आधारभूत कक्षामा विद्यार्थी सङ्ख्या शून्य
म्याग्दी, जेठ १७ गते । म्याग्दीको बेनी नगरपालिका–१ लामगरामा रहेको युुवा वर्ष आधारभूत विद्यालयको तीन वटा कक्षामा विद्यार्थी सङ्ख्या शून्य भएको छ । कक्षा चारसम्मको पठनपाठनको अनुुमति पाएको विद्यालयको २, ३ र ४ कक्षामा नयाँ शैक्षिक सत्र २०८२ मा भर्ना हुन आउने विद्यार्थीको सङ्ख्या शून्य भएको हो । प्रधानाध्यापक खिमबहादुर चर्माकारले बाल कक्षामा चार र कक्षा एकमा तीन जना विद्यार्थी रहेका बताउनुभयो । “गत वर्ष कक्षा ४ मा तीन, ३, २ मा एक र एक एक र १ मा तीन जना विद्यार्थी थिए”, उहाँले भन्नुभयो, “चार कक्षा उत्तीर्ण भएका माथिल्लो तह अध्ययन गर्न, सारेमारे टोलबाट आउने २ र ३ का विद्यार्थी टाढा भएपछि अर्को विद्यालयमा भर्ना भए ।”कक्षा १ का विद्यार्थीको उमेर कम भएको र सिकाइ वृद्धिका लागि कक्षा दोहोर्याइएको र बालकक्षामा नयाँ विद्यार्थी भर्ना गरिएको प्रअ चर्माकारले बताउनुभयो । युुवा वर्षको सेवा क्षेत्रमा पर्ने आनन्दबगर, लामगरा, सिम र सारेमारे टोलमा भर्नाका लागि विद्यालय व्यवस्थापन समिति र शिक्षकले घरदैलो गरेका थिए । आनन्दबगर र सारेमारे टोल टाढा भए पनि नजिकैको लामगरा र सिमका अभिभावकले पनि बेनीका सामुदायिक र निजी विद्यालयमा पठाउन थालेपछि पछिल्लो पाँच वर्षयता विद्यार्थी सङ्ख्या घट्दै गएको व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष भविराम थापाले बताउनुभयो ।लामगरा र सिममा करिब ५० घरपरिवारको बसोवास छ । अङ्ग्रेजी माध्यमबाट पठनपाठन, पुस्तकालय, बालमैत्री शिक्षण विधि, विपन्न विद्यार्थीको लागि पोसाक र शैक्षिक सामग्रीको व्यवस्था मिलाए पनि अभिभावकले वास्ता नगर्दा निराश भएको व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष थापाले बताउनुभयो । विसं २०४१ मा स्थापना भएको विद्यालयमा १०० जनासम्म विद्यार्थी हुुन्थे । सिकाइ उपलब्धि ९५ प्रतिशत छ । विद्यार्थी सङ्ख्या कम भएपछि गत वर्ष बेनी नगरपालिकाले एक वटा कक्षा घटुवा गरेर चार कक्षासम्म कायम गरेको थियो । उक्त विद्यालयमा हाल दुई जना स्थायी दरबन्दी, एक जना निजी स्रोतका शिक्षक र एक जना सहयोगी कर्मचारी छन् । बेनी नगरपालिकाले विद्यार्थी नभएका कक्षा घटुवा गर्ने र शिक्षकलाई नजिकको धेरै विद्यार्थी भएको विद्यालयमा व्यवस्थापन गर्ने नीति लिएको छ । युवा वर्षलगायत विद्यार्थी कम भएका विद्यालयको सघन अनुगमन गरेर आवश्यक निर्णय लिइने बेनी नगरपालिकाका प्रमुख सुरत केसीले बताउनुभयो ।
अन्नपूर्ण आरोहणको हीरक महोत्सव सुरु
ठाकुरप्रसाद आचार्य म्याग्दी, जेठ १५ गते । अन्नपूर्ण हिमाल आरोहणको ७५ वर्ष पूरा भएको अवसरमा आयोजित हीरक महोत्सव सुरु भएको छ । म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका ४ नारच्याङमा पर्ने आठ हजार ९१ मिटर अग्लो अन्नपूर्ण प्रथम हिमालको आधार शिविर र नारच्याङमा आज जेठ १७ देखि २१ गते सम्म विविध कार्यक्रमको आयोजना गरेर हीरक जयन्ती मनाउन लागिएको हो । अन्नपूर्ण गाउँपालिकाको नेतृत्वमा पर्यटन बोर्ड, पर्वतारोहण सङ्घ,टान,एक्याप र अन्नपूर्ण गाउँपालिका पर्यटन विकास समितिको संयुक्त आयोजनामा हीरक महोत्सव मनाउन सुरु गरिएको हो । अन्नपूर्ण गाउँपालिका र वडा नम्बर ४ नारच्याङवासीहरु हीरक महोत्सवको सम्पूर्ण तयारी पूरा गरेर पाहुनाको स्वागतका लागि जुटेका छन् । आज शनिवार दिउसो प्रथम हिमाल आरोही फ्रान्सेली पर्वतारोही मौरिस हर्जोगका छोरा माथिएस हर्जोग र फ्रान्सेली कलाकारहरू सहित विदेशी पाहुनाहरूलाई मौरिस हर्जोग पदमार्गको प्रवेशद्वारका रूपमा रहेको नारच्याङ गाउँमा भव्य स्वागत गर्ने कार्यक्रम रहेको हीरक महोत्सव आयोजक समितिका सदस्य तथा मौरिस हर्जोग पदमार्गका अभियन्ता तेज गुरुङले बताउनुभयो । हीरक महोत्सवमा सहभागी हुन प्रथम आरोही मौरिस हर्जोगका परिवारका सदस्यहरूसहित १४ जना विदेशी पाहुनाहरू आज पोखराबाट म्याग्दीका लागि हिँडिसकेको उहाँले बताउनुभयो । हीरक महोत्सवलाई सफल पार्न स्थानीयहरू गाउँमा सरसफाइ र स्वागत गेट निर्माण लगायतका कामहरूमा जुटेका छन् । ‘‘अन्नपूर्ण हीरक महोत्सवको सम्पूर्ण तयारी पूरा भएको छ । म्याग्दीको भूगोलमा पहिलो पटक अन्नपूर्ण दिवस मनाउन लागेका छौँ । अन्नपूर्ण प्रथम हिमाल म्याग्दीमा भए पनि अघिल्ला वर्षहरूमा कास्कीमा मनाउने गरिएको थियो । यसपालि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको प्रमुख आतिथ्यमा हीरक महोत्सव मनाउन पाउँदा हामी अन्नपूर्णवासीहरू खुसी भएको छौँ । महोत्सवले अन्नपूर्णको विश्वव्यापी रूपमा प्रचारप्रसारमा सहयोग पु¥याउने विश्वास गरेका छौँ,’’ गाउँपालिका अध्यक्ष भारतकुमार पुनले भन्नुभयो । आठ हजार मिटरभन्दा अग्ला हिमालमध्ये अन्नपूर्णमा पहिलो मानव पाइला परेका कारण अन्नपूर्णलाई जेठो हिमाल भनिन्छ । सन् १९५० मा जुन ३ अर्थात् जेठ २० गनेका दिन फ्रान्सका पर्वतारोही मौरिस हर्जोग,लुई लचेनल र नेपाली शेर्पा सहितको टोलीले अन्नपूर्णको आरोहण गरेको तीन वर्षपछि विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको सफल आरोहण भएको थियो ।जेठ २० गते प्रधानमन्त्रीले आधार शिविरमा प्रथम आरोही मौरिस हर्जोग, लुइस लचेनल र नेपाली आरोही सोनाम वाङ्चुक शेर्पाको अर्धकद सालिक अनावारण गर्नुका साथै आधार शिविरमा निर्माण भएको खुला सङ्ग्रहालय र नारच्याङबाट आधार शिविर जोड्ने मौरिस हर्जोग पदमार्गको उद्घाटन गर्ने कार्यक्रम तय भएको पालिका अध्यक्ष पुनले बताउनुभयो । महोत्सवका अवसरमा ३० किलोमिटर लामो दूरीको म्याराथन दौड प्रतियोगिता हुने भएको छ । साथै महोत्सवका अवसरमा पुख्र्यौली नृत्य प्रतियोगिता,खुला नृत्य प्रतियोगिता लगायतका सांस्कृतिक कार्यक्रमहरु पनि आयोजना गरिएको छ । फ्रान्सेली कलाकारहरुले प्रथम हिमाल आरोही मौरिस हर्जोगको सम्झनामा शनिवार साँझ नाच्याङमा र जेठ २० गते आधार शिविरमा सांगीतिक प्रस्तुती गर्ने भएका छन् । पर्वतारोही हर्जोगले आरोहण गरेको अन्नपूर्ण प्रथम हिमालको आधार शिविरमा सरकारी स्तरबाट गरिएको पहिलो कार्यक्रमले सम्पूर्ण म्याग्दीवासीहरुलाई नै उत्साहित बनाएको अन्नपूर्ण पर्यटन विकास समितिका सदस्य चित्र तिलिजाले बताउनुभयो । स्वदेशी तथा विदेशी पाहुना सहित भोली आइतबार नारच्याङ गाउँबाट चार हजार एकसय मिटरको उचाईमा रहेको अन्नपूर्ण प्रथम हिमालको आधार शिविर सम्म पदयात्रा सुरु गरिने उहाँले बताउनुभयो । हीरक महोत्सवमा प्रधानमन्त्री ओली आउनुहुने भएपछि स्थानीय पर्यटन व्यवस्थापन समिति,स्थानीय पर्यटनकर्मी लगायत अन्नपूर्णवासीहरू तयारीमा जुटेको मौरिस हर्जोग पदमार्गका अभियन्ता गुरुङले बताउनुभयो । अन्नपूर्ण गाउँपालिकाको केन्द्र पोखरेबगरबाट २२ किलोमिटरसम्म सवारीसाधनको यात्रा गरी हुमखोलासम्म पुगेपछि त्यहाँबाट २१ किलोमिटरको पदैलयात्राबाट आधार शिविर पुगिन्छ । अन्नपूर्ण हिमाल आरोहण गर्ने क्रममा हर्जोगले प्रयोग गरेको बाटोलाई गाउँपालिकाले उहाँको सम्मानमा मौरिस हर्जोग पदमार्ग नामकरण गरी पूर्वाधार निर्माण गरेको छ । आधार शिविर जाने पदमार्गमा रहेको फुतफते झरना, आधार शिविरमा रहेको पञ्चकुण्ड ताल र हिमालको प्राकृतिक सुन्दरताले गर्दा पछिल्लो समय अन्नपूर्ण आधार शिविर जाने पर्यटकको सख्ंयामा उल्लेख्य मात्रामा वृद्धि भएको छ ।
तनहुँको धरमपानी गाउँ
तनहुँ, जेठ १७ गते । तनहुँको बन्दीपुर गाउँपालिका–६ स्थित पर्यटकीय गाउँ धरमपानी । यस ठाउँ गुरुङ संस्कृति र कलाका लागि प्रख्यात छ । मौलिक घरमा सञ्चालन गरिएको घरबास [होमस्टे] यहाँको आकर्षण हो । तस्बिरः रासस
नयाँ पुस्ताले चासो नदिँदा भेडापालन सङ्कटमा
बागलुङ, जेठ १७ गते । निसीखोला गाउँपालिका–६ का ६७ वर्षीय भागविर घर्ती मगरले भेडापालनमा लागेको ५८ वर्ष भयो । नौ वर्षको उमेरदेखि भेडापालनमा लाग्नु भएका उहाँ अहिले पनि उस्तै तगडा हुनुहुन्छ । उहाँका भेडाका बथानमा २०० को हाराहारीमा पाठापाठी र माहुँ भेडा छन् । गत असोज दसैँ मान्नका लागि बेसी झर्नु भएका किसान घर्ती लेक उक्लिने तरखर गर्दै हुनुहुन्छ । उहाँका लेकमा बस्ने धेरैजसो गोठाला साथी लेक उक्लिसके । जेठ दोस्रो सातादेखि किसानले पशुचौपाया बुकी उकाल्न थालेपछि अहिले तल्लो क्षेत्र सुनसान बनेका छन् । यति बेला बागलुङको रिग क्षेत्र, खोलाखानी, सोडेडाँडा, पातीहाल्नेलगायतका ठाउँमा गाईभैँसी, भेडाबाख्रा, भोटे कुकुरसँगै गोठाला किलादाम्ला र खर्चपर्च बोकी बुकी उक्लि रहेको भेटिन्छ । एकै परिवारले सयौँको सङ्ख्यामा पशुचौपाया पाल्ने हुँदा बाह्रै महिना एकै ठाउँमा बसेर घाँस र दाना पु¥याउन सक्दैनन् । यतिबेला लेक उक्लिएका गोठाला दसैँ मान्न असोज तिर मात्रै बेसी झर्छन् । अबको एक सातामा बुकी भेडाका बथानले भरिन्छन् भने बेसी क्षेत्र रित्तो हुन्छन् । अघिल्लो वर्ष असोजमा बेसी झरेका गोठाला सात महिनापछि लेक उक्लिन थालेका हुन् । लामो समय लेकमै बस्ने हुँदा भागविरले खाने खर्चको चाँजोपाँजो मिलाउँदै हुनुहुन्छ । अबको करिब पाँच महिना लेकमै बिताउने उहाँ बताउनुहुन्छ । यति बेला बेसीमा घाँस सकिएकोे र लेकमा प्रसस्त पाइने उहाँको भनाइ छ । गोठालाहरु तीन हजारदेखि चार हजार ५०० मिटरको उचाइसम्म पुग्ने गर्छन् । यस वर्ष अलि छिटै वर्षा सुरु भएपछि लेकमा घाँस पलाउन थालेको घर्तीले बताउनुभयो । बर्खा भरि बुकीमा पालेका भेडाबाख्रा दसैँ बेला बजारसम्म पु¥याएर राम्रो मूल्य पार्ने गर्दछन् । बागलुङको निसीखोला–६ मा पर्ने रिग, खानीखोलामा रोल्पा र रुकुमका गोठाला पनि हजारौँ भेडाबाख्रा लिएर आउने गर्छन् । हिउँदको समय बुकीमा हिउँ पर्ने र जाडो हुने हुँदा बेसी ओर्लने गर्छन् । पछिल्लो समय नयाँ पुस्ताले चासो नदिँदा भेडापालन किसान कम भएको उहाँको भनाइ छ ।“लामो समय बेसीमै बसियो, अब लेक जाने बेला भयो, यसपाली मैले केही दिन ढिला गरेँ, अबको दुई÷चार दिनमा म पनि लेकमा पुगि सक्छु, गाउँमा बस्दा परिवारसँगै भइन्छ, रमाइलो हुन्छ, लेकमा त सबै हुँदैनन्,” उहाँले भन्नुभयो, “अब गएपछि आउने उहीँ दसैँ बेला हो, त्यस बेलासम्म छोराछोरीसँग भेट्न हुन पाइँदैन, कहिलेकाहीँ अन्नपात लिएर लेक उक्लिए भने मात्रै भेट हुन्छ ।”जिल्लो तमानखोला, बोबाङ, अधिकारीचौर लगायतका क्षेत्रका भेडीगोठाले पनि ढोरपाटन, जलजलालगायतको क्षेत्रमा वस्तुभाउ लिएर जाने गर्छन् । यी क्षेत्रबाट आधाभन्दा बढी गोठाला लेकमा पुगी सके भने केही बाटोमै भेटिन्छन् । कोही जाने सुरसार गर्दैछन् । ढोरपाटन–९ का थमबहादुर पुनले गत साता गाईभैँसीलाई लेक पु¥याउनु भएको छ । आफु पेटसम्बन्धि रोगी भएको हुँदा उपचारका लागि अहिले बेसी झार्नु भएको छ । पाँच दिनपछि लेक फर्किने गरी बेसी झरेको पुनले बताउनुभयो ।पहिले लेक जाँदा अन्नपात र वस्तुभाउका किलादाम्ला मान्छेलेनै बोकेर लैजाने गरेको भन्दै बुर्तिबाङ–ढोरपाटन सडकमा गाडी चल्ने हुँदा ढुवानी तिरर लैजाने गरेको सुनाउनुभयो । बाउबाजेको पालादेखिनै लेकबेसी गरेर सयौँ वस्तुभाउ पाल्दै आएको पुनको भनाइ छ । आफूको पुस्ताले पशुपालन गरेरै जीविको चलाए पनि अबका नयाँ पुस्ताले यो पेसा नगर्ने उहाँ बताउनुहुन्छ ।उहाँले भन्नुभयो, “गाउँभरिका सबैले पशु पाल्ने हुँदा एकै ठाउँमा राखेर दाना र घाँस पु¥याउन सकिदैन, त्यसले गर्दा बर्खामा लेक र हिउँदमा बेसी झर्ने चलन चलेको हो, एउटै परिवारले कम्तिमा २०-३० गाईभैँसी पालेको हुन्छ, कोहीले सयौँको सङ्ख्यामा भेडाबाख्रा पालेको हुन्छ, त्यति धेरै वस्तुभाउलाई कसरी घाँस पु¥याउने रु, त्यही भएर लेकबेसी गर्ने गरेका हौँ ।”
काँक्राको बिउले बदलिएको जीवनशैली
समथर मिलेको फाँट भरिने गरी लगाइएको काँक्राले गाउँ र फाँटलाई सुन्दर बनाएको छ । फाँटका गरामै पाकेका लटरम्म काँक्राले पहेँलपुर देखिन थालेको छ । अहिले किसानलाई काँक्राको बिउ निकाल्न भ्याइनभ्याइ छ ।
पर्यटक तान्ने मार्फाको चुम्बकीय शक्ति
सागर छुन कुदिरहेकी कालीगण्डकी, चारैतर्फ हिमाल र हिमालकै फेदीमा गुजुमुज्ज परेर बसेको मार्फाको मौलिक बस्ती ।
बस दुर्घटनामा १८ घाइते, तीन गम्भीर
लमजुङबाट पोखरा जाँदै गरेको यात्रुवाहक बस दुर्घटना हुँदा १८ जना यात्रु घाइते भएका छन् । घाइतेमध्ये तीन जनाको अबस्था गम्भीर छ ।
मोवाइल चोरी गर्ने दुई पक्राउ
स्याङ्जामा मोवाइल चोरीगरी पोखरा पुगेका दुई जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । पुतलीबजार नगरपालिका –१३ मजुवास्थित चुनीकुमारी मल्लको कोठाबाट मङ्गलबार साँझ विभिन्न कम्पनीका तीन थान मोवाइल चोरी गरी पोखरा पुगेका दुई जनालाई शुक्रबार पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय स्याङ्जाका सूचना अधिकारी प्रहरी नायव उपरीक्षक प्रसन्नराज चौधरीले जानकारी दिनुभयो ।
फेवातालको सीमा छुट्याउन पोल गाडिँने
पोखराको फेवातालको सीमाङ्कन डिजिटल रूपमा सकेर शनिबारबाट भौतिक पोल गाडिने भएको छ। तालमा वर्षाका बेलाको उच्च सतह बाट ६५ मिटरसम्म मापदण्ड कायम गर्ने गरी सर्वाेच्चको आदेश बमोजिम सीमाङ्कन गर्न लागिएको हो।
गैँडाकोटमा भएको दुर्घटनामा दुई जना घाइते, एक गम्भीर
नवलपुरको गैँडाकोटमा मोटर साइकाल र बोलेरो एक आपसमा ठोक्किँएर दुर्घटना हुँदा दुई जना घाइते भएका छन् । घाइतेमध्ये एक जनाको अवस्था गम्भीर रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
गलकोटको गेस्ट हाउसमा पुरुष मृत फेला
गलकोट नगरपालिकाको एक गेस्ट हाउसमा पुरुष मृत अवस्थामा फेला परेका छन् । पर्सा जिल्ला कालिकामाई गाउँपालिका वडा नम्बर २ का ४६ वर्षीय सुबोधकुमार कुसुवा शुक्रबार बिहान ८ बजे मृत अवस्थामा फेला परेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बागलुङले जानकारी दिएको छ ।
बागलुङमा ६२ जनाको मेतियाविन्दुको शल्यक्रिया
धौलागिरि प्रादेशिक अस्पतालमा सञ्चालित निःशुल्क आँखा शिविरमा ५४ जनाको शल्यक्रिया गरिएको छ । मोतियाविन्दुको समस्या भएर वर्षौंदेखि रोग पालेर बसेका बिरामीहरुले उपचारपछि राहत पाएका छन् ।
मर्स्याङ्दी नदीको सतह बढेपछि स्थानीय चिन्तित
वर्षायाम सुरु भएसँगै नदीको सतह बढ्न थालेपछि मर्स्याङ्दी पारिका नागरिकलाई चिन्ता थपिएको छ । नदीमा पानी बढेपछि मर्स्याङ्दी गाउँपालिका–५ घेर्मु जानका लागि बनाइएको काठको पुल भत्किने भएपछि स्थानीय चिन्तित बनेका हुन् ।
दुम्किवासमा अवरुद्ध सडक अझै खुलेन
बाढीले डाइभर्सन बगाएपछि अवरुद्ध नारायणघाट–बुटबल सडक साढे सात घण्टासम्म पनि सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक यादव ढकालले खोलामा पानीको सतह नघटेकाले नयाँ डाइभर्सन निर्माण हुन नसकेको जानकारी दिनुभयो ।
बाख्राको दुधबाट चिज बनाएर आम्दानी गर्दै गुरुङ
यहाँका एक किसानले बाख्राको दुधबाट चिज बनाएर आम्दानी गर्न थालेका छन् । भिरकोट नगरपालिका–८ ओकादीका डिलबहादुर गुरुङले सानन जातको बाख्राको दूधबाट बनाएको चिज बिक्रीबाट लाखौँ आम्दानी गरिरहनुभएको हो ।
गण्डकीमा सार्वजनिक यातयात ठप्प
गण्डकी प्रदेशभर सार्वजनिक यातायात सेवा शुक्रबारदेखि ठप्प पारिएको छ ।
संरक्षणको पर्खाइमा ऐतिहासिक बिसे नगर्ची पार्क
जिल्लाको गोरखा नगरपालिका–६ को पोखरीथोकमा रहेको ऐतिहासिक बिसे नगर्ची पार्क संरक्षणको पर्खाइमा रहेको छ ।
त्रिशुली नदीमा पौडी खेल्ने क्रममा बालिका बेपत्ता
तनहुँ जिल्लाको देवघाट गाउँपालिका–५ ठिमुरास्थित त्रिशुली नदीमा पौडी खेल्ने क्रममा बालिका बेपत्ता भएका छन् बिहबार साँझ ६ बजे पौडी खेल्ने क्रममा डुबेर बेपत्ता बालिकाको खोजीकार्यका लागि सशस्त्र प्रहरीको गोताखोर परिचालन भएको छ ।
रणबाङ–दरबाङ सडक कालोपत्रे योजना रोकियो
बजेट अभाव हुँदा बेनी–दरबाङ सडकको तेस्रो खण्ड रणबाङ–दरबाङ सडक कालोपत्रे योजना रोकिएको छ ।
सल्यानको फाँटभरि काँक्रो खेती
समथर मिलेको फाँट र फाँटभरिने गरी लगाइएको काँक्रो खेतीले गाउँ र फाँट सुन्दर देखिएको छ । अहिले किसानहरूलाई काँक्रोको बिउ निकाल्न भ्याइनभ्याई छ । फाँटका गराहरुमा लटरम्म काँक्रा फलेका छन् । काँक्रो पाक्न थालेपछि फाँट पहेँलपुर देखिन थालेको छ ।
सडक सञ्चालनको २२ वर्षपछि जुम्लीखोलामा पक्की पुल
बागलुङको जैमिनी नगरपालिका–१ मा पर्ने जुम्लीखोलामा पक्की पुल निर्माण गरिएको छ । सडक सञ्चालनमा आएको २२ वर्षपछि जुम्लीखोलामा पक्की पुल निर्माण सुरु भएको हो ।
२३ वटा सहकारी निष्क्रिय
नवीनराज कुइँकेललमजुङ, जेठ १६ गते । लमजुङमा २३ वटा सहकारी संस्थाहरू निष्क्रिय रहेका छन् । सहकारी रजिस्ट्रारको कार्यालयका गण्डकी प्रदेशले कार्यालयमा दर्ता भएर निष्क्रिय रहेका सहकारीहरू लमजुङमा २३ वटा रहेको तथ्याङ्क सार्वजनिक गरेको हो । लामो समयदेखि सम्पर्कमा नआएका तथा निष्क्रिय रहेका सहकारी संस्थाहरूलाई कार्यालयले पटक पटक अद्यावधिक गराउन तथा खारेजीका लागि प्रक्रियामा आउनेसमेत आग्रह गर्दै आएको छ । यद्यपि ती संस्थाहरू अद्यावधिक गर्न तथा खारेजीका लागि पनि नआएको रजिस्ट्रार भेषराज रिजालले बताउनुभयो । समर्पकमा नआएका सहकारी सञ्चालकहरूले संस्था अद्यावधिक गर्ने तथा नियमकमा गएर आवश्यक कागजपत्र पेस गरेर संस्था सञ्चालन गर्नुपर्ने उहाँले बताउनुभयो । यदि संस्था सञ्चालन नगर्ने हो भने संस्थाको सबै हिसाबकिताब तथा लेखा परीक्षण गरी फरफारक गरेर संस्था खारेज गर्नुपर्ने रजिस्ट्रार रिजालले बताउनुभयो । लामो समयदेखि निष्क्रिय रहेका सहकारीहरूमा वित्तीय, उपभोक्ता, बहुउद्देश्यीय र सेवामूलक रहेका छन् । २०३४ सालदेखि २०७१ सालसम्मको विभिन्न मितिमा दर्ता भएका सहकारीहरूमध्ये बेँसीसहरका १५, मध्य नेपालका तीन वटा, राइनास र दोर्दीका दुई, दुई वटा र सुन्दरबजारको एउटा रहेका छन् । लमजुङमा प्रदेशअन्तर्गत ६६ वटा र स्थानीय तहअन्तर्गत २ सय ६८ गरी ३ सय ३४ वटा सहकारी रहको तथ्याङ्क छ । जसमा बचत तथा ऋण सहकारी मात्र एक सय ४२ वटा, कृषि सहकारी ९५, बहुउद्देश्यीय सहकारी ३५, उपभोक्ता सहकारी १८, कफी सहकारी १६ र अन्यमा २६ वटा सहकारी संस्था रहको जिल्ला सहकारी सङ्घ लमजुङले जनाएको छ ।
काँक्रोेको बीउबाट मनग्य आम्दानी
पर्वतका विभिन्न गाउँमा काँक्रोेको बीउका लागि व्यावसायिक रुपमा खेती भइरहेको छ । किसानले काँक्रोको बीउबाट मनग्य आम्दानी लिन थालेका छन् । गत वर्ष फागुनको पहिलो साता लगाएको भक्तपुरे लोकल जातको काँक्रोे पाकेर अहिले फाँटैभरि पहेँलपुर छ ।
पर्याप्त कर्मचारी नहुँदा समस्या
बन्दीपुर गाउँपालिका–२ का रोजन बानियाँलाई राष्ट्रिय परिचयपत्र बनाउन दुई दिन लाग्यो ।