आधुनिक बन्दै थारू हस्तकला

कपिलवस्तु समाचारदाता

कपिलवस्तु, पुस ९ गते । कपिलवस्तुको बुद्धभूमि–९, बक्लीपुरका सुशीला थारूले तीन वर्षअगाडि घरायसी कामकाजका लागि ढकिया बनाउनुभएको थियो। उहाँले मौनी (सानो साइजको ढकिया), डेलवा (बुट्टेदार ढकिया) लगायत परम्परागत हस्तकलाका सामग्री बनाउँदै आउनुभएको छ। थारू समुदायमा पूजापाठ, बिहे, सुक्खा सामग्री राख्न ढकियाको प्रयोग गरिँदै आएको छ। 

परम्परागत सीपलाई आधुनिकीकरण गरिएसँगै सुशीलालाई अहिले यस्ता सामग्री निर्माण गर्न भ्याइनभ्याइ छ। परम्परागत सीप प्रयोग गरी नयाँ सामग्री बनाउन लागेपछि सुशीलाको उत्पादनले बजार पाउन लागेको छ। सुशीलाले ढकियाका साथै ६० भन्दा धेरै प्रकारका सामग्री बनाउँदै आउनुभएको छ। ती सामग्री स्थानीय बजार, बुटवल, पोखरा, काठमाडौँलगायतका सहरमा माग भएको उहाँ बताउनुहुन्छ। 

अहिले उहाँले पेन स्ट्यान्ड, डस्टबिन, फूलदानी, फलफूलदानी, पूजा गर्दा बस्ने गोलो म्याट, गलैँचा, रोटी राख्ने हटकेस, पूजा गर्ने थाली, पैसा राख्ने खुत्रुके, भिर्ने ब्याग, टोपीलगायतका सामग्री बनाउँदै आउनुभएको छ। “अहिले काठमाडाैँबाट धेरै माग आएको छ,” उहाँले भन्नुभयो।

जाडोको समय भएकाले भुइँमा बिछ्याउने गलैँचाको माग रहेको बक्लीपुरकी भगवती थारूले बताउनुभयो। भगवतीलगायत गाउँका १५ घरपरिवारले फुर्सदको समयमा यस्ता सामग्री बनाउँदै आउनुभएको छ। निर्माण भएका सामग्री पाँच सयदेखि ३५ सय रुपियाँसम्ममा बिक्री हुने बताइएको छ।

माग बढेसँगै सुशीलाले स्थानीय युवतीलाई परम्परागत र नयाँ सामग्री बनाउन सीप सिकाउँदै आउनुभएको छ। सामग्री बिक्री गर्न बुद्धभूमि नगरपालिका, किर्डाक नेपाल र समुदायको लगानीमा कोसेलीघरसमेत निर्माण गरिएको छ। यस्ता सामग्रीमा काँस, मुजा (घाँस) र बुट्टेदार बनाउन सिपी, मोती र ऊन प्रयोग गरिने वाणगङ्गा नगरपालिकाका सञ्चारकर्मी सरिता थारू बताउनुहुन्छ।