धनुषा, कात्तिक २२ गते । धनुषा र सिराहा जिल्लाको सिमाना छुुट्याउने कमला नदीमा आज श्रद्धालुको घुइँचो लागेको छ । कमला नदीमा स्नान गरेपछि तान्त्रिक विद्यासिद्ध हुने जनविश्वासका साथ आज गाउँगाउँबाट भूतमेला भर्न श्रद्धालुको घुइँचो लागेको हो ।
‘पापकी छय, धर्मकी जय, हई भगतकाली राघो बन्नी...’ यस्तै यस्तै आ–आफ्ना इष्ट देवताको नाम फलाक्दै धामीझाँक्री मिर्दङ (मादल), झ्याली, ढोल पिपही जस्ता बाजाको तालमा कमला नदीमा शपथ ग्रहण गर्न पुग्ने गरेका छन् ।
कमला नदीको किनारमा प्रत्येक वर्ष कात्तिक पूर्णिमामा अनाैठो भूतमेला लाग्ने गर्छ । धनुषासहित सिराहा, सप्तरी, महोत्तरी, उदयपुर र सीमावर्ती भारतको मधुवनी, दरभङ्गा, समस्तीपुर, जयनगरलगायतका स्थानबाट ठूलो सङ्ख्यामा सर्वसाधारण स्नान गर्न आउने गर्दछन् ।
कमला नदीमा स्नान गरेपछि धामीझाँक्री बन्ने विश्वासका साथ देउता खेल्दै स्नानका लागि गाउँगाउँबाट आज बिहानैदेखि कमला नदीको तटमा पुगेका छन् । नदीमा स्नान गरिए कमलेश्वरी देवीले तान्त्रिक विद्याको वर दिने तथा योग पाको हुने जनविश्वासले स्नान गर्नेको सङ्ख्या बढ्दै गएको गणेशमान चारनाथ नगरपालिकाको गोदारका भोला साह बताउनुहुन्छ ।
भूतमेलामा स्नान गरेपछि घर आउने बेलामा भक्तजनले कमला नदी र गङ्गासागरको शुद्ध पानी आ–आफ्नो घर लैजाने गर्छन् । मूलधामीले मन्त्र सिद्धी गरिदिएपछि धामी बन्ने प्रक्रिया पूरा हुन्छ । तन्त्रशास्त्रका अनुसार तन्त्रसिद्धिका लागि यस दिन पूर्णाहुति दिने चलन रहेको क्षीरेश्वरनाथ नगरपालिका–५ महेन्द्रनगरका ७८ वर्षीय धामी रामसागर ठाकुर बताउनुहुन्छ । ठाकुरले भन्नुभयो,“मिथिलाञ्चलमा सदियौँदेखि तन्त्रविधामा सर्वसाधारणको विश्वास छ । पहेँलो धोती र सारीमा सजिएका नयाँ सिकारु धामीझाँक्री हातमा बलेको आगोसहितको माटोको ढकना (भाँडा) र बेतको लाठी घुमाउँदै चर्को स्वरमा चिच्याइरहन्छन् । उनीहरु आफूमा आएको देउतालाई सिद्ध गर्न गङ्गास्नान गर्न आएकाे बताउँछन् ।”
धामीझाँक्री मादल, करताल, झाइल र ढोल पिपहीको सुर र तालबीच यिनीहरुको कर्कश स्वरले भय उत्पन्न हुने खालको वातावरण देखिन्छ । स्नानको समयमा मूलधामीले लोकभाकामा गीतसमेत गाउने गर्छन् । जसलाई स्थानीय भाषामा ‘महराइ’ भन्ने गरिएको छ ।
आफ्नो गाउँमा धामीलाई डोर्याएर कमला र गङ्गासागर स्नान गर्न ल्याएका वटेश्वर गाउँपालिका ५ शान्तिपुरका धामी रामसोगारथ महतोले शरीरमा देउता चढ्नेलाई यहाँ ल्याउने गरिएको बताउनुहुन्छ । तराई – मधेसमा मन्त्र सिकाइने धामीलाई ‘भगता’ भन्ने गरिन्छ । पवित्र नदीमा प्रथम स्नान गर्ने धामीझाँक्रीसँग आशिष थाप्ने श्रद्धालुको सङ्ख्या पनि उल्लेखनीय छ ।
