काठमाडौँ, वैशाख २२ गते । काठमाडौँबाट दूरीले नजिक रहेको ओखलढुङ्गाको खिजिदेम्वामा रहेको पिके क्षेत्र रमणीय मात्र नभएर साहसिक पर्यटनका लागि उपयुक्त क्षेत्र मानिन्छ । पर्यटन व्यवसायीहरूले यस क्षेत्रको प्रवर्धनका लागि टुर द खिजिदेम्वा पिके साहसिक पर्यटन कार्यक्रमको सुरुवात गरेको छ ।
नयाँ वर्ष २०८२ सँगै टुर–द–खिजिदेम्बा पिके २०२५ प्रतियोगिता १ मे देखि ४ मे सम्म सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको छ। यस ऐतिहासिक कार्यक्रमले खिजिदेम्बा र पिके–थोलेदेम्बा क्षेत्रलाई नेपालका प्रमुख साहसिक पर्यटन गन्तव्यहरूको सूचीमा उभ्याएको छ। यस कार्यक्रमले अल्ट्रा ट्रेल रेस म्याराथनको अवधारणा पुनः परिभाषित गर्दै, माउन्टेन बाइकीङ र साहसिक खेलहरूको माध्यमबाट यस क्षेत्रको पहिचानलाई नयाँ आयाम दिएको छ।
खिजिदेम्बाले पाँच संस्करणसम्म अल्ट्रा ट्रेल रेस म्याराथन आयोजना गरिसकेको छ, जसले यस क्षेत्रलाई विश्वभरका साहसिक खेल प्रेमीहरूको ध्यान आकर्षित गराएको छ। यस कार्यक्रमको अनुभवले खिजिदेम्बा क्षेत्रलाई माउन्टेन बाइकिङ र साहसिक खेलका लागि पनि एक प्रमुख गन्तव्यको रूपमा स्थापित गरेको छ।
साथै, केही दिन पहिले खिजिदेम्बा गाउँपालिकाले एक गल्फ प्रतियोगिता पनि आयोजना गरेको थियो, जसले क्षेत्रको विविधता र साहसिक पर्यटनका अवसरहरूलाई अझ बलियो बनाएको छ। यसले खिजिदेम्बाको पर्यटन क्षमतामा नयाँ अवसरहरूको प्रस्तुति गरेको छ र यस क्षेत्रको विशिष्टता र नयाँ पहलहरूलाई ध्यानमा राखेर यो कदम उठाइएको पर्यटन व्यवसायी एवं नेपाल पर्यटन बोर्डका पूर्व सदस्य ङावाङिमा शेर्पाले बताउनुभयो ।
खिजिदेम्बा पर्यटनको नयाँ दिशा
टुर–द–खिजिदेम्बा पिके २०२५ को सफलता खिजिदेम्बाको पर्यटनको नयाँ युगको सुरुवात हो। यसअघि, खिजिदेम्बा अल्ट्रा ट्रेल रेस म्याराथनका लागि प्रसिद्ध थियो, जहाँ धावकहरूले उच्च हिमाली क्षेत्रमा ५० किलोमिटरभन्दा बढीको ट्रेल पार गर्थे। यस प्रतियोगिता को माध्यमबाट खिजिदेम्बाको पहिचान अब माउन्टेन बाइकिङ र साहसिक खेलका लागि पनि एक प्रमुख गन्तव्यको रूपमा स्थापित भएको छ।
६७ किलोमिटर लामो ट्रेल, जो घना जङ्गल, सांस्कृतिक गाउँ र बौद्ध धरोहर स्थलहरूबाट गुज्रन्छ, यस क्षेत्रको समृद्ध सांस्कृतिक र प्राकृतिक सौन्दर्यलाई प्रस्तुत गरेको छ। खास गरी, पिके पिक (४,०६५ मिटर) मा रहेको सूर्योदय अवलोकन स्थलले सहभागीहरूलाई सगरमाथा र अन्य हिमालयन शृङ्खलाहरूको अनुपम दृश्य प्रदान गरेको थियो।
अल्ट्रा ट्रेल रेस म्याराथनको कडा चुनौती र अब धावकहरूको लागि माउन्टेन बाइकिङको चुनौतीले एक नयाँ साहसिक अध्याय थपेको छ। यस प्रतिस्पर्धाले खिजिदेम्बा क्षेत्रको प्रकृति र साहसिक अवसरलाई नवीनतम पद्धतिमा प्रस्तुत गरेको छ।
समुदायको सहभागिता र प्रभाव
यस प्रतियोगिताले स्थानीय समुदायलाई सक्रिय रूपमा समावेश गर्नमा सफलता प्राप्त गर्यो। खिजिदेम्बा गाउँपालिका र स्थानीय पर्यटन समितिले सहयोग गरेर, स्थानीय होमस्टे, गेस्ट हाउस, युवा स्वयंसेवकहरू र सांस्कृतिक प्रस्तुतिकर्ताहरूलाई एकीकृत गरी यस कार्यक्रमको सफलतामा महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाएको थियो। स्थानीय व्यवसाय र रोजगारीमा प्रत्यक्ष योगदानले यस कार्यक्रमलाई एक दिगो र समावेशी गतिविधिका रूपमा स्थापित गर्यो।
कार्यक्रम संयोजक ङावा ङीमा शेर्पा ले भन्नुभयो, “यहाँ हामी केवल एक साहसिक प्रतियोगिता मात्र आयोजना गर्दैछौं भन्ने कुरा होइन। यो हाम्रो समुदायको पहिचान, गर्व र दिगो पर्यटनको हाम्रो भविष्यको प्रतिबद्धता हो।”
दिगो पर्यटन र सशक्तीकरणको प्रतिबद्धता
खिजिदेम्बा गाउँपालिकाका अध्यक्ष गम्बु शेर्पाले यस कार्यक्रमको सफलता र भविष्यमा खिजिदेम्बालाई पर्यटनको दिगो गन्तव्य बनाउनका लागि थप योजनाहरू साझा गरे। उनले भने, “हाम्रो गाउँपालिकामा अपार सम्भावना छ। हामीले खिजिदेम्बालाई एक उत्कृष्ट पर्यटन गन्तव्यका रूपमा प्रस्तुत गर्न चाहन्छौं, जसले केवल हाम्रो पहिचानलाई बलियो बनाउँछ, तर स्थानीय रोजगारी र आर्थिक समृद्धिको नयाँ ढोका पनि खोल्ने छ।”
उनको नेतृत्वमा, खिजिदेम्बा गाउँपालिका दिगो, पर्यावरणमैत्री र समावेशी पर्यटनको विकासमा कटिबद्ध छ। आगामी वर्षहरूमा ट्रेल संरक्षण र क्षेत्रीय विकासका लागि कदम उठाइनेछ, जसमा अल्ट्रा ट्रेल रेस म्याराथन र माउन्टेन बाइकिङ गल्फ लाई जोड दिइनेछ।
खिजिदेम्बाले पछिल्लो समय गल्फ प्रतियोगिता पनि आयोजना गरी क्षेत्रको पर्यटन र खेलकुदको सम्भावनालाई थप व्यापक बनाएको छ। यसले खिजिदेम्बालाई एउटा विविध खेल गन्तव्यको रूपमा प्रस्तुत गरेको छ, जहाँ साहसिक खेलहरू, सांस्कृतिक गतिविधिहरू र खेलकुदका अवसरहरू मिलेर एक नयाँ पर्यटन मोडेलको सुरुवात भएको छ।
वैश्विक सहभागिता र समृद्धिको यात्रा
टुर–द–खिजिदेम्बा पिके २०२५ मा ६२ जना अन्तर्राष्ट्रिय र राष्ट्रिय साइक्लिस्टहरूको सहभागिता भएको थियो, जसमा श्री किम यङ सिक, चुङ्गबुक पर्वतारोहण सङ्घका अध्यक्ष (दक्षिण कोरिया) र एक पेशेवर माउन्टेन बाइक सवार पनि सहभागी थिए। यस प्रतियोगिताले खिजिदेम्बालाई एक अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको साहसिक पर्यटन गन्तव्यको रूपमा प्रस्तुत गर्यो, जसले वैश्विक ध्यान आकर्षित गर्न सफल भएको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय खेलाडीहरूको उपस्थितिले खिजिदेम्बाको पर्यटन क्षेत्रमा नवीनतम ज्ञान आदानप्रदान र सहकार्यको अवसर प्रदान गर्यो, जसले क्षेत्रीय विकास र स्थिर पर्यटनको सम्भावना थप प्रवर्धन गर्यो।
टुर–द–खिजिदेम पिके २०२५ को समापन समारोहमा, खिजिदेम्बा गाउँपालिकाका अध्यक्ष गम्बु शेर्पा र प्रदेश सदस्यले प्रतिस्पर्धामा सहभागी ६२ जना विजेताहरूलाई गोल्ड मेडल र प्रमाणपत्र प्रदान गरे। यस पुरस्कार वितरण कार्यक्रमले प्रतियोगितामा भाग लिएका साइक्लिस्टहरूको कडा परिश्रम र सफलता सम्मानित गर्न एक ऐतिहासिक क्षण प्रदान गरेको थियो।
यो पुरस्कार वितरण केवल विजेताहरूका लागि सम्मान मात्र थिएन, यसले स्थानीय समुदाय र साहसिक पर्यटनमा थप उत्साह र प्रेरणा थपेको छ। खिजिदेम्बाका लागि यस कार्यक्रमले पर्यटनको नयाँ युगको सुरुवात गरेको छ, जसले न केवल प्रतिबद्धता र साहसिक उत्साहीहरूको मनोबल बढाएको छ, तर स्थानीय समुदाय र युवा प्रतिभाहरूको प्रोत्साहन पनि बढाएको छ।
