जलवायु बृहत् वित्त रणनीति तर्जुमा गर्न आग्रह
वन संरक्षण गरी जलवायु परिवर्तनको असरलाई न्यूनीकरण गर्न क्षेत्रीय तथा विश्वव्यापी रूपमा जलवायु बृहत् वित्त रणनीति तर्जुमा गर्न नेपालले विश्व समुदायलाई आग्रह गरेको छ । दक्षिण कोरियामा सञ्चालन भइरहेको १५औँ विश्व वन सम्मेलनमा सहभागी विकसित मुलुकहरूलाई नेपालले यस्तो आग्रह गरेको हो ।
जुम्लामा सुख्खा पहिरोमा पुरिएर दुई बालकको मृत्यु
जुम्लाको तिला गाउँपालिकामा घरको जग लगाउदै गर्दा आएको सुख्खा पहिरोले दुई बालकको ज्यान लिएको छ।
तनहुँमा ६६ जनाले हतियार बुझाए
तनहुँ, वैशाख २० गते । जिल्ला प्रशासन कार्यालयको आग्रहपछि तनहुँमा ६६ जनाले हतियार बुझाएका छन् । प्रशासनले स्थानीय तहको निर्वाचनमा भरपर्दो र विश्वसनीय सुरक्षा व्यवस्थापन गरी भयरहित वातावरण सिर्जना गर्न इजाजतप्राप्त हातहतियार नजिकको प्रहरी कार्यलयमा बुझाउन अनुरोध गरे बमोजिम बुझाइएको हो ।सम्बन्धित व्यक्तिले आफूलाई पायक पर्ने जिल्लाका प्रहरी चौकी, इलाका प्रहरी कार्यालय वा जिल्ला प्रहरी कार्यालयमामा उक्त हतियार बुझाउन आग्रह गरेबमोजिम उक्त सङ्ख्यामा हतियार बुझाएको सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी काशीराम गैरेले जानकारी दिनुभयो । हतियार सबै जनाले भरुवा बन्दुक भएको र निर्वाचन सकिएपछि इजाजत प्राप्त ती हतियार सम्बन्धित व्यक्तिलाई नै फिर्ता गरिने उहाँले जानकारी दिनुभयो । हातहतियार बुझाउन अटेर गरेमा वा नबुझाएमा जुनसुकै समयमा पनि हातहतियार खरखजनाअन्तर्गत कारबाही गर्ने जिल्ला प्रशासन कार्यालयले जनाएको छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी विश्वप्रकाश अर्यालले निर्वाचनका बेला घरघरमा हतियार राख्दा निर्वाचनमाथि नै प्रश्नचिह्न उठने भएकाले इजाजत प्राप्त हातहतियार बुझाउन आग्रह गरिए बमोजिम हतियार बुझाएको जानकारी दिनुभयो।
महानिरीक्षक नियुक्तविरुद्धको मुद्दा ‘हेर्दाहेर्दै’मा
सर्वोच्च अदालतले नेपाल प्रहरीका महानिरीक्षक नियुक्तविरुद्धको मुद्दा बुधबार ‘हेर्दाहेर्दै’मा राखेको छ । बुधबार न्यायाधीश सुष्मालता माथेमाको एकल इजलासले सुनुवाइ नसकिएपछि मुद्दा ‘हेर्दाहेर्दै’ राखिएको हो ।
नेपालगञ्जका मतदानस्थलको अनुगमन
वैशाख ३० गते हुने चुनावको तयारीमा रहेका बाँकेका सुरक्षा अधिकारीले मतदानस्थलको अनुगमन थालेका छन्।
नक्कली विवरणमा हस्ताक्षर गर्ने प्रशासकीय अधिकृतसहित पाँच जनाविरुद्ध भ्रष्टाचार मुद्दा
मुगुको छायानाथ रारा नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत पिताम्बर सारुसहित पाँच जनाविरुद्ध विशेष अदालत, काठमाडौंमा भ्रष्टाचार मुद्दा दायर भएको छ।
यातायात कार्यालयको काममा अवरोध गर्ने १० जना पक्राउ
ललितपुरको एकान्तकुनामा रहेको यातायात व्यवस्था कार्यालयमा सेवाग्राहीलाई काममा अवरोध गर्ने १० जना पक्राउ परेका छन्।
काभ्रेमा पर्यटक बोकेको गाडी र टाटासुमो ठोक्किँदा पाँच जनाको मृत्यु
काभ्रेमा पर्यटक बोकेको गाडी र टाटासोमो ठोक्किँदा पाँच जनाको मृत्यु भएको छ । दुर्घटनामा अन्य १९ जना घाइते भएका छन् ।
मृत भेटिएका व्यक्तिको हत्या भएको खुलासा
काठमाडौँको स्वयम्भूमा मृत अवस्थामा भेटिएका एक व्यक्तिको हत्या भएको खुलेको छ।
नेपाल–स्विट्जरल्यान्ड संयन्त्रको बैठक
नेपाल–स्विट्जरल्यान्ड द्विपक्षीय परामर्श संयन्त्रको सोमबार काठमाडौँमा बसेको तेस्रो बैठकमा दुईपक्षीय सम्बन्ध र साझेदारीको समीक्षा भएको छ । परराष्ट्र मन्त्रालयको युरोप–अमेरिका महाशाखाका सहसचिव निर्मलराज काफ्ले र स्विट्जरल्यान्डका एसिया प्रशान्त क्षेत्र हेर्ने सहायक राज्य सचिव एन्ड्रियास राफेल नागेलीको सहअध्यक्षतामा भएको बैठकमा परराष्ट्र सचिव भरतराज पौड्यालले उद्घाटन गर्नुभएको थियो ।
महानिरीक्षक नियुक्तिविरुद्ध सर्वोच्चमा रिट दर्ता
नेपाल प्रहरी महानिरीक्षक नियुक्तिविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा परेको रिट निवेदन सोमबार दर्ता भएको छ ।
महानिरीक्षक नियुक्तविरुद्ध एआइजी पोखरेल सर्वोच्चमा
काठमाडौं, वैशाख १९ गते । सर्वोच्च अदालतमा नेपाल प्रहरी महानिरीक्षक नियुक्तिविरुद्ध रिट दर्ताका लागि पुगेको छ । सर्वोच्चका सूचना अधिकारी देवेन्द्र ढकालले महानिरीक्षक नियुक्तिको विषयमा एआइजी विश्वराज पोखरेलको रिट दर्ताका लागि आएको जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार रिट हाल अध्ययनको क्रममा रहेको छ । आइतबार बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले धीरजप्रताव सिंहलाई नेपाल प्रहरीको नयाँ महानिरीक्षककाे रूपमा नियुक्त गरेको थियो । महानिरीक्षक सिंहले सोमबार दर्ज्यानी चिह्न लगाइसक्नुभएको छ । सोमबार गृह मन्त्रालयमा आयोजित समारोहमा गृह सचिव टेकनारायण पाण्डेले नवनियुक्त महानिरीक्षक सिंहले फुली लगाउनुभएको हो ।
विकासको एजेण्डा पहिलो सूचीमा : अध्यक्ष नेपाल
सञ्जय कुमार मिश्र गौर, वैशाख १९ गते । नेकपा एकिकृत समाजवादीको अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले विकासको एजेण्डालाई पहिलो प्राथमिकताको सूचीमा राखेको बताउनुभएको छ । रौतहटको गौर नगरपालिकाको महादेवपट्टीमा सोमबार विहान पार्टी प्रवेश कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै अध्यक्ष नेपालले उक्त कुरा बताउनुभएको हो ।अध्यक्ष नेपालले नेपालमै गुणस्तरीय शिक्षा, राम्रो स्वास्थ्य व्यवस्था, कृषि प्रणालीलाई वैज्ञानिकीकरण, स्वच्छ खानेपानी, बेरोजगारलाई रोजगारीको व्यवस्थापन, महिलालाई सिपमूलक तालिम दिएर आत्मनिर्भर बनाउने कार्यलाई प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाइने चर्चा गर्नुहँदै उहाँले वृद्धवृद्धालाई समाजिक सुरक्षाको भत्ता रकममा वृद्धिसहितका यहाँको जनतालाई समृद्ध बनाउने हर उपायहरु कार्यान्वयन गरिने कुरामा जोड दिनुभयो ।देश बनाउने, समाज परिवर्तन, सांस्कृतिक परिवर्तनसँगै कृषि आधुनिकरण र व्यवसायिक गर्न तथा सहकारीको बढावा दिनुपर्ने अभियानका साथ नेकपा एस अगाडि बढिरहेको धारणा राख्दै उहाँले विगतको आन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धि एवं संविधानको रक्षाकालागि नयाँ शक्ति, नयाँ संकल्प तथा कम्युनिष्ट आन्दोलनको मर्म भावनालाई अगाडि बढाउने दृढताका साथ नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टी गठन गरिएको प्रष्ट पादैृ अध्यक्ष नेपालले अहिले देशमै नेकपा एसमा प्रवेश गर्नेहरुको लहर बढेको दावी गर्नुभयो ।सो कार्यक्रममा पूर्वमन्त्री एवं केन्द्रीय सदस्य डा. वंशिधर मिश्र, मधेश प्रदेशका उद्योग, वन तथा पर्यटन राज्यमन्त्री नागेन्द्र चौधरी, गौर नगरपालिकाका उम्मेदवार शम्भु साहसहितका नेताहरुको सहभागिता रहेको थियो ।
स्थानीय तह निर्वाचनलाई सुरक्षित र भयरहित बनाउने प्रहरी महानिरीक्षक सिंहकाे प्रतिबद्धता
काठमाडौं, वैशाख १८ गते । नेपाल प्रहरीका महानिरीक्षक धीरजप्रताप सिंहले स्थानीय तह निर्वाचनलाई सुरक्षित र भयरहित बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको छ ।सोमबार गृह मन्त्रालयमा आयोजित दर्ज्यानी चिह्न सुशोभन समारोहमा नवनियुक्त महानिरीक्षक सिंहले सो कुरा बताउनुभएको हो । ‘‘अहिलेको प्रथमिकता भनेको स्थानीय तह निर्वाचन हो । निर्वाचनलाई सुरक्षित र भयरहित तवरबाट प्रत्येक नागरिकले आफ्नो बालिक मताधिकार प्रयोग गर्न सक्ने र निर्वाचन सुरक्षा योजनाहरु सम्पूर्ण प्रहरी र स्रोत साधनहरु प्रभावकारी रुपमा परिचालित हुनेछ ।,’’ उहाँले भन्नुभयो । साथै, उहाँले नेपाल सरकारको प्रमुख लक्ष्य सफल पार्न नेपाल प्रहरी प्रतिबद्ध रहेको बताउनुभएको छ । ‘‘मानव अधिकारको संरक्षण र संवर्द्धन गर्ने, विधिको शासन स्थापना गरी आर्थिक समृद्धि हासिल गर्ने नेपाल सरकारको प्रमुख लक्ष्य सफल पार्न नेपाल प्रहरी प्रतिबद्ध छ ।,’’ उहाँले भन्नुभयो । त्यस्तै, राज्यले सुम्पेको जिम्मेवारीलाई उच्च प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाउन प्रहरी महानिरीक्षकदेखि प्रहरी जवान र सम्पूर्ण सदस्य प्रतिबद्ध रहेको उहाँको भनाइ छ । नेपाल प्रहरीले प्रवाह गर्ने सेवाको गुणस्तरीय र प्रभावकारिता बढाउन कर्मचारीहरुको वृद्धि विकासलाई प्राथमिकताका साथ अघि बढाउँदै साङ्गठनिक सुदृढीकरणमा जोड दिनु आजको आवश्यकता रहेको उहाँले बताउनुभयो ।महानिरीक्षक सिंहले सहरकेन्द्रित अपराधका चुनौती सामना गर्न प्रहरीलाई आधुनिकीकरण गर्नुको विकल्प नरहेको बताउनुभयो ।
चुनावी चहलपहल : राजनीतिक दल मतदाताको घरदैलोमा
निर्वाचन आयोगले चुनाव चिह्न दिएपछि राजनीतिक दल मतदाताको घरदैलो कार्यक्रम सुरु गरेका छन्।
सिंहको २९ औं महानिरीक्षक यात्रा
काठमाडौँ, वैशाख १८ गते। नेपाल सरकारले नेपाल प्रहरीको २९ औँ महानिरीक्षक पदमा धीरजप्रताप सिंहलाई नियुक्त गरेको छ। आइतबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक सिंहलाई प्रहरी महानिरीक्षकमा नियुक्त गर्ने निर्णय गरेको खानेपानीमन्त्री उमाकान्त चौधरीले जानकारी दिनुभयो।सिंह नेपाल प्रहरीको सेवामा ११ चैत २०४९ मा प्रवेश गर्नुभएको हो। सेवा प्रवेश गर्दा नै नम्बर एक बन्न सफल सिंह हाल नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो प्रमुख हुनुुहुन्छ। महानिरीक्षक पदमा नियुक्त भएसँगै गृह मन्त्रालयले आयोजना गरेको विदाइ कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणले सिंहको कार्यकाल सफल भएको चर्चा गर्नुभयो। यसबाट पनि सिंहको कार्यसफलता कस्तो रह्यो भन्ने झल्किन्छ। गृहमन्त्रीले भन्नुभयो, ‘‘हाम्रो कारणले कहिलेकाहीँ विवादमा आउनुभयो होला तर आफ्नो कार्यक्षेत्र र जिम्मेवारीका कारण कुनै पनि विवादमा आउनुभएन।’’ बढुवा हुने क्रममा सिंहले प्रहरी उपरीक्षक (एसपी) पदमा बढुवासम्म अग्रता कायम राख्न सफल हुनुभयो। २०६१ मा डीएसपी हुँदा पनि उहाँ नम्बर एक नै बनेर बढुवा हुनुभएको थियो। २०६९ मा एसपी हुँदा पनि सिंह पहिलो नम्बर नै बन्न सफल हुनुभयो। उहाँको बढुवा हुने क्रममा वरिष्ठ प्रहरी उपरीक्षक (एसएसपी) बढुवा हुँदा दोस्रो नम्बरमा पर्नुभयो। तत्कालीन सरकारले सिंहभन्दा दुई ब्याचपछिका विश्वराज पोखरेललाई अगाडि बढाएकाले सिंह पछि पर्नुभयो। अहिलेको सरकारले विगतको सरकारले गरेको गल्तीलाई सच्चाएर सिंहलाई प्रहरी महानिरीक्षकमा नियुक्त गरेको हो। सिंह नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरोमा रहँदा उहाँको नेतृत्व अब्बल मानिएको छ। जोखिमयुक्त ठाउँको कमाण्ड सम्हालेर अगाडि बढ्न उहाँ सफल हुनुभएको छ। सिंह प्रहरीमा व्यावसायिक र निडर प्रहरी अधिकृतको रुपमा चिनिनु हुन्छ।महानगरीय अपराध महाशाखामा रहँदा ठूला अपराध घटनाको सफल अनुसन्धान गरेर कतिपय हत्या योजनालाई विफल पार्न सफल सिंहले उपत्यकामा हुने अपराध नियन्त्रणमा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नुभयो। प्रदेश प्रहरी कार्यालय जनकपुरमा रहँदा तस्करी रोक्न सफल सिंह केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी) को नेतृत्वमा रहँदा ललिता निवास प्रकरण, सिभिल सहकारी हिनामिनालगायत दर्जनौँ बैङ्किङ कसुर तथा अपराधको अनुसन्धानमा संलग्न हुनुभयो। प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) बढुवा गर्दा राजनीतिक प्रभावका कारण सिंहलाई पछाडि पारिए पनि सफल अनुसन्धानबाट सिंहले आफ्नो कार्य सम्पादनलाई प्रहरीमा दोस्रो स्थानमा झर्न दिनुभएन। शिक्षा र तालिम सिंहले राजनीतिशास्त्रमा स्नातकोत्तर र कानुनमा स्नातक गर्नुभएको छ। सुरक्षा र व्यवस्थापन सम्बन्धी उहाँले विभिन्न तालिम लिनुभएको छ। अपराध अनुसन्धान, व्यवस्थापन, विशेष व्यक्तिको सुरक्षा, मानवस्रोत व्यवस्थापन सम्बन्धी तालिम लिएको अनुभव उहाँसँग छ।एडभान्स ट्रेनिङ अन नेशनल सेक्युरिटी र अमेरिकाबाट अपराध तालिम लिनुका साथै उहाँसँग शान्ति सुरक्षाका लागि पूर्वी टिमोर र सुडानमा गएर काम गर्नुभएको अनुभव छ। विभागीय जिम्मेवारीका क्रममा उहाँले गोरखा, नुवाकोट, दोलखा, पर्सा र दाङ जिल्लामा प्रहरी प्रमुख भएर काम गर्नुभयो। सिंहले संघीय प्रहरी इकाई कार्यालय बागमती, महानगर अपराध महाशाखा, टेकु, लागू औषध नियन्त्रण ब्यूरो, कोटेश्वरसँगै डीआईजी बनेपछि प्रदेश प्रहरी कार्यालय, जनकपुर, अपराध अनुसन्धान विभाग र केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरोमा काम गर्नुभएको छ। दैलेख जिल्लाको बिजौरामा स्थायी घर हुनुभएका सिंह प्रहरीभित्र तल्लो तहका कर्मचारीमा विशेष ध्यान दिने स्वभावका हुनुहुन्छ। सिंह प्रहरी महानिरीक्षकमा नियुक्त भएसँगै नेपाल प्रहरीमा नयाँ उत्साह छाएको छ।
गठबन्धन देशको आवश्यकता हो : वरिष्ठ नेता पौडेल
अमरराज नहर्कीतनहुँ, वैशाख १८ गते। नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले गठबन्धन राष्ट्रको आवश्यकता रहेको बताउनु भएको छ। १३३ औं अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवसको अवसरमा नेपाल ट्रेड युनियन काँगे्रस तनहुँद्वारा आइतबार दमौलीमा आयोजित कार्यव्रmममा बोल्दै वरिष्ठ नेता पौडेलले सो कुरा बताउनुभएको हो । एक्लै लड्दा सबै ठाउँमा जित हासिल गर्न मुश्किल पर्ने हुँदा कमजोर ठाँउमा गठबन्धन गर्न आवश्यक रहेको उहाँको भनाइ छ। कांग्रेस एक्लै चुनाव लड्न खोजे कम्युनिष्टहरू मिल्न सक्ने खतरा रहेकोले गठबन्धन गरिएको वरिष्ठ नेता पौडेलको भनाई थियो। विदेशी शक्ति कम्युनिष्ट मिलाउन लागिपरेको पौडेलको भनाई थियो। देशका धेरै ठाउँमा सत्तारुढ दलमा आवद्ध गठवन्धन विच चुनावी तालमेल भएको छ त्यसले राम्रो परिणाम ल्याउने नेता पौडेलले दाबी गर्नुभयो। कांग्रेसले भ्रष्ट प्रवृत्तिलाई पाखा लगाउन कांग्रेसलाई विजयी गराउनुपर्ने पौडेलको भनाइ छ। अहिलेको गठबन्धनले नेपाली कांग्रेसलाई संसदमा बहुमतमा पुर्याउने उहाँको दाबी छ। कार्यव्रmममा नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य गोविन्द भट्टराई, राष्ट्रिय सभाका सदस्य प्रकाश पन्थ, जिल्ला समन्वय समितीका प्रमुख शान्ति रमण वाग्लेलगायतले सम्बोधन गर्नुभएको थियो।
रातो मछिन्द्रनाथको रथारोहण (फोटो फिचर)
काठमाडौं, वैशाख १८ गते। वर्षा र सहकालका देवता रातो मछिन्द्रनाथलाई रथारोहण भएको छ। मछिन्द्रनाथको मूर्तिलाई ललितपुरको त :बहालबाट खटमा राखेर पुल्चोकमा बनाइएको रथमा पुर्याई बिराजमान गराएपछि विधिवत रुपमा मछिन्द्रनाथको जात्रा सुरु भएको मानिन्छ। हरेक वर्ष वैशाख शुक्ल प्रतिपदादेखि असार शुक्ल चौथीसम्म चल्ने यो जात्रामा मच्छिन्द्रनाथको वैशाख २१ गतेदेखि रथ जात्रा सुरु हुनेछगरिनेछ।
प्रहरी महानिरीक्षक थापासहित १९ प्रहरी अधिकारीले अवकाश लिँदै
विक्रम संवत् २०४९ साल वैशाख १९ गते नेपाल प्रहरीको निरीक्षक (ईन्पेक्टर) मा भर्ना भएको ९८ औं ब्याचले ३० वर्षे सेवा अवधि पूरा गरी अवकाश पाउने भएको हो ।
सक्रिय भयो पूर्वमनसुन
लामो समयपछि पूर्वमनसुन (प्रि मनसुन) लामै समयका लागि सक्रिय बनेको छ । हिउँदे मौसमपछि आक्कलझुक्कलमात्र प्रि मनसुनी वर्षा भइरहेको थियो । शुक्रबारदेखि भने प्रि मनसुन सक्रिय बनेको हो । ज
श्रमिकका हक संविधानमा लेखिए, व्यवहारमा आएन
‘आठ घण्टा काम, आठ घण्टा आराम र आठ घण्टा मनोरञ्जन’को माग राख्दै अमेरिकाको सिकागो सहरका श्रमिकहरूले सडक ओर्लिएर बलिदानी पूर्ण सङ्घर्ष गरी विजय हासिल गरेको दिनको सम्झनामा आज विश्वभर अन्तर्राष्ट्रिष्य श्रमिक दिवस मनाइँदैछ । एक सय ३६ वर्षदेखि निरन्तर मनाउन सुरु गरिएको श्रमिक दिवसले श्रमिकको एकता, वीरता र गौरवपूर्ण इतिहास बोकेको छ । अन्र्राष्ट्रिय श्रमिक दिवसले संसारभरका श्रमिकलाई आफ्नो अधिकारप्रति जागरुक बनाउँदै आएको छ । नेपालमा पनि विभिन्न ट्रेड युनियनले श्रमिक दिवसका अवसरमा विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरेका छन् ।
हात्ती संरक्षण प्रयासको सराहना
नेपालले हात्ती संरक्षणका क्षेत्रमा गरेका कामको अन्तर्राष्ट्रिय जगत्ले सराहना गरेको छ । एसियाली हात्ती पाइने १३ वटा मुलुकका प्रतिनिधिको तेस्रो बैठकमा नेपालले संरक्षणका लागि निर्माण गरेका नीति, अवलम्बन गरेका कार्यक्रम उदाहरणीय भएको बताएका छन् ।
ढुङ्गा हटाउँदा जोगियो बस्ती
नेपाली सेनाले बस्तीमाथि रहेको ढुङ्गा हटाएपछि सिङ्गो बस्तीमा हुन सक्ने विपत् टरेको छ । नुवाकोटको दुप्चेश्वर–१ घ्याङफेदीस्थित नेगी गाउँको बस्तीमाथि रहेको ठूलो ढुङ्गा हटाउन नेपाली सेनाले ‘अपरेसन दुप्चेश्वर’ सञ्चालन गरेको थियो ।
रुपन्देहीमा ११३ जनाको उम्मेदवारी फिर्ता
स्थानीय तहको निर्वाचनका लागि रुपन्देहीमा मनोनयन दर्ता गराएकामध्ये ११३ जनाले उम्मेदवारी फिर्ता लिएका छन्।
यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि अनुमति अनिवार्य
दार्चुला, वैशाख १७ गते। हिमाली क्षेत्रमा पाइने बहुमूल्य जडीबुटी यार्सा गुम्बा सङ्कलनका लागि अनिवार्य अनुमति लिनुपर्ने भएको छ। अपी नाम्पा संरक्षण क्षेत्र कार्यालय दार्चुलाले संरक्षण क्षेत्रभित्र यार्सागुम्बा संकलनका लागि अनिवार्य अनुमति लिन सार्वजनिक सूचना जारी गरेको कार्यालय प्रमुख गणेश पौडेलले जानकारी दिनुभयो।दार्चुलामा हिमाली क्षेत्रका नागरिक वैशाखदेखि असारसम्म हिमाली क्षेत्रमा गएर वर्षौदेखि यार्सागुम्बा सङ्कलन गर्दै आइरहेका छन्। कोरोना महामारीका कारण पछिल्लो दुई वर्ष अपी नाम्पा संरक्षण क्षेत्र कार्यालयले यार्सागुम्बा सङ्कलनमा रोक लगाएको थियो। यस पटक यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि वन खोलिएको अपी नाम्पा संरक्षण क्षेत्र कार्यालय दार्चुलाले जनाएको छ। वैशाख १५ गतेदेखि यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि अपी नाम्पा संरक्षण क्षेत्रको कार्यालय खलङ्गा, राप्ला सेक्टर सुन्सेरा, खण्डेश्वरी सेक्टर खण्डेश्वरी, बिटुले रेञ्जपोष्ट, खार रेञ्जपोष्ट, सिप्टी पोष्ट, पारिबगड पोष्ट र हिकिला पोष्टबाट अनुमति पत्र वितरण भइरहेको कार्यालय प्रमुख पौडेलले बताउनुभयो।विगतका वर्षमा सम्बन्धित स्थानीय तह र अपी नाम्पा संरक्षण क्षेत्र कार्यालयबीच यार्सागुम्बा सङ्कलन अनुमति पत्रका विषयमा विवाद हुने गरेको थियो। संरक्षण क्षेत्र कार्यालय र स्थानीय तहले अनुमति पत्र जारी गर्दा सङ्कलक अनुमति लिन दोधारमा पर्ने गरेका थिए। यस पटक भने हालसम्म संरक्षण क्षेत्र कार्यालयले मात्रै यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि अनुमति पत्र जारी गरिरहेको छ। कानुनी रुपमा संरक्षण क्षेत्रलाई नै यार्सागुम्बा सङ्कलन अनुमति पत्र वितरण गर्ने अधिकार रहेको कार्यालय प्रमुख पौडेलको भनाइ छ। जनप्रतिनिधि निर्वाचनको तयारीमा भएकोले पनि यार्सागुम्बा सङ्कलनतर्फ स्थानीय तहको ध्यान पुग्न नसकेको बताइएको छ।केही यार्सागुम्बा सङ्कलक वैशाख पहिलो हप्तादेखि नै यार्सागुम्बा सङ्कलन हुने पाटनमा पुगिसकेका छन्। संरक्षण क्षेत्र कार्यालयले यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि जेठ दोस्रो हप्तादेखि असारसम्म बढीमा ३० दिन मात्रै तोकेको छ। यार्सा पाटनमा अपिनाम्पा संरक्षण क्षेत्र कार्यालय दार्चुलाले अनुगमन गर्ने भएकाले अनिवार्य रुपमा सबैलाई अनुमतिपत्र लिन कार्यालयले सार्वजनिक सूचनामार्फत् आह्वान गरेको छ।संरक्षण क्षेत्र भित्रका यार्सा सङ्कलकले प्रतिव्यक्ति पाँच सय, संरक्षण क्षेत्र बाहिरकाले प्रतिव्यक्ति दुई हजार र जिल्ला बाहिरका यार्सागुम्बा सङ्कलकले परिचयपत्र लिनका लागि तीन हजार रुपियाँ राजस्व रकम तिनुपर्छ। परिचय पत्र लिदाँ पासपोर्ट साइजको फोटो दुई प्रति र नेपाली नागरिकताको प्रमाणपत्रको प्रतिलिपि संलग्न राख्नुपर्ने कार्यालयले जनाएको छ। संकलन अनुमति विना यार्सागुम्बाको सङ्कलन र ओसारपसार गरेमा यार्सागुम्बा जफत गरेर कानुन बमोजिम कारवाही गरिने कार्यालय प्रमुख पौडेलले बताउनुभयो। यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि यार्सा पाटन प्रवेश गर्दा हातहतियार साथमा लैजान नपाइने तथा खुला रुपमा फोहोर गर्न पाइने छैन। सङ्कलन अवधिमा कुनै वन पैदावारको हानी नोक्सानी, वन्यजन्तुको चोरी सिकार गरेमा कानुन बमोजिम कारवाही गरिने संरक्षण क्षेत्र कार्यालय दार्चुलाले जनाएको छ। खासगरी दार्चुलाको अपिहिमाल गाउँपालिका र व्यास गाउँपालिकाका हिमाली क्षेत्रमा यार्सागुम्बा पाइने गरेको छ। व्यास, अपिहिमाल, दुहुँ, मार्मा र नौगाडका संकलक यार्सागुम्बा सङ्कलनका लागि हिमालसम्म पुग्ने गरेका छन्। हिमाली क्षेत्रका स्थानीयको आयस्रोतको प्रमुख माध्यम यार्सागुम्बा भएकोले स्थानीय सपरिवार यार्सा पाइने पाटनमा पुग्ने गरेको अपिहिमालका स्थानीय योगेन्द्र धामीले बताउनुभयो।
