पाथीभरा सडक कालोपत्रे धमाधम
ताप्लेजुङस्थित प्रसिद्ध तीर्थस्थल पाथीभरा जाने सडक कालोपत्रे गर्ने कार्य सुरु भएको छ । पाथीभरा सडकको सुकेटार–काफ्लेपाटी खण्डको कालोपत्रे गर्ने कार्य सुरु गरिएको हो । ट्याक निर्माण भएको लामो समयपछि उक्त सडकखण्ड कालोपत्रे गर्न लागिएको हो ।
मतदाता भन्छन् : हामी भोट दिन्छौँ, हामीलाई विकास दिनुहोस्
जिल्लामा चुनावी प्रचारप्रसार अभियानलाई सबै राजनीतिक दलहरुले तीव्र बनाएका छन् । सहरदेखि गाउँसम्म आ–आफ्ना पार्टीका झण्डा फहराउँदै चुनावी गीतमा नाच्दै र रमाउँदै हिँड्नेमा नेतादेखि कार्यकर्ताको ताँती छ । सत्तारुढ गठबन्धनमा रहेका दलहरु, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी, नेकपा ९एमाले० र अन्य राजनीतिक दलहरु आ–आफ्नै चुनावी एजेण्डा लिएर मतदाताको घरदैलामा पुग्न थालेका छन् । शिक्षा, स्वास्थ्य र रोजगारीलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर तयार गरिएका प्रतिबद्धता पत्रसहित आफ्नै घरको आँगनमा उम्मेदवारलाई भेट्दा मतदातासमेत उत्साही बन्नेको दृश्य रोमाञ्चक देखिन्छ ।
अब नढाँट्न सुकुम्बासीको आग्रह
राजनीतिक दलहरूले हरेक निर्वाचनमा प्रमुखताका साथ उठाउने सुकुम्बासी तथा अव्यवस्थित बसोबासको समस्या समाधान नहुँदा सकुम्बासी तथा अव्यवस्थित बसोबासीहरू चिन्तित बनेका छन् । आफूहरू सधैँ भोट बैङ्कका रूपमा मात्र प्रयोग भइरहेको भन्दै उनीहरूले अब धेरै नढाँट्न उम्मेदवार र राजनीतिक दलहरूलाई आग्रह गरेका छन् ।
‘प्रजातान्त्रिक आन्दोलनमा मजदुर वर्गको भूमिका महत्वपूर्ण ’
प्रदेश नं १ का मुख्यमन्त्री राजेन्द्रकुमार राईले नेपालको प्रजातान्त्रिक –लोकतान्त्रिक आन्दोलनको इतिहासमा मजदुर वर्गको भूमिका र योगदान महत्वपूर्ण रहेको बताउनुभएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवसका अवसरमा आज यहाँ शुभाकामना सन्देश जारी गर्दै उहाँले मजदुरहरूले आफ्नो हक–अधिकारको पूर्ण जीवनोपयोगी र सार्थकरूपमा प्रयोग गर्न सकुन भन्ने बताउनुभयो । मजदुर तथा श्रमजीवी वर्गको एकता, सङ्घर्ष र बलिदानीबाट आठ घण्टा काम, आठ घण्टा आरम र आठ घण्टा मनोरञ्जनसहितको अधिकार स्थापित भएको स्मरण गर्ने गौरवमय दिनका रूपमा हरेक वर्ष मे १ लाई विश्वभर अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवसका रूपमा मनाइन्छ ।
इनरुवामा चुनावी घरदैलो
सुनसरी सदरमुकामसमेत रहेको इनरुवा नगरपालिकामा प्रमुख चार दलका उम्मेदवार चुनावी घरदैलो अभियानमा छन् ।नगरप्रमुख र उपप्रमुखसहित वडाध्यक्षसम्मले आफ्नो पार्टी र आफूलाई मतदानका लागि आग्रह
सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थीको भर्ना चाप
भौतिक पूर्वाधार, शैक्षिक गुणस्तर र अध्ययन तथा अध्यापनको वातावरण निर्माण गर्न सकिए सामुदायिक विद्यालयमा विद्यार्थीको कमी हुँदैन भन्ने उदाहरण विराटनगरको पोखरीया माध्यमिक विद्यालय बनेको छ ।
मिचाहा झार हटाएर बेसार खेती
झापाको जलथलको जङ्गललाई चारकोसे झाडीको रूपमा पनि चिनिन्छ । सो जङ्गल क्षेत्रमा पाइने लोपोन्मुख प्रजातिका बोट बिरुवालाई माइकेनिया अर्थात् मिचाहा झारले निकै सताएको थियो । ती झार हटाएर गरिएको बेसार खेतीबाट स्थानीयले राम्रो आम्दानी लिइरहेका छन् । सो वन क्षेत्रबाट २५० हेक्टरको माइकेनिया हटाइसकिएको छ ।
जीर्णपुलबाट २७ टनको उपकरण ओसारपसार गरिँदै
सिन्धुपाल्चोक र दोलखा जिल्लाको लाइफलाइन मानिने खाडीचौर पुलबाट २७ वटकभन्दा बढी वजनका सामान ओसारपसार भइरहेको छ ।
काँग्रेस कार्यालय तोडफोडमा संलग्न रहेको आशङ्कामा दुई जना नियन्त्रणमा
सिन्धुलीस्थि नेपाली काँग्रेसको सम्पर्क कार्यालयमा तोडफोड गरेको आरोपमा प्रहरीले दुई जनालाई नियन्त्रणमा लिएको छ ।
रुपन्देहीको देवदहमा प्रमुख–उपप्रमुखमा काँग्रेस–माओवादीबीच सहमति
कपिल ज्ञवालीसिद्धार्थनगर, वैैसाख १५ गते । रुपन्देहीको देवदह नगरपालिकामा नेपाली काँग्रेस र नेकपा (माओवादी केन्द्र)बीच तालमेलमा सहमति भएको छ । दुबै पार्टीको प्रदेश र जिल्ला कमिटीको परिपत्र अनुसार तालमेल भएको हो । दुई दलका नेताहरुको बैठकले माथिल्लो कमिटीबाट प्राप्त सर्कुलर कार्यान्वयन गर्ने सहमति अनुसार गठबन्धन गरेर जाने सहमति भएको काँग्रेस नगर सभापति रहनुभएका प्रमुम पदका उम्मेदवार हीराबहादुर खत्रीले बताउनुभयो । यस अघि दुवै दलका उम्मेदवारहरुले छुट्टाछुट्टै मनोनयन दर्ता गरेर अघि बढेका थिए । ताजा सहमति अनुसार माओवादी केन्द्रले नेपाली काँग्रेसलाई नगरप्रमुखमा खत्रीलाई सहयोग गर्नेछ भने, काँग्रेसले माओवादी केन्द्रलाई उप–प्रमुखमा सुन्दरी गिरीलाई सहयोग गर्नेछ । हामीले गठबन्धनबीच सहमतिको वातावरण बनाएका थियौं, केन्द्रबाट आएको सर्कुलरले पनि यसमा सहयोग नै ग¥यो’ –उहाँले भन्नुभयो ।प्रमुख र उपप्रमुख दुई मुख्य पदमा सहमति गरेसँगै देवदहमा गठबन्धन कायम भएपछि देवदह नगरमा दुवै दलका उम्मेदवार नेता कार्यकर्ताहरुमा उत्साह बढेको छ । सहमति अनुसार माओवादी केन्द्रका नगर अध्यक्ष समेत रहेका नगरप्रमुखका उम्मेदवार गोविन्द ठडराईले नगरप्रमुखबाट उम्मेदवारी फिर्ता लिने र काँग्रेसका महासमिति सदस्य रहनुभएकी उपप्रमुखका उम्मेदवार सरिता चौधरीले आफ्नो उम्मेदवारी फिर्ता लिनुहुनेछ ।नगरमा रहेका १२ वटा वडामा भने गठबन्धन दलबीचमै मैत्रीपूर्ण प्रतिस्पर्धा हुने केसीले बताउनुभयो ।
मतदाता शिक्षा कार्यक्रमको अभाव : बदर मत प्रतिशत धेरै हुने सम्भावना
वैशाख ३० मा हुने स्थानीय तहको निर्वाचनका लागि मतदाता शिक्षा कार्यक्रम सञ्चालन नहुँदा बदर हुने मतको सङ्ख्या बढ्ने देखिएको छ । यस पटक फरक दलबीच गठबन्धन गरेर आ–आफ्नै चुनाव चिह्नबाट चुनाव लड्ने हुँदा मत बदर हुने सम्भावना झन् बढेको हो ।
कोसीको सिमसार सुक्दै
नेपालको सबैभन्दा सानो तर देशकै पहिलो रामसार सूचीमा सूचीकृत कोसीटप्पु वन्यजन्तु आरक्ष क्षेत्रको सिमसार सुक्न थालेको छ । प्रदेश १ र मधेस प्रदेशको सीमामा रहेको तीन जिल्लामा फैलिएको सुनसरीको कोसी टप्पु वन्यजन्तु आरक्षको पूर्वतर्फको सिमसार सुक्न थालेको हो ।
ओलाङचुङगोलामा अध्यक्ष छेतेनसहित सबै सदस्य निर्विरोध
ताप्लेङजुको फक्ताङलुङ गाउँपालिका–७ ओलाङचुङगोलामा अध्यक्षमा छेतेन वालुङसहित वडा सदस्य निर्विरोध निर्वाचित भएका छन् । उम्मेदवारी दर्ता गर्दा अन्य प्रतिस्पर्धी नपरेसँगै वडाध्यक्षसहित सबै सदस्य निर्विरोध निर्वाचित भएको जनाइएको छ ।
बिराटनगर महानगरमा एमालेबाट प्रमुखमा थापा र उपप्रमुखमा कार्कीको मनोनयन दर्ता
स्थानीय तहको निर्वाचनकालागी बिराटनगर महानगरपालिकामा बिभिन्न दलहरुका तर्फबाट मनोनयन दर्ताको क्रम जारी रहेको छ । यसै क्रममा महानगरको प्रमुख पदका लागि नेकपा एमालेको तर्फबाट सागर थापा र उपप्रमुखमा शिल्पा निरौला कार्कीले मनोनयन दर्ता गराउनुभएको छ ।
प्रमुख दलले सोमबार उम्मेदवारी दर्ता गर्ने
विराटनगरमा प्रमुख राजनीतिक दलले सोमबार दिउँसो उम्मेदवारी दर्ता गर्ने भएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनका लागि नेपाली काँग्रेसलाई दिउँसो १ बजे र नेकपा एमाले र नेकपा समाजवादीलाई दिउँसो ३ बजे उम्मेदवारी दर्ता गर्ने भएको हो ।
उमेदवारी मनोनयनको दोस्रो दिन विराटनगरमा चहलपहल बढ्यो
धीरज दाहालविराटनगर, वैशाख १२ गते । स्थानीय तह निर्वाचनका लागि मनोनयनको दोस्रो तथा अन्तिम दिन विराटनगरमा राजनीतिक चहलपहल बढेको छ । मुख्य राजनीतिक दलहरुका उम्मेदवारहरुले आज उमेदवारी मनोनयन दर्ता गर्ने भएकाले पनि विराटनगरका बिभिन्न चोकहरुमा राजनीतिक दलहरुका कार्यकर्ताहरुको भिडभाड बढ्न थालेको छ ।उम्मेदवारी दर्ताको पहिलो दिन विराटनगरमा बिशेषतः स्वतन्त्र उम्मेदवार र साना राजनीतिक दलहरुबाट उम्मेदवारी दर्ता भएको थियो । विराटनगरस्थित मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले दिएको जानकारीअनुसार महानगर प्रमुखमा ३ जना सहित ५७ जनाले उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् । कार्यालयले दिएको जानकारीअनुसार महानगरको प्रमुखमा स्वतन्त्र उम्मेदवारहरु उमेश यादव र सक्रिय गौतमले उम्मेदवारी दर्ता गराउनुभएको छ । त्यसैगरी जनमत पार्टीकातर्फबाट अरुणकुमार मण्डलले समेत महानगर प्रमुख पदमा उम्मेदवारी दर्ता गराउनुभएको छ । त्यसैगरी वडाध्यक्षमा १८ र वडा सदस्यमा ३६ जनाले मनोनयन दर्ता गराउनुभएको छ ।आसन्न स्थानीयतहको निर्वाचनका लागि विराटनगर महानगरपालिकामा मुख्य दलहरुबाट उम्मेदवार छान्न सकस परेकाले पनि नेपाली काँग्रेस, नेकपा एमाले लगायतका ठूला दलहरुबाट उम्मेदवारी दर्ता हुन सकेको छैन । एमालेले बिराटनगरको मेयरमा सागर थापा र उपमेयरमा शिल्पा निराला कार्कीलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरेको छ । काँग्रेसले प्रमुख पदमा यो समाचार तयार पार्दासम्म कुनै पनि नाममा निर्णय गरिसकेको छैन । विराटनगरस्थित मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले दिएको जानकारीअनुसार बिहान १० बजेदेखि बेलुकी ५ बजेसम्म कार्यालयले तोकिए बमोजिमको प्रक्रिया पूरा गरी उम्मेदवारी मनोनयन दर्ता गराउनेछ ।
प्रमुख बन्न प्रदेशसभाद्वयको राजीनामा
प्रदेश १ का दुई जना प्रदेशसभा सदस्यहरुले आइतबार पदबाट राजीनामा दिनुभएको छ । नेकपा (एमाले) बाट निर्वाचित प्रदेशसभा सदस्यहरुले स्थानीय तह निर्वाचनमा उम्मेदवार बन्न सांसद पदबाट राजीनामा दिनुभएको छ ।
ओखलढुङ्गा एमालेले टुङ्ग्यायो उम्मेदवार
नेकपा एमालेले ओखलढुङ्गाले जिल्लाको आठ वटै स्थानीय तहमा उम्मेदवारको टुंगो लगाएको छ । जिल्ला कमिटीले सिफारिस गरेका उम्मेदारहरुको नामावालीमध्येबाट प्रदेश कमिटीले सबै स्थानीय तहका प्रमुख र उपप्रमुखलगायतको उम्मेदवारको टुंगो लगाएको हो ।
राज्य पुनर्संरचनाको खिल्ली उडाइँदै
संविधानअनुसार राज्य पुनर्संरचना भई तीनवटै तहको निर्वाचन भएको पाँच वर्ष पुग्नै लाग्दा पनि कतिपय सरकारी, गैरसरकारी, निजी तथा सामुदायिक संस्थाले अझै आफ्नो संस्थाको बोर्डमा नयाँ ठेगाना राखेका छैनन् ।
इच्छाशक्तिले कमाएको नाम र दाम
विराटनगर, वैशाख ११ गते । इच्छाशक्ति भएमा नाम र दाम दुवै आर्जन गर्न सकिने उदाहरण प्रस्तुत गर्नुभएको छ सुनसरी देवानगञ्ज गाउँपालिकाका किसान रामवृक्ष मेहताले । निजी लगानीका बीउबिजन उत्पादन तथा प्रशोधन केन्द्र स्थापना गरेर लाखौँ आम्दानी गर्न उहाँ सफल हुनुभएको छ । विगतमा लागत धेरै लागेको र आर्जन थोरै गर्न सकिए पनि व्यवसायमा दिएको निरन्तरताले अहिले अपेक्षित लाभ लिइरहनु भएको छ ।देवानगञ्ज गाउँपालिका–२ निवासी मेहताले सुरुमा रु एक करोडभन्दा बढी लागत लगाएर बीउ प्रशोधन केन्द्र स्थापना गर्नुभयो । यसका लागि पालिकाले रु चार लाख र कृषि ज्ञान केन्द्र सुनसरीले रु आठ लाख सहयोग गरेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । सानैदेखि कृषि पेशामा समर्पित मेहताले रु २० लाखमा बीउ प्रशोधन मेसिन खरिद गर्नुभएको छ ।उहाँले गएको वर्षमा प्रशोधित १६० मेट्रिक टन धानको बीउ बिक्री गर्नुभयो । मसिनो धान प्रतिकेजी रु १०० र अन्य धान प्रतिकेजी रु ५५ देखि ६० सम्म बिक्री गर्नुभएको हो । बीउ वृद्धिका लागि स्थानीय किसानका गहुँका लागि ६० हेक्टर र धानका लागि ८० हेक्टर जग्गा उपयोग गर्दै आउनुभएको छ । बजार मूल्यभन्दा २० प्रतिशत बढी मूल्य दिएर बीउ वृद्धिका लागि किसानलाई प्रोत्साहन गर्दै उत्पादनका लागि खेत उपभोग गरिरहेको पाइएको छ ।यस वर्ष मेहताले धान १२५ मेट्रिक टन र गहुँ १२५ मेट्रिक टन बीउ उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिनुभएको छ । उहाँले यसमा मात्र सीमित नरहेर अग्र्यानिक मल पनि उत्पादन गरिरहनुभएको छ । अग्र्यानिक मलका लागि आवश्यकताअनुसार भैँसी र गाईवस्तु पनि पाल्नुभएको छ । गोबर, घाँसपातलाई कुहाएर बनाउने अग्र्यानिक मलको गुणस्तर जाँच तथा प्रमाण्ीकरणका लागि पहिलो वर्ष नार्क नामक संस्थालाई रु चार लाख भुक्तानी गरेको र त्यसपछि वर्षेनी रु छ हजार मल जाँच गरेको शुल्क तिर्ने गरेको प्रशोधन सञ्चालक मेहताले बताउनुभयो ।उहाँले भन्नुभयो, “अग्र्यानिक मल उत्पादन गर्दा रासायनिक मल विस्थानपन हुने र रासायनिक मल प्रयोग गर्दा उत्पादन लागत बढ्दै जाने र मुनाफा कम हुने भएकाले यस क्षेत्रका किसान अग्र्यानिक मलतर्फ रुचि बढेको पाइएको छ ।”प्रतिकेजी रु २० दरले बिक्री हुने अग्र्यानिक मल गएको वर्षमा ६० मेट्रिक टन बिक्री भएको छ । यस वर्ष अग्र्यानिक मल उत्पादन वृद्धि गर्ने सोच र उद्देश्य रहेको मेहताको भनाइ छ । परिवार सबै मिलेर गरिरहेको यस कामका लागि उहाँले एक कृषि अधिकृत र एक जना जेटिएलाई जागिर पनि दिनुभएको छ । दैनिक १५ जनालाई प्रत्यक्षरूपमा रोजगारी दिँदै आउनुभएका कृषक मेहताले जिल्लास्तरबाट राष्ट्रपति पुरस्कार र बीउबिजन उत्कृष्ट राष्ट्रिय पुरस्कार पाउनुभएको छ, खर्च काटेर वर्षमा रु ३० लाख आम्दानी गर्छु, भन्नुभयो ।यही आम्दानीबाट उहाँले एक छोरा आनन्दलाई एमबिबीएस उत्तीर्ण गराएर एमडीमा भर्ना गर्नुभएको छ भने एक छोरी अम्बिका बिएससी नर्स र अर्की छोरी आरती बिएससी एजीसम्मको शिक्षा दिनुभएको छ । उहाँले यस अतिरिक्त दुई बिघा पाँच कठ्ठा जग्गामा तरकारी खेती गर्नुभएको छ । बजारको समस्या नभएको बताउने कृषक मेहताको तरकारी खेतीमा पर्वल, करेला, भिण्डी, खुर्सानी, काँक्रा अहिले बेजोडले फलेको देख्न पाइन्छ । व्यापारीले खेती भएकै ठाउँमा तरकारी खरिद गर्ने गरेकाले कहीँकतै भौतारिनु नपरेकामा खुसी व्यक्त गर्नुभयो ।आनन्द सिड्स एण्ड अग्र्यानिक फर्टिलाइजर नाम दिएको आफ्ना कारखानाबाट प्रभावित भई उहाँकै सहोदर भाइ उमेशकुमार मेहताले पनि अग्र्यानिक मल उत्पादन सुरु गर्नुभएको छ । गएको वर्षमा उहाँले १० मेट्रिक टन अग्र्यानिक मल बिक्री गर्नुभएको थियो भने यस वर्ष उत्पादन बढाउने दिशातर्फ अग्रसर देखिनुभएको छ । उहाँले १० वटा गाई पाल्नुभएको छ भने दैनिक १५ लिटर प्रतिलिटर रु ५० कार दरले दूध पनि बेच्दै आउनुभएको छ । आफ्नो पेशामा समर्पित मेहताका श्रीमती अनिता भारतीले दिनरात नभनी श्रीमान्को काममा सघाउँदै आउनुभएको छ ।प्रदेश नं १ का कृषि मन्त्रालयका सचिव मेघनाथ तिमिल्सेनाले निरीक्षण एवं अनुगमन गर्दै आफ्नै सीप, ज्ञान र क्षमता प्रयोग गरेर कृषि क्षेत्रमा गरेको योगदानको कदर गर्दै प्रदेश सरकार कृषिलाई प्राथमिकतामा राखेकाले कृषकको मागलाई सक्दो सम्बोधन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । कृषि ज्ञान केन्द्र सुनसरी मोरङ सम्पर्क कार्यालय विराटनगरका प्रमुख रामदेव सिंहले किसानले गरेको मेहेनतबाट नै राष्ट्र निर्माण हुने भएकाले कृषि उत्पादन बजार बिचौलियाको हातमा पर्न नहुने भन्दै श्रम, सीप र लागत लगाउने किसानले बाली उत्पादनबाट उचित लाभ लिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
ओखलढुङ्गामा नेकपा एस र जसपा एक्ला एक्लै चुनाव लड्ने
ओखलढुङ्गामा नेकपा (एकीकृत समाजवादी) र जनता समाजवादी पार्टीले एक्ला एक्लै चुनावमा जाने तयारी गरेका छन् ।
ओखलढुङ्गामा चुनावी सुरक्षामा १२ सय सुरक्षाकर्मी
शेरबहादुर राईओखलढुङ्गा, वैशाख १० गते । ओखलढुङ्गामा चुनावी सुरक्षाका लागि बाह्रसय सुरक्षाकर्मी खटिने भएका छन् । जिल्लाको आठ वटै स्थानीय तहमा हुने चुनावलाई शान्तिपूर्ण र मर्यादित बनाउन १२ सयभन्दा बढी सुरक्षाकर्मी परिचालन हुने भएका हुन् । जिल्लामा चुनावी सुरक्षाका लागि नेपाल प्रहरी, शसस्त्र प्रहरी, नेपाली सेना र म्यादी प्रहरी गरि १२ सय भन्दा बढी सुरक्षाकर्मी खटाइने निर्णय भएको जिल्ला सुरक्षा समितिका सदस्य तथा जिल्ला प्रहरी कार्यालय प्रमुख प्रहरी नायव उपरीक्षक सुकदेव खनालले बताउनुभयो । जिल्ला सुरक्षा समितिका संयोजक तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारी दिलकुमार तामाङ लगायत सुरक्षा निकायका प्रमुखहरुको टोलीले मतदान केन्द्रहरुको अनुगमन गरी संवेदनशील केन्द्रहरुको पहिचान गरेको पनि प्रहरी नायव उपरिक्षक खनालले जानकारी दिनुभयो ।सुरक्षाकर्मी अपुग भएमा प्रदेशबाट थप सुरक्षा व्यवस्था मिलाउन पहल भईरहेको छ । स्थानीय तहको निर्वाचनलाई शान्तिपूर्ण र भयरहित वातावरणमा सम्पन्न गराउन विशेष सुरक्षा व्यवस्था योजना तयार पारिएको जिल्ला सुरक्षा समितिले जनाएको छ ।
निर्वाचनले नछोएको सुकुम्बासी बस्ती
विराटनगर महानगरपालिकाका चोकदेखि गल्लीसम्म निर्वाचनका चहलपहल बढ्न थाल्दा महानगरकै एउटा बस्ती भने सुनसान छ । महानगरको पूर्वतर्फ कटहरी गाउँपालिकासँगको सिमाना छुट्याउँदै अविरल बगेको सिङ्घिया खोलाको डिलमा रहेको सुकुम्बासी बस्तीमा भने निर्वाचनको रौनक पुगेकै छैन । दैनिक ज्यालादारीबाट बिहान बेलुकीको गाँस टार्ने बाध्यतामा रहेका बस्तीका स्थानीयला
व्यवस्था र संरचना फेरियो बोर्ड फेरिएन
हरिप्रसाद कोइराला उर्लाबारी,बैशाख ९ गते । संविधान अनुसार राज्य पुनसंरचना भई तीन वटै तहको निर्वाचन भएको ५ वर्ष पुग्नै लाग्दा पनि कतिपय सरकारी, गैर सरकारी, नीजि तथा सामूदायिक संस्थाहरूले अझै आफ्नो संस्थाको बोर्डमा नयाँ ठेगाना राखेका छैनन् । सरकारी कोषबाट सञ्चालन खर्च प्राप्त नहुने संस्था मात्र होइन, वार्षिक करोडौं रुपियाँको आर्थिक कारोवार र लाखौं रुपियाँ सञ्चालन खर्च गर्ने सरकारी र सामूदायिक संस्थाले समेत पुनसंरचनाको खिल्ली उडाएका छन् । मोरङको मिक्लाजुङ गाउँपालिकाको मुख्य प्रवेशद्वारमा नै हालसम्म मधुमल्ला गाविस लेखिएको छ । राज्य पुनर्संरचना पछि तत्कालिन मधुमल्ला गाविसको कार्यालयमा मिक्लाजुङ गाउँपालिका कार्यालय बसिरहेको छ । करोडौंको भवन र पुनर्निर्माण गर्ने रकम पुग्दा बोर्ड फेर्न भने गाउँपालिकाले वास्ता गरेको छैन् । मोरङ कै गोविन्दपुर गाविस कार्यालयमा हाल रतुवामाई नगरपालिकाको वडा नम्बर– ५ को कार्यालय रहेको छ । वडाले वार्षिक ७५ लाखको बिकास बजेट बनाउँछ । तर, प्रमुख गेटमा रतुवामाई नगरपालिका वडा नम्बर– ५ को कार्यालय गोविन्दपुर लेख्ने खर्च वडा कार्यालयलाई पुगेको छैन । गाउँपालिका र वडा कार्यालय मात्र होइन । मोरङको कानेपोखरी–५ ,भौंसावारी स्थित रमाइलो बहुमुखी क्याम्पसको मुल गेटमा नै ठेगाना परिवर्तन गरिएको छैन् । क्याम्पस प्रमुख टीकाराम खरेलले भन्नुभयो– सडक पश्चिम सर्ने भएपछि गेट ढल्ने भयो । त्यसैले किन खर्च गर्ने भनेर नयाँ बोर्ड नराखेको हो । तर, छ वर्ष बितिसक्दा पनि न सडक सर्यो न गेट ढल्यो । मोरङ कै कानेपोखरी –४ हात्तीडुब्बाको सूर्योदय आधारभूत बिद्यालयले पनि बोर्ड फेर्न सकेको छैन । विद्यालयका प्रधानाध्यापक गङ्गाराम अधिकारीले भन्नुभयो– ‘साना तर महत्वपूर्ण काममा ध्यान नपुगेकै हो । अब एक साता भित्र बोर्ड फेरिने छ ।’साविक बाहुनी– ९ को गौथली चौकमा रहेको सिंहदेवी सामूदायिक वन उपभोक्ता समूहले पनि बोर्ड फेर्न सकेको छैन । बाहुनी– ९ हाल बेलबारी नगरपालिका वडा नम्बर– १० मा पर्छ । उता मिक्लाजुङ–३ को कालिदह खानेपानी तथा सरसफाइ आयोजनाले आफ्नो बोर्डबाट टाँडी – ८ हटाएको छैन । मिक्लाजुङ –३ टाँडी लेख्दा फरक पर्दैनथ्यो । तर, कसैको ध्यान पुगेको छैन्। स्थानीय एक उपभोक्ताले भन्नुभयो । मोरङका अधिकांश गाउँ तथा नगरपालिकाका सहकारी, सामूदायिक बन, विद्यालय र नीजि संस्थाले बोर्ड परिवर्तन नगर्दा आगन्तुकहरू भने अल्मलिने गरेका छन् । गुगलमा समेत नयाँ ठाउँका नाम आउन थालेका छन् । तर, स्थानीय संघ,संस्थाहरूले बोर्ड फेर्न भ्याएका छैनन् । जसले गर्दा मोरङ बाहिरबाट आउने जो कोही अल्मलिने गरेका छन् ।
मिर्चाडाँगीको दुःख
मोरङको तराईका नगरपालिकाका विद्यार्थी एक किलोमिटर धाएर आधारभूत विद्यालयको शिक्षा लिइरहेका छन् भन्दा धेरैलाई पत्यार नलाग्न सक्छ । देशकै प्रमुख औद्योगिक नगर छ मोरङमा । प्रदेश १ को राजधानी पनि मोरङमै पर्छ । रतुवामाई नगरपालिका–३, को दक्षिण–पूर्वी कुनामा रहेको मिर्चाडाँगी गाउँका बालबालिका कक्षा ३ देखि माथिको अध्ययन गर्न रतुवा नदी पार गरेर एक किलोमिटर पश्चिमको पिढालीसम्म पुग्ने गर्छन् ।
