गण्डकी प्रदेशको बजेट भाषण
पोखरा, असार १ गते । गण्डकी प्रदेशको बजेट भाषण सुरु भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० को आय र व्ययको विवरण पेश गर्नुहुँदै गण्डकी प्रदेशका अर्थमन्त्री राजीप्रसाद बराल :
माछा मार्ने बेला करेन्ट लागेर मृत्यु
बागलुङको बडिगाड गाउँपालिकमा माछा मार्ने क्रममा करेन्ट लागेर एक युवाको मृत्यु भएको छ । बडिगाड खोलामा करेन्ट लगाएर माछा मार्ने क्रममा बडिगाड गाउँपालिका–४ का ३२ वर्र्षीय छबिलाल बलामीको मृत्यु भएको हो ।
जिल्ला समन्वय समिति गुल्मीमा गठबन्धनको प्यानलनै विजयी
जिल्ला समन्वय समिति गुल्मीमा गठबन्धनको प्यानल नै विजयी भएको छ । जिल्ला समन्वय समिति प्रमुखमा गठबन्धनकोतर्फबाट काङ्ग्रेसका दाेर्णबहादुर खत्री विजयी हुनुभएको छ । उहाँले एमालेका युवराज न्याैपानेलाई पराजित गर्नुभयो । खत्रीको १५ र न्यौपानेको नौ मत रहेको छ ।
मर्स्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रको बढ्याे उत्पादन
तनहुँको आँबुखैरेनी गाउँपालिका–४ मा स्थित मर्स्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रको विद्युत उत्पादन वृद्धि भएको छ । अविरल वर्षा तथा गर्मी बढेकाले हिमाल धेरै पग्लिएकाले नदीमा पानीको बहाब बढेपछि पूर्ण क्षमता ६९ मेगावाट विद्युत उत्पादन भएको केन्द्रले जनाएको छ ।
म्याग्दीका ४४ बस्ती पहिरो र कटानको जोखिममा
म्याग्दीका ४४ बस्ती पहिरो र कटानको जोखिममा छन् । बेनीस्थित भू–तथा जलाधार संरक्षण सम्पर्क कार्यालयले ३१ बस्ती पहिरो र १३ ठाउँमा नदी कटानका कारण करिब एक हजार घरधुरी जोखिममा रहेका जनाएको छ । कार्यालयका सहायक भूसंरक्षण अधिकृत शम्भुकुमार मिश्रले म्याग्दीको ३५७।९ हेक्टर जमिन भू–क्षयबाट प्रभावित भएको जानकारी दिनुभयो । “म्याग्दीबाट वार्षिक दुई हजार ५१९ दशमलव ७६ मेट्रिक टन माटो भू–क्षयका कारण बगेर जाने गरेको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “माथिल्लो क्षेत्रमा पहिरो र भूक्षय हुँदा नदीमा बाढीको आयातन बढेर कटान हुने गरेको छ ।”
चितुवाको आक्रमणबाट १२ जनाको मृत्यु, अझै रोकिएन बन्दीपुरमा आतङ्क
चितुवाको आक्रमणबाट जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा १२ जना बालबालिकाको मृत्यु भईसकेको छ । चार दिनको अवधिमा एक जनाको मृत्यु हुनको साथै दुई जना घाईते भएपछि बन्दीपुरका बासिन्दा त्रसित भएका हुन् ।
बन्दीपुरमा चितुवाको आक्रमणबाट बालकको मृत्यु
अमरराज नहर्कीतनहुँ, जेठ ३१ गते। चितुवाको आक्रमणबाट तनहुँमा मङ्गलबार दिउँसो एक बालकको मृत्यु भएको छ। बन्दीपुर गाउँपालिका–१ बस्ने प्रेमबहादुर मगरको पाँच वर्षीय छोरा सुप्रिम रिलामी मगरको मृत्यु भएको डिभिजन वन कार्यालय तनहुँका प्रमुख कोमलराज काफ्लेले जानकारी दिनुभयो। बन्दीपुरमा शुक्रबार र शनिबार पनि चितुवाले आक्रमण गर्दा दुई जना घाइते भएका थिए। यतिबेला चितुवाले बच्चा हुर्काउने बेला भएकोले आहार जङ्गलमा नपाएर मानव बस्तीमा आएको र मानिसलाई आक्रमण गरेको हुनसक्ने डिभिजन वन प्रमुख काफ्लेले बताउनुभयो। चितुवाले बालकलाई आक्रमण गरेर लगेपछि घरपरिवार र छिमेकी कराउँदै पछि लागेपछि चितुवाले बालकलाई छाडेर भागेको घटनास्थल पुग्नु भएका बन्दीपुर गाउँपालिकाका प्रवक्ता शिवकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो। चितुवाले घाँटीमा चिथोरे मारेको प्रवक्ता श्रेष्ठले बताउनुभयो। शनिबार साँझ र आइतबार बिहान चितुवाले आक्रमण गरेर दुई जनालाई घाइते बनाएको थियो। डिभिजन वन कार्यालय तनहुँले सूचना सार्वजनिक गर्दै बालबालिकालाई एक्लै नछाड्न, घर वरीपरीको झाडी फाड्न, साँझ र झिसमिसे उज्यालोमा घरबाट बाहिर ननिस्कन आग्रह गरेको छ।
मस्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रको बाँधबाट १८ घर परिवार प्रभावित
वर्षायामसँगै मस्याङ्दी जलविद्युत केन्द्रको बाँध पानीको सतह धेरै हुँदा १८ घर परिवार प्रभावित भएका छन्।
शान्ति सुरक्षा मजबुत बनाउने चार जिल्लाको सहमति
लमजुङ र छिमेकी जिल्ला मनाङ, तनहुँ र गोरखा जिल्लामा शान्ति सुरक्षा मजबुत बनाउन समन्वयकारी भूमिका निर्वाह गर्ने सहमति भएको छ।
चितुवाको आक्रमणबाट तीन वर्षमा एघार बालबालिकाको मृत्यु
तनहुँमा चितुवाको आक्रमणबाट तीन वर्षयता एघार बालबालिकाको मृत्यु भएको छ । जिल्लाको भानु, बन्दिपुर, आँबु, व्यासलगायतका पालिकामा गरी चितुवाको आक्रमणबाट उक्त सङ्ख्यामा बालबालिकाले ज्यान गुमाएका हुन् ।
पृथ्वीराजमार्ग विस्तारमा कमसल सामग्री प्रयोग
पृथ्वीराजमार्ग विस्तार कार्यमा गुणस्तरहीन सामग्री प्रयोग गरिएको पाइएको छ । सम्झौता र मापदण्डविपरीत कमसल निर्माण सामग्री प्रयोग भएको पाइएपछि स्थानीयले विरोध गरेका छन् ।
पर्वतमा कागतीखेती अभियान
गाउँघरमा खेतबारी बाँझो हुँदै गएपछि पर्वतको एक गाउँमा भने कागतीखेती अभियान सुरु गरिएको छ । फलेबास नगरपालिका–८ अर्चले गाउँमा १२ हेक्टर जमिनमा पाँच हजार बिरुवा लगाउने योजनासहित कागतीखेती सुरु गरिएको हो ।
युवा नीति निर्माण अन्तिम चरणमा
गण्डकी प्रदेश सरकारको युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयले प्रदेश युवा नीति निर्माणलाई अन्तिम चरणमा पु¥याएको छ । मन्त्रालयले युवा नीतिका लागि तयार पारेको मस्यौदाउपर अन्तरक्र्रिया, राय तथा सुझाव सङ्कलनको कामलाई तीव्रता दिएको छ ।
हतारले यात्रुलाई सास्ती
सार्वजनिक यातायातका सवारी साधनबीच ‘प्रतिस्पर्धा’ गरी हतार–हतार यात्रु चढाउने अनि ओराल्ने परिपाटीले सर्वसाधारणलाई सास्ती बेहोर्नु परेको छ । शिष्ट व्यवहार नहुनु अर्काे समस्या भएको यात्रुको गुनासो छ ।
देवघाटमा तीनमुखे पुल निर्माण गरिने
गण्डकी प्रदेश सरकारले त्रिशूली र कालीगण्डकीको सङ्गमस्थल देवघाटमा तीनमुखे पुल निर्माण गर्ने भएको छ । बागमती प्रदेश सरकारसँगको समेत सहकार्यमा देवघाटमा तीनमुखे पुल निर्माण गर्न लागिएको हो ।
उत्पादन र रोजगारीसँग जोड्ने नीति बनाउन सुझाव
युवाहरुलाई उत्पादन र रोजगारीसँग जोड्ने नीति अवलम्बन गर्न बागलुङका युवाहरुले गण्डकी प्रदेश सरकारलाई सुझाएका छन् ।
-original-thumb.jpg)
दुर्गम मुदीको खाम्लामा सडक पुग्यो
म्याग्दीको दुर्गम धबलागिरि गाउँपालिका ४ मुदीको खाम्लामा सडक पुगेको छ । यस क्षेत्रमा निर्माण हुने तीनवटा जलविद्युत आयोजनाले संयुक्त रुपमा मालिका गाउँपालिका ७ खारादेखि खाम्लासम्म १० किलोमिटर सडकको ट्रयाक खोलेसँगै दुर्गम गाउँमा सडक पुगेको हो ।
पृथ्वीराजमार्गको अवरोध हट्यो, दुईतर्फी सवारी सञ्चालन
पृथ्वीराजमार्गमा पर्ने आँबुखैरेनी–मुग्लिन खण्डमा सडक भासिएर भएको सवारी अवरोध हटेको छ । अबरोध भएको ठाउँमा सोमबारबाट दुईतर्फी सवारी साधन सञ्चालनमा आएको हो । तनहुँको आँबुखैरेनी गाउँपालिका–४ साँखरमा भासिएको ठाउँमा सडक डिभिजन कार्यालय दमौलीले पहरो काटेर सडक फराकिलो बनाएपछि आज दिउँसो ४ः४५ बजेबाट दुवै तर्फ सवारी सञ्चालनमा आएको छ । सवारी साधन दुईतर्फी सञ्चालनमा आएपछि यात्रुलाई यात्रा गर्न सहज भएको छ ।
निर्णय गर्नेको होडबाजी, कार्यान्वयनमा समस्या हुने नागरिक समाजको तर्क
जनप्रतिनिधिहरुले दीर्घकालीन सोचका साथभन्दा पनि क्षणिक लोकप्रियताका लागि निर्णय गर्नेहरुको होडबाजी चल्न थालेको छ । निर्वचित भए पश्चात् सस्तो लोकप्रियता कमाउनका लागि गुल्मीका जनप्रतिनिधिहरुले नयाँ नयाँ निर्णयहरु गर्दै आएका छन् ।
कालीगण्डकी क्षेत्रमा विमानस्थल निर्माणका लागि अवलोकन
पाल्पा, स्याङ्जा र तनहुँ जिल्लाका बासिन्दालाई मध्यनजर गर्दै विमानस्थान निर्माण गर्न स्थान छनौटको काम सुरु भएको छ । तीन जिल्ला समेटिएको कालीगण्डकी क्षेत्रमा विमानस्थल आवश्यकता महशुस गरी विमानस्थल निर्माणका लागि सम्भावित स्थानको अवलोकन थालिएको हो ।
विपद्को भयले मनाङवासीलाई अझै झस्काउँछ
जोखिमयुक्त स्थानमा भएको बस्तीले मानवीय क्षति पुग्ने भनेर विज्ञले सार्नुपर्ने सुझाव दिएका छन् ।
अन्नपूर्ण पदमार्गमा घट्दै पर्यटक
पाँच जिल्ला जोडिएको अन्नपूर्ण पदमार्गमा पछिल्ला दिन घुम्न आउने पर्यटकको सङ्ख्या घट्न थालेको छ । हप्ता दश दिन अघिसम्म दैनिक दुईसय जना सम्मका हाराहारीमा आउने गरेको पर्यटक यतिबेला मुस्किलले ८-१० मात्र आउने गरेको अन्नपूर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप) पर्यटक जाँच केन्द्र धारापानीका पर्यटन सहायक क्षेत्रबहादुर गुरुङले बताउनुभयो ।
दोबिल्ला–पामे सुरुङमार्ग अध्ययन गर्न स्वीकृति
भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयलले ‘दोबिल्ला–घाँटीछिना–पामे सुरुङमार्ग’ अध्ययनका लागि सडक विभागलाई स्वीकृति दिएको छ । प्रस्तावित सो सुरुङमार्गले पर्वत र कास्की जिल्लालाई जोड्ने जनाइएको छ ।
मुस्ताङ र डोल्पा जोड्ने सडक निर्माण तीव्र
गण्डकीको मुस्ताङ र कर्णाली प्रदेशको डोल्पा जोड्ने सडक निर्माणले तीव्रता पाएको छ । भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयको मनाङ–मुस्ताङ–डोल्पा–जुम्ला सडक आयोजनाअन्तर्गत सडक डिभिजन कार्यालय बागलुङले मुस्ताङको बारागुङ मुक्तिक्षेत्र र डोल्पाको छार्का ताङसोङ गाउँपालिका जोड्ने सडक निर्माणलाई गति प्रदान गरेको हो ।
पृथ्वीराजमार्गको पहिरो : रातमा पनि एकतर्फी सवारी सञ्चालन
सडक भासिदा अवरुद्ध बनेको पृथ्वीराजमार्गको आँबुखैरेनी मुग्लिन खण्डमा आइतबारबाट राति पनि सावारी साधन सञ्चालनमा आउने भएका छन्।
