रास्वपा सभापति लामिछानेविरुद्ध पक्राउ पुर्जी जारी
कास्कीको पोखरा महानगरमा रहेको सूर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी ठगीबारे अनुसन्धान गर्न राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति रवि लामिछानेविरुद्ध शुक्रबार पक्राउ पुर्जी जारी भएको छ ।
खार्किभ शहरबाट अन्यत्र जान युक्रेनका सर्वसाधारणलाई आग्रह
युक्रेनले उत्तरपूर्वी शहर खार्किभबाट हजारौं मानिसलाई निस्कासन गर्ने शुक्रबार जनाएको छ । सन् २०२२ मा मस्कोले आफ्नो आक्रमण सुरु गरेको छ महिनापछि किएभले रूसबाट फिर्ता लिएको उक्त क्षेत्रका सर्वसाधारणलाई घर छोडी सुरक्षित स्थलतर्फ जान खार्किभले आग्रह गरेको हो ।
पोर्चुगल पठाउने भनी साढे तीन लाख ठगी गर्ने पक्राउ
प्रहरीले पोर्चुगल पठाउने भनी तीन लाख ५६ हजार पाँच सय रुपियाँ ठगी गर्ने ३३ वर्षीया देवकी भुजुलाई पक्राउ गरेको छ ।
विद्युतीय गाडी वृद्धिसँगै चार्जिङ स्टेसन कम, भाडादर महँगाे
नेपालमा विद्युतीय सवारी साधनको प्रयोग वृद्धि भएसँगै ‘चार्जिङ स्टेसन’ कम हुँदा समस्या झेल्नुपरेको गुनासो सम्बद्ध सवारीसाधन धनी तथा चालकले गरेका छन् ।
चाडपर्वमा शरणार्थी शिविरमा दुःख धेरै
वरपरका बस्तीमा चाडपर्वमा रमाइलो चलिरहँदा पूर्वी नेपालको झापा र मोरङ जिल्लाका दुई वटा शरणार्थी शिविरमा रहेका शरणार्थीमा भने निराशा छाएको छ।
ढुङ्गे घरको गाउँ रुम
म्याग्दीको मालिका गाउँपालिका वडा नं २ मा पर्ने रुम गाउँ । यस गाउँका सबै घरको छानो ढुङ्गाले छाइएको छ ।
कुलेखानी–फाखेल र सिस्नेरी–दक्षिणकाली सडक तीन दिन बन्द
कुलेखानी–फाखेल र सिस्नेरी–दक्षिणकाली सडक तीन दिन बन्द हुने भएको छ । इन्द्रसरोवर गाउँपालिका–२ सिमखोलामा ह्युम पाइप राख्नुपरेकाले आजदेखि तीन दिनसम्म दुवै सडक बन्द हुने प्रहरी नायब उपरीक्षक श्यामु अर्यालले बताउनुभयो ।
बिजुलीको झिलीमिलीले ओझेलमा माटोका पाला, कुम्भकार चिन्तित
बिजुलीको झिलीमिलीमा स्थानीय रमाउन थालेपछि तराईमा तिहार र छठका बेला माटोका पाला, दियो र भाँडाकुँडा बेचेर घरखर्च जुटाउँदै आएका महोत्तरीसहित सम्पूर्ण मिथिला क्षेत्रका कुम्भकारको चिन्तित भएका छन् ।
हमास प्रमुखको मृत्यु भएको इजरायली प्रधानमन्त्री नेतन्याहुद्वारा जानकारी
प्यालेस्टिनी इस्लामिक लडाकू समूह (हमास) का प्रमुख तथा गत वर्ष अक्टोबर ७ मा भएको भयानक आक्रमणका मुख्य योजनाकार याह्या सिनवारको मृत्यु भएको इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले बिहीबार राति पुष्टि गर्नुभएको छ ।
अस्ट्रेलियाद्वारा कार्ड भुक्तानी अधिभारमा प्रतिबन्ध लगाउने घोषणा
अस्ट्रेलिया सरकारले कार्ड भुक्तानी अधिभार शुल्कमा क्र्याकडाउनको घोषणा गरेको छ ।
भान्साको सकस कायमै
चाडपर्वको समयमा दैनिक उपभोग्य सामग्रीमा अत्यधिक मूल्यवृद्धि हुने परम्परा जस्तै भइसकेको छ ।
जनविश्वास बढाउने आधार
कुनै पनि देशका लागि सरकार भनेको प्रमुख अभिभावक हो । चाहे देश सानो होस् या ठुलो, जनताले हरेक अर्थमा सरकारबाट संरक्षणको अपेक्षा गरेका हुन्छन् । आफ्ना आवश्यकता परिपूर्ति गर्ने सन्दर्भमा सरकारको भूमिका चाहेका हुन्छन् ।
पर्यटन प्रवर्धनमा हवाई सेवा
हिमाली देशका रूपमा परिचित नेपाल संसारकै उत्कृष्ट पर्यटकीय गन्तव्य भएको मुलुकमध्ये एक हो ।
अर्थतन्त्र विकासको मार्ग
वित्तीय क्षेत्रको औपचारिक सुरुवात भएको करिब नौ दशक भएको छ ।
सूचना प्रविधिमा प्राविधिक अभाव
आधुनिक जीवनशैलीको महत्वपूर्ण आवश्यकता बनिसकेको छ दूरसञ्चार, सूचना प्रविधि । विकासको गति बढाउन र जीवनशैलीमा अपेक्षाकृत सुधार ल्याउन हामीले सूचना प्रविधिलाई अपनाउन अपरिहार्य भइसकेको छ ।
कुमाख पहाडको मेला (फोटो फिचर)
सल्यान सदरमुकाम खलंगाबाट आठ घण्टा पैदल यात्राको दूरीमा रहेको कुमाख धार्मिक तथा प्राकृतिक पर्यटनका हिसाबले निकै महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। समुन्द्री सतहदेखि दुई हजार पाँच सय २० मिटर उचाइमा रहेको छ।
शव परीक्षण गराउन ट्याक्टर ‘रिजर्भ’ गर्नुपर्ने बाध्यता
यहाँको दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका–११ खार्मीस्थित चन्द्रमणि राईका बुबा इन्द्रकुमारको शव परीक्षण गर्नुपर्ने प्रकृतिको घटनामा परी मृत्यु भयो । चन्द्रमणिले रु १८ हजारमा ट्याक्टर रिजर्भ गरी जिल्ला अस्पताल पुर्याई बुबाको शव परीक्षण गराउनुभयो ।
पार्टीलाई दिएको जग्गाबारे भ्रम नछरौं : महासचिव पोखरेल
नेकपा (एमाले) का महासचिव शंकर पोखरेलले पार्टी केन्द्रीय कार्यालय बनाउन जग्गा दान लिएको विषयलाई लिएर भ्रामक प्रचार नगर्न आग्रह गर्नुभएको छ । बिहीबार बाँकेको कोहलपुरमा कार्यकर्ता भेलालाई सम्बोधन गर्दै महासचिव पोखरेलले सो आग्रह गर्नुभएको हो ।
‘वीरगन्ज नाकाबाट हुने आयात लयमा फर्कियो, व्यापार र उद्योग अझै फर्किएन’
मधेश आन्दोलनको क्रममा भएको वीरगन्ज भन्सार लक्षित धर्ना र भारतीय अघोषित नाकाबन्दीले वीरगन्जका दुईवटा भन्सार नाकाबाट हुने आयातमा निकै ठुलो सङ्कुचन देखापर्यो ।
जनताको सुख, शान्ति र मुलुकको समृद्धि होस : राष्ट्रपति पौडेल
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले बाजुरा जिल्लाको त्रिवेणी नगरपालिका वडा नम्बर ७ मा अवस्थित नाटयश्वरी मन्दिरको नवनिर्मित भवनको बिहीबार उद्घाटन गर्नुभएको छ ।
बाढीपहिरो क्षतिः काभ्रेमा छजना बेपत्ता, ७८ को मृत्यु
गत असोज ११ र १२ गतेको अविरल वर्षासँगै आएको बाढीपहिरोमा परी यहाँ ७८ जनाको ज्यान गएको छभने छजना अझै बेपत्ता छन् । धेरै दिनसम्म खोजी गर्दा पनि फेला नपरेपछि खोजी स्थगित गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय धुलिखेलले जनाएको छ ।
मिथिलाञ्चलमा कोजाग्रत पूर्णिमाः महोत्तरीबाट १०१ पाहुर जानकी मन्दिर ल्याइयो
मिथिलाञ्चलमा कोजाग्रत पूर्णिमा भव्य रुपमा मनाइँदैछ । कोजाग्रत पूर्णिमाको अवसर पारेर प्रत्येक वर्षजस्तै यस वर्ष पनि महोत्तरीको रतौलीबाट एक सय एक पाहुर जानकी मन्दिरमा ल्याइएको छ ।
गौशाला धर्मशाला विवाद : पर्यटनमन्त्रीद्वारा परिषद् बैठक आह्वान
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बद्रीप्रसाद पाण्डेले गौशाला धर्मशालासम्बन्धी विवाद अन्त्य गर्ने प्रयासस्वरुप पशुपति क्षेत्र विकास कोषको बैठक आह्वान गर्नुभएको छ । साथै उहाँले धर्मशालासम्बन्धमा कुनै काम नगर्न कोषलाई निर्देशन पनि दिनुभएको छ ।
यार्चागुम्बा: भरपर्दो आयस्रोत
कुनै पनि देशको चौतर्फी विकासका लागि विपुल सम्भावनाको व्यावहारिक उपयोग गर्न नितान्त आवश्यक छ । यस सन्दर्भमा वनस्पति पनि महìवपूर्ण सम्भावना भएको एक क्षेत्र हो । यसको के कति महìव छ भन्ने कुरा यार्चागुम्बाको उच्च बजार, मूल्य र भागबाट प्रस्ट हुन्छ ।नेपाल प्राकृतिक सम्पदाले भरिपूर्ण देश हो । यहाँ विभिन्न किसिमका जडीबुटी पाइन्छन्, जसमध्ये यार्सागुम्बा पनि एक हो । यसलाई छोटकरीमा यार्चा भनिन्छ, जसको स्वरूप आधा वनस्पति र आधा किरा जस्तो हुन्छ । यो जाडोमा किरा र गर्मीमा घाँस बन्छ । त्यसैले यसलाई एक अनौठो प्रजातिको मिश्रित जीव मानिन्छ ।झन्डै दुई शताब्दीअघि चीनका तियान भन्ने व्यक्तिले यार्चागुम्बालाई सर्वप्रथम एक शक्तिवर्धक जडीबुटीका रूपमा प्रमाणित गरेका थिए । त्यसपछि विश्वका केही देशमा यसको सेवन बिस्तारै बढ्न थाल्यो र केही वर्षपछि यसलाई एक महँगो जडीबुटीका रूपमा मान्न थालियो । विशेषतः यार्चागुम्बाको खास बजार हङकङ र ताइवान हो तर हाल सिङ्गापुर र तिब्बतमा पनि यसको व्यापार बढ्न थालेको छ । यसको माग विश्वभरि नै दिनदिनै बढिरहेको छ । विशेष गरी यो नेपाल, भुटान र चीनका केही प्रान्तमा पाइन्छ ।नेपालको हिमाल र पहाडी जिल्लाको ठन्डा ठाउँ र लेकमा यो पाइन्छ । खास गरी जुम्ला, मुगु, डोल्पा, मुस्ताङ, म्याग्दी, दार्चुला, बझाङ, रसुवा, गोर्खा, रुकुम र लमजुङमा यो पाइने हुनाले यी जिल्लामा प्रत्येक वर्ष हजारौँ व्यक्ति यार्चागुम्बा सङ्कलनका लागि जम्मा हुन्छन् । केही दशकयता यो जडीबुटी स्थानीय व्यक्तिका लागि मात्र नभई यसको व्यापार गर्ने व्यक्तिका लागि पनि एक भरपर्दो आयस्रोत बनेको छ ।नेपालमा यार्चागुम्बा वैशाखदेखि साउनसम्म सङ्कलन गरिन्छ तर यो काम सोचे अनुरूप सहज छैन । एकातर्फ यसको पहिचान गर्न सजिलो छैन भने अर्कातर्फ एक किलो यार्चागुम्बा जम्मा गर्न सात÷आठ जनालाई सरदर एक महिना लाग्छ । यसका लागि धेरै परिश्रम र धैर्य चाहिन्छ । नेपाल अति कम विकसित राष्ट्र भएकाले यहाँका हिमाली र पहाडी जिल्लामा गरिबी जताततै व्याप्त छ । सरकारले गरिबी न्यूनीकरणका लागि केही प्रयास गरे पनि आजसम्म पनि यहाँका जनतालाई जीविकोपार्जन गर्न कठिन छ । यसै सन्दर्भमा यार्चागुम्बा सङ्कलनले यहाँका जनतालाई जीविकोपार्जन गर्न केही सघाएको छ ।केही वर्षयता हिमाली तथा पहाडी जिल्लामा प्राथमिक तथा माध्यमिक विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीसमेत यार्चागुम्बा सङ्कलनमा संलग्न हुन थालेका छन् । फलतः यी जिल्लामा विद्यालय बन्द गर्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । यसबारे सरकारको लगानी केही मात्रामा भए पनि खेर गए पनि स्थानीय जनताको जीवनयापनका लागि आवश्यक भएको छ । प्रत्येक वर्ष यार्चागुम्बा सङ्कलन गर्न जाने व्यक्तिले खाने र बस्ने समस्या सामना गर्नु परेको छ । तसर्थ उनीहरूमध्ये केही बिरामी हुन्छन् भने केही अकालमा मर्छन् । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा यार्चागुम्बाको माग तीव्र रूपले बढेकाले यसको मूल्य पनि निकै नै बढेको छ तर सबै यार्चागुम्बाको गुणस्तर समान नहुनाले सबैको मूल्य समान हुँदैन । गुणस्तरको एक किलो यार्चागुम्बा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा १० लाख रुपियाँसम्ममा बिव्रmी हुन्छ । यसले व्यक्ति तथा देशलाई धेरै फाइदा हुन्छ ।नेपालको यार्चागुम्बा खास गरी ताइवान, हङकङ, सिङ्गापुर र तिब्बतमा निर्यात गरिन्छ तर विगतमा यसलाई तिब्बतमा निर्यात गर्दा बढी फाइदा भएको थियो किनभने नेपालमा प्राप्त हुने यार्चागुम्बाको मूल्य अन्य देशको तुलनामा केही बढी छ ।यार्चागुम्बालाई बहुउपयोगी जडीबुटी मानिए पनि यो कुन कुन कामका लागि कसरी उपयोग गर्न सकिन्छ भन्ने सम्बन्धमा आजसम्म पनि कुनै पनि देशमा अनुसन्धान गरिएको पाइँदैन । यद्यपि केही वर्षयता आयुर्वेदमा यसको प्रयोग बढेकाले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा यसको मूल्य बढेको हो तर भविष्यमा यसको उपयोगिताबारे अध्ययन अनुसन्धान गर्न नितान्त आवश्यक छ । यसका लागि सम्बन्धित पक्षको ध्यानाकृष्ट हुनु जरुरी छ ।केही वर्षअघि नेपालका हिमाली तथा पहाडी जिल्लामा प्रशस्त मात्रामा यार्चागुम्बा पाइन्थ्यो तर पछिल्ला वर्षमा जलवायु परिवर्तन तथा अवैज्ञानिक तरिकाले सङ्कलन गर्नाले यी जिल्लामा यार्चागुम्बाको उत्पादन घट्न थालेको छ । केही जिल्लाका केही ठाउँमा त सङ्कलन गर्न जाने धेरै व्यक्ति रित्तो हात पनि फर्कनु परेको छ । त्यसैले भविष्यमा यार्चागुम्बा सङ्कलनकर्तालाई सम्बन्धित स्थानीय निकायमार्फत वैज्ञानिक तरिकाबाट सङ्कलन गर्ने ज्ञान दिन आवश्यक छ । अन्यथा उक्त जडीबुटी बिस्तारै लोप हुँदै जान सक्छ ।आज विश्वको अर्थतन्त्र शिथिल अवस्थामा छ । अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषले सन् २०२३ मा विश्व अर्थतन्त्रको वृद्धिदर न्यून रहने र सन् २०२४ मा केही सुधार हुने प्रक्षेपण गरेको छ तर केही समयअघि रुस र युव्रmेनबिच भएको युद्धका कारण पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि एवं आपूर्तिमा कमी जस्ता कारण मुद्रास्फीति उच्च रहनुका साथै बैङ्कको ब्याजदर वृद्धि हुनाले विश्व अर्थतन्त्रको वृद्धिदर सुस्त नै छ ।निःसन्देह विश्व अर्थतन्त्रले झेल्दै आएको उच्च मुद्रास्फीतिको स्थितिमा केही सुधार नभएको होइन । यद्यपि कर्जाको मूल्यमा अनिश्चितता, रुस र युव्रmेनबिच जारी रहेको युद्ध आर्थिक मन्दीको सामना गर्न नीतिगत लचकताका कारण भविष्यमा विश्वमै मुद्रास्फीति बढ्न सक्ने जोखिम अझ पनि छ । आजसम्म विश्व अर्थतन्त्रमा मुद्रास्फीति उच्च रहेको र विद्यमान भूराजनीतिक तनावका कारण इन्धन तथा अन्य वस्तुको मूल्यवृद्धि अझसम्म पनि कायमै छ । यसबाट विश्व अर्थतन्त्रमा नकारात्मक प्रभाव परेकाले नेपाल पनि अछुतो रहन सकेको छैन । यहाँको अर्थतन्त्रमा सुधार ल्याउन यार्चागुम्बा जस्ता जडीबुटीको उपयोगले महìवपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ । यथार्थतः यार्चागुम्बा नेपालको सम्पत्ति हो । यसबाट यहाँको अर्थतन्त्रमा केही योगदान पुग्ने हुनाले यसको संवर्धन तथा प्रवर्धन गर्न नितान्त आवश्यक छ, जसका लागि सम्बन्धित पक्षको ध्यान जान जरुरी छ ।