गोरखापत्र
रग्बीमा गोर्खाली क्लब र बडिमालिका च्याम्पियन
काठमाडौँ, वैशाख ४ गते । यू–२० राष्ट्रिय रग्बी प्रतियोगिताको उपाधि गोर्खाली रग्बी क्लब र बडिमालिका रग्बी क्लबले जितेको छ । चितवनको भरतपुरमा भएको प्रतियोगितामा गोर्खाली पुरुषतर्फ र बडिमालिका महिलातर्फ च्याम्पियन बनेको हो ।फाइनलमा गोर्खालीले मकवानपुर रग्वी क्लबलाई ५–३ ले हरायो । महिलातर्फ बडिमालिकाले हिमालयन रग्बी क्लबलाई १०–० ले स्तब्ध बनायो । पुरुषतर्फ गोर्खालीका रोहन डंगोल र महिलामा बडिमालिकाकी अर्पना थापा उत्कृष्ट खेलाडी चुनिनुभयो ।
भ्रष्टाचार नियन्त्रण नभए मुलुक भित्रभित्रै सिद्धिन्छः सभामुख
काठमाडौं, वैशाख ४ गते। सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटाले बढ्दो भ्रष्टाचारलाई नियन्त्रणका गर्न नसके मुलुक भित्रभित्रै सिद्धिने बताउनुभएको छ। विश्वमा झैँ नेपालमा पनि भ्रष्टाचार गम्भीर समस्याका रुपमा रहेको उल्लेख गर्दै उहाँले यसको नियन्त्रणका लागि सामूहिक सङ्कल्पको खाँचो औँल्याउनुभयो। आजदेखि काठमाडौँमा सुरु भएको ‘निसाना’ शीर्षकमा भ्रष्टाचारविरुद्धको कार्टुन प्रदर्शनीको उद्घाटन गर्दै सभामुख सापकोटाले भ्रष्टाचार नियन्त्रणको कुरा मात्रै हुने तर वास्तवमा नियन्त्रण गर्न भने गाह्रो देखिएको बताउनुभयो। उहाँले कार्टुन प्रदर्शनीले आफूलाई पनि भित्रभित्रै भ्रष्टाचारविरुद्ध लाग्न प्रेरणा मिलेको पनि बताउनुभयो। सभामुख सापकोटाले आफ्नो विवेकले भ्याएसम्म भ्रष्टाचारविरुद्ध लागिरहने प्रण पनि गर्नुभएको छ।“कार्टुन भनेको कलम होइन, मुटुले बनाउने कुरा हो, जसमा समाजको चित्रण साँच्चैको सिर्जनामा हुन्छ”, उहाँले भन्नुभयो, “अभियानमा समर्थन जनाउँदै ऐक्यबद्धता प्रकट गर्दछु।” सत्यकुरा गर्न सजिलो भए पनि त्यसलाई अङ्गाल्न गाह्रो हुने बताउँदै सभामुख सापकोटाले भ्रष्टाचारविरुद्धको अभियानमा हुने सङ्कल्पप्रति आफ्नो पूर्ण समर्थन हुने प्रतिवद्धता व्यक्त गर्नुभयो। उहाँले काम गुणस्तरयुक्त, कानुन निर्माण गर्नु र ठीक ढङ्गले लागू भएको छ कि छैन भनेर निगरानीको नेतृत्व गर्ने हो भन्दै उहाँले त्यसमा आफू प्रतिबद्धताका लागि लागिरहेको र अब पनि लागिरहने बताउनुभयो। सभामुख सापकोटाले भन्नुभयो, “भ्रष्टाचार भनेको सामान्य एउटा बजेट हिनामिनको कुरा मात्रै होइन। यो राष्ट्रियतासँग जोडिएको विषय पनि हो। यो बढ्दै गयो र यस्तै गरी हामीले यसविरुद्ध खबरदारी गरेनौं भने यसले हाम्रो प्यारो मातृभूमिलाई भित्रभित्रै खाइदिन सक्छ।”स्थानीय तह निर्वाचनको पूर्वसन्ध्यामा सुरु भएको चित्रकारको कार्टुन प्रदर्शनी अर्थपूर्ण रहेको र अबको २५ दिन धेरै गुणात्मक हुने उहाँले विश्वास व्यक्त गर्नुभयो। कार्टुनिष्ट क्लब अफ नेपालको आयोजनामा आजदेखि नेपाल कला परिषद्मा तीनदिने उक्त कार्टुन प्रदर्शनी सुरु भएको हो। भ्रष्टाचारविरुद्ध सचेतना जगाउन दुई महिना भित्रमा सातै प्रदेशमा प्रदर्शनी गर्ने क्लबका अध्यक्ष वासु क्षितिजले जानकारी दिनुभयो। प्रदर्शनीमा ३६ जनाका ५० वटा कार्टुन समावेश छ। रासस
बालुवाटारमा गठबन्धनको निर्वाचन तयारी तथा अनुगमन समिति बैठक
काठमाडौं, वैशाख ४ गते। पाँचदलीय सत्ता गठबन्धनको वैशाख ३० गते हुने स्थानीय निर्वाचनका लागि गठित निर्वाचन तयारी तथा अनुगमन समितिको बैठक जारी छ। प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा समितिका संयोजक रामचन्द्र पौडेलको अध्यक्षतामा बैठक बसिरहेको पौडेलका प्रेस संयोजक चिरञ्जीवी अधिकारीले जानकारी दिनुभयो। आइतबार बिहान प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवासहित गठबन्धनका शीर्ष नेताबीच निर्वाचनको सिट बाँडफाँडलगायतका विषयमा छलफल भएको थियो। सत्ता साझेदार दल नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ का स्वकीय सचिव रमेश मल्लका अनुसार सोमबारसम्ममा महानगरपालिका र नगरपालिकाको भागबण्डाका विषयमा गठबन्धने टुङ्गो लगाउँदैछ। जारी बैठक यही विषयमा केन्द्रित छ। पौडेल नेतृत्वको दश सदस्यीय समितिमा काँग्रेसका तर्फबाट पौडेलसहित महामन्त्री गगनकुमार थापा, सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की, नेकपा (माओवादी केन्द्र)का तर्फबाट देव गुरुङ र वर्षमान पुन, नेकपा (एकीकृत समाजवादी)बाट डा. वेदुराम भुषाल र विजय पौडेल, जनता समाजवादी पार्टीबाट अशोक राईलगायत हुनुहुन्छ।
सर्लाहीमा भारतीय मिनी बसको ठक्करबाट साइकलयात्रीको मृत्यु
जनार्जन खत्री सर्लाही, वैशाख ४ गते । नवलपुर–मलङ्गवा सडक अन्तर्गत सर्लाहीको चमेलिमाई मन्दिर नजिकै आइतबार दिउँसो भारतीय बसको ठक्करबाट एक साइकल यात्रीको मृत्यु भएको छ । हरिवनमा तीर्थयात्रीलाई छाडेर सदरमुकाम मलङ्गवातर्फ फर्कदै गरेको बीआर ०६ टि एफ १०७४ नम्बरको मिनी बसले ठक्कर दिँदा साइकल यात्री कविलासी नगरपालिका–९ का ५८ वर्षीय शङ्कर रायको मृत्यु भएको हो । मलङ्गवा नगरपालिका–१२, मा बसले ठक्कर दिँदा गम्भीर घाइते हुनुभएका रायलाई उपचारका लागि तत्कालै प्रादेशिक अस्पताल मलङ्गवा पुर्याउँदा चिकित्सकले मृत घोषणा गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय मलङ्गवाले जनाएको छ । दुर्घटनापछि बसका चालक फरार छन् । बस प्रहरीको नियन्त्रणमा छ ।
२४ घण्टामा ११ जनामा कोरोना पुष्टि : ३६ जना डिस्चार्ज
काठमाडौं, वैशाख ४ गते। पछिल्लो २४ घण्टामा ११ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार २७ सय ५० जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा ११ जनामा सङ्क्रमण देखिएको हो। त्यसैगरी ७३९ जनाको एन्टिजेन परीक्षण गर्दा एक जनामा सङ्क्रमण देखिएको छ। मन्त्रालयका अनुसार २४ घण्टामा ३६ जना डिस्चार्ज भएका छन् भने मृत्यु शून्य छ। अहिले देशभर सक्रिय सङ्क्रमितको सङ्ख्या ३७५ छ।
महिला गोल्डकप : नेपाल पुलिसको विजयी सुरुवात
धनगढी, वैशाख ४ गते। विभागीय टोली नेपाल पुलिस क्लबले प्रथम राष्ट्रिय मुख्यमन्त्री विवाइसी महिला गोल्डकप फुटबल प्रतियोगिता विजयी सुरुवात गरेको छ। कैलालीको धनगढी रंगशालामा शनिबारदेखि सुरु भएको प्रतियोगिताको उद्घाटन खेलमा पुलिसले चन्द्रपुर नगरपालिका रौतहटलाई १-० गोलले हरायो। पुलिसको जितमा रेखा पौडेलले निर्णायक गोल गर्नुभयो। रेखाले ५१औँ मिनेटमा गरेको गोल पुलिसको जितमा पर्याप्त बन्यो। धनगढीमा पहिलो पटक फर्डलाइटमा रात्रिकालीन प्रतियोगिता आयोजना गरिएको हो। वैशाख १० गतेसम्म सञ्चालन हुने प्रतियोगितामा तीन विभागीयसहित आठ टोलीको सहभागिता छ। गोल्डकपको विजेताले पाँच लाख, उपविजेताले दुई लाख ५० हजार रुपियाँ पुरस्कार पाउनेछ। यसैगरी प्रत्येक खेलको ‘वमन अफ दि म्याच’लाई पाँच हजार, प्रतियोगिताको सर्वोत्कृष्ट खेलाडीलाई ५० हजार र विधागततर्फका उत्कृष्ट खेलाडीलाई जनही १० हजार रुपियाँ पुरस्कार प्रदान गरिने आयोजकले जनाएको छ। प्रतियोगिताको मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टले उद्घाटन गर्नुभएको थियो।
'मिष्टर नेपाल वर्ल्ड-२०२२' को उपाधि नूतन श्रेष्ठलाई
काठमाडौं, वैशाख ४ गते । 'मिष्टर नेपाल वर्ल्ड-२०२२' को उपाधि मोरङका नूतन श्रेष्ठले जित्नुभएको छ । शनिबार सम्पन्न मिस्टर नेपालको ग्राण्ड फिनालेमा २६ वर्षीय श्रेष्ठले उपाधि जित्नुभएको हो । श्रेष्ठले उपाधिसहित नगद पाँच लाख रुपियाँ पाउनुका साथै 'मिष्टर वर्ल्ड-२०२२' मा नेपालको प्रतिनिधित्व गर्ने अवसर पनि प्राप्त गर्नुभएको छ । यस्तै, प्रतियोगितामा झापाका २३ वर्षीया अभिषेक चुँडाल फस्ट रनर्स अप, काठमाडौंका २९ वर्षीय एलिस गिरी सेकेन्ड रनर्स अप, कैलालीका २१ वर्षीय समीप शाही थर्ड रनर्स अप र मोरङका २७ वर्षीय विशाल कट्वाल फोर्थ रनर्स अप हुनुभएको छ । उहाँहरुले क्रमशः रु. पचास, तीस, बीस र पन्ध्र हजार नगद पुरस्कारका रुपमा प्राप्त गर्नुभएको हो ।ह्यात रिजेन्सी होटलमा आयोजित प्रतियोगितामा पूर्व मिष्टर नेपालद्वय डा.आयुष्मान घिमिरे तथा सन्दीप पोखरेल, पूर्व मिस नेपाल ईशानी श्रेष्ठ, अभिनेत्री ऋचा शर्मा, सञ्चारकर्मी एवं अभिनेता सुरज सिंह ठकुरी तथा फोटोग्राफर राजभाइ सुवाल निर्णायकको रुपमा रहनुभएकाे थियाे ।
निर्माणमा ढिलाइ भएको भन्दै दुहबी बजारक्षेत्रमा सडक अवरोध
नवराज कट्टेलविराटनगर, वैशाख ४ गते । सुनसरीको दुहवी बजारक्षेत्रका स्थानीयले निर्माणमा ढिलासुस्ती भएको भन्दै सडक जाम गरेका छन् । सडक निर्माण सम्झौता गरेको साह निर्माण सेवा कम्पनीले काममा ढिलासुस्ती गरेको भन्दै स्थानीयहरु विरोधमा उत्रिएका हुन् ।इलाका प्रहरी कार्यालय दुहवीका प्रहरी निरीक्षक घनेन्द्र हाङका अनुसार विस्तारको कामका लागि भत्काएको सडकमा सवारी गुड्दा धुलो धेरै उड्न थालेपछि स्थानीयले केहीबेर सडक अवरोध गरेका छन् । स्थानीयको विरोधपछि ठेकेदार कम्पनीले भत्काएको सडकमा नियमित पानी हाल्ने र निर्माणको कामलाई अगाडि बढाउने सहमति जनाएपछि अवरोध हटेको प्रहरी निरीक्षकले जानकारी दिनुभयो ।६ लेन सडक आयोजनासँग निर्माण सम्झौता गरेको साह निर्माण सेवाका प्रोपाइटर जयप्रकाश साहले निर्माणका क्रममा रहेको सडकमा धुलो उडेको भन्दै विरोध गरिएको बताउनुभयो । निर्माणका लागि आवश्यक पर्ने सामग्री अभाव भएका कारण पनि कामलाई अगाडि बढाउन असजिलो भएको बताउनुभयो । ठेक्का सम्झौता हुँदादेखि अहिले दुई गुणाले वस्तुको मूल्य वृद्धि भएको छ, साहले भन्नुभयो–“सम्झौता रकमले सडक निर्माणको काम बढाउन नसक्ने स्थिति आएको छ । सरकारसँग निर्माण व्यवसायीले पछिल्लो मूल्यवृद्धिको अवस्थाबारे जानकारी गराइसकेकाले त्यसबेलाको बोलकबोल रकमले निर्माणको काम गर्न नसक्ने स्थिति आएको छ ।”दुहवीका स्थानीयले समयमै सडक विस्तारको काम गर्न नदिएका कारण अहिले सास्ती बेहोर्नुपरेको छ । ६ लेन सडकको सीमाक्षेत्र समयमै क्लियर गर्न नदिएका कारण ठेक्का ढिलो लागेको बताइएको छ । दुई करोड रुपियाँमा मर्मत गर्नेगरी ठेक्का लिइएको सडकको काम पछिल्लो डेढ महिना यता भइरहेको छ । साहले २० दिन सडक क्लियर गर्न लागेको र बाँकी काम अगाडि बढिरहेको बताउनुभयो ।कोशी राजमार्ग ‘रानी–विराटनगर–इटहरी–धरान’ ६ लेन सडक विस्तार आयोजना २०६८ सालदेखि नै सुरु भएको थियो । सुनसरीको दुहबी बजार ६३० मिटर दूरीलाई सरकारले ‘बिल्टअप एरिया’घोषणा गरेको थियो । त्यही प्रावधानमा टेकेर स्थानीय सडक विस्तार गर्न नदिएका कारण अहिले सास्ती बेहोर्नुपरिरहेको छ । उत्तर–दक्षिण व्यापारिक मार्ग विस्तार आयोजना निर्देशानालयले सुनसरीको दुहवी बजारक्षेत्रमा विस्तार बाँकी राखेको २ किलोमिटर दूरीमध्ये १३७० मिटरको निर्माण र ६३० मिटर क्षेत्र मर्मतको काम गरिरहेको छ । सडक ऐन २०३१ अनुसार राष्ट्रिय राजमार्गको मापदण्ड २०३४ सालमा केन्द्रबिन्दुबाट २५–२५ मिटर निर्धारण गरिएको थियो । तर २०५४ सालमा तत्कालीन भौतिक पूर्वाधारमन्त्री विजयकुमार गच्छदारको सिफारिसमा दुहवी बजारको ६३० मिटर क्षेत्रलाई ‘बिल्टअप एरिया’ घोषणा गर्दै सडक सीमालाई केन्द्रबिन्दुबाट दायाँ–बायाँ ८.३–८.३ मिटर निर्धारण गर्ने निर्णय गरिएको थियो । व्यापारिक राजमार्ग नामकरण गरिएको रानी–किमाथाङ्का सडकको पहिलो खण्ड रानी–तरहरासम्मको ३४.६ किलोमिटर दूरीको काम दुहबी बजारबाहेक करिब ९० प्रतिशत काम सम्पन्न भइसकेको बताइएको छ ।
तस्बिरमा कार्टुन कला प्रदर्शनी
तस्बिर केशब गुरुङ्गकाठमाडौं, वैशाख ४ गते। ‘निसाना’ कार्टुन कला प्रदर्शनी सुरु भएको छ। कार्टुनिष्ट क्लबको आयोजनामा आइतबारबाट प्रदर्शनी सुरु भएको हो। ३ दिनसम्म चल्ने यो कला प्रदर्शनीमा ३६ जना ख्यातिप्राप्त र नवोदित कार्टुनिष्टका ५० थान कार्टुन राखिएको छ। सङ्घीय संसद्का सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटाले बबरहलस्थित नेपाल आर्ट काउन्सिलमा प्रदर्शनीको उद्घाटन गर्नुभएको हो। समारोहमा नेपाल पत्रकार महासङ्घका सभापति विपुल पोखरेल, पूर्वअध्यक्षद्वय विष्णु निष्ठुरी र शिव गाउँले पत्रकार भुवन केसी, कार्टुनिष्ट क्लबका अध्यक्ष वासु क्षितिज र कार्टुनिष्ट केशवराज खनालले कार्टुनको विषयमा धारणा राख्नुभयो।
'प्रेमगन्ज'को टिजर सार्वजनिक
काठमाडौं, वैशाख ४ गते । नेपाली फिल्म 'प्रेमगन्ज'काे टिजर सार्वजनिक गरिएको छ । निर्माण टिमले राजधानीमा सम्पन्न 'विन्ध्यवासिनी म्युजिक अवार्ड'मा फिल्मको टिजर सार्वजनिक गरेको हो ।टिजरमा सुरक्षा पन्त, बेनिशा हमालसँगै नव प्रवेशी तेज गिरी र बाल कलाकार राइडर प्रशान्त र सिमरन खड्काको पनि प्रभावशाली उपस्थिति देख्न सकिन्छ । अनन्तमान श्रेष्ठ कार्यकारी निर्माता रहेको फिल्मलाई परिच्छेद सेनले नै लेख्नुभएको हो । निर्माण टिमले फिल्मको टिजर 'कपिराइट फ्रि' रहने जनाएको छ । यस्तै, निर्माण टिमले युट्युब, फेसबुक तथा टिकटकमा टिजर राखेर धेरै दर्शकलाई देखाउनेलाई २५ हजार, १४ हजार र १० हजार पुरस्कारको पनि व्यवस्था गरेको छ । यो अफर साउन २५ गतेसम्म चल्नेछ ।श्रेष्ठका अनुसार टिजर सामाजिक सञ्जालमा सेयर गर्दा ह्यासट्याग प्रेमगन्ज भदौ ३, प्रेमगन्ज हेर्ने दिन भनेर फिल्मको अफिसियल पेजमा मेन्सन गर्दै सेयर गर्नुपर्नेछ । भिडियो बुढासुब्बा युट्युब च्यानलबाट डाउनलोड गरेर अपलोड गर्न सकिने पनि निर्माण टिमले जनाएको छ ।फिल्ममा बेनिशा हमाल, सम्पदा बानियाँ, पवन भट्टराई, सुप्रिया खनाल, राइडर प्रशान्त, सिमरन खड्का, नरेश पौडेल, रश्मी भट्ट, सञ्जोग रसाइली र गीता अधिकारीलगायत अन्य कलाकारको अभिनय छ । फिल्म भदौ ३ गतेदेखि प्रदर्शनमा आउने भएकाे छ ।
पुँजीगत खर्च सत्ताइस प्रतिशत
गोरखापत्र समाचारदाताकाठमाडौँ, वैशाख ४ गते ।चालू आर्थिक वर्ष पूरा हुन तीन महिना बाँकी रहँदा पनि पुँजीगत खर्च एक तिहाइ पनि हुन सकेको छैन । आव २०७८/७९ को नौ महिना पूरा भइसक्दा लक्ष्यको २७.४५ प्रतिशत मात्रै पुँजीगत खर्च भएको महालेखा नियन्त्रक कार्यालयले जनाएको छ । चैतसम्मको पुँजीगत खर्च एक खर्ब तीन अर्ब ७८ करोड रुपियाँ मात्र खर्च भएको हो । चालू आर्थिक वर्षका लागि सरकारले तीन खर्ब ७८ अर्ब नौ करोड रुपियाँ पुँजीगत बजेट विनियोजन गरेको थियो । यस हिसाबले सरकारले बाँकी तीन महिनाभित्र दुई खर्ब ७५ अर्ब रुपियाँ खर्च गर्नुपर्ने देखिन्छ । यद्यपि सरकारले मध्यावधि समीक्षामार्फत पुँजीगत खर्च कुल विनियोजनको करिब ३८ अर्ब घटाउँदै तीन खर्ब ४० अर्ब ३२ करोड रुपियाँ खर्च गर्ने लक्ष्य तोकेको थियो । यस हिसाबले पनि सरकारले बाँकी तीन महिनामा दुई खर्ब ३७ अर्ब रुपियाँ खर्च गर्नुपर्ने हुन्छ । कुल खर्च ४९ प्रतिशतसमीक्षा अवधिमा सरकारले कुल सात खर्ब ९४ अर्ब २५ करोड रुपियाँ खर्च गरेको छ जुन लक्ष्यको ४८.६४ प्रतिशत हुन आउँछ । चालू आर्थिक वर्ष सरकारले १६ खर्ब ३२ अर्ब ८२ करोड रुपियाँ खर्च गर्ने लक्ष्य बजेटमार्फत सार्वजनिक गरेको थियो । यसमध्ये सबैभन्दा धेरै चालू शीर्षकमा खर्च भएको कार्यालयको तथ्याङ्क छ । चैतसम्म लक्ष्यको ५८.७२ प्रतिशत अर्थात् छ खर्ब २५ अर्ब ५० करोड रुपियाँ चालू खर्च भएको छ । वित्तीय खर्च भने लक्ष्यको ३४.२९ प्रतिशत अर्थात् ६४ अर्ब ९६ करोड रुपियाँ खर्च भएको छ । चालू आर्थिक वर्ष एक खर्ब ८९ अर्ब ४३ करोड रुपियाँ वित्तीय खर्च गर्ने सरकारको लक्ष्य छ । राजस्व दुई तिहाइ लक्ष्यअनुसार शीर्षकगत बजेट खर्च नभए पनि राजस्व सङ्कलन भने सन्तोषजनक नै देखिएको छ । चैतसम्म सरकारले लक्ष्यको दुई अर्थात् ६६.८५ प्रतिशत राजस्व सङ्कलन गरेको छ । कार्यालयका अनुसार चैतसम्म सात खर्ब ८९ अर्ब २६ करोड रुपियाँ राजस्व सङ्कलन भएको छ । चालू आर्थिक वर्षका लागि सरकारले ११ खर्ब ८० अर्ब ६० करोड रुपियाँ राजस्व सङ्कलन गर्ने लक्ष्य राखेको छ । कुल राजस्वमध्ये कर राजस्व ६८.१५ प्रतिशत अर्थात् सात खर्ब २७ अर्ब ७८ करोड रुपियाँ सङ्कलन भएको छ । चालू आर्थिक वर्ष १० खर्ब ६७ अर्ब ९६ करोड रुपियाँ कर राजस्व सङ्कलन गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । त्यस्तै चैतसम्म ६१ अर्ब ४७ करोड रुपियाँ गैरकर राजस्व सङ्कलन भएको छ । यो लक्ष्यको ५४.५८ प्रतिशत हो । चालू आर्थिक वर्षका लागि एक खर्ब १२ अर्ब ६३ करोड रुपियाँ गैरकर राजस्व सङ्कलन गर्ने लक्ष्य तोकिएको छ । अनुदान झन्डै १४ अर्बचालू आर्थिक वर्षको चैतसम्ममा १३ अर्ब ८८ करोड रुपियाँ अनुदान प्राप्त भएको छ । बजेटमार्फत चालू आर्थिक वर्ष ५९ अर्ब ९१ करोड रुपियाँ अनुदान प्राप्त गर्ने लक्ष्य राखिएको थियो । त्यस्तै अन्य प्राप्तितर्फ सरकारले ३८ अर्ब ६१ करोड रुपियाँ सङ्कलन गरेको छ । राजस्व, अनुदान र अन्य प्राप्तिसमेत गरेर सरकारले चैतसम्म कुल आठ खर्ब ४१ अर्ब ७५ करोड रुपियाँ प्राप्त गरेको छ । यी सबै शीर्षकमार्फत चालू आर्थिक वर्ष सरकारले १२ खर्ब ४० अर्ब ५२ करोड रुपियाँ प्राप्त गर्ने लक्ष्य राखेको थियो ।
बस्न हैन,पस्नै गाह्रो
सरोज ढुङ्गेलकाठमाडौँ, वैशाख ४ गते । वीर अस्पतालको आकस्मिक कक्षपछाडिको शौचालयमा शौचालयको ढोका अगाडिबाटै ह्वास्सै गन्ध आउँछ, पस्नै कठिन छ । जसोतसो भित्र पसे शौच गर्ने समयसम्म टिक्न मुस्किल पर्छ । पिसाब फेर्ने प्यानमै खैनी, परागजस्ता पदार्थ खाएर थुकेको हुन्छ । शौचालयको एउटा ढोका कुहिएको छ, अर्को खुलै रहन्छ ।दिसा गर्ने प्यानको माथितिर फोहोरै फोहोर हुन्छ । शौचालयभित्रै पानीका बोतल, कपडाजस्ता वस्तु धेरै समयदेखि छन् । शौचालय सफा गर्ने कर्मचारीले त्यता ध्यान दिएको हुँदैन । वीर अस्पतालकै एक तलामाथि रहेको अर्को शौचालय पनि त्यस्तै छ । जताततै फोहोरै फोहोर । प्रायः सबै पिसाब नल भरिएका छन् । त्यसको सिधा आकस्मिक ल्याब अगाडि भने कर्मचारीका लागि मात्र छुट्टै शौचालय व्यवस्था छ । त्यहाँ सर्वसाधारणलाई शौच गर्न ताल्चा लगाइएको हुन्छ । अस्पतालको कुनै कर्मचारीलाई शौच लागेमा चाबी लिएर आउँछन् र शौच गरेर जान्छन् । सर्वसाधारणले प्रयोग गर्ने शौचालयभन्दा अस्पतालकै कर्मचारी तथा स्वास्थ्यकर्मीले प्रयोग गर्ने शौचालय भने राम्रो छ । वीर अस्पतालमा सरसफाइकर्मी सयजना छन् । अस्पतालले राखेका स्थायी ३५ जना र अरू ठेक्कामार्फत राखिएका हुन् । यति धेरै सरसफाइकर्मी भए पनि शौचालय दुर्गन्धित हुनुमा अस्पतालमा मानिसको चाप अत्यधिक रहेको अस्पतालका पदाधिकारीको भनाइ छ । अस्पतालका शौचालय फोहोर भइरहने विषयमा अस्पताल प्रमुख डा. भूपेन्द्रकुमार बस्नेत सामान्य मान्नुहुन्छ । उहाँका अनुसार दैनिक दुई हजारसम्म ओपीडी टिकट जान्छ । अस्पतालमा भर्ना भएका र पछि फेरि जँचाउन आउने बिरामीले गर्दा दुई हजार पाँच सयभन्दा बढीको आवतजावत हुने अस्पतालमा शौचालय फोहोर हुनु सामान्य हो । डा. बस्नेतले भन्नुभयो, “कतिपय मानिस त शौचालय प्रयोग गर्नै नजान्ने पनि आउँछन् ।” समय–समयमा सफाइ कर्मचारीले सफा गर्ने गरेको जानकारी दिँदै उहाँले मानिसको अत्यधिक चापका कारण शौचालय फोहोर भएको बताउनुभयो । थोरै सङ्ख्यामा बिरामी आउने अस्पताल र दैनिक एक हजार पाँच सयदेखि दुई हजारभन्दा बढी बिरामी आउने अस्पताल सरसफाइमा एउटै हुन सक्दैन । डा. बस्नेतले थप्नुभयो, “वीर अस्पतालमा समय–समयमा सफा गर्दा पनि त्यत्तिकै फोहोर भइरहन्छ ।”वीर अस्पतालनजिकका स्थान व्यावसायिक रूपमा अगाडि रहेकाले कतिपय व्यवसायी तथा बाटो हिडँ्ने बटुवा पनि अस्पतालभित्रै आएर शौच गर्छन् । कतिपय मानिसले शौचालयको धारो टुटाइदिने, शौचालयभित्रै प्याड हालिदिने, खैनी, सुर्ती खाएर थुकिदिने, कतिपयले गज पनि शौचालयमै हालिदिने हुँदा जाम हुने गरेको डा. बस्नेतको भनाइ छ । वीर अस्पतालमात्र होइन, त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पतालका शौचालय भने पूरै फोहोर छ । केही महिनाअघिसम्म शिक्षण अस्पतालमा आउने बिरामी तथा कुरुवाबाट अस्पतालले दिसा–पिसाब गरेको शुल्क लिने गरेको थियो । अस्पतालका कार्यकारी निर्देशकका रूपमा डा. दिनेश काफ्ले आइसकेपछि अहिले शिक्षण अस्पतालमा दिसा–पिसाब गरेको शुल्क लाग्दैन । धेरै गुनासो आएपछि शुल्क लिने कार्य बन्द गराएको जानकारी दिँदै उहाँले त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा शौचालय फोहोर हुनुमा बिरामीको अत्यधिक चापलाई नै लिनुभयो । उहाँका अनुसार कतिपय बिरामी तथा बिरामीका आफन्तले शौच गर्न जान्दैनन् । गाउँबाट सिफारिस भई आएका बिरामी र कुरुवा ट्वाइलेटमा बस्नै नजान्ने हुन्छन् । उनीहरूले पानीले भन्दा माटो तथा कागज, कपडा तथा अन्य पदार्थले दिसा पुछ्ने गरेको पाइयो । शिक्षण अस्पतालमा दैनिक दुई हजार पाँच सयभन्दा बढी ओपीडीमा बिरामी आउँछन् । यस्तै, आकस्मिक कक्षमा पाँच सयभन्दा बढी बिरामी आउँछन् ।
सुरुङमार्गको काम ठप्प
भउचप्रसाद यादवकाठमाडौँ, वैशाख ४ गते । सुरुङमार्ग आयोजनाको कार्यालयमा स्थानीयले आक्रमण गरेपछि थानकोट–नागढुङ्गा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग निर्माणकार्य ठप्प भएको छ । सुरुङमार्ग आयोजना प्रमुख नरेशमान शाक्यले स्थानीयले आयोजनाको कार्यालय र कार्यरत जनशक्तिमाथि आक्रमण गरेपछि सुरक्षा अभावमा चैत २८ गतेदेखि नै सुरुङ निर्माणकार्य ठप्प भएको जानकारी दिनुभयो ।उहाँले भन्नुभयो, “आयोजनाको कार्यालय, काम गरिरहेका जापानी इन्जिनियर र कामदारमाथि साङ्घातिक आक्रमण गर्नुका साथै गाडीलगायतका भौतिक संरचनामा समेत हानि पु-याएको भन्दै जापानी निर्माण कम्पनीले काम गर्न नमान्दा काम ठप्प भएको हो ।”आयोजना प्रमुख शाक्यका अनुसार करिब एक सय जनाको समूहमा आएका स्थानीयवासीले ढुङ्गामुढा, लाठी र लात्तीमुक्का प्रयोग गरी कार्यालयको ब्लक नम्बर १ भवनको छ सेट झ्याल र एउटा ढोका, ब्लक नम्बर २ को चार सेट झ्याल, मेडिकल हलको दुईवटा झ्याल र एउटा ढोका तोडफोड गरेको थियो ।त्यसैगरी, आक्रमणकारीले कार्यालय परिसरमा राखिएको बा१८च ४१२ नम्बरको जिप तोडफोड गरेका छन् । प्रहरीले घटनालाई केही समयमै नियन्त्रणमा लिएको थियो । दातृनिकाय तथा निर्माण कम्पनीका विदेशी जनशक्तिमाथि कुनै पनि बहानामा आक्रमण गर्नु निकै नै संवेदनशील विषय भएको बताउँदै प्रमुख शाक्यले राज्यको तर्फबाट सुरक्षाको पूर्ण प्रत्याभूति नभएसम्म काम पुनः सुरु हुन नसक्ने स्पष्ट पार्नुभयो ।उहाँले भन्नुभयो, “जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौँले छलफलका लागि निर्माण पक्ष र स्थानीयलाई आइतबार बोलाएको छ । छलफलमा प्रशासनबाट निर्माणस्थलमा २४ घण्टा सुरक्षाको सुनिश्चितता नभएसम्म हामी काममा फर्कन सक्दैनौँ ।”उहाँका अनुसार दैनिक १२ मिटर सुरुङ खन्ने काम हुँदै गरेकोमा छ दिनदेखि काम ठप्प छ ।सुरुङमार्ग निर्माण ठप्प हुँदा राज्यलाई दैनिक करिब डेढ करोड रुपियाँ घाटा भइरहेको आयोजना प्रमुख शाक्यले बताउनुभयो । राज्यले निर्माण कम्पनीलाई दैनिक डेढ करोड रुपियाँ भुक्तानी गर्नुपर्छ । हाम्रा कारणले काममा अवरोध भएर काम रोकिएको अवस्थामा सो रकम राज्यले तिर्नैपर्छ । आयोजना प्रमुख शाक्यले सुक्खायामका कारण काठमाडौँ उपत्यकाभरि नै पानीका मुहानबाट पानी कम आएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “पानीका अन्य मुहानजस्तै त्यस टोलको पनि मुहानबाट पानी कम आएको हो । मुहान सुकेको होइन ।”
देउरालीमा रेडपाण्डा अध्ययन केन्द्र निर्माण
चन्द्र पन्दाकताप्लेजुङ,,वैशाख ४ गते । ताप्लेजुङको पर्यटकीय क्षेत्र सुकेटार नजिक देउरालीमा रेडपान्डा अध्ययन तथा अनुसन्धान केन्द्र निर्माण गरिएको छ । फुङ्लिङ नगरपालिका–९ हाङ्देवास्थित देउराली सामुदायिक वनमा दुर्लभ वन्यजन्तु रेडपान्डाको अध्ययन तथा अनुसन्धान केन्द्र निर्माण गरिएको हो ।जिल्लास्थित हिमाली संरक्षण मञ्च र रेडपान्डा नेटवर्कले रेडपान्डा अध्ययन तथा अनुसन्धान केन्द्र निर्माण गरेका हुन् । जैविक विविधता तथा वन्यजन्तुको अध्ययन र अनुसन्धान गर्नेगरी केन्द्र निर्माण गरिएको हिमाली संरक्षण मञ्चका कार्यक्रम संयोजक रमेश राईले जानकारी दिनुभयो । राईका अनुसार अध्ययन तथा अनुसन्धान केन्द्र स्थापनाका लागि कुल एक करोड ५७ लाख रुपियाँको लागतमा भवनसहितका संरचना निर्माण गरिएको छ ।मञ्चको सहजीकरण र रेडपान्डा नेटवर्कको आर्थिक सहयोगमा भौतिक संरचना निर्माण गरिएको राईले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार वातारणमैत्री संरचना भएकाले जैविक निर्माण सामग्री प्रयोग गरिएको छ । निर्माण कम्पनी एसएनपीका आयोजना सुपरभाइजर अमृत भट्टराईका अनुसार संरचना निर्माणमा वातावरणमैत्री कच्चापदार्थ र स्थानीय उत्पादनका सामग्री प्रयोग भएको छ ।भट्टराईले गोबर, खरानी, अण्डाको खोल, शुद्ध तोरीको तेल, चुना, माटो, परालको टुक्रालाई मुछेर स्रोतकेन्द्र निर्माण कार्यमा प्रयोग गरिएको बताउनुभयो । उल्लेखित निर्माण सामग्री प्रयोगले संरचना वातावरणमैत्री बन्नुका साथै बलियो, टिकाउ र मौसम अनुकूलित प्रकृतिको हुने पनि उहाँले बताउनुभयो । अहिले भवन निर्माणको कार्य करिब ९९ प्रतिशत सम्पन्न भएको र चाँडै सञ्चालनमा आउने बताइएको छ ।यता केन्द्र स्थापनाले वन र दुर्लभ वन्यजन्तुको संरक्षणमा सहयोग पुग्ने विश्वास राखिएको देउराली भित्री सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहका अध्यक्ष निमाक्रिक्या शेर्पाले बताउनुभयो । स्थानीय जैविक विविधता संरक्षणलगायत वातावरणमैत्री सेवाको प्रवर्धन, सदुपयोगसहित पर्यटन प्रवर्धन गरी उपभोक्ता समूहको आयआर्जनमा वृद्धि गर्ने उद्देश्यले पनि केन्द्र निर्माण गरिएको शेर्पाले बताउनुभयो । दुर्लभ रेडपान्डासहित संरक्षित जङ्गली जनावर, जडीबुटीलगायत प्रजातिको प्रदर्शनी स्थलका रुपमा विकास गर्ने योजना रहेको उहाँको भनाइ छ ।
पाालिकामा दमकल नहुँदा आगलागी नियन्त्रणमा समस्या, क्षति बढ्दै
सिराज खान नेपालगञ्ज, वैशाख ४ गते । बाँकेको पूर्वी क्षेत्रमा पर्ने नरैनापुर र राप्तीसोनारी गाउँपालिकामा गर्मीयाममा वर्सेनी आगलागी हुने गरेको छ । ती दुवै पालिका नेपालगञ्ज र कोहलपुरबाट समेत निकै टाढा रहेकोले यहाँबाट दमकल गएर आगो निभाउँदा निभाउँदै गाउँ नै सखाप भैसकेको हुन्छ । जनताको दवाब र मागका कारण नरैनापुर गाउँपालिकाले भने पालिकामै दमकल किनेर राखेको छ । पालिकामा दमकल राखेपछि आगो नियन्त्रणमा निकै सहज भएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष ईश्तियाक अहमद शाहले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो–‘‘यसअघि दमकल नहुँदा नेपालगञ्ज र कोहलपुरबाट आउने दमकलको मुख ताकेर बस्दा बस्तीका बस्ती सखाप भैसकेका हुन्थे । तर अहिले सहज भएको छ । ’’नरैनापुर जस्तै राप्तीसोनारीका पनि धेरै गाउँ बस्तीमा गर्मी र हावाहुरीको मौसममा आगलागी हुने गरेको छ । तर, सो पालिकाले एक कार्यकाल पूरा गरे पनि दमकल भने खरिद गर्न सकेन । जस्का कारणले आगलागीबाट हुने क्षति रोक्न समस्या भएको स्थानीयले बताएका छन् । पालिकाले अन्य धेरै योजनामा रकम खर्च गरे पनि आवश्यक पर्ने एउटा दमकल खरिद गर्न नसक्दा आगलागी नियन्त्रणमा समस्या भएको फत्तेपुरका जनक थारुले गुनासो गर्नुभयो । उहाँले पालिकाभित्र कतै पनि आगलागी हुँदा कोहलपुर र नेपालगञ्जबाट दमकल पर्खिनुपर्ने बाध्यताले आँखै अगाडि सबै जलेर खरानी हुने गरेको बताउनुभयो । सोही प्रकारको घटना गएको शुक्रबार पनि सो पालिकामा भयो । राप्तीसोनारी गाउँपालिका २ टिकलीपुर गाउँमा शुक्रवार अपरान्ह आगलागी हुँदा ११ घर र ४ गोठ जलेर खरानी भए । नेपालगञ्ज र कोहलपुरबाट दमकल पुग्दासम्म नयाँ बस्ती खरानीमा परिणत भैसकेको थियो । स्थानीय सीताराम जैसीको घरबाट सुरु भएको आगोले ११ घर र ४ गोठ जलेर नष्ट भएको इलाका प्रहरी कार्यालय कोहलपुरले जनाएको छ । इलाका प्रहरी कार्यालय कोहलपुरका प्रमुख डीएसपी ऐन बहादुर मल्लले हावाहुरीको मौसम भएकोले आगो सल्किएको बताउनुभयो । उहाँले गाउँपालिकामा दमकल नहुँदा आगो नियन्त्रणमा समस्या आएको बताउनुभयो । ढकेरी प्रहरी चौकीका इन्चार्ज टेक बहादुर केसीका अनुसार राप्तीसोनारीमा दमकल नहुँदा आगलागी नियन्त्रणका लागि कोहलपुर र नेपालगञ्जबाट दमकल झिकाइएको थियो । दमकलहरु घटनास्थल पुग्दासम्म ११ घर र ४ वटा घर आगोले खरानी भैसकेको केसीले बताउनुभयो । आगलागी पीडितलाई घर बनाउन प्रति परिवार डेढ लाख रुपियाँका दरले राप्तीसोनारी गाउँपालिकाले राहात उपलब्ध गराएको छ । त्यसका साथसाथै पालिकाले पीडितको बसोबासको व्यवस्था मिलाउनुका साथै खाद्य र गैरखाद्य सामग्री पनि वितरण गरेको पालिकाका अध्यक्ष लाहुराम थारुले बताउनुभयो ।
