सरकारी विद्यालयमा बढ्न थाले विद्यार्थी
कालिकोट जिल्लामा पछिल्लो समय सामुदायिक विद्यालय प्रति विद्यार्थीको आकर्षण बढेको छ । कुनै बेला सरकारी विद्यालयमा भन्दा संस्थागत विद्यालयमा बढ्दै गएको आकर्षण पछिल्लो घट्दै जाँदा यता सरकारी विद्यालयमा वढेको पाइएको हो ।
गुरुकुलमा विद्यार्थीको चाप
गुरुकुलीय शिक्षा प्रणाली हराउँदै गएको बेला यहाँको रामनदीधाम संस्कृत गुरुकुलमा भने विद्यार्थीको चाप बढेको छ । मागभन्दा धेरै भर्ना हुन आउँदा गल्याङ नगरपालिका–१, रामनदीधामको विद्यार्थीको चाप बढेको हो ।
शिक्षकलाई सरकारी मापदण्ड अनुसार तलब र सुविधा दिन निर्देशन
शिक्षक र कर्मचारीलाई सरकारी मापदण्ड अनुसारको तलब र सुविधा दिन फिदिम नगरपालिकाले यहाँका संस्थागत विद्यालयलाई निर्देशन सहितको पत्र लेखेको छ ।
तिलोत्तमामा ‘सिर्जनशील शुक्रवार’ अभियान
रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकामा हप्ताको एक दिन पुस्तक बोक्नुनपर्ने सिर्जनशील शुक्रबार अभियान सुरु भएको छ । अभियान सुरु भएसागै अब हरेक शुक्रबार विद्यार्थीले विद्यालय जाँदा पुस्तक बोक्नु नपर्ने भएको छ ।
कानुन विषय पढ्न विद्यार्थी आकर्षित,अध्यापन गराउने शिक्षक अभाव
कैलालीको टीकापुरमा कानुनतर्फ ‘बीएएलएलबी तह’को अध्यापन सुरु भयो । सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयको आङ्गिक क्याम्पस टीकापुर बहुमुखी क्याम्पसले कानुनको अध्यापन गराउन तीन वर्षमै अध्ययनरत विद्यार्थीलाई अन्य क्याम्पसमा पठाउनुपर्यो ।
स्थानीय स्तरमै पाठ्यपुस्तक तयार गरी पठनपाठन
जिल्लाका स्थानीय तहले स्थानीय पाठ्यक्रम तयार पारेर पाठ्यपुस्तक तयार पार्न थालेका छन् । जिल्लाका दश वटा स्थानीय तहमध्ये आठ वटा स्थानीय तहले पाठ्यक्रम तयार पारेर कार्यान्वयनमा ल्याएका छन् ।
प्राविधिक शिक्षा : सिक्दै, कमाउँदै छन् विद्यार्थी
म्याग्दीको मालिका गाउँपालिका–७ बिममा रहेको किसानी माविमा सञ्चालित प्राविधिक शिक्षा प्रभावकारी बनेको छ । किसानी प्राविधिक शिक्षालय अन्तर्गत बाली विज्ञान र पशु विज्ञान विषय अध्ययन गर्दै आएका विद्यार्थीलाई लक्षित गरी सञ्चालित सिक्दै कमाउँदै कार्यक्रम फलदायी बनेको हो ।
जनप्रशासन क्याम्पसमा आर्थिक हिनामिना
त्रिभुवन विश्वविद्यालय अन्तर्गतको जनप्रशासन क्याम्पसमा आर्थिक हिनामिना भएको छ । क्याम्पसमा कार्यरत प्राध्यापकको पारिश्रमिक तथा विद्यार्थीको छात्रवृत्ति रकम हिनामिना भएको छानबिन समितिले पुष्टि गरेको छ ।
सिटिइभिटी आयोगले भन्यो, सम्बन्धन दिन र विद्यार्थी भर्ना सिट तोक्ने कार्य नगर्नु
चिकित्सा शिक्षा आयोगले प्राविधिक शिक्षा तथा व्यावसायिक तालिम परिषद् (सिटिइभिटी)लाई जथाभावी सम्बन्धन दिन र विद्यार्थी भर्ना सिट तोक्नेजस्ता कार्य नगर्न आग्रह गरेको छ ।
काठमाडौं विश्वविद्यालय र मधेश विश्वविद्यालयबीच सहकार्य
काठमाडौं विश्वविद्यालय र मधेस विश्वविद्यालयले स्नातक र स्नातकोत्तर तहका दुई विषयमा संयुक्त रुपमा अध्यापन गराउन सहमति गरेका छन् ।
बालिका शिक्षाका लागि कन्या विद्यालय
मधेश तथा मुस्लिम समुदायका बालिकालाई विद्यालयमा टिकाउनका लागि बाँकेको जानकी गाउँपालिकाले कन्या विद्यालय सञ्चालनमा ल्याएको छ ।
अनाथ बालबालिकालाई शैक्षिक सामग्री वितरण
नेपाल तरुण दल धनकुटाले अनाथ बालबालिकालाई शैक्षिकसहित खाद्यान्न सामग्री वितरण गरेको छ ।
पहिरोको जोखिममा विद्यालय
म्याग्दीको धवलागिरि गाउँपालिका–६ मराङको बुलमा रहेको बागेश्वरी आधारभूत विद्यालय पहिरोको जोखिममा परेको छ । विद्यालयदेखि तलको जमिनमा पहिरोका कारण चिराचिरा भएसँगै कक्षा कोठा पहिरोको जोखिममा परेको हो ।
पहिरोको उच्च जोखिममा विद्यालय, भौतिक संरचना भत्किँदा लाखौँको क्षति
जिल्लाको भूमे गाउँपालिका–३ स्थित टकसार आधारभूत विद्यालय झुम्लाबाङ पहिरोको उच्च जोखिममा परेको छ ।
औसत सिकाइ उपलब्धिमा देवचुली उत्कृष्ट
नवलपुरको देवचुली नगरपालिका औसत सिकाइ उपलब्धिमा उत्कट भएको छ । एसईई परीक्षा २०७९ मा नवलपुरको आठ स्थानीय पालिकामध्ये देवचुली नगरपालिका उत्कृष्ट हुन सफल भएको हो ।
विद्यार्थी तथा अभिभावकको आकर्षणमा ‘पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम’
अधिकांश सामुदायिक विद्यालयमा वर्षे बिदा भए पनि जानकी माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा १० मा अध्ययनरत सावित्री नेपाली भने स्कुल आउन छोड्नु भएको छैन । विद्यालयले बिदामा पनि पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम अन्तर्गत बाँसका विभिन्न सामग्री बनाउने सीप सिकाउने भएकाले उहाँ विद्यालय आइरहनुभएको छ ।
चुनावमा तीन मत अब स्वतः विव्यस अध्यक्ष !
‘घुमी फिरी रुम्जाटार’ भने झैँ विद्यालयको व्यवस्थापन समिति (विव्यस) पराजित व्यक्तिकै पोल्टामा आइलाग्ने भएको छ । पुतली सडकस्थित पद्मोदय माध्यमिक विद्यालय विव्यसमा गत वर्ष पराजित वडाध्यक्षलाई फेरि सोही पद आइलाग्न लागेको हो । गत २०७९ असार ११ गते भएको पद्मोदय माविको विव्यस निर्वाचनमा पराजित वडा नं. २८ का वर्तमान वडाध्यक्ष भाइराम खड्गी काठमाडौँ महानगरपालिकाको नयाँ नीतिका कारण विव्यस अध्यक्ष हुनुहुने भएको छ । उहाँलाई तुल्सीप्रसाद अगस्तीले पराजित गर्नुभएको थियो । वर्तमान विव्यस अगस्तीले ५१ र खड्गीले तीन मत पाउनुभएको थियो ।
मानसरोवर क्याम्पसमा नौ वर्षपछि पठनपाठन सुरु
जिल्लाकै पहिलो सामुदायिक क्याम्पस मानसरोवर बहुमुखी क्याम्पसमा नौ वर्षपछि पठनपाठन सुरु भएको छ । क्याम्पस व्यवस्थापनले आंशिक प्राध्यापकहरूको व्यवस्था गरेपछि क्याम्पसमा पठनपाठन कार्य सुरु भएको हो ।
दलित र मुस्लिम छात्रालाई साइकल वितरण
पठनपाठनमा सहजताका लागि जिल्लाको सदरमुकाम र इनरुवा नगरपालिकाका सामुदायिक विद्यालयबाट एसईई उर्तीण गरेका दलित र मुस्लिम समुदाय छात्राहरूलाई साइकल हस्तान्तरण गरिएको छ ।
रोजाइ विद्यार्थीकै
माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) को नतिजा सार्वजनिक भएको तीन साता बित्न लागेको छ । यसबिचमा विद्यार्थी तथा अभिभावक कक्षा ११ मा भर्ना हुने शैक्षिक संस्थाको खोजीमा लागिसकेका छन् । कतिपय शैक्षिक संस्थाले विद्यार्थी भर्ना प्रव्रिmयालाई अन्तिम चरणमा पु¥याइसकेका छन् भने केहीमा भर्ना प्रक्रिया जारी छ । तैपनि विद्यार्थी तथा अभिभावकसमेत कक्षा ११
सिकाउने शिक्षा
गर्न सिकाउने शिक्षा नै प्राविधिक शिक्षा हो । सिपमूलक बनाउने शिक्षा हो । गरेर सिक्ने शिक्षा हो । सिप सिक्न चाहनेका लागि ज्ञान दिने विषय नै प्राविधिक शिक्षा हो । सिपका साथसाथै मनोदृष्टि र व्यवहार पनि जोडिन्छ । सिप सिकेर त्यसलाई व्यवहारमा कसरी उतार्र्छौं भन्ने फरक दृष्टिकोणबाट हेर्ने गरिन्छ । प्राविधिक तथा व्यावसायिक शिक्षामा आफूले काम सिकेर त्यसलाई जीवनमा प्रयोग गर्न सकिने उपायका बारेमा ज्ञान प्रदान गरिन्छ । घरमा पनि आफ्ना बच्चामा सिप छ कि छैन भन्ने गर्छौं
आकर्षण व्यवस्थापनमा
व्यवस्थापन विषय अन्तर्गत संस्थाको व्यवस्थापन, व्यक्तिगत व्यवस्थापन, मानवस्रोत व्यवस्थापन, आर्थिक व्यवस्थापनलगायतका व्यवस्थापन पर्छ । कुनै पनि संस्था सञ्चालन गर्नका लागि गर्नुपर्ने विभिन्न व्यवस्थापन यस विषयभित्र पर्दछन् । व्यवस्थापन विषयलाई पहिले वाणिज्यशास्त्र भनिन्थ्यो । नेपालमा त्रिचन्द्र कलेजको स्थापनापछि व्यवस्थापन विष
विज्ञान किन ?
भर्खरै प्रकाशित माध्यमिक शिक्षा परीक्षाको नतिजासँगै विद्यार्थीमा कक्षा ११ मा कुन कुन विषय लिएर पढ्ने भन्ने सम्बन्धमा चर्चा हुन थालेको छ । यससम्बन्धी विद्यार्थीले आफ्ना अग्रज, साथीभाइ तथा गुरुहरूसँग सरसल्लाह गर्न थालेका छन् । कक्षा ११ मा आफूले चाहेको विषय छनोट गरेर पढ्न पाउने भएकाले पनि माध्यमिक शिक्षा परीक्षाको महत्त्व रहेको देखिन्छ । यस दृष्टिले यो जीवनकै एउटा महत्त्वपूर्ण मोड हो । यस समयमा गरेको सही निर्णयले विद्यार्थीको भविष्य उज्ज्वल हुन सक्छ भने गलत निर्णयले समय, रकम र मेहनतको नाश पनि गर्न सक्छ । त्यसैले विद्यार्थीले निर्णय गर्दा आफ्नो रुचि, क्षमता, लक्ष्य र देशमा कुन विषयको मानव संसाधनको कमी छ भन्ने जस्ता कुरामा ध्यान दिएर गर्न सके आफ्नो भविष्य उज्ज्वल हुने र अभिभावकको लगानी पनि खेर नजाने हुन्छ
कृषि शिक्षामा विद्यार्थीको आकर्षण घट्दो
नेपालमा कृषि शिक्षामा विद्यार्थीको आकर्षण घट्दै गएको छ । सरकारले प्राविधिक शिक्षामा विद्यार्थीको पहुँच बढाउन पहल गर्दै आए पनि विद्यार्थीको आकर्षण भने घट्दै गएको हो । कृषि तथा वन विज्ञान विश्वविद्यालयअन्तर्गत रहेका आङ्गिक क्याम्पसहरूमा छुट्याइएको ‘सिट’मा समेत विद्यार्थीको सङ्ख्या पुग्न सकेको छैन ।