ३० वर्ष पूरा भएको छ । हालसम्म पनि मृतकका परिवारले न्याय नपाएको गुनासो गरेका छन् ।