अविनाश चौधरी
धनगढी, पुस २० गते । तालतलैया, नदीनाला लगायतका सिमसार क्षेत्रमा पाइने जलपन्छीको गणना आजदेखि सुरु भएको छ । कैलालीमा धनगढी उपमहानगरपालिका –७ स्थित जोखार तालबाट गणना सुरु गरिएको हो ।
नेपालमा सिमसार क्षेत्रमा आश्रित रैथाने र आगन्तुक जलपन्छीको हरेक वर्ष जनवरी ४ देखि १९ तारेखसम्म (पुस २० देखि माघ ६ गतेसम्म) गणना हुने गर्दछ । गणनाबाट जलपन्छीको सङ्ख्या अद्यावधिक गर्ने तथा तिनको वितरण, अवस्थाबारे जानकारी लिने गरिन्छ ।
यसैगरी, चरा संरक्षणमा स्थानीय समुदाय र सरोकारवालालाई सहभागी बनाइ सचेतना अभिवृद्धि गर्ने र संरक्षणमा हातेमालेका लागि पनि हरेक वर्ष हिउँदमा जलपन्छीको गणना हुने गरेको जनाइएको छ । डिभिजन वन कार्यालय, चरा संरक्षण नेटवर्क, घोडाघोडी मञ्च, सामुदायिक वन उपभोक्ता समिति लगायतको सहभागितामा हिउँदे जलपन्छीको गणना भइरहेको छ ।
कैलालीकोे घोडाघोडी चरा अभयारण्य क्षेत्रमा रहेको घोडाघोडी सिमसार, नकरोड ताल, बसन्ता वन क्षेत्रमा रहेका रखौना, सोनियाँ रुपियाँ, घोरताल, पुरैना, जम्नेहटा, चम्रहिया, पुरैना, कोइलही लगायतको तालमा जलपन्छी गणना गरिने चरा संरक्षणकर्मी हिरुलाल डंगौराले जानकारी दिनुभयो ।
त्यस्तै, धनगढी उपमहानगरपालिकामा रहेको जाखोरसहित महदेवा तालमा जलपन्छी गणना गरिनेछ । यसैगरी, तल्लो कर्णालीमा पनि जलपन्छी गणना हुने छ । कञ्चनपुरमा शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्ज, राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोष, नेचर गाइड एसोसिएसन, कञ्चनपुर पन्छी संरक्षण समूहको सहभागितामा निकुञ्जभित्र र बाहिर रहेका सिमसारमा चरा गणना गरिने तयारी रहेको छ ।
निकुञ्जभित्र रहेको शिकारी, रानी, ताराताल लगायतको ताल र निकुञ्जबाहिर रहेको बण्डा ताल, पुरैनी, वेदकोट ताल, महाकाली नदीमा चरा गणनाको तयारी भएको डङ्गौराले जानकारी दिनुभयो ।
कैलाली, कञ्चनपुरमा रहेका तालतलैया, नदीनाला लगायतको सिमसार क्षेत्रहरू रैथाने र आगन्तुक जलपन्छीको उपस्थितिले यतिबेला गुलजार बनेका छन् । चराविदहरूको सहभागितामा दुई हप्तासम्म गणना गरिने बताइएको छ । गणनाको क्रममा पानी चराको प्रजाति, तिनको सङ्ख्या, सङ्कट र बासस्थानमा देखिएको समस्या लगायतको जानकारी अभिलेख गरिने बताइएको छ ।