विदेशी पर्यटकको खर्चबारे अध्ययन गर्दै पर्यटन बोर्ड
नेपाल पर्यटन बोर्डले नेपाल भ्रमणमा आउने विदेशी पर्यटकको औसत खर्चको यकिन तथ्याङ्क लिन अध्ययन सुरु गरेको छ । बोर्डले विदेशी पर्यटकको औसत खर्चदर पत्ता लगाउने उद्देश्यले आजदेखि सर्वेक्षण सुरु गरेको हो ।
खोलाको बीचमा शिवथान गुफा
तेह्रथुमको म्याङ्लुङ नगरपालिका–५ र लालीगुराँस नगरपालिका–९ को सङ्गम स्थल पिङ्गुवा खोलामा रहेको शिवथान मन्दिर पौराणिक धार्मिक महत्त्व बोकेको मन्दिर रहेको छ। निकै समय गुमनाम रहेको यो मन्दिरमा पछिल्लो समय पूजाआजा गर्ने दर्शनार्थी तथा पर्यटकको आगमन बढ्दै गएको छ।
रक्की माउन्टेनमा रमाउँदा
अमेरिकाको मिनेसोटा राज्यबाट कोलोराडो राज्यको डेन्भर सहरमा ३० अगस्त, २०२२ मा पुग्यौँ । भोलिपल्ट बिहानै अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा ख्यातिप्राप्त रक्की माउन्टेन राष्ट्रिय निकुञ्ज हेर्न हिँड्यौँ । दिउँसोको करिब १२ बजेतिरको टन्टलापुर घाममा त्यहाँ पुग्दा मात्र त्यस ठाउँको महìव महसुस भयो । त्यहाँ जम्मा भएका मानिस देख्दा यस्तो लाग्थ्यो कि अमेरिकाका मात्र होइन, विश्वकै आधा जनसङ्ख्या यहीँ जम्मा भएका छन् । गाडी पार्क गर्ने ठाउँसमेत पूरै भरिभराउ थियो । कोही कुकुर डो¥याउँदै थिए, कोही साथीभाइसँग गफिँदै थिए, कोही आआफ्ना जोडीसँग उभिएर फोटो खिच्दै थिए ।
महिलालाई पथप्रदर्शक तालिम
११२ जना महिलालाई पथप्रदर्शक तालिम प्रदान गरिएको छ । नेपाल पर्यटन बोर्ड र संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय विकास कार्यक्रम यूएनडीपीद्धारा संयुक्त रूपमा सञ्चालित परियोजना जीविकोपार्जन पुनरुत्थानका लागि दिगो पर्यटन परियोजनाको सहयोगमा नेपाल पर्वतारोहण प्रशिक्षण प्रतिष्ठानले सातै प्रदेशका २५ जिल्लाका ११२ महिलालाई ३५ दिने निःशुल्क टे«किङ गाइड तालिम दिइएको हो । शुक्रबार प्रशिक्षार्थीलाई प्रमाणपत्र वितरण गरियो ।
‘पर्यापर्यटनलाई प्राथमिकता’
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्राकृतिक ऐतिहासिक, धार्मिक एवं सांस्कृतिक स्थलहरूको पहिचान गरी व्यवस्थित रूपबाट संरक्षण र प्रवद्र्धन गरी पर्यापर्यटनको माध्यमबाट स्थानीय जनसमुदायको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउन सकिने बताउनुभएको छ। पर्वतको जलजला गाउँपालिका–२ पूर्णस्थित वराह तालमा निर्माण गरिएको आदिवराह कुलमन्दिरको बुधबार उद्घाटनपछि उहाँले प्रशस्त सम्भावना भएका ऐतिहासिक धार्मिक मठमन्दिर र सांस्कृतिक महìवका स्थललाई पहिचान गरी प्रचारप्रसार गर्नुपर्ने सुझाव दिनुभयो।
पर्यटनको माध्यमबाट ग्रामीण अर्थतन्त्र बलियो बन्छ : राष्ट्रपति भण्डारी
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले पर्यटनको माध्यमबाट ग्रामीण अर्थतन्त्र बलियो बन्ने बताउनुभएको छ । पर्वतको जलजला गाउँपालिका–२ पूर्णगाउँमा निर्माण भएको आदिबराह मन्दिरको आज (बुधबार) उद्घाटन गर्नुहुँदै राष्ट्रपति भण्डारीले जैविक विविधताको संरक्षण र कृषि उपजको बजारीकरणको माध्यमबाट ग्रामीण अर्थतन्त्रको विकासमा टेवा पुर्याउन सकिने बताउनुभयो ।
बाह्र नाउर र आठ झारलको शिकार अनुमति
नवीन शिशिर विकबागलुङ, फागुन ९ गते । राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागले ढोरपाटन शिकार आरक्ष केन्द्रमा दोस्रो यामको शिकार पर्यटकका लागि बाह्र नाउर र आठ झारलको शिकार अनुमति दिएको छ । विभागले सार्वजनिक सूचनामार्फत शिकार गर्न इच्छुक शिकारीका लागि दरभाउपत्र आह्वान गरेको हो । १५ दिनभित्र पेश हुने प्रस्तावबाट बढीबढाउका आधारमा शिकार कम्पनीले नाउर, झारल र बँदेलको शिकार अनुमति पाउनेछन् । विभागका अनुसार आरक्षमा तोकिएको ब्लक र निर्धारण गरिएको कोटाको आधारमा प्रतिस्पर्धाबाट नाउर, झारल र बँदेलको शिकार गरिनेछ । यस सिजनमा नेपाली नागरिकका लागि ७ बँदेल र विदेशी नागरिकका लागि ४ बँदेल गरी जम्मा ११ वटा बँदेल शिकार कोटा तोकिएको आरक्षका प्रमुख संरक्षण अधिकृत वीरेन्द्र कँडेलले जानकारी दिनुभयो ।ढोरपाटन नेपालको एक मात्र शिकार आरक्ष हो । यहाँ कात्तिक–मङ्सिर र फागुन–वैशाख गरी दुई सिजनमा शिकारको हुन्छ । आरक्षले शिकारको अनुमति दिएको सङ्ख्या, पर्यटक र उनीहरुको गतिविधिलाई नियमनको काम गर्छ । नेपालमा दुई याममा गरी सामान्यतया दुई दर्जन नाउर र एक दर्जन झारलको शिकार हुनेगरेको छ ।आरक्षमा कुल ६ वटा ब्लक छन् । ब्लकअनुसार मूल्य फरक फरक पर्छ । पर्यटकले शिकार गरेको जनावरको सिङ, छाला, खप्परजस्ता अङ्ग भने आफ्नै देश लैजान्छ । विभागले यस वर्षको पहिलो शिकार यामका लागि ८ नाउर र ५ झारलको शिकार अनुमति दिएको थियो । तीमध्ये पाँच नाउर र चार झारलको मात्रै शिकार भएको थियो । अघिल्लो याममा शिकार नभएका नाउर र झारलसमेतलाई थप गरेर वर्षको दोस्रो याममा शिकार अनुमति दिन लागिएको हो । पहिलो शिकार याममा कुनै पनि नेपाली र विदेशीले शिकारका लागि चासो नदेखाए पनि दोस्रो याममा बनेलको शिकारका लागि प्रस्ताव आव्हान गरिएको छ । नाउर र झारलको अनुमति लिएका विदेशीले निःशुल्क बनेलको शिकार गर्न पाउनेछन् । बागलुङ, रुकुम र म्याग्दी जिल्लामा फैलिएको आरक्षणमा ३२ प्रजातिका स्तनधारी जनावर पाइन्छन् । प्रमुख जनावर नाउर, झारल, थार र हिमाली भालु हुन् । यहाँ दुर्लभ एवं संरक्षित पंक्षीको सूचीमा परेका डाँफे, मुनाल, चिरलगायत १६४ प्रजातिका चरा पाइन्छन् । आरक्षलाई सुनदह, सेङ, दोगाडी, बार्से, फागुने, सुर्तिबाङ र घुस्तुङ ७ ब्लकमा विभाजन गरी शिकार खेल्न दिने व्यवस्था छ । यहाँ लिखित अनुमति लिएर तोकिएको समय र क्षेत्रमा तोकिएको जनावरको शिकार गर्न पाइन्छ । आरक्षमा व्यवस्थित शिकारको व्यवस्था मिलाइएका कारण राष्ट्रले विदेशी मुद्रा आर्जन गर्न पाएको छ । स्थानीय स्तरमा पर्यटन विकास भएको कार्यालय प्रमुख कँडेलले बताउनुभयो । व्यवसायिक विदेशी शिकारीका लागि यो आरक्ष एक प्रमुख गन्तव्य हो ।
संस्कृतिसहितको पर्यटन विकास आवश्यक : मन्त्री किराती
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किरातीले देशको आर्थिक समृद्धिको ठूलो खम्बा पर्यटन क्षेत्र भएकाले यसको प्रवर्द्धन र विकासमा सबै सक्रिय भएर लाग्नुपर्ने बताउनुभएको छ ।
झ्याउरे गीतको हब बन्यो स्वाँरा होमस्टे
गुल्मी मुसिकोट नगरपालिका–६, कुर्घामा रहेको स्वाँरा होमस्टे पछिल्लो समय झ्याउरे गीतको हब बन्दै गएको छ ।
पर्यटकका लागि ताल आकर्षक बन्दै
चितवनका पोखरीहरू आकर्षणको केन्द्र बन्न थालेका छन् । चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जभित्र र आसपासमा रहेका पोखरी पछिल्लो समय आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको गन्तव्य बन्दै गएका छन् ।
नीतिगत अस्थिरताको मारमा निकुञ्ज पर्यटन
नीतिगत स्थिरता नहुँदा चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा हुने पर्यटकीय गतिविधि प्रभावित बनेको छ । नेपालमा निकुञ्ज पर्यटनको सुरुवात भएको उक्त क्षेत्रमा पर्यटकीय गतिविधि सञ्चालनसम्बन्धी स्थिर नीति नहुँदा विभिन्न समयमा समस्या देखिने गरेको हो ।
राष्ट्रिय र्याफ्टिङ भोटेकोशीमा
११औं राष्ट्रिय कायक स्लालम तथा सातौं राष्ट्रिय र्याफ्टिङ प्रतियोगिता मंगलबारबाट सिन्धुपाल्चोकको सुकुटेस्थित भोटेकोशी नदीमा सुरु हुने भएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि कूटनीतिक पहल भइरहेको छ : मन्त्री किराती
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किरातीले पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट छिमेकी देशमा उडान गर्नका लागि कूटनीतिक तवरबाट पहल भइरहेको बताउनुभएको छ ।
नवलपुरबाट सुरु भयाे निकुञ्ज भित्र जीप सफारी
नवलपुरबाट चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा जीप सफारी सुरुभएसँगै जिल्लामा पर्यटकीय गतिविधि बढ्न थालेको छ ।
रजत जयन्ती मनाउँदै सिरुबारी
दक्षिण एसियाको पहिलो नमुना सामुदायिक होमस्टे (घरबास) सिरुबारीले रजत जयन्ती मनाउने तयारी गरेको छ । २०५४ सालमा स्थापना भएको ग्रामीण पर्यटकीय गाउँ सिरुबारी होमस्टेले फागुन ५ र ६ गते रजत वर्ष मनाउने तयारी गरेको सिरुबारी पर्यटन विकास समितिका अध्यक्ष जितेन्द्र गुरुङले बताउनुभयो । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री, गण्डकी प्रदेश सरकारका मन्त्री तथा विशिष्ट व्यक्तिलाई सहभागी गराएर रजत वर्ष मनाउने समितिले तयारी गरेको हो ।
पर्यटन क्षेत्र आर्थिक समृद्धिको खम्बा : मन्त्री किराती
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री सुदन किरातीले पर्यटन क्षेत्र मुलुकको आर्थिक समृद्धिको खम्बा भएको बताउनुभएको छ ।
प्याराग्लाइडिङलाई व्यावसायिक बनाइँदै
पर्यटक आकर्षित गर्ने उद्देश्यले दुई वर्षअघि देखि सञ्चालन गरिएको प्याराग्लाडिङको अभ्यास उडान उदयपुरका विभिन्न स्थानबाट भइरहेका छन् । उदयपुरको त्रियुगा, चौदण्डीगढी, बेलका र कटारी नगरपालिका तथा रौतामाई गाउँपालिकामा गरिएका सबै परीक्षण सफल भएपछि व्यवसायीले चासो दिन थालेको त्रियुगा नगरपालिकाका पर्यटन सल्लाहकार जितु रोइलाले बताउनुभयो ।
पर्यटक बढाउन स्थानीयको चासो
गुल्मी जिल्लामा प्राकृतिक र मानव निर्मित पर्यटकीय संरचनाहरु दिनप्रति दिन बढ्दै गएतापनि यहाँ आउँने पर्यटकहरुको संख्यामा निकै कमी देखिएको छ ।
पहिलाे होमस्टे सिरुबारीले रजत जयन्ती मनाउँदै
दक्षिण एसियाको पहिलो नमूना सामुदायिक होमस्टे शिरूबारीले रजत जयन्ती मनाउने तयारी गरेको छ । पहिलाे नमूना हाेमस्टे भएकाले पनि यस गाउँकाे सुन्दर तस्बिर हुलाक टिकटमा समेत अङ्कित छ ।
‘भ्यालेन्टाइन डे’ का लागि झकिझकाउ सौराहा
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक आकर्षित गर्न चितवनको सौराहामा भ्यालेन्टाइन विशेष खाना महोत्सव आयोजना गरिने भएको छ । पर्यटकलाई लक्षित गरी रेस्टुरेन्ट एन्ड बार एसोसिएसन (रेवान) सौराहाले यही माघ २९ देखि फागुन २ सम्म खाना महोत्सव आयोजना गर्ने भएको छ । भ्यालेन्टाइन डे मनाउन परिवार तथा प्रेमिल जोडीको स्वागतका लागि व्यवसायीहरूले सौराहालाई झकिझाउ पारेर सिँगारेका छन् । चितवनमा घुम्ने, बस्ने र रमाउन सकिने ठाउँ र व्यवस्था छ भन्न कार्यक्रम आयोजना गरिएको महोत्सव संयोजक ध्रुव गिरीले जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “भ्यालेन्टाइन डे मनाउन अन्त जान नपर्ने गरी हामीले तयारी गरेका छौँ ।”
बेवारिस छ रुबीभ्यालीको रुबी
पर्यटन व्यवसायीले नामकरण गरेको रुबीभ्याली गाउँपालिका क्षेत्रमा पर्यटक विरलै देख्न पाइन्छ । यो क्षेत्र प्राकृतिक, धार्मिक, साहसिक यात्राको रोज्जा ठाउँ बन्न सक्छ तर स्थानीय चेतनास्तर र राज्यको बेवास्ताले ‘रुबी’ बेवारिस छ । यहाँ रुबी (रातो पत्थर) बहुमूल्य छ । बेलाबखत यहाँ रुबी पाइएको हल्ला चल्छ । क्वार्ज (सेतो÷दर्शन ढुङ्गा) यत्रतत्र पाइने स्थानीय बताउँछन् ।
घुस खुवाएर काम गर्नुपर्ने व्यवस्थाको अन्त्य गर्छुः पर्यटनमन्त्री किराँती
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किराँतीले त्रिभुवन विमानस्थलको जस्तै अन्य घुस प्रकरणहरू सार्वजनिक हुँदै जाने बताउनुभएको छ ।
सुरक्षा जाँच उपकरण व्यवस्था गर्न निर्देशन
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किराँतीले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा सुरक्षा जाँच उपकरण (स्क्यानर)को व्यवस्था गर्न निर्देशन दिनुभएको छ । बिहीबार बिहान विमानस्थलको अनुगमनमा पुग्नुभएका मन्त्री किराँतीले विमानस्थलमा पाँच सय ट्रलीको मूल्याङ्कन गरी आर्थिक प्रस्तावना तयार गर्न र ट्रलीका १५ सय चक्कालगायत पार्टपुर्जा खरिद गर्न निर्देशन दिनुभयो ।
आरतीमा पर्यटक आकर्षित
बाँकेको नेपालगञ्जमा अवस्थित पश्चिम नेपालकै प्रसिद्ध शक्तिपीठ वागेश्वरी मन्दिरमा सुरु गरिएको महाआरतीले भारतीय र नेपालका धार्मिक पर्यटकलाई आकर्षित गर्न थालेको छ। गत साता आयोजना गरिएको वेस्टर्न ट्राभल मार्टका अवसरमा पहिलो पटक महाआरती सुरु गरिएको थियो। पहिलो पटकको महाआरतीमा सहभागी अधिकांश श्रद्धालु नेपालगञ्ज र सो वरिपरिका बासिन्दा थिए भने दोस्रो पटक जिल्लाबाहिरबाट समेत आएका छन्।
पर्यटकलाई भिसा सहजीकरण गरिने
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किराँतीले पर्यटन गतिविधि बढाउन विदेशी पर्यटकलाई केही समयका लागि भिसा सहज बनाउन योजना बनाइरहेको बताउनुभएको छ ।
