श्रीकृष्ण जन्माष्टमी पर्वले आपसी सद्भाव कायम गर्नेछ: राष्ट्रपति
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले श्रीकृष्ण जन्माष्टमी पर्वले बहुजातीय, बहुभाषिक र बहुसांस्कृतिक विविधतायुक्त हाम्रो समाजलाई भावनात्मक एकताको सूत्रमा आबद्ध गरी धार्मिक सहिष्णुता तथा आपसी सद्भाव कायम गर्दै सत्कर्मका लागि मानव समुदायलाई प्रेरित गर्न सहयोग पुर्याउने अपेक्षा लिनुभएको छ ।
अर्थदेखि कलाकार जोगाउने चुनौतीका बीच बालनलाई निरन्तरता
आधुनिकताका नाममा प्राचीन मौलिक संस्कृतिहरू हराउँदै गएको अवस्थामा पोखरा महानगरपालिका–३२ स्थित राधाकृष्ण सांस्कृतिक समूहले भने पौराणिक संस्कृतिमा आधारित बालनलाई निरन्तरता दिँदै आएको छ ।
मौलिक संस्कृति जोगाउँदै स्थानीय
मुस्ताङको पर्यटकीयस्थल ठिनीका स्थानीय मौलिक संस्कृति जोगाउन जुटेका छन् थकाली समुदायको बसोबास रहेको ठिनी होमस्टे गाउँका रूपमा परिचित छ । थकाली समुदायको मौलिक कला, संस्कृति र परम्परालाई संरक्षण गर्न ठिनीवासी सामूहिक रूपमा सक्रिय भएका छन् ।
गत वर्ष पाथीभरा मन्दिरमा तीन करोड १९ लाख भेटी सङ्कलन
प्रसिद्ध धार्मिकस्थल पाथीभरा मन्दिरमा एक वर्षमा रु तीन करोडभन्दा बढी भेटी सङ्कलन भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा रु तीन करोड १९ लाख १६ हजार आठ सय भेटी सङ्कलन भएको हो ।
-original-thumb.jpg)
मुस्ताङको ठिनीमा जीवित मौलिक संस्कृति
मुस्ताङको पर्यटकीयस्थल ठिनीका स्थानीयहरु मौलिक संस्कृति जोगाउन जुटेका छन् । ठिनी होमस्टे गाउँका रुपमा परिचित छ । ठिनीमा थकाली समुदायको मुख्य बसोबास छ ।
जीवित सङ्ग्रहालयको पहिचानमा भैरवदेखि नीलवाराही
मूर्तकला मात्रै होइन, धार्मिक पर्वले परिपूर्ण विभिन्न अमूर्तकला, संस्कृति, पर्व एवं परम्पराको भण्डार मानिने ऐतिहासिक मध्यपुरथिमि नगरी यतिखेर धार्मिक एवं ऐतिहासिक महत्व बोकेको परम्पराले नाचिरहेको छ
गोसाइँकुण्डमा तीनलाख भेटी सङ्कलन
पवित्र तीर्थस्थल गोसाइँकुण्डमा रु. तीन लाख २८ हजार ५१ भेटी सङ्कलन भएको छ । जनैपूर्णिमा पर्वका अवसरमा श्रद्धालु भक्तजनले चढाएको भेटी गणना गर्दा सो रकम सङ्कलन भएको गोसाइँकुण्ड क्षेत्र विकास समितिका अध्यक्ष सञ्जीव डिएमले जानकारी दिनुभयो ।
सकियो यो वर्षको हिले जात्रा
उत्तरी मकवानपुरको थाहा नगरपालिका–९ को चित्लाङमा लागेको यो वर्ष हिले जात्रा हर्षोल्लाससहित सकिएको छ।
चित्लाङमा हिलेजात्रा
मकवानपुरको ऐतिहासिक बस्ती थाहा नगरपालिका वडा नं. ९ को चित्लाङमा शुक्रबार हिलेजात्रा आयोजना गरिएको छ। लामो समयदेखि रोकिएको ऐतिहासिक तथा पौराणिक महत्वको नाच (हिलेजात्रा) यो वर्ष पुनः आयोजना गरिएको हो। जात्रा आइतबारसम्म चल्ने स्थानीय राजन बलामीले जानकारी दिनुभयो। उहाँका अनुसार जात्रामा खेतमा रोपाइँ गरे जस्तै गुठियारको घरको आँगनमा पुगेर बिहानको ११ बजेदेखि राति ७–८ बजेसम्म नाचगान गरिन्छ।
कीर्तिपुरको गाइजात्रा ध्यँध्यँ पापा
कीर्तिपुरमा यो जात्रा अन्य ठाउँमा भन्दा अन्य ठाउँमा भन्दा फरक ढंगले मनाउने चलन छ ।
धनकुटामा मनाइयो रोपाइँ जात्रा
गाईजात्राको भोलिपल्ट मनाइने रोपाइँ जात्रा धनकुटामा धुमधानसँग मनाइएको छ । असार र साउनको रोपाइँ गरेर अब त बाँचियो भनेर मनोरञ्जनका लागि कृत्रिम रोपाइँ मनाउने चलन रहेको नेवा दे दबु धनकुटाका नगर अध्यक्ष रोशन श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
तीजमा तडकभडक कार्यक्रम गर्नेलाई कारवाही
कपिलबस्तु जिल्ला प्रशासन कार्यलयले तीजलाई लक्षित गर्दै तडकभडकपूर्ण कार्यक्रम नगर्न अनुरोध गरेको छ । शुक्रबार सूचना जारी गर्दै प्रमुख जिल्ला अधिकारी (प्रजिअ) शंकरहरि आचार्यले तीजमा परम्परा, सामाजिक रीतिरिवाजलाई निरन्तरता दिने तथा सम्बद्र्धन गर्ने बाहेकका कार्यक्रम नगर्न अनुरोध गर्नुभएको हो ।
-original-thumb.jpg)
चित्लाङमा हिले जात्राको रौनक
उत्तरी मकवानपुरको थाहा नगरपालिका वडा नं. ९ को चित्लाङमा यो वर्ष हिले जात्रा आयोजना गरिएको छ ।
-original-thumb.jpg)
दिवंगतको सम्झनामा 'ताराली'
नेवार समुदायले एक वर्षभित्र दिवङ्गत भएका व्यक्तिको सम्झनामा 'ताराली' (तायमचा) निकालेका छन् ।
सीमान्तकृत चेपाङ समुदायकाे न्वाँगी पर्व
सीमान्तकृत समुदायमा पर्ने चेपाङ समुदायले आफ्नो सांस्कृतिक पर्व छोनाम (न्वाँगी) हर्षोल्लासपूर्वक मनाउन तयारी थालेका छन् ।
पाटनमा मनाइयो मतयाः पर्व (फोटो फिचर)
प्रत्येक वर्ष पाटनमा मनाइने मतयाः पर्व यस वर्ष शुक्रबार मनाइएको छ ।
बेनीको गाईजात्रामा युवाको सहभागिता
बेनीमा युवा र पाका पुस्ता मिलेर गाइजात्रा निकालेका छन् । नेवार समुदायको पुरानो मौलिक संस्कृति लोप हुन नदिन पाका पुस्तासँगै युवा पनि गाइजात्रामा सहभागी भएका छन् । गाइजात्रा बेनीका नेवार समुदायको मौलिक सांस्कृतिक पहिचान मानिन्छ ।
वसन्तपुरमा मनाइयो गाईजात्रा (फोटो फिचर)
प्रत्येक वर्ष भाद्र कृष्ण प्रतिपदादेखि अष्टमीसम्म आठ दिन मनाइने परम्परागत सांस्कृतिक पर्व सापारु (गाईजात्रा) आज विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी देशभर मनाइँदैछ ।
मनाइयो गाईजात्रा
परम्परागत सांस्कृतिक पर्व ‘गाईजात्रा’ विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना बिहीबार काठमाडौँ उपत्यकालगायत देशभर मनाइएको छ । प्रत्येक वर्ष भाद्र कृष्ण प्रतिपदाको दिन मनाइने यो जात्रा भक्तपुरमा भने अष्टमीसम्म नै मनाउने परम्परा रहँदै आएको छ । एक वर्षभित्र दिवङ्गत भएका आफन्तको सम्झनामा गाई वा मानिसलाई गाईका रूपमा सिँगारी, विभिन्न बाजागाजा र झाँकीसहित स्थानीय मठमन्दिर र देवालय परिक्रमा गराउने र दुध, फलफूल, रोटी, चिउरा, दहीका साथै अन्न र द्रव्य दान गर्ने परम्परा रहेको छ ।
विधिपूर्वक मनाइयो ऋषितर्पणी, रक्षाबन्धन र जनैपूर्णिमा पर्व
प्रत्येक वर्ष श्रावण शुक्ल पूर्णिमाका दिनमा मनाइने ऋषितर्पणी, रक्षाबन्धन एवं जनैपूर्णिमा पर्व आज स्नान गरी नयाँ यज्ञोपवीत (जनै) धारणसहित डोरो बाँधेर मनाइएको छ।
दलित समुदायद्वारा पुरोहितबाट सामुहिक जनै धारण
यहाँका दलित समुदायले आफ्नै पुरोहितबाट सामुहिक रक्षाबन्धन तथा जनै धारण गरेका छन् । समाजमा जातीय विभेद कायमै रहेकाले त्यसको अन्त्यका लागि आफ्नै पुरोहितबाट सामुहिक रक्षा बन्धन तथा जनै धारणा कार्यक्रम गरिएको दलित अगुवाहरुले बताएका छन् ।
बुटवलमा परम्परागत सांस्कृतिक गाईजात्रा
रुपन्देहीको बुटवलमा परम्परागत सांस्कृतिक गाईजात्रा मनाइएको छ । बुटवल उपमहानगरपालिका –१ मा गाईजात्रा निकालिएको हो ।
धनकुटामा २२ परिवारको गाईजात्रा
धनकुटामा यो बर्ष २२ परिवारले गाइजात्रा निकालेका छन् । यो बर्ष मृत्यु भएका ब्यक्तिको परिवारले गाइजात्रा निकालेका हुन् । जात्रामा सहभागी हुन तथा हेर्न धनकुटा बजारमा हजारौं सहभागी भएका छन् ।
पोखरामा २३ वर्षपछि बाघ जात्रा
बिहीबार गाईजात्रा मनाएको नेवारी समुदायले सोमबार अर्को विशेष उत्सव बनाउँदै छन् । पोखरामा २३ वर्षपछि १८ गते सोमबारदेखि २० गते बुधबारसम्म बाघ जात्रा देखाइँदै छ ।
-original-thumb.jpg)
आँसु र हाँसोको सङ्गम पर्व भक्तपुरको सापारु
मृतकको आत्मशान्तिको कामना गर्दै हास्यव्यङ्ग्य र ख्याल ठट्टासहित आज (बिहीबार) भक्तपुरका नेवार समुदायले धूमधामका साथ सापारु (गाईजात्रा) पर्व मनाइँदैछ ।
