विष्णु पाण्डेय
काठमाडौं, वैशाख ३ गते । निर्माणाधीन संघीय संसद् भवन निर्माणको काम सुस्त भएको छ । सिंहदरबारको पुलती बगैँचामा निर्माणाधीन भवनको काममा जारी रुस–युक्रेनबीचको द्वन्द्वको प्रभाव देखिएको छ । रुस र युक्रेन युद्धले निर्माण सामग्रीमा मूल्य बढेकाले निर्माण व्यवसायीले गुनासो गरेका छन् ।
निर्माण सुरु गरिएको साढे–दुई वर्ष बिते पनि हालसम्म आधा पनि काम सम्पन्न भएको छैन । तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०७६ साल असोज १ गते शिलान्यास गर्नुभएको उक्त भवनको अहिलेसम्म ४२ प्रतिशत मात्रै काम सकिएको छ ।
विशेष भवन निर्माण आयोजना निर्देशक दिलीपशेखर श्रेष्ठले ठेक्का सम्झौता अनुसार अब निर्माण अवधि एक वर्ष मात्रै बाँकी रहे पनि अझै ५८ प्रतिशत काम सक्न बाँकी रहेको बताउनुभयो । २०८० वैशाखसम्म निर्माणकार्य सक्ने गरी सम्झौता भए पनि चालू आवमा भने १३ प्रतिशत मात्र काम सकिएको छ । कोरोना सङ्क्रमणका कारण सरकारले सबै आयोजनालाई छ महिना म्याद थपिदिएको थियो । यसअनुसार यस आयोजनाको म्याद २०८० वैशाखमा सकिँदैछ ।
निर्माण सामग्रीको भाउ बढ्दा रोकियो काम
आयोजना प्रमुख श्रेष्ठले पछिल्लो समय निर्माण व्यवसायीहरुले निर्माण सामग्रीको मूल्य बढेको भन्दै काम नगरेको बताउनुभयो । सङ्घीय संसद् भवन टुन्डी, एसएचआइसी जेभीले निर्माण गरिरहेको छ ।
आयोजना निर्देशक श्रेष्ठले पछिल्लो समय नेपालको अर्थतन्त्रमा समस्या देखिएकाले राष्ट्र बैंकले आयातमा कडाइ गरेको र पतीतपत्रका लागि अनिवार्य मार्जिन राख्नुपर्ने नियम बनाएकाले पनि निर्माण व्यवसायीले निर्माण कार्यमा ढिलाइ गरेको बताउनुभयो ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले शतप्रतिशत पतीतपत्र मार्जिन राख्नुपर्ने प्रावधान बनाउँदा ईलेक्ट्रिक सामान, सेरामिक्स, पाइप्स, प्लम्बिङ्, सेनेटरी आइटमका सामान आयातमा समस्या आएको श्रेष्ठको भनाइ छ । उहाँले यी सामग्री आयातका लागि अग्रिम शुल्क तिर्नुपर्ने भएका कारण निर्माण कार्यमा कठिनाइ भएको बताउनुभयो ।
‘निर्माण सामग्रीको मूल्य बढेको छ ,यसअघि कोरोनाले काम हुन दिएन, यो पटक मूल्य बढ्यो भनेर निर्माण व्यवसायी काम नै नगरी बसेका छन्’ श्रेष्ठले भन्नुभयो ‘यस्तै भयो भने निर्माण सक्न म्याद थप्नुपर्छ ।’
कति भयो काम ?हाल संसद् भवन निर्माणअन्तर्गत धेरै खण्डको काम भइरहेको छ । त्यसमा कमिटी भवन निर्माण ९० प्रतिशत सम्पन्न भएको छ । आयोजना प्रमुख श्रेष्ठले ब्रिक वर्कतर्फ भने ९५ प्रतिशत काम पूरा भएको जानकारी दिनुभयो ।
भीभीआइपी बिल्डिङ दोस्रो तला निर्माणको काम सकिएको छ भने तेस्रो तलामा ७० प्रतिशत काम पूरा भएको छ । सेक्रेटरी बिल्डिङ् ७५ प्रतिशत, पार्टी अफिस र पार्किङ् ब्लकको ९५ प्रतिशत, लाइब्रेरी ब्लकको निर्माण २२ र सेन्ट्रल लबी २५ प्रतिशत काम पूरा भएको छ ।
क्यान्टिन ब्लकको पहिलो तलाको स्ट्रक्चर पूरा भएको श्रेष्ठको भनाइ छ । निर्माणाधीन सङ्घीय संसद् भवन १५१ रोपनी क्षेत्रफलमा बन्दै छ ।