नवदुर्गा गणको अन्त्येष्टि दिन

काठमाडाैँ, असार ५ गते । हरेक वर्षको भलभल अष्टमीका दिन नवदुर्गा गणको देहावसान हुने विश्वाससहित नवदुर्गाको विलाप नाचसँगै जीवित देवता नवदुर्गा गणले प्रयोग गर्ने मुकुटलाई ब्रह्मायणीमा विसर्जन गरिएकाे छ । गत बुधबार नवदुर्गा गणले प्रयोग गर्ने मुकुटलाई ब्रह्मायणीमा विसर्जन अन्तिम संस्कार गरिएको हो । 

देव गणको मुकुन्डो जलाउनुलाई नवदुर्गा देवगणको अन्त्येष्टि मानिन्छ । अन्त्येष्टि क्रममा भलभल अष्टमीमा नवदुर्गा गण बिहानै द्योछें (देवता घर)बाट बाहिर निस्केर विलाप नाच प्रदर्शन गर्ने परम्परा रहेको छ । 

प्रत्येक वर्ष भलभल अष्टमीमा देहावसान भएका नवदुर्गा देवगणको दशैँमा पुनः जन्म हुने र जन्मसँर्गै नयाँ मुकुन्डो तयार गरी नवदुर्गा गणले लगाउँछन् । घण्टाकर्ण चतुर्दशी अर्थात गठेमङ्गलका दिन नवदुर्गा गणले प्रयोग गर्ने मुकुटलाई विधिपूर्वक प्राणप्रतिष्ठा गरेपछि त्यसमा देवता प्रविष्ट हुन्छन् भन्ने मान्यता रहिआएको छ । 

यो नाचमा भैरव, महाकाली, वाराही, ब्रह्मायणी, महेश्वरी, कुमारी, वैष्णवी, इन्द्रायणी, गणेश, महादेव, श्वेतभैरव र दुई सिंह (नन्दी–भृङ्गी)सहित १३ जना पात्र रहेका हुन्छन् । तन्त्रमन्त्रद्वारा भक्तपुरवासीलाई सुरक्षा प्रदान गर्ने नवदुर्गा गणको देहावसानपछि रोगव्याधि तथा भूतप्रेतको प्रकोप बढ्ने जनविश्वास छ । प्रकोपबाट बच्न नवदुर्गा देवगणबाट दिइने पासुका (धागोको माला) लगाउने परम्परा रहिआएको छ ।