बेइजिङ, फागुन १६ गते । चीनमा नवीकरणीय ऊर्जाको वृद्धि भए पनि कोइलाको प्रभाव कायमै रहेकाले उत्सर्जन निरन्तर बढिरहेको सरकारी तथ्याङ्कले देखाएको छ । विश्वको दोस्रो ठुलो अर्थतन्त्र भएको मुलुक चीनले सन् २०२४ मा जलवायु परिवर्तनको प्रमुख लक्ष्य हासिल गर्न नसकेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
बेइजिङको राष्ट्रिय तथ्याङ्क विभागका अनुसार कार्बन डाइअक्साइड उत्सर्जन मापन गर्ने कार्बन तीव्रता सन् २०२४ मा ३.४ प्रतिशतले घटेको छ । यो देशलाई सन् २०२० देखि २०२५ सम्ममा कार्बन उत्सर्जनलाई १८ प्रतिशतले घटाउने चीनको लक्ष्यभन्दा निकै कम हो ।
तथ्याङ्कले सन् २०२४ मा पनि कुल कार्बन उत्सर्जनमा वृद्धि भइरहेको देखाएको छ ।
थिङ्क ट्याङ्क एम्बरका एशियाका लागि वरिष्ठ ऊर्जा विश्लेषक मुयी याङले चीनको औद्योगिक क्षेत्रको कार्बन उत्सर्जन वृद्धिले जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरणका लागि तोकिएका कार्बन उत्सर्जन नियन्त्रणका लागि तय भएको लक्ष्यतर्फको प्रगतिलाई रोकेको बताउनुभयो ।
“तीव्र औद्योगिक वृद्धिले ऊर्जाको मागलाई तीव्र गतिमा वृद्धि गर्न प्रेरित गरेको छ जसले स्वच्छ ऊर्जा पूर्वाधारको निर्माणलाई उछिनेको छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
“औद्योगिक उत्पादन वृद्धि सुनिश्चित गर्न ऊर्जा बजारमा लचकता बढाउने र स्वच्छ ऊर्जा पूर्वाधार थप्ने जस्ता सुधारहरू ‘दिगो ऊर्जा भविष्यको मूल्यमा आउँदैन’ भनेर सुनिश्चित गर्न आवश्यक छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
पेरिस जलवायु सम्झौताअन्तर्गत सन् २०३५ सम्ममा विश्वव्यापी तापक्रम लक्ष्य हासिल गर्न कसरी योगदान पुर्याउने भन्नेबारे प्रत्येक पाँच वर्षमा कार्ययोजना प्रस्तुत गरिन्छ ।
चीनले सन् २०३० सम्ममा कार्बन उत्सर्जनको मात्रा सन् २००५ को तुलनामा ६५ प्रतिशतले घटाउनुपर्ने छ । चीन जलवायु परिवर्तनलाई बढावा दिने हरितगृह ग्याँसको सबैभन्दा ठुलो उत्सर्जक हो साथै, नवीकरणीय ऊर्जाको केन्द्र पनि हो ।
चीनले सन् २०३० सम्ममा कार्बन उत्सर्जनलाई उच्च बनाउने र सन् २०६० सम्ममा शून्यमा पुग्ने योजना बनाएको छ । सन् २०२३ को तुलनामा कुल ऊर्जा खपत ४।३ प्रतिशतले बढी भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
देशको आधाभन्दा बढी हिस्सा ऊर्जा प्रदान गर्न कोइला एक महत्वपूर्ण प्रदूषक हो र यद्यपि नवीकरणीय ऊर्जाले पनि गत वर्ष चीनमा तीव्र उछाल देखेको थियो ।
विश्लेषक याङले भन्नुभयो, “चीन द्रुत गतिमा यस्तो चरणमा पुगेको छ जहाँ सबै बढ्दो बिजुलीको माग नवीकरणीय स्रोतहरूद्वारा पूरा हुनेछ ।”
“एक पटक पार भएपछि, कोइला शक्ति निरपेक्ष रूपमा घट्न थाल्नेछ,” उहाँले भन्नुभयो । बेइजिङले सन् २०२६ देखि सन् २०३० सम्मका लागि आफ्नो १५औं पञ्चवर्षीय योजनाको विवरण यसै वर्षको अन्त्यमा सार्वजनिक गर्ने भएको छ ।
फेब्रुअरीमा यसले पेरिस सम्झौताअन्तर्गत राष्ट्रिय रूपमा निर्धारित योगदान (एनडीसी) को रूपमा चिनिने नयाँ उत्सर्जन लक्ष्यहरू प्रस्तुत गर्ने पनि बताएको थियो। केही देशले मात्र अहिलेसम्म नयाँ एनडीसी पेश गरेका छन् । रासस/एएफपी