राजधानीमा सभ्य बन्न थाल्यो फागुपूर्णिमा पर्व
फागुन शुक्ल पूर्णिमाका दिन मनाइने फागुपूर्णिमा अर्थात् होली पर्व आज हिमाली एवं पहाडी जिल्लामा हर्षोल्लासका साथ एकापसमा रङ र लोला खेली मनाइँदैछ । वसन्त ऋतुको आगमनसँगै आपसी मेलमिलाप र सद्भावनाको सन्देश लिई आउने फागु पर्व आज परम्परागतरूपमा विभिन्न रङ र लोला खेली मनाउने प्राचीन परम्परा छ । केही वर्षअघिसम्म उपत्यकामा उत्ताउलोरूपमा मनाइने यो पर्व प्रहरीको सक्रियताका कारण पछिल्लो समय सभ्य बन्न थालेको छ । सडकमा काम विशेषले हिँड्नेलाई इच्छा विपरीत रङ र लोला हान्ने क्रम बन्द हुँदै गएको छ । फागु पर्वको अघिल्लो दिन पनि राजधानीका सडकमा फोहर पानी छ्यापेको देखिएन ।
‘होली खेल्दा रसायनयुक्त रङ्गबाट बच्नुहोस्’
फागुन शुक्ल पूर्णिमाका दिन मनाइने होली (रङ्गहरूको पर्व) पर्व पछिल्लो समय धूमधामसँग मनाउने प्रचलन बढ्दो छ ।
डम्फु र मृदङ्गको तालमा गाइने जोगिरा हराउँदै
‘होरी’ (फागु) पर्व आउन दुई दिन मात्रै छ । तर, विगतका वर्षहरूमा देखिने फागुको रोमाञ्चकता तथा उत्साहपूर्ण पर्खाइ भने अहिले हराउँदै गएको छ ।
साँखुको प्राचीन गुंविहार, बज्रयोगिनी
काठमाडाैंको शङ्खरापुर नगरपालिका साँखुको प्रख्यात एवम् प्राचीन बज्रयोगिनी मन्दिर छ । यसकै दायाँतर्फ प्राचीन गुंविहार छ । नेपाल भाषामा 'गुं' को अर्थ जङ्गल हो। त्यसैले यसलाई जङ्गलमा रहेको विहार भनिएको हो ।
रङको पर्व होली खेलौँ सुरक्षित
वसन्त ऋतुको आगमन र हेमन्त ऋतुलाई बिदाइ गर्ने फागुपूर्णिमामा रङसँग खेलेर मनाइने पर्व हो होली (फागु)। यस पर्वमा नेवार समुदायमा नेपाल भाषाको गीत गुन्जयमान हुन्छ। होली गीतमा युवकयुवती खुलेर हास्ने र रङ छ्यापाछ्याप गरेर मन साट्ने हुँदा यस पर्वलाई नेपाली ‘भ्यालेन्टाइन्स डे’ सप्ताहका रूपमा पनि लिइन्छ। फागुपूर्णिमामा रङसँग खेलेर मनाइने यो पर्व बिग्रिएको सम्बन्ध सुधार्ने अवसर पनि हो।
माइतीघर मण्डलामा मनाइयो फगुवा उत्सव
विभिन्न मुद्दा र माग लिएर दिनहुँ भिडभाड भइरहने माइतीघर मण्डला परिसरमा आज (शनिबार) फरक दृश्य देखियो ।
-original-thumb.jpg)
होली पर्व किन मनाइन्छ ?
होली पर्व हिन्दुधर्मावलम्बीहरुले मनाउने गर्छन् । यो पर्व विशेषत भारत र नेपालमा मनाईने गरिन्छ । यो पवर्मा विभिन्न रङ्गहरु एक अर्कालाई लगाउने र खुसीयाली साटासाट गरेर्र रमाइलो गरी मनाईन्छ । यसलाई रङ्गहरुको पर्व पनि भनिन्छ । एक आपसमा भएका शत्रुता भुलेर खुसीयाली मनाउँदै रङ्गहरु छ्यापाछ्याप गरेर होली मनाउने प्रचलन छ ।
बदलिँदै झाँगड
नेपालका आदिवासी जनजातिमा सूचीकृत झाँगडको बाक्लो बस्ती धनुषा जिल्लाको नौ सय बिघा गाउँ क्षेत्रमा छ तर सिरहा, सर्लाही, महोत्तरी, मोरङ, सुनसरीलगायतका तराई र केही पहाडी जिल्लामा पनि यिनीहरूको बसोबास देखिन्छ ।
‘हायु जातिको विकासमा स्थानीय सरकार कटिबद्ध’
लोपोन्मुख जाति हायुको सीप र पहिचान विकासका लागि कमलामाई नगरपालिका कटिबद्ध रहेको नगरप्रमुख उपेन्द्रकुमार पोखरेलले बताउनुभएको छ ।
हराएको हुड्के नाचको महत्त्व
कालीकोटसँगै साविकको कर्णालीमा चर्चामा रहेको हुड्के नाँच पञ्चेबाजा फेरि स्थापित हुन थालेको छ।
बाह्र वर्षपछि इतुम्बहालमा प्रब्रज्याभिषेक
कान्तिपुरका विहारमा सबैभन्दा ठूलो र पुरानोमध्ये एक केशचन्द्रकृत पारावत् महाविहारमा आज (बिहीबार) ४० जनाको प्रब्रज्याभिषेक (बन्दे छुइगु) गरिएको छ ।
होली पर्व किन मनाइन्छ ?
होली पर्व हिन्दुधर्मावलम्बीहरुले मनाउने गर्छन् । यो पर्व विशेषत भारत र नेपालमा मनाईने गरिन्छ । यो पवर्मा विभिन्न रङ्गहरु एक अर्कालाई लगाउने र खुसीयाली साटासाट गरेर्र रमाइलो गरी मनाईन्छ । यसलाई रङ्गहरुको पर्व पनि भनिन्छ । एक आपसमा भएका शत्रुता भुलेर खुसीयाली मनाउँदै रङ्गहरु छ्यापाछ्याप गरेर होली मनाउने प्रचलन छ ।
बज्र गुरु मन्त्र जपमा बिस हजार भक्तजन सहभागी
ताप्लेजुङमा आयोजित बज्र गुरु मन्त्र जप पूजामा करिब बिस हजार बढी भक्तजन सहभागी भएका छन् । भौतिक सुख तथा मानव शान्तिको कामना गर्दै आयोजना गरिएको तीन दिने चौथो बज्र गुरु मन्त्र जप पूजामा उक्त सङ्ख्यामा भक्तजन सहभागी भएका हुन् ।
सजिलो र आकर्षक होलीको पहिरन
होली (फागुपूर्णिमा) नजिकिएसँगै असनको रामचन्द्र खड्गीलाई रङ तथा होलीको लुगा बेच्न भ्याइनभ्याई छ । फागु खेल्न सेतो टी–सर्ट वा होली लेखिएको लुगा अनिवार्यजस्तै भएपछि सबैको मन लोभिएको हो । उहाँले ‘ह्याप्पी होली’, होलीका रङ, मिलेर खेलौँ होली लेखिएका टी–सर्ट बिक्री गर्दै आउनुभएको छ । बच्चा तथा युवा पुस्ताले यस्ता लुगा बढी खरिद गर्ने अनुभव उहाँले व्यक्त गर्नुभयो । खड्गीले होलीको एक दिन अगाडि भने धेरै लुगा बिक्री हुने बताउनुभयो ।
मधेश प्रज्ञा प्रतिष्ठानको शुभारम्भ, मधेशबारे अध्ययन गरिने
मधेश प्रदेशका भाषा, साहित्य, कला र संंस्कृतिको संरक्षण, संवर्धन र विकासका लागि प्रदेश सरकारले गठन गरेको मधेश प्रज्ञा—प्रतिष्ठानको बुधबारदेखि शुभारम्भ गरिएको छ ।
पारास्यो प्रतियोगिताको उपाधि थुदामले लियो
ग्याल्पो लोसारको अवसरमा आयोजना गरिएको पारास्यो प्रतियोगिताको उपाधि थुदामले हात पारेको छ । रिदाक सरोकार समाज काठमाडौँले मंगलबार गोकर्णेश्वरको सहिदपार्कमा आयोजना गरेको उक्त प्रतियोगितामा २२ समूहलाई हराउँदै थुदाम टोलीका खेलाडी फुर्पु भोट र निम छिरिङ भोटेले उक्त उपाधि हात पारेको हो ।
माझी समुदायले धूमधाम मनाए लदिपूजा (फोटोफिचर)
माझी समुदायको मुख्य पर्व लदिपूजा अर्थात कोशीपूजा गरेर धनकुटाका माझी समुदायले धूमधामका साथ मनाएका छन् । प्रत्येक बर्षको फागुन महिनाको तेस्रो मंगलबार पहाडी माझी समुदायमा आफ्नो महत्वपूर्ण पर्व लदिपूजा गर्ने गरेका छन् ।
-original-thumb.jpg)
मौलिक चाडपर्वले नयाँ उमङ्ग र उत्साह पैदा गरेको छ : प्रधानमन्त्री
माझी समुदायको लदी पर्वका अवसरमा शुभकामना सन्देश दिनुहुँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले माझी जाति परम्परागत रूपमा पानीसँग नै रमाउँदै र जिउँदै आएको एक विशिष्ट पहिचान भएको जातिका रुपमा उल्लेख गर्नुभएको छ ।
मगर पहिरनमा सजिएका युवतीहरु
आज ४१औँ राष्ट्रिय मगर एकता दिवसको अवसरमा नवलपरासी (बर्दघाट–सुस्तापूर्व) को कावासोतीमा मगर पहिरनमा सजिएका मगर युवतीहरु ।
वसन्तपुरमा ठड्याइयो होलीको चीर (फोटो फिचर)
काठमाडौँको वसन्तपुर अगाडि विधिवत् रूपमा आज (सोमबार) बिहान चीर ठड्याएको छ । चीर ठड्याएसँगै सोमबारदेखि राजधानी लगायत मुलुकभर औपचारिक रूपमा होली पर्व सुरु भएको मानिन्छ।
जनकपुरधाममा वृहत् सरसफाइ अभियान
जनकपुरधाम साप्ताहिक वृहत् सरसफाइ कार्यक्रम अन्तर्गत आज जानकी मन्दिर परिसर सफाइ गरिएको छ ।
प्राचीन पुरातात्त्विक स्थलको हब सिसहनिया कोट
कपिलवस्तुको पूर्व ( दक्षिणमा रहेको प्राचीन स्थल सिसहिनया कोट । मायादेवी गाउँपालिका वडा नं. ५ मा अवस्थित ठुलो सिसहनियामा ५२ बिगाहा क्षेत्रफलमा फैलिएको एउटा ठुलो कोट र २ वटा साना कोट रहेका छन् ।
बौद्ध धर्म दर्शनको ‘शून्यवाद’
बौद्ध धर्म दर्शनको चर्चा हुँदा अलि जानकार भएकाहरू ‘शून्यवाद’ शब्द प्रयोग गर्छन् र यो शब्दको प्रयोगसँगै बहस स्वतः गम्भीर र रहस्यमय भएर जान्छ । यो स्वाभाविक पनि हो । बौद्ध दर्शनमा चारवटा दार्शनिक सम्प्रदाय छन् र त्यसमा एउटा माध्यमिक सम्प्रदाय हो । आचार्य नागार्जुनद्वारा प्रतिपादित शून्यवादसँग यो सम्बद्ध छ । अन्य तीनवटा दार्शनिक सम्प्रदाय हुन्, वैभाषिक, सौत्रान्तिक र योगाचार (विज्ञानवाद) ।
रहरमा सिकेको चित्रकला, आम्दानीको माध्यम
चित्रकार मिठ्ठु थारूको चित्रकला तथा मूर्तिकला लोभलाग्दो छ । ३४ वर्षीय मिठ्ठुले हिँड्डुल गर्दा कुनै अवस्था अथवा दृश्यले छोयो भने त्यसलाई दुरुस्त चित्रमा उतारिदिनु हुन्छ ।
मौलिक गीत लोप हुँदा चिन्ता
दोलखाको बिगु गाउँपालिका–७, बिगुका शेर्पा समुदायका महिलामा मौलिक गीत लोप हुन थालेकोमा चिन्ता र चासो बढेको छ । बजारमा निस्केका आधुनिक गीतको प्रभावमा परी शेर्पा समुदायका मौलिक गीतमा चासो देखाउन छाडेपछि गीतहरू लोप हुन थालेकोमा चिन्ता र चासो बढेको टँसीडोमा शेर्पाले बताउनुभयो ।
