प्रेरक व्यक्तित्त्व म्याक्सिम गोर्की
भाइबहिनी हो ! लेखक बन्ने तिमीहरूको पनि सपना होला । त्यसो भए विश्वविख्यात लेखक म्याक्सिम गोर्कीको जीवन सङ्घर्षबारे जानिराखौँ है त ! गोर्कीको जन्म तत्कालीन रुसको निझ्नी नोभ्गोरोदमा सन् १८६८ मार्च २८ मा गरिब परिवारमा भयो । त्यतिखेर रुसमा जमिनदारहरू दुःख नगरी खेतीको सारा आम्दानी थुपार्थे । किसान र मजदुरलाई कठोर श्रम गर्दा पनि खान पुग्दैनथ्यो ।
रमाइलो संसार
बेलायती अभिनेता रेगे जेन पेजलाई संसारको सबैभन्दा सुन्दर पुरुषको उपाधि दिइएको छ । उनलाई दर्शकको रोजाइका आधारमा नभई एक वैज्ञानिक अनुसन्धानका आधारमा संसारकै सुन्दर पुरुष घोषणा गरिएको हो । ग्रिक गोल्डेन अनुपात समीकरणअनुसार उनलाई संसारको सबैभन्दा सुन्दर पुरुष घोषित गरिएको छ
दार्शनिक ब्रुस ली
साथीहरू तपाईहरूले ब्रुस लीको नाम सुन्नुभएकै होला । उहाँ एक उत्कृष्ट खेलाडी, दार्शनिक र हामीजस्ता साना बालबालिकाको जीवनमा प्रेरणाका स्रोत पनि हुन् । उहाँको जन्म संयुक्त राज्य अमेरिकामा भएको थियो । सन् २०२० मा ब्रुस लीलाई समर्पित गर्दै चलचित्र पनि बनाइएको थियो । ब्रुस ली धेरैका लागि प्रेरणा थिए । उहाँको बाल्यकाल अति नै प्रेरणादायी छ । म पनि तेक्वान्दोमा सामेल हुन प्रेरित भएँ ।
मान्छेको मस्तिष्कमा ‘चिप’
प्रविधिको दुनियाँमा अनौठा–अनौठा आविष्कार भइरहन्छन् । प्रविधिको प्रयोग गरेर जटिलभन्दा जटिल कामलाई पनि सहज बनाउनेदेखि दैनिक जीवनका साधारण कामलाई असाधारण किसिमले पूरा गर्न सम्भव भएको छ । ड्राइभरबिना चल्ने कार, गुगल ग्लास, बिग डेटा, मसिन लर्निङ, आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सजस्ता ठूला परिवर्तन नयाँ नयाँ आविष्कार गर्ने हुटहुटीले नै वास्तविकतामा परिणत भएका हुन् । यस्तै हुटहुटीले सामान्य रूपमा कल्पना नै गर्न असम्भव प्रविधिको विकास हुँदैछ ।
ऊबेलाको स्वास्थ्य सेवा
कुरो २०२५ सालतिरको हो, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको सहयोगमा अग्जुलरी हेल्थ वर्कर (अहेब) स्कुल महाराजगन्ज, काठमाडौँमा स्वास्थ्य व्यावसायिक तालिम दिइन्थ्यो । यो तालिममा दस कक्षा उत्तीर्ण विद्यार्थी सहभागी हुन्थे । तालिममा सहभागी हुनेले प्रतिमहिना ७५ रुपियाँ निर्वाह भत्ता पाउँथे । तालिम लिइसकेपछि पाँच वर्षसम्म सरकारले खटाएको ठाउँमा जानैपर्ने व्यवस्था पनि थियो । स्वास्थ्यकर्मीको अभाव भएको त्यस समयमा भत्ता दिएर पढाउँदा विपन्न परिवारका विद्यार्थी यसतर्फ आकर्षित हुन्थे । उच्च, मध्यम र निम्न सबै स्तरका स्वास्थ्यकर्मीको ठूलो खडेरी रहेको त्यो समयमा जुनसुकै तहका स्वास्थ्य कार्यकर्तालाई समाजमा उच्च सम्मानका साथ व्यवहार गरिन्थ्यो । त्यतिखेर भारतबाट झिकाइएका केही आवासीय चिकित्सकबाहेक आधुनिक चिकित्सा सेवा प्रदान गर्ने व्यक्तिको अभाव नै थियो ।
शान्त समुद्री जीव डल्फिन
भाइबहिनीहरू तिमीहरूलाई थाहा छ ? समुद्री जीवमा सबैभन्दा शान्त डल्फिनलाई माछाको समूहमा राखिँदैन नि, डल्फिनलाई छुट्टै स्तनधारी जीवको समूहमा राखिन्छ । वैज्ञानिक भाषामा फिमेल डल्फिनलाई काउज र मेललाई बुल्स भन्ने गरिन्छ । समूहमा बस्न रुचाउने डल्फिन आफ्नो समूहको पोथी डल्फिनले बच्चा जन्माएमा उसलाई मिलेर स्याहार गर्ने खानेकुरा खुवाउने गर्दछन् । डल्फिन आफ्ना साथीहरूसँग कुरा गर्दा सिट्टी बजेको झैँ आवाज आउने गर्दछ । डल्फिन एक अर्कालाई एक विशेष आवाजमा नामले नै बोलाउने गर्छन् ।
संसारकै लामो रेल
भाइबहिनीहरू तिमीहरूले रेल त पक्कै देखेकै होला । हाम्रो देशको राजधानीमा रेल गुडेको छैन । फोटो भिडियोहरूमा त हामीले देखेकै छौँ । विश्वमा भने पहिला पहिला जनकपुरमा रेल थियो । अहिले पनि नयाँ स्वरुपमा छ । कसले के बनाउने भन्ने होड चलिरहेको बेला स्विट्जरल्यान्डले संसारकै लामो यात्रुवाहक रेल गुडाएर नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । गत महिना स्विस रेलवेको १७५औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा गिनिज बुकमा रेकर्ड राख्न स्विट्जरल्यान्डमा संसारकै लामो यात्रुवाहक रेल गुडेको थियो । उक्त रेलमा यात्रुहरू बस्न मिल्ने एक सय वटा कोच थिए ।
चट्याङ : कसरी पर्छ ?
बर्सातको समयमा चट्याङ परेको हामीले देखेकै छौँ । यो एक प्राकृतिक प्रक्रिया हो । मनसुन वा वर्षा मौसममा आकाशबाट जमिनमा खस्ने एक प्रकारको विद्युतीय करेन्टलाई चट्याङ भनिन्छ । भाइबहिनीहरू, यस पटक हामी चट्याङ के हो र कसरी पर्छ भन्नेबारेमा केही जानकारी लिउँ है त । वर्षा याम वा मनसुन भित्रिएको समयमा वायुमण्डलमा विपरीत दिशाबाट तीव्र गतिको वायु वा बादल एक आपसमा ठोक्किँदा चर्को आवाजसहित विद्युतीय लहर उत्पन्न भई आकाशमा बाटो बनाएर पृथ्वीसम्म पुग्छ, यसलाई नै चट्याङ भनिन्छ । यो एक प्राकृतिक प्रक्रिया हो तर यो अचानक हुने विद्युतीय विस्फोट हो । यसमा बादलबाट बादल र त्यसपछि पृथ्वीतर्फ विद्युतीय लहर उत्सर्जन हुन्छ । भाइबहिनीहरू, यो एक
पचपन्न वर्षीयाबाट टेस्टट्युब बच्चा
५५ वर्षीया महिलाले टेस्टट्युब पद्धतिबाट बच्चा पाउनुभएको छ। ललितपुरकी ५५ वर्षीया महिला विमला रजकले नर्भिक आईभीएफ सेन्टरमा स्वस्थ सन्तानलाई जन्म दिनुभएको हो। शल्यक्रियामार्फत शनिबार बच्चा निकालिएको र हाल बच्चा र आमाको स्वास्थ्य अवस्था सामान्य रहेको नर्भिक अस्पतालले जनाएको छ।
विवाह राजनीति
कतिपय व्यक्तिलाई राजनीतिसँग ‘एलर्जी’ नै हुन्छ । राजनीतिमा चासो नहुँदा नहुँदै पनि कोही पनि राजनीतिको बाघपञ्जाबाट उम्कन सक्दैन। कसैलाई पत्यार नलाग्न सक्छ, मानव जीवन राजनीतिकै एक हिस्सा हो। यस सम्बन्धमा एउटा सर्वप्रचलित भनाइ उद्धरणीय छ, ‘राजनीति जताततै छ।’ हुन पनि राजनीतिले नछोएको कुनै क्षेत्र नै छैन।
