सिर्जना खत्री
'थालेसिमियाका बिरामीको जिम्मा सरकारले लिए राम्रो'
वीर अस्पतालका रक्तरोग विशेषज्ञ डा. नीरजकुमार सिंहले महँगो औषधि उपचार र रगतको अभाव र जनचेतनाको अभाव रोगीले गर्दा नेपालमा थालेसिमियाका बिरामीले सही उपचार नपाएको बताउनुहुन्छ ।
गर्मीबाट बच्न दिउँसोको घाममा ननिस्कन स्वास्थ्य मन्त्रालयकाे आग्रह
काठमाडौं, जेठ १९ गते । पछिल्लो केहीदिन यता काठमाडौं उपत्यका लगायत देशभरको तापक्रम वृद्धि हुँदै गएको छ । तापक्रम एक्कासी बढेपछि तराईका केही क्षेत्रमा तातो हावा (लू) चल्न सुरु भएको छ । तराईका जिल्लामा 'लू' का कारण वर्षेनी मानिसले अकालमै ज्यान गुमाउने गर्छन् । देशभर तापक्रम बढ्दै गएपछि मन्त्रालयले गर्मी मौसममा तातो हावाबाट बच्न दिउँसो घरबाट बाहिर ननिस्कन आग्रह गरेको छ । त्यस्तै, यदि घरबाहिर निस्कनै परेमा पुरै शरिर छोपिने पातलो कपडा लगाउने, टोपी प्रयोग गर्ने र घामबाट बच्न छाता ओढेर मात्रै निस्कन मन्त्रालयले आग्रह गरेको छ । कन्सल्ट्यान्ट फिजिसियन डा.धुब्र गैरेका अनुसार गर्मीको समयमा तराईमा घरबाहिर निस्किँदा, खेतबारीमा काम गर्दा, बालबालिका खेल्दा तातो हावा तथा घामको असरले धेरै जना बेहोस हुने गर्छन् । गर्मीका कारण लगातार शरिरमा पानी, ग्लुकोज र नुनको कमीका कारणले गर्दा मानिसलाई डिहाइड्रेसन भई बेहोस हुने डा. गैरेको भनाइ छ । तातो हावाबाट बच्न चिसो पानीले नुहाउने, खेतबारीमा कामकाज सकभर बिहान वा बेलुका गर्ने, मदिरा सेवन नगर्ने, चिनीको मात्रा बढी भएको झोल पदार्थ बढी नपिउने चिकित्सकको आग्रह छ । यसबाट बच्चन फलफुलको रस पिउने, पानी पिउने, जीवनजल पिउन मन्त्रालयको सुझाव छ । बालबालिकालाई तातो हावा 'लू'बाट कसरी जोगाउने बालबालिकालाई 'लू' बाट बचाउन दिउँसो १२ बजेदेखि ४ बजेसम्मको कडा घाममा घरबाहिर सकेसम्म निस्कन नदिन डा. गैरेको सुझाव छ । उहाँका अनुसार निस्कनै परेमा हल्का रङ्गको सुतीको कपडा लगाउने, बाहिरा हिँड्दा छाता वा टोपीको प्रयोग गर्नुपर्दछ ।यसका साथै डा. गैरे भन्नुहुन्छ, "बालबालिकाको साथमा सधैभरी पानीको बोतल राखिदिने, कागती पानी, नरिवल पानी, ताजा फलफुलको रस नियमित रुपमा पिउन दिने तथा गर्मीको समयमा पत्रु खाना (जङ्क फुड) को प्रयोग नगर्ने र ताजा फल, सलाद र घरमै बनेको खानेकुरा खुवाउनु पर्छ ।" "बालबालिकालाई बिहान वा साँझको समयमा मात्रै खेल्न बाहिर पठाउने । यदि बालबालिकालाई रिङ्गटा लागेमा, वान्ता भएमा, धेरै टाउको दुखेमा वा सास फेर्न अप्ठ्यारो भएमा तुरुन्त ननिकैको अस्पताल लैजानुपर्दछ", उहाँले भन्नुभयो ।
‘किशोरीलाई महिनावारी शिक्षा आवश्यक छ’
परोपकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग अस्पतालका स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा. श्रीप्रसाद अधिकारीका अनुसार महिनावारी भएपछि बालिकाको प्रजनन अङ्ग परिपक्क हुन्छन्। महिनावारी लाज मान्ने विषय होइन। महिनावारी जैविक र प्राकृतिक प्रक्रिया हो।
यो वर्ष सुर्तीजन्य पदार्थको कर बढेन : स्वास्थ्य मन्त्री
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री मोहन बहादुर बस्नेतले अर्थ मन्त्रालयका कर्मचारीका कारण सुर्तीजन्य पदार्थमा भनेजति कर बढ्न नसकेको बताउनुभएको छ ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयले पायो ८३ अर्ब ९९ करोड बजेट
सरकारले स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयलाई ८३ अर्ब ९९ करोड बजेट छुट्याएको छ।
स्वास्थ्य क्षेत्रमा सकारात्मक परिवर्तन भएकाे छ : डा. केसी
वरिष्ठ चिकित्सक डा. केदारनरसिंह केसीका अनुसार नेपालमा गणतन्त्र आएपछि स्वास्थ्य क्षेत्रलाई प्राथमिकताका साथ हेर्न थालिएको छ ।
योनीबाट निरन्तर रुपमा पिसाब वा दिसा चुहिन्छ ?, कतै फिस्टुला त भएन
विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले एक हजार जना महिला सुत्केरी हुँदा तीन जनामा प्रसव (सुत्केरी) फिस्टुलाको समस्या देखिने गर्छ । स्वास्थ्य मन्त्रालय र यूएनएफपीएको प्रतिवेदन अनुसार नेपालमा हरेक वर्ष करिब दुईदेखि चार सय जना महिला यो समस्याबाट पीडित छन् ।
नेपालमा सिकलसेलका बिरामीको अवस्था सन्तोषजनक छैन : डा.सिंह
रक्तरोग विशेषज्ञ डा.नीरजकुमार सिंहका अनुसार मानव रगतमा पाइने रातो गोलाकार रक्त कोषिकाको स्वरूप परिवर्तन भई हँसियाजस्तै आकारमा परिवर्तन हुने रोगलाई सिकलसेल एनिमिया भनिन्छ । जिनमा हुने खराबीले गर्दा लाग्ने यो रोग आमाबुबाबाट छोराछोरीमा सर्ने गर्छ । नेपालमा यो रोग खासगरी पश्चिम तराईका थारु जातिमा बढी पाइने सिंह बताउनुहुन्छ ।
नीति तथा कार्यक्रममा स्वास्थ्य सवाल
चिकित्सा शिक्षालाई एकीकृत र योजनाबद्ध रूपमा विस्तार गर्न चिकित्सा शिक्षासम्बन्धी प्रतिष्ठानलाई एकीकृत छाता ऐन अन्तर्गत सञ्चालन गरिने भएको छ।
सञ्चालनमा नआएका स्वास्थ्य सामग्री फिर्ता लिन स्वास्थ्य विभागलाई निर्देशन
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले अनावश्यक रूपमा (स्थान नभएर वा जनशक्ति नभएर पनि) उपकरण खरिद गरेका अस्पताललाई स्पष्टीकरण सोध्न निर्देशन दिएको छ।
स्वास्थ्यमन्त्री बस्नेत नेतृत्वको टोली आज जेनेभा जाँदै
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री मोहनबहादुर बस्नेत नेतृत्वमा ६ सदस्यीय टोली आज स्विजरल्याण्डको जेनेभा प्रस्थान गर्ने भएको छ ।
आजदेखि बढ्यो ओपिडी शुल्क
बिरामी जाँच गर्दा चिकित्सकहरूले लिने ओपिडी शुल्क आज (सोमबार) देखि वृद्धि भएको छ । नेपालका चिकित्सकहरूको छाता संस्था नेपाल चिकित्सक सङ्घ (एनएमए) र निजी अस्पताल सञ्चालकहरूको छाता संस्था एसोसिएसन अफ प्राइभेट हेल्थ इन्स्टिच्युसन नेपाल (अफिन)ले जेठ १ गतेदेखि लागू हुने गरी ओपिडी शुल्क बढाउने निर्णय गरेको हो ।
डिजिटल उपकरणको प्रयोगले आँखाको समस्या बढ्दै
कम्प्युटर, ल्यापटप, मोवाइलजस्ता डिजिटल उपकरणहरू मानिसका अत्यावश्यक सामग्री भित्र पर्छन् । यस्ता डिजिटल उपकरणहरुले दैनिकी जति सहज बन्दै गइरहेको छ, मानवस्वास्थ्यमा पर्ने असर पनि उत्तिकै बढ्दै गएको विभिन्न अध्ययनहरुले देखाएको छ ।
गीतकार बलबहादुर परियारको उपचारका लागि आर्थिक सहयोग गर्न अपिल
गीतकार तथा पूर्व सैनिक बलबहादुर परियारको क्यान्सरको उपचार गर्न परिवारले आर्थिक सहयोगको गर्न अपिल गरेका छन् ।
सूर्तीजन्य प्रदार्थको कर बढाउन पहल गर्छु : स्वास्थ्यमन्त्री
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री मोहन बस्नेतले सूर्तीजन्य प्रदार्थको कर बढाउन पहल गर्ने बताउनुभयो। स्वास्थ्य पत्रकारसँगको अन्तक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै मन्त्री बस्नेतले नेपालमा अर्थतन्त्र बिग्रिएको बेला सूर्तीजनय पदार्थ कर बढाएर क्यान्सरका बिरामीको उपचारमा राहत पुग्ने बताउनुभयो।
