गोरखापत्र अनलाइन
बुद्ध सन्देशका मर्म
नेपालको लुम्बिनी विश्वमै पवित्र भूमिका रूपमा चिनिन्छ । शान्तिका अग्रदूत गौतम बुद्धको जन्म यही पावन भूमिमा सम्भव भयो । राजकुलमा जन्मिएका एक जना राजकुमार दरबारकै सुखसयलमा हुर्किनु स्वाभाविक थियो । स्वाभाविक राजा बन्ने सुनिश्चित भविष्यलाई तिलाञ्जली दिएर सिद्धार्थ गौतमले अन्वेषणकै आधारमा मानिसका दुःखका निराकरणको बाटो देखे, संसारलाई देखाउन सके । आजभन्दा दुईहजार ५६९ वर्षअघि जन्मिएका बुद्धको जयन्ती सोमबार मात्र मनाइयो । वैशाखपूर्णिमा दिन जन्मिएका सिद्धार्थले सोही दिन अर्थात् वैशाखपूर्णिमाकै दिन ज्ञान प्राप्त गरे । त्यस ज्ञानबाटै बुद्धत्व प्राप्त भयो । वैशाखपूर्णिमाकै दिनबाट ज्ञान प्रसार गर्न थाले भने वैशाखपूर्णिमाकै दिन बुद्धले भौतिक शरीर परित्याग गरे । त्यसैले वैशाख पूर्णिमाको दिन नेपाल र नेपालीका निम्ति मात्र होइन, संसारकै निम्ति उज्यालो दिन हो । यो दिनको अटुट सन्देशले संसारलाई शान्तिको मार्गमा अग्रसर हुने बाटो देखाएको छ । बुद्धकै नाममा स्थापित बुद्ध धर्म संसारभर फैलिएको छ । धर्मका निम्ति मात्र होइन, मानव जीवनको कर्मका निम्ति पनि बुद्धका सन्देश अटुट र निरन्तर गहन छन् । मानव कल्याण र भलाइका निम्ति उपयोगी छन् । भावी राजा बन्ने सम्पूर्ण सपना त्यागेर मानिसको दुःख र पीडाका कारण बुझ्ने त्यो युगलाई विवेचना गर्दा महान् परिकल्पनामा पुग्न सकिन्छ । अहिले जस्तो विद्यालय तथा विश्वविद्यालय नभएको त्यस समयमा ज्ञानको गहिराइमा पुग्नु सजिलो थिएन । दरबारको सुख सुविधामा ज्ञान असम्भव हुन्छ भन्ने निष्कर्षले नै युगपर्यन्त संसारलाई प्रज्वलित गरिरहेको छ ।बुद्धले हासिल गरेको ज्ञान बोधितब्य हो । बोधि भन्नु अन्तिम सत्य हो । दरबारको सुखसुविधा त्यागेर जप, तप र साधनाबाट स्वयम् हासिल गरेको त्यो ज्ञान आफैँमा सीमित नराखी अरूमा प्रसार गर्न कठिनाइ झेल्नु स्वाभाविक थियो । भावी राजाले विरक्तिएर दरबार छोडेपछि सिद्धार्थ गौतमका पिता शुद्धोधन र माता मायादेवीले त्यसबेला कति आपत् बेहोरेका होलान् भन्ने पनि अनुमान गर्न सकिन्छ । त्यो असहजताका बिच बुद्धले उद्भव तथा प्रसार गरेका वाणी आज पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छन् । बुद्धले लक्ष्यमा पुग्नुभन्दा यात्रा राम्रोसँग सम्पादन गर्नुलाई जरुरी भनेका छन् । स्पर्धाका नाममा बाटो बिराउने व्यक्ति, समाज र देशका निम्तिसमेत यो गहन सन्देश बन्न सक्छ । यस्तै बुद्धले शरीरलाई शुद्ध राख्नुलाई पहिलो कर्तव्य भनेका छन् । अस्वस्थ शरीरको मन, विचार र निर्णय सही हुन नसक्नु स्वाभाविक हो । शान्ति मानिसको मनभित्रैबाट खोजिनु बुद्धको सबैभन्दा महान् सन्देश हो । संसारका युद्धका सबै निर्णय कुनै पनि शासक वा व्यक्तिकै निर्णयबाट आउने हो । यसबाट मानिसले नै मानिसका निम्ति अशान्ति पैदा गरेको छ । अनेक युद्ध र अशान्तिको बीजारोपण गरेको छ । शान्ति र प्रेमले मानव सभ्यता सजाउन सकिने बुद्ध सन्देश युग युगका निम्ति सही, सत्य र व्यावहारिक छन् ।बुद्धका सन्देश विश्वभर प्रसार गर्न नेपालको भूमिका युगौँदेखि पवित्र छ । यो पवित्र भूमि लुम्बिनी र सिङ्गो नेपाल आउन विश्वका सबै शान्तिप्रिय मानिसको अटुट चाहना हुन्छ । लुम्बिनीमा विशाल ध्यान संरचना बनाएर नेपालले विश्वलाई आकर्षित गर्ने मार्ग प्रशस्त गरेको छ । बुद्ध सन्देशबारे प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले भन्नुभएको छ, “बुद्धका शान्तिको सन्देशहरूको अर्थ अहिले पनि छ, जहाँ पनि छ, व्यक्तिलाई छ, व्यक्तिको आफ्नो मनस्थितिको शान्तिका लागि छ, परिवारको शान्तिका लागि छ र सबै कुराका लागि शान्तिको महŒव छ ।” बुद्धजयन्तीका दिन व्यक्त यी विचार व्यक्तिको जीवनका साथै देशको संस्कृति, सभ्यताको उन्नयनमा पनि उत्तिकै महŒवपूर्ण छन् । शान्तिबिना समृद्धि असम्भव छ । विश्वभर अहिले पनि अनेकौँ युद्धका बादल मडारिरहेका छन् । युद्धमा विनियोजन गरिएको बजेटले संसारका कैयौँ अभावग्रस्त मानिसको जीवन उज्यालो बनाउन सकिन्छ । अहिलेको विज्ञान र प्रविधिको अन्वेषण, विकास र विस्तार मानव समाजकै कल्याणका निम्ति हो तर मानिसकै मनबाट उद्भव हुने ईष्र्या, घमण्ड र तँछाडमँछाडका कारण सदाब्दिऔँदेखि मानिसले दुःख पाइरहेको छ । अनेकको ज्यान गएको छ । धन स्वाहा भएको छ । मानिसको रौद्र रूपले शान्ति प्रतिकूल युद्ध बादल मडारिइरहेका छन् । अतः बुद्धका शान्तिमार्गका वाणी र सन्देशका मर्मले विश्वलाई नै सही मार्गनिर्देश गर्न सक्ने देखिन्छ ।
राष्ट्रिय सभामा विधेयकबारे छलफल सुरु
राष्ट्रिय सभामा आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त र प्राथमिकताका सम्बन्धमा छलफल सुरु भएको छ । छलफलमा एकै दिन सभाका २५
आतङ्कवादविरुद्धको कारबाही रोकिँदैन : मोदी
भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र दामोदर मोदीले आतङ्कवादविरुद्ध कडा कारबाही गर्न पछि नपर्ने बताउनुभएको छ । देशवासीका नाममा सम्बोधन गर्नुहुँदै प्रधानमन्त्री मोदीले पाकिस्तानमाथि
पाँच सय कमाउने आसमा ३२ किमी यात्रा
बारबर्दिया नगरपालिका–९, वनगाईका ५० वर्षीय चन्द्रबहादुर थारू दैनिक ज्यालामजदुरी गर्न ३२ किलोमिटर साइकलमा यात्रा गर्नुहुन्छ । मुक्त कमैया बस्तीमा बसोबास गर्दै आउनुभएका उहाँको दैनिक कमाइ भने पाँच सय रुपियाँ मात्र हो ।
हजयात्रीलाई कार्यक्रमविच विदाई
यो वर्ष साउदीअरेबियाको मक्का मदिनामा हज गर्न जाने आफ्ना सदस्य हजयात्रीलाई एक कार्यक्रमविच सम्मान गरी बिदाई गरिएको छ ।
अलपत्र छ सिमलटारी–सौतामारे–मच्छी सडक
‘बुर्लुकबुर्लक उफ्रेर एक सेकेन्डमै प्यूठान, गुल्मी र अर्घाखाँची जिल्ला टेकेँ’ वरिष्ठ पत्रकार भैरव रिसालले ‘रातो फूलबारी’ पुस्तकमा लेखिएको ‘एक सेकेन्डमा तीन जिल्ला’ शीर्षकको नियात्रामा उल्लेख गर्नुभएको छ ।
बेलायतको श्रम बजारमा मन्दी : तलब वृद्धिमा गिरावट
बेलायतको श्रम बजारले सन् २०२५ को प्रारम्भिक चरणमा मन्दीका थप सङ्केत देखाएको छ ।
मदन–आश्रित स्मृति दिवस विविध कार्यक्रम गरी मनाइने
नेकपा (एमाले) ले जनताको बहुदलीय जनवादका प्रणेता मदन भण्डारी र कुशल सङ्गठक जीवराज आश्रित (मदन–आश्रित) स्मृति दिवस आगामी जेठ ३ गते देशव्यापीरूपमा विभिन्न कार्यक्रम आयोजना गरी भव्यरूपमा मनाउने भएको छ ।
१९ बुँदे घोषणापत्र जारी : प्रेस स्वतन्त्रताको रक्षा प्राथमिकतामा
नेपाल प्रेस युनियनको आयोजनामा भएको ‘लोमान्थाङ अन्तर्राष्ट्रिय मिडिया सम्मेलन २०२५’ तीन मुख्य विषय लोकतन्त्र, प्रेस स्वतन्त्रता र जलवायु संकटमा केन्द्रित भई १९ बुँदे घोषणापत्र जारी गर्दै सम्पन्न भएको छ ।
सहकारीले बारीबाटै कृषि उत्पादन किन्दा कृषक खुसी
लुम्बिनी प्रदेशको एकमात्र हिमाली जिल्ला रुकुमपूर्वमा रहेको एक सहकारी संस्थाले स्थानीय उत्पादनको बजारीकरणको जिम्मा लिएपछि किसानले उपयुक्त मुल्य पाउन थालेका छन् ।
त्रिशुली नदीमा नुहाउने क्रममा बेपत्ता दुई बालिकाको खोजी कार्य शुरु
त्रिशुली नदीमा नुहाउने क्रममा बेपत्ता भएका दुई बालबालिकाको खोजीकार्यका लागि सशस्त्र प्रहरी बलको विपद् व्यवस्थापन तालिम प्राप्त सुरक्षा फौज परिचालन भएको छ ।
अमेरिकी निर्वासनले ‘गम्भीर चिन्ता’ निम्त्याउँछ : संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय अधिकार प्रमुख
संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय अधिकार प्रमुखले मङ्गलबार संयुक्त राज्य अमेरिकाबाट निर्वासित गरिएका गैर–नागरिकहरूको ठूलो सङ्ख्यामा, विशेष गरी एल साल्भाडोरको मेगा–जेलमा पठाइएका सयौँ व्यक्तिका बारेमा चिन्ता व्यक्त गर्नुभएको छ ।
भारतको पञ्जाबमा अवैध रक्सी सेवनबाट २१ जनाको मृत्यु
भारतको उत्तर क्षेत्रमा पर्ने पञ्जाब राज्यको अमृतसर जिल्लामा अवैध रक्सी सेवनका कारण २१ जनाको निधन भएको छ भने थप १० जना गम्भीर अवस्थामा अस्पतालमा उपचाररत छन् ।
वैदेशिक रोजगारीको प्रलोभनमा पारी लाखौँ ठगी गर्ने दुई जना पक्राउ
प्रहरीले वैदेशिक रोजगारीको प्रलोभनमा पारी लाखौं ठगी गर्ने दुई जनालाई पक्राउ गरेको छ ।
रारा गोल्डकपमा एलएक्स सिटी विजयी
एलएक्स सिटी धनकुटाको राजारानीमा जारी १२औँ संस्करणको रारा गोल्डकप फुटबल प्रतियोगिताको सेमिफाइनलमा प्रवेश गरेको छ ।
