सिर्जना खत्री
स्वास्थ्यमा ४.६४ प्रतिशत बजेट : कुन शीर्षकमा कति ?
सरकारले स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयलाई कुल बजेटको ४.६४ अर्थात ८६ अर्ब २४ करोड विनियोजन गरेको गरेको छ।
मातृ मृत्युदर प्रतिलाख जीवित जन्म ८५ मा झार्ने
सरकारले आर्थिक वर्ष २०८५–८६ मा मातृ मृत्युदर प्रतिलाख जीवित जन्म ८५ मा झार्ने परिमाणात्मक लक्ष्य लिएको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगले तर्जुमा गरेको १६ औँ पञ्चवर्षीय योजनामा (२०८१–८२ देखि २०८५–८६) मा यस्तो लक्ष्य लिएको हो । हाल एक लाख जीवित जन्ममा १५१ जना रहेको छ ।
‘नागरिकको स्वास्थ्य सुधार्न स्थानीय सरकारले ध्यान दिनुपर्छ’
प्राडा. सिता घिमिरे पोखरेल विगत २० वर्षदेखि देशको विभिन्न अस्पतालमा स्त्रीरोग विशेषज्ञका रूपमा कार्यरत हुनुहुन्छ । उहाँले त्रिवि शिक्षण अस्पताल र भरतपुर क्यान्सर अस्पतालमा कन्सल्टेन्टको रूपमा जिममेवारी निर्वाह गर्नुभएको छ ।
१४ लाख बालबालिकालाई पोलियो विरुद्धको खोप लगाइँदै
सरकारले खोप लगाउन छुटेका १४ लाख ६२ हजार ७१२ जना बालबालिका लागि लक्षित गर्दै पोलियो विरुद्धको खोप लगाउने भएको छ ।
तनावपूर्ण जीवनले बढाउँदै छ निःसन्तान हुने समस्या
पछिल्लो समय निःसन्तान हुने समस्या बढ्दै गएको छ । केही वर्ष अघिसम्म नेपालमा ८ देखि १० प्रतिशतमा रहेको निःसन्तानको समस्या अहिले बढेर १३ देखि १५ प्रतिशत पुगेको छ ।
अकुपन्चर विधिबाट सामान्यदेखि जटिल रोगको उपचार
अकुपन्चर चाइनामा विकास भएको एक प्राचिन उपचार पद्धति हो, भनिन्छ । यो उपचार विधि ६ हजार वर्ष अघि नै प्रचलनमा आएको बताइन्छ । अकुपन्चर विशेषज्ञ डा. लोकेश कर्णकाअनुसार ‘अकु’ भनेको सियो र ‘पन्चर’ भनेको घोच्ने हो ।
छालाको समस्यालाई हेलचेक्राइँ नगरौँ
गर्मी सुरु भएसँगै छालामा विभिन्न समस्या देखिन्छन् । छालारोग विशेषज्ञ डा.प्रज्वल पुडासैनीले घाम र प्रदूषणले छाला चिलाउने, पोल्ने, पोतो निस्कने, एलर्जी, खटिरा, डन्डिफोर निस्कने जस्ता समस्या निस्कने बताउनुन्छ ।
बालबालिकामा देखिने रेटिनोब्लास्टोमा कस्तो रोग हो ?
आँखा क्यान्सर रोग विशेषज्ञ डा.पूर्णिमा राजकर्णिकार स्थापितले बालबालिकाको आँखाको नानीमा सेतो टीका देखिएमा क्यान्सर हुने सम्भावना भएकाले हेलचेक्राई नगर्न आग्रह गर्नुभयो।
एक पालिका एक स्मार्ट विद्यालय, विदेशी विद्यार्थीलाई भिसा सहजीकरण
सरकारले “एक पालिका एक स्मार्ट विद्यालय” अवधारणा कार्यान्वयनमा ल्याउने भएको छ ।
सङ्घीय अस्पताल दुई सिफ्टमा सञ्चालन हुने
सरकारले पर्याप्तता जनशक्ति भएका अस्पताल दुई सिफ्टमा सञ्चालन गर्ने नीति ल्याएको छ। मंगलबार सङ्घीय संसद्को संयुक्त बैठकमा २०८१/८२ को नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले पर्याप्तता जनशक्ति भएका अस्पताल दुई सिफ्टमा सञ्चालन गर्ने नीति ल्याएको जानकारी दिनुभयो।
गर्मीमा किटजन्य रोगको जोखिम
गर्मी बढेसँगै विभिन्न सङ्क्रमण जन्य रोगले दुःख दिने गर्छ । गर्मी मौसममा भाइरस, ब्याक्टेरिया, किटजन्य रोगले बढी दुःख दिने चिकित्सक बताउँछन्।
दुई वर्षमा ६० जनाले लिए आइभिएफ सन्तानको सुख
परोपकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग अस्पतालले सुलभ मूल्यमा निःसन्तान भएका दम्पतीलाई आइभिएफ (इनभिट्रो फर्टिलाइजेसन) सेवा दिँदैआएको छ। अस्पतालमा सेवा सुरु भएको दुई वर्षको अवधिमा ६० जनाले आइभिएफ सेवा लिएको अस्पतालका निर्देशक डा. श्रीप्रसाद अधिकारीले बताउनुभयो ।
सात हजार बढीले लिए ‘गुड स्ट्याण्डर्ड सर्टिफिकेट’
नेपाली चिकित्सकले चारित्रिक प्रमाणपत्र अर्थात् गुड स्ट्याण्डर्ड सर्टिफिकेट लिनेको सङ्ख्या बढ्दैगएको छ । नेपालमा मेडिकल काउन्सिलका रजिष्ट्रार डा.सतीशकुमार देवले काउन्सिलबाट असल चारित्रिक प्रमाणपत्र अर्थात् गुड स्ट्याण्डर्ड सर्टिफिकेट लिनेको सङ्ख्या बढ्दै गएको जानकारी दिनुभयो ।
औलोको जोखिममा दुई करोड
नेपालमा विभिन्न जिल्लामा बसोबास गर्ने करिब दुई करोड जनसंख्या औलोको रोगको जोखिममा रहेका छन् ।
‘समस्या आउन नदिन बेलैमा आँखाको उपचार’
विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकाको आँखा जाँच गराउन चिकित्सकको सुझाव छ । आँखा रोग विशेषज्ञ डा.सञ्जीव भट्टराईले विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकाको विद्यालय जानुभन्दा पहिले आँखा जाँच गराउन आग्रह गर्नुभयो ।
