अर्जुन काफ्ले
स्याङ्जा, भदौ १३ गते । सुन्तलाको लागि प्रसिद्ध स्याङ्जामा १२ महिना सुन्तला पाइन्छ भन्दा अचम्म लाग्ला, तर अचम्म मान्नु पर्दैन यहाँ हरेक महिना फरक फरक जातको सुन्तला पाइने गर्दछ ।
पुतली बजार नगरपालिका ११ माया टारीका ४५ वर्षीय बोधराज अर्यालको बगैँचामा हरेक महिना फरक फरक जातको सुन्तलाको स्वाद लिन पाइन्छ ।
जग्गा भाँडामा लिएर ४५ रोपनी क्षेत्रफलमा अयालले गरेको सुन्तला खेतीले जिल्लामै छुट्टै पहिचान बनाएको छ । नेपाली विभिन्न जात सहित २० जातका सुन्तला रहेको अर्यालको बगैँचामा अहिले जापानीज उन्सु जातको सुन्तला पाकेको हो ।
यहाँ भदौ असोजमा उन्सु पाउने गर्दछ भने कार्तिकमा जापानी मुन्तला पाइने अर्यालले बताउनुभयो । मङ्सिरबाट स्याङ्जा स्पेसल, जुनार र धनकुटाको खोपूँ, जापानी भ्यालेन्सिया लेट फागुन सम्म फाइने आर्यलले बताउनुभयो ।
चैतमा अमेरिकी मर्कट र वैशाखमा पाकिस्तानी किन्नु जातको सुन्तला आफ्नो बगैँचा पाइने अर्यालको भनाई थियो । जेठ, असार र साउनमा यहाँ अष्टेलियाली मान्ड्रिङ, मान्ड्रिङ आरेनो, मान्ड्रिङ इम्पेरियल, एभिना, भ्यालेसियाँ सिडिङ, नाभेल ३१५ इटाली जातका सुन्तला पाइने गर्दछ ।
उन्सु जिल्लका पाँच जना कृषकको रहे पनि अन्य जातका विदेशी सुन्तला उत्पादन गर्ने अर्याल एक मात्र रहनु भएको छ । अर्यालको बगैँचामा नेपाली एक हजार, उन्सु एक सय, मुन्तला २०, अन्य एक सय बोट रहेका छन् ।
बाहिरी देशबाट आउने सुन्तलाको प्रतिस्थापन गर्ने उद्देश्यले विदेशबाट सुन्तलाको बोट ल्याएर बेमौसमी सुन्तला लगाएको अर्यालले बताउनुभयो । नेपाली सुन्तला भन्दा बेमौसमी सुन्तला तीन गुण बढी पैसामा बिक्री हुने अर्यालको भनाई थियो ।
जापानी सुन्तलाहरू कीर्तिपुरबाट १४ वर्ष पहिला ल्याएर लगाउनु भएको हो भने विज्ञहरूको पहलमा माटो सुहाउने सुन्तला ल्याएको र कलमी गरेर बिस्तार अगाडी बढाएको अर्यालले बताउनुभयो ।
समुन्द्र सतहबाट आठ सय मिटरको उचाइमा सुन्तला पाइने भएकाले सोही हावापानीको खोजी खोजी लगाएको अर्यालले बताउनुभयो ।
सुन्तला लगाएरै वार्षिक १५ लाख आम्दानी गरेको बताउँदै अर्यालले विदेशी सुन्तलालाई धेरै क्षेत्रफलमा लगाएर थप उचाइमा पुग्ने लक्ष्य लिएको बताउनुभयो ।
