पर्यटक तान्दै चित्रकला
खोटाङ ऐतिहासिक, धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थलले भरिपूर्ण जिल्ला हो । विगतमा पनि फाट्टफुट्ट पर्यटक जिल्ला नआएका हैनन् तर जति आउनुपर्ने थियो, त्यति पर्यटक जिल्ला आएका छैनन् । जस कारण जिल्लाको ऐतिहासिक, धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थललाई देश–विदेशमा चिनाउन ‘मुन्दुम अन्तर्राष्ट्रिय प्लेन एयर चित्रकला कार्यशाला तथा कला प्रदर्शनी–२०८०’ आयोजना गरियो ।
गङ्गालाल, समयको पीडा र ‘दी जु स्टोरी’ मञ्चन
शिल्पी थिएटर, बत्तिसपुतलीमा आजबाट सहिद गङ्गालाल श्रेष्ठको जीवनमा आधारित नाटक ‘गङ्गालाल’ मञ्चन सुरु भएको छ । गङ्गालाल फाउन्डेसन र गार्डेन थिएटरको सहकार्यमा निर्माण भएको नाटक चे शङ्करको लेखन तथा निर्देशनमा तयार भएको हो । नाटकमा सहिद गङ्गालाललाई क्रान्तिकारी मात्र नभई एक पूर्ण मानिसका रूपमा प्रस्तुत गरिएको निर्देशक चे शङ्करले बताउनुभयो । विक्रम संवत् १९९१ देखि १९९७ सम्म नेपाली राजनीतिक परिवेशमा घटेका घटनाक्रम र सहिद गङ्गालालका जीवनका घटनालाई आधार मानी नाटकको कल्पना गरिएको उहाँले बताउनुभयो । नाटक गङ्गालालमा सहिद धर्मभक्त, शुक्रराज, दशरथका साथै तत्कालीन नेताहरू टङ्कप्रसाद आचार्य, गणेशमान सिंह र कवि सिद्धिचरण श्रेष्ठसमेत पात्र बनेर मञ्चमा देखिने छन् । विद्यार्थी, शिक्षक, राजनीतिज्ञ, लेखक र कलाकारले गङ्गालाललाई फरक पाटोबाट चिन्नु र हेर्नुपर्ने लेखक निर्देशक चेले बताउनुभयो । सहिद दिवसको सन्दर्भमा प्रदर्शन गरिएको यो नाटक बुधबार नाचघरमा प्रथम मञ्चन गरिएको थियो ।
मिसेस नेपाल उपाधि सृष्टिलाई
मिसेस नेपाल क्यानडा–२०२४ को उपाधि सृष्टि श्रेष्ठले हात पार्नुभएको छ । १० प्रतियोगीलाई पछि पार्दै श्रेष्ठले ताज आफ्नो नाममा पार्नुभएको हो । निर्णायकमण्डलबाट तपाईंलाई यो संसारमा सबैभन्दा बढी के कुराको कमी छ जस्तो लाग्छ भन्ने प्रश्नमा श्रेष्ठले यो संसारमा सबैभन्दा बढी सहानुभूतिको कमी रहेको जवाफ दिनुभएको थियो । सोही जवाफले उहाँले उपाधिको हकदार बनायो । उहाँले करुणा प्रायः पछाडि परेको संसारमा सहानुभूतिको एकदमै आवश्यक रहेको बताउँदै सहानुभूतिलाई संस्कार, संस्कृतिका रूपमा अँगाल्नसमेत सबैलाई आग्रह गर्नुभयो ।
चराविज्ञ कलाकार हेम पौडेलको निधन
वरिष्ठ चरा चित्रकार चराविज्ञ हेम पौडेलको निधन भएको छ। अल्जाइमर, मुटु तथा मिर्गौला रोगले पीडित पौडेलको गङ्गालाल अस्पतालमा बुधबार साँझ उपचारको क्रममा निधन भएको हो।
५१ बालिकाको सामूहिक विवाह
केशचन्द्र पारावत् महाविहारको मिसा पुच:ले इतुम्बहालमा सामूहिक बेल विवाह (इहि)को आयोजना गरेको छ ।
माघ २२ मा नेपालभर चलचित्र भवन बन्द गरिने
चलचित्र प्रदर्शक तथा वितरकको छाता संस्था नेपाल चलचित्र सङ्घले चलचित्र विकास शुल्क र स्थानीय मनोरञ्जन करको विरोधमा आगामी माघ २२ गते सोमबार देशभरका चलचित्र भवन बन्द गर्ने भएको छ ।
‘संसदमा केपी शर्मा ओली’ विमोचित
पूर्वराष्ट्रप्रति विद्यादेवी भण्डारीले ‘संसदमा केपी शर्मा ओली’ग्रन्थ लोकार्पपण गर्नुभएको छ । समान पहुँच नेपाल र सभ्यता अन्वेषण केन्द्रको आयोजनामा आज भएको कार्यक्रममा पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीले नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष एवम् पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली वर्तमान राजनीतिका सर्वाधिक लोकप्रिय र प्रतिभाशाली व्यक्तित्व भएकाले उहाँ सम्बोधनका शृङ्खलालाई लिपिबद्ध गरिनु महत्वपूर्ण भएको बताउनुभयो ।
सात सर्जक सम्मानित
अक्षरमार्गले नेपाली साहित्य, संस्कृति, इतिहासका क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान गरेका सात सर्जकलाई सम्मान गरेको छ । अक्षरमार्गको ११ औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा वाङ्मयको क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान पु¥याउने सर्जकलाई सम्मान गरिएको हो । काभ्रेको पनौतीमा आयोजित सम्मान समर्पण तथा पुस्तक लोकार्पण कार्यक्रममा वरिष्ठ साहित्यकार तथा साहित्यिक पत्रकार नगेन्द्रराज शर्मालाई कृष्णसुन अक्षरमार्ग पत्रकारिता सम्मानबाट सम्मानित गरिएको छ । त्यस्तै विष्णुहेम अक्षरमार्ग वरिष्ठ साधक सम्मानबाट ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका पूर्वकुलपति तथा वरिष्ठ कलाकार केके कर्माचार्यलाई सम्मानित गरिएको छ । यस्तै वरिष्ठ कथाकार सनत रेग्मीलाई श्रीराम स्मृति अक्षरमार्ग साधक सम्मानबाट सम्मानित गरिएको छ ।
सहिद परिवारलाई सहयोगार्थ काँडेतारको ‘च्यारिटी सो’
सीमा रक्षाको क्रममा ज्यान गुमाउनु भएका कञ्चनपुरका सहिद गोविन्द गौतमको परिवारलाई सहयोगार्थ धनगढीमा चलचित्र काँडेतारको ‘च्यारिटी सो’ हुने भएको छ ।
सर्लाहीका मूर्तिकार सरस्वतीको मूर्ति बनाउन व्यस्त
विद्याकीदेवी सरस्वतीको पूजा नजिकिएसँगै सर्लाहीका कालिगड (मूर्तिकार) लाई सरस्वतीका मूर्ति बनाउन भ्याइनभ्याइ भएको छ । वसन्तपञ्चमी अर्थात सरस्वती पूजाको दिनका लागि यहाँका कालिगडलाई विभिन्न किसिमका मूर्ति बनाउन भ्याइनभ्याइ भएको हो ।
विज्ञापनमा विदेशी कलाकारलाई प्रयोग गर्न नपाइने
विज्ञापन बोर्डले सार्वजनिक स्थानमा राखिने होडिङबोर्ड र सञ्चारमाध्यममा प्रकाशन तथा प्रसारण हुने विज्ञापनमा विदेशी कलाकारलाई प्रयोग गर्न नपाइने जनाएको छ ।
नेपाल चीन साहित्यिक अन्तरक्रिया
नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान,अरनिको समाज र विश्व चीन शास्त्र केन्द्र (पेइचिङ)ले संयुक्त रूपमा चिनियाँ साहित्यकारहरूको स्वागत तथा नेपाल –चीन साहित्यिक अन्तरक्रिया गरेको छ ।
उदासको ‘तोपको आवाज’
साहित्यकार ज्ञान उदासको ‘तोपको आवाज’ नामक कथासङ्ग्रह प्रकाशित भएको छ । सो कथासङ्ग्रहमा ‘पानपसल्नी’, ‘सम्बन्ध’, ‘तोपको आवाज’ र ‘एउटा व्यापारको अन्त्य’ शीर्षकका चार वटा कथा सङ्कलित छन् । सङ्ग्रहमा सङ्गृहीत चार वटा कथामा कथाले खोजेको घटना, प्रवृत्ति, पात्र र समयलाई सूक्ष्म दृष्टिले प्रस्तुत गर्न खोजिएको छ । साथै समाजमा हुने र भइरहेका सामान्य घटनालाई जीवन्त रूपमा चित्रण गरिएको छ ।
बस्नेतको कृति लोकार्पण
पत्रकार एवं लेखक टीकाबहादुर बस्नेतको मार्क्सवाद र उत्तरआधुनिकतावाद पुस्तकको एक समारोहबिच लोकार्पण गरिएको छ । शनिबार घोराहीमा आयोजित कार्यक्रममा नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्राडा यादवप्रकाश लामिछाने र वाम विश्लेषक रोशन जनकपुरीले पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभएको हो ।
मार्क्सवाद र उत्तर आधुनिकतावाद कृति लोकार्पित
पत्रकार तथा लेखक टीकाबहादुर बस्नेतको मार्क्सवाद र उत्तर आधुनिकतावाद पुस्तकको एक समारोहबिच लोकार्पण गरिएको छ । शनिबार घोराहीमा आयोजित कार्यक्रममा नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्राडा. यादवप्रकाश लामिछाने र बाम विश्लेषक रोशन जनकपुरीले पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभयो ।
‘पत्रकारिता क्षेत्रको भूमिका महत्त्वपूर्ण’
उपप्रधानमन्त्री एवं रक्षामन्त्री पूर्णबहादुर खड्काले पत्रकारिता क्षेत्रले नागरिक सचेतना अभिवृद्धि, सार्वजनिक सेवा प्रवाहमा सुदृढीकरण गर्न पत्रकारिता क्षेत्रको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहने गरेको बताउनुभएको छ । पत्रकार कलेन्द्र सेजुवालद्वारा लिखित ‘फल्स फ्रन्ट पेज’ को राजधानीमा शनिबार विमोचन गर्दै उहाँले पत्रकारिता क्षेत्रको व्यावहारिक र नीतिगत सुधारका लागि सरकारले आवश्यक सहयोग गर्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ ।
एक सहिदको विज्ञप्ति (कविता)
जुन दिन जल्लादहरूले मेरो घाँटीमा फाँसीको फन्को लगाएर आफ्नो गलामा नरमुण्डमाला सजाए ठिक त्यही दिन धर्ती उन्मुक्त भएर हाँसेको थियो
तेस्रो किसिमका कवि (कविता)
शक्तिशाली कविहरू जन्मे यो धरतीमा शक्तिशाली सम्राट्हरू जन्मेसँगै भगवान्को भजनसँगै ती सम्राट्हरूको पनि भजन गाउँदै गाउँदै । प्रतिस्पर्धा नै हुन्थ्यो कविहरूको
निःस्वार्थ समाजसेवीको सम्झना
‘सत्कर्म गर्नु, ढाँटछल नगर्नु, इमानदार बन्नु, कोही अन्यायमा परेको छ भने टुलुटुलु हेरेर नबसी त्यस्ताको उद्धार गर्नु, न्यायको पक्षमा बोल्नु, अरू कुरा त आफैँ राम्रो भइहाल्छ नि ।’ कुनै पनि मानिसले उल्लिखित कुरा पालन गर्छ भने त्यो व्यक्ति समाजका लागि पक्कै पनि उदाहरणीय व्यक्तित्व बन्दछ । सच्चा समाजसेवीमा हुने गुण नै यिनै हुन् तर अचेल समाजसेवा पनि आर्थिक उपार्जन गर्ने पेसा बनेको छ । तपाईंको व्यवसाय के हो भनेर सोधिँदा गर्वका साथ ‘समाजसेवा’ भन्नेहरू धेरै छन् । वास्तविक समाजसेवा त निःस्वार्थ भावले गरिने कर्म
बेमिसाल नैनीताल
नैनीताल, नैनीताल भनेर धेरै समय अघिदेखि सुनेको हो । लाग्थ्यो, शब्द सुन्दै यति आत्मीय र प्रिय छ भने त्यसलाई नजिकबाट प्रत्यक्ष रूपमा छोएर, छामेर आँखाभरि अजमाउन पाए झन् कस्तो होला ? देशभित्रको माटो हो कि मुलुक बाहिर हो ? घाम झुल्के पारा कसरी पुगिएला ? मनमनै कुरा फत्काएर मगजभरि बगे्रल्ती जिज्ञासा उब्जिएको थियो ।
नाटकमय सहर
अचेल काठमाडौँका नाटकघर भरिभराउ देखिन थालेका छन् । राजधानी सहर भित्रभित्रै नाटकमय बन्दै छ । नाटकघरमा नाटक मात्रै मञ्चन भएका छैनन्, दर्शकको उपस्थिति पनि उत्साहजनक देखिन थालेको छ । थिएटरमा दर्शकको उपस्थितिले नेपाली नाट्यकर्ममा बहार आएको नाट्यकर्मीको अनुभव छ । सबै थिएटरमा नाटक मञ्चन भइरहँदा नाट्यकर्मी उत्साहित छन् ।
किबोर्डले मिलाएको सम्बन्ध
लघुचलचित्र ‘किबोर्ड’ र बालकथासङ्ग्रह ‘स्वर्गमा मोबाइल’ विमोचन गरिएको छ । राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रमबिच ‘किबोर्ड’ र ‘स्वर्गमा मोबाइल’ विमोचन गरिएको हो । श्रीमान् श्रीमतीबिच हुने मनमुटावले बालबालिकामा आउने समस्याको कथा ‘किबोर्ड’ मा समेटिएको छ; जुन एउटा प्रतीकात्मक कथाका रूपमा सुरु भएको छ । सुरुदेखि अन्त्यसम्म ‘किबोर्ड’ भित्रै कथा रुमलिएको छ । घरपरिवारमा आमाबुवाबिचको असमझदारी र द्वन्द्वले बालबालिकामा कस्तो असर पार्छ भन्ने कुरा पनि लघुचलचित्रमा देखाउन खोजिएको छ । चलचित्रमा कृष्णभक्त महर्जन, रश्मि भट्ट र बालकलाकार आलोक चौरेलीको मुख्य भूमिका छ । आचार्य गोपालले निर्देशन गर्नुभएको चलचित्र सन्देश आचार्यले निर्माण गर्नुभएको हो । विजयराज आचार्यको कथा रहेको चलचित्रमा टेकेन्द्र नेपालीले सङ्गीत दिनुभएको छ ।
पाश्र्ववर्ती पात्र
समय, घडी–पल या काल यो अनौठो छ । समय व्यतित हुँदै यसका बहुरङ्गी डोबहरू हाम्रो स्मृतिपटमा रङ्गिँदै जान्छन् । त्यो कसरी आयो ? कसरी भयो ? कसरी गयो ? यी यक्षप्रश्नहरू सदा अनुत्तरित छन् । तर एउटा कुरो भने पक्कै हो कि यो रुखो वर्तमानमा विगतमय स्मृतिक्षण सारै मिठा हुन्छन् ।
तीन कलाकारको प्रदर्शनी
आइडब्लुएस हेमकान्ति आर्ट ग्यालरीले अग्रज कलाकारहरू दुर्गा बराल ‘वात्स्यायन’, यादवचन्द्र भुर्तेल र बुद्धि गुरुङको संयुक्त कला प्रदर्शनी गरेको छ । प्रदर्शनीमा वात्स्यायनका आठ, भुर्तेलका नौ र गुरुङका १३ कला राखिएका छन् ।
समयको द्वन्द्व
‘अब यो दिन पनि आयो !’ उसको मनमा सोचाइ पनि झ्वाट्ट आइपुग्छ, जब विमानस्थलमा आफ्नो हितैषीलाई बिदाइको हात अन्तिम पल्ट हल्लाउँछ । –“म अरू जस्तो होइन, यहीँका लागि जन्मिएको हुँ । जो जहाँ जान चाहे जाऊन्, म यहीँ गर्छु, जे गर्नु छ ।” भन्ने पनि जाँदै छ अब त अन्त्यमा ।
