गोरखापत्र अनलाइन
छुट्टै स्वादका कविता
समकालीन कविता लेखनमा आफ्नै विशेषता बोकेका कवि हुनुहुन्छ– राजेन्द्र तारकिणी । कविता लेखन यात्राका क्रममा हालै उहाँले ‘बिगन रामको मादल’ नामक कृति सार्वजनिक गर्नुभएको छ । मुलुकको आमपात्रको प्रतिनिधित्व गर्ने बिगन रामलाई प्रतीकात्मक रूपमा प्रस्तुत गरी कवितासङ्ग्रहको रूप दिनु भएका तारकिणीले प्रस्तुत कृतिका ५५ वटा कवितालाई छ खण्डमा विभक्त गर्नुभएको छ । यी सबै खण्डमा पीडित पात्रको कथा छ तर कथाको परिवेश र विषय फरक रहेको छ । काव्यानुभूति र काव्यचिन्तनको कोण मिलेका यी कवितामा समकालीन समयको विसङ्गत परिस्थितिको सार्थक चित्रण रहेको छ । हरेक कविताको संरचना क्षेत्रमा पनि विविधता रहेको छ, जसले गर्दा पाठकलाई एकपछि अर्काे कविता पढ्दा पृथक् स्वादको अनुभूति हुन्छ ।
पराक्रमी योद्धा अङ्गद घले
गण्डक क्षेत्रका शासकको नाम लिनुपर्दा घले राजाको नाम आउँछ । यस प्रसङ्गमा लिगलिगकोटको इतिहासबाट चर्चा गरौँ । पहिले लिगलिगकोटमा घले राजाले शासन गर्ने गर्थे । त्यहाँ शाह राजाको उदय भएपछि घलेहरूको राज्य विस्थापित हुन पुग्यो । स्थानीय जनश्रुतिअनुसार घलेहरूमध्येबाट राजा छानिँदा चोरकाँटेदेखि जो पहिले लिगलिगकोटमा पुग्छ, उही राजा हुने चलन थियो तर घले राजासँग लमजुङका दुरा र घिमिरेहरू बिच्किएका
मेरो पहिलो प्रेम
कलम ! सुन्दा आनन्दित, लेख्दा मनमोहक र बोक्दा गर्व लाग्ने शब्द÷वस्तु । कलम शब्द नै कति मायालु छ । मलाई यसको अति नै माया लाग्छ । कलम शब्द नै यति प्यारो लाग्छ कि मानौँ त्यो मैले जन्म दिएको बच्चा हो । मेरो पहिलो प्रेम । म कलमबिना घरबाहिर निस्किन पनि सक्दिनँ । मेरो ब्यागमा जहिले पनि कलम रहन्छ । यतिसम्म कि कुनै पनि ठाउँमा दस्तखत गर्नु परे अर्काको कलमले नगर्ने वाचा गरेकी छु । अर्काको कलमले दस्तखत गर्दिनँ पनि ।
आधारभूत तहको नतिजा कमजोर
कपिलवस्तुको बुद्धभूमि नगरपालिकाको आधारभूत तहको नतिजा कमजोर आएको छ । यहाँ सामुदायिक विद्यालयतर्फ ६ दशमलव ५५ प्रतिशत विद्यार्थी मात्रै उत्तीर्ण भएका छन् । नगरपालिकाले प्रकाशन गरेको परीक्षाफलअनुसार सामुदायिक र संस्थागत विद्यालयका ८९ प्रतिशत विद्यार्थी फेल भएका हुन् ।
बोरिङ गाडेपछि पिउने पानी सहज
रुपन्देही जिल्लाको पश्चिम क्षेत्र आमी, लौसा, बेलभरिया र बकुलघाटका बासिन्दाका लागि नयाँ वर्ष खुसी लिएर आएको छ । वर्षौंदेखि पिउने पानीको अभाव झेलिरहेका ती क्षेत्रका सयौँ घरपरिवारलाई पानी पु-याउने उद्देश्यले बोरिङको व्यवस्था
थोरैले कमाए, धेरै डुबे
वि.सं. २०७९ को पहिलो दिन वैशाख १ गते नेपाली चलचित्र जगत्का अति लोकप्रिय मानिएका अभिनेता अनमोल केसीको चलचित्र ‘ए मेरो हजुर ४’ प्रदर्शनमा आयो । अभिनेत्रीबाट निर्देशक बन्नुभएकी झरना थापाको निर्देशनमा बनेको यो तेस्रो चलचित्र हो । यसभन्दा अघि उहाँले निर्देशन गर्नुभएका ‘ए मेरो हजुर २’ र ‘ए मेरो हजुर ३’ ले राम्रो व्यापारिक सफलता हासिल गरेको थियो ।
तालचोक–बेगनास सडक स्तरोन्नति
लामो समयदेखि निर्माणको चर्चा चलिरहेको तालचोक–बेगनास सडकखण्डको स्तरोन्नति हुने भएको छ । विश्व बैङ्कको सहयोगमा उक्त सडकको स्तरोन्नति गर्न लागिएको हो । पोखरा महानगरपालिकाका प्रमुख धनराज आचार्यले तोकिएकै मितिमा सम्पन्न गर्न निर्माण कम्पनीलाई निर्देशन दिनुभएको छ । प्रमुख आचार्यले भन्नुभयो, “तोकिएको समयभित्र निर्माण सम्पन्न गर्नुभयो भने कन्ट्र्याक्टर र कन्सल्टेन्ट दुवैलाई सार्वजनिक अभिनन्दन गर्नेछौँ ।”
पवित्र धाम रुरुक्षेत्र
नेपालको मध्य भूभागमा अवस्थित रुरुक्षेत्र लुम्बिनी प्रदेशको गुल्मी, पाल्पा र गण्डकी प्रदेशको स्याङ्जा गरी तीन जिल्लाको सङ्गमस्थलका रूपमा रहेको छ । नेपालका चारधाम मुक्तिक्षेत्र, रुरुक्षेत्र, पशुपतिक्षेत्र र वराहक्षेत्रमध्ये एक प्रसिद्ध धामका रूपमा रुरुक्षेत्र रिडीलाई लिइन्छ । यो क्षेत्रमा भगवान् हृषिकेश, प्राचीन मठमन्दिर र धार्मिक, ऐतिहासिक, पौराणिक दृष्टिले समेत महत्त्वपूर्ण मानिएका स्थानहरू भएकाले विशेष महत्त्वको मानिन्छ । यहाँ तीनमुखे पुलको निर्माण भएपछि विशेष दर्शनीय र पर्यटकीय दृष्टिले झन् महत्त्व बढेको छ ।
शालिग्राम संरक्षण अभियान
कालीगण्डकी शालिग्राम शिला पाउने एक मात्रै नदी हो । हिन्दु धर्मशास्त्रअनुसार शालिग्रामलाई भगवान् विष्णुको स्वरूप मानिन्छ । पछिल्लो समय कालीगण्डकी क्षेत्रमा मानव अतिक्रमणले नदीको स्वरूप बदल्नुका साथै शालिग्राम शिलासमेत सङ्कटमा पर्न थालेको हो ।
राराको आँगनमा जमेको उमङ्ग
कुनै ठूलो तयारीबिनै अकस्मात् सुर्खेत जाने योजना बन्यो । यसै मेसोमा मुगुको मनमोहक रारा ताल अवलोकनको साइत जु¥यो । मेरो श्रीमान् कर्णाली प्रदेश प्रहरी प्रमुख भीम ढकाल घर बिदा सकेर फर्कने दिन म पनि उहाँको पछि लागे । छिमेकी दाजु नरेन्द्र खतिवडा र भाउजू चन्दा खतिवडासमेत हामी बुद्ध एयरबाट सुर्खेतमा अवतरण ग¥यौँ । २०३२ सालतिर तत्कालीन राजा वीरेन्द्रले मध्यपश्चिम विकास क्षेत्रको सदरमुकाम सुर्खेत रहने निर्णय गरेपछि यहाँको विकासले फड्को मारेको हो । व्यवस्थित सहरका रूपमा वीरेन्द्रनगरको विकास साँच्चै नै लोभलाग्दो । शहीद स्मारक पार्क, काक्रेबिहार क्षेत्र, बुलबुले ताल र देउती बजैको म
सवारी जामको निकास
सडकमा सवारी जामको समस्या दिनहुँ बढ्दै गएको छ । यसको समाधानका लागि निकायले वर्षांैदेखि अनेक उपायको खोजी गरिरहेका छन् । प्रयास नभएका होइनन् तर समस्या समाधान भएको छैन । बाटोमा सडक बत्ती राख्ने, जेब्रा क्रस राख्ने, ट्राफिक नियमको पालना गराउने, बाटो फराकिलो पार्ने, विभिन्न खोला किनारामा नयाँ सडक कोरिडोरको निर्माण गर्ने अनेकन प्रयास गर्दा पनि समस्या उस्तै छ । सुझाव दिनेले गाडीको आयात रोक्ने, धेरै कर लगाउने भन्छन् ।
बीपीले रात बिताएका ती गाउँ
नेपाली कांग्रेसलाई जनस्तरमा स्थापित गर्न जनजनको घरदैलोमा पुग्नुपर्छ भन्ने मान्यता थियो बीपी कोइरालाको । यसका लागि उहाँ निरन्तर देश दौडाहामा निस्कने गर्नुहुन्थ्यो । देशदौडाहा चलायमान राजनीतिज्ञका लागि मजबुत आधारसमेत मानिन्छ । २००७ सालको राजनीतिक परिवर्तनपछि पटक पटक सरकार फेरिए पनि आमनिर्वाचन हुन सकेको थिएन । जननिर्वाचित सरकारको परिकल्पना त धेरै टाढाको विषय थियो । बीपीका लागि पनि परिस्थिति खासै अनुकूल हुन सकेको थिएन ।
जलवायु परिवर्तनका चुनौती
विकसित जलवायु परिवर्तनको चुनौतीलाई समाधान गर्ने विभिन्न उपायमध्ये वानस्पतिक प्रवद्र्धन उत्तम विकल्प बन्न सक्छ । वनस्पति मानिस मात्रका लागि नभई सबै जीव जीवात्माका लागि महìवपूर्ण सम्पदा हुन् । जसको संवद्र्धनबाट मुलुकमा आर्थिक समृद्धि समेत हासिल गर्न सकिन्छ । मानवीय आवश्यकता त झन् हर तरहले प्रत्यक्ष परोक्ष वनस्पति स्रोतमा नै निर्भर छन् । जङ्गल भए नै मङ्गल भन्ने भनाइ पनि छ । जङ्गलको पर्याय भनेको वनस्पति हो । वनस्पति भए मात्र अरू विभिन्नखालका जनावरका लागि उपयुक्त वातावरण निर्माण हुन सक्छ ।
कर्णालीमा यो वर्ष पुस्तक अभाव नहुने
कर्णाली प्रदेशमा बर्सेनि पाठ्यपुस्तक अपुग हुने गरेको छ । गत वर्ष वार्षिक परीक्षाको समयसम्म पनि सबै विद्यार्थीको हातमा पुस्तक पुग्न सकेको थिएन तर यस वर्ष भने विद्यार्थीलाई समयमै पुस्तक बाँड्ने गरी तयारी भएको छ ।
फिल्मी शैलीमा ३२ लाख लुट्ने चार जना पक्राउ
झापामा फिल्मी शैलीमा महँगो जग्गा सस्तोमा दिने भन्दै ३२ लाख ठगी गर्नेहरूलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । जग्गा बैना भनेर ३२ लाख रुपियाँ लिएर फरार भएकाहरूलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको हो ।
