नसर्ने रोगका कारण जोखिम बढ्दै

नारद कोहार
तौलिहवा (कपिलवस्तु), चैत २३ गते । स्वास्थ्य कार्यालय कपिलवस्तुको आयोजनामा सङ्क्रामक तथा नसर्ने रोग न्यूनीकरणसम्बन्धी सञ्चारकर्मीसँग अभिमुखिकरण, सचेतिकरण तथा अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । कार्यक्रममा सहभागीले विश्वव्यापीकरण, सहरीकरण, जनसङ्ख्या वृद्धि तथा जीवनशैलीमा आएको परिवर्तन र वातावरणीय प्रदूषणका कारण मानवजीवन तथा स्वास्थ्यमा जोखिम बढ्दै गइरहेको निष्कर्ष निकालेका छन् ।

मुटु तथा रक्तनलीको रोग, मधुमेह, दीर्घ श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोग र क्यान्सर (स्तन र पाठेघर) गरी मुख्य चार प्रकारका रोगलाई नसर्ने रोगको रूपमा लिने गरिन्छ । व्यक्ति स्वयंले संयमता नअपनाउँदा यी रोग लाग्ने गरेको पाइन्छ ।

स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख गौरब ढकालले नसर्ने रोगका कारण धेरैको ज्यान जाने गरेकाले यसको रोकथाम तथा नियन्त्रण आवश्यक रहेको बताउनुभयो । उहाँले धूमपान तथा सूर्तिजन्य पदार्थको प्रयोग, अस्वस्थकर खानपिन, अपर्याप्त शारीरिक क्रियाकलाप र मध्यपानको प्रयोगले ती रोगले सताइरहेको भन्दै जीवनशैलीमा परिवर्तन गर्न नागरिकलाई बारम्बार झक्झकाइरहनु पर्ने बताउनुभयो । समयमै नसर्ने रोगको पहिचान गरी उपचार गर्न सके यी रोगको रोकथाम गर्न सकिने बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, ‘‘पहिलो कुरा हरेक नागरिकले स्वास्थ्य परीक्षण गर्नु आवश्यक छ ।’’

कार्यक्रममा नेपाल पत्रकार महासंघका अध्यक्ष डिलाराम भुसालले सञ्चारकर्मीहरूले रोग प्रतिकार्यसम्बन्धी जनचेतना मूलक सामग्री प्रकाशनमा सक्रिय हुनुपर्ने धारणा राख्नुभयो । उहाँले नागरिकलाई प्रत्यक्ष सहयोग पुग्ने गतिविधिको आयोजना गर्न आग्रह गर्नुभयो । 

कार्यक्रममा नसर्ने रोगहरूको विषयमा स्वास्थ्य कार्यालयका रतनलाल शर्माले सहजीकरण गर्दै रोगहरूको कारण, प्रभाव र न्यूनीकरणका उपायहरूबारे जानकारी गराउनुभएको थियो  शर्माले खानपान, जीवनशैली, तथा मानसिक स्वास्थ्यले नसर्ने रोगहरूमा पार्ने असरबारे सहभागीलाई समेत जानकारी गराउनुभएको थियो ।