घाँस खाने मान्छे
मेरो अन्तस्करणमा पशुवत् लक्षण थिए, म घाँस खान लालायित भएँ ।
म सम्पादक
म एक सम्पादक दैनिक अखबारको मालिकको नुन खाएको छु
अब मलाई गाउँ जानुछ !
धेरै वर्ष भयो सहर पसेको र सहर आफैँले पनि धेरै कुरा सिकाएको छ मलाई ।
नयाँ यक्षप्रश्न
‘को ?’, उसले सोध्यो ‘मनुष्य’, मैले भनेँ
आफ्नो शैली बुझाउँदै कलाकार
फिलिपिन्सका कलाकार आर्ट लोजना (आर्थर डी लोजाना) मिक्स मिडिया माध्यममा चित्र बनाउँदै अन्य कलाकारलाई आफ्नो कलाशैलीबारे बुझाउँदै हुनुहुन्थ्यो। वरिष्ठ कलाकार डा रघुनाथ शर्माले ल्यान्डस्केप तयार गर्नुभयो। त्यसैगरी डा मेले पिकालगायतका कलाकारले आफ्नो चित्रकला सिर्जनाको माध्यम र शैलीबारे बताइरहँदा नव कलाकारले निकै उत्सुकताका साथ सुनिरहेका थिए।
नाटकघरमा ‘त्रयम्’, ‘बुद्ध र भिखारी’
काठमाडौँको एउटा घरको फ्ल्याटमा तीन युवती भाडामा बस्छन् । एक अर्कासँग पटक्कै नमिल्ने स्वभावका उनीहरूसँग नजिक हुने धेरै कुरा छैनन् तर पनि सँगै बस्न बाध्य छन् । आफ्नो रुचि र स्वभावलाई मात्र प्राथमिकता दिने उनीहरूको जीवनमा यस्तो घटना आउँछ जसले उनीहरूको एक अर्काप्रतिको बुझाइलाई छिन्नभिन्न पार्छ । योसँगै उनीहरूको विगत किताबको पाना झैँ पल्टिँदै जान्छन्; जसबाट उनीहरू जे देखिन्छन् त्यो नभएको यथार्थ खुल्छ । एक दिनको घटनाले उनीहरूको वर्षौंदेखिको कथा बताउँछ ।
बृहत नेपाली शब्दकोश परिमार्जन गर्दै प्रज्ञा प्रतिष्ठान
शुक्रबार प्रतिष्ठानमा नयाँ नेतृत्व आएको सय दिन पुगेको अवसरमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा बृहत् नेपाली शब्दकोशमा विवाद रहेको भन्दै परिमार्जन गर्ने निर्णय गरेको जानकारी दिइएको हो।
..र जरुरी छ तिम्रो नव–विद्रोह
हो, अतीतसँग पैँचो लिई लिई म वर्तमान जिउने प्रयत्न गरिरहेको छु
एउटा भ्रम र भ्रान्तिको अन्त्येष्टि गरिदेऊ
जीवनको एउटा विशाल कोलाहाल समाप्त भएको छ कृपया शान्त बनिदेऊ आफन्तहरू
मण्डलामा नाटक 'बुद्ध र भिखारी' मञ्चन हुने
थापागाउँस्थित मण्डला थिएटरमा जेठ १६ गतेबाट नाटक ‘बुद्ध र भिखारी’ मञ्चन हुने भएको छ । नेपाली लोककथामा आधारित यस नाटकलाई छायाँ (स्याडो) को माध्यमबाट देखाइनेछ ।
जब ठेकेदार हराउँछन्
नदीमा बनिरहेको पुल बीच नदीमा पुगेर रोकिन्छन्, वर्षौंवर्षसम्म,
धुवाँको शरीर
जलिरहेको चितामाथिको आकाशमा सकी नसकी उडिरहेको कालो र बाक्लो
लुकेका पहाडहरूको प्रश्न
सूर्य, संसारकै दृष्टिमा छ तर छैनन् धरतीका कुनाकाप्चा
हामी अब बुख्याँचा
हामीले बनाएका मेसिनहरू आज हामीलाई मेसिन बनाउन तुल्य छ हाम्रा हातहरू सुस्ताएको छ
हिरण्यको ‘मुसुक्क म’
गायक हिरण्य ‘भोजपुरे’ आफ्नो नवीन आख्यान कृतिका साथ पाठकमाझ आइपुग्नुभएको छ । पब्लिकेसन नेपालयबाट प्रकाशित भोजपुरेको पुस्तक ‘मुसुक्क म’ मा १०८ वटा लघुकथाको सङ्ग्रह रहेको छ । लघुकथाका अधिकांश कथा एउटै पानामै सकिएका छन् । अझ कतिपय त एक/दुई अनुच्छेदमै अभिव्यक्त भएका कथाको सिङ्गो सङ्ग्रह एक बसाइँमै पढ्न सकिन्छ ।
ढुङ्गामाथि मन्दिर निर्माण
सिमकोटमा रहेको ठुलो चट्टानी ढुङ्गामाथि देवताको मन्दिर (माडु) निर्माण गरिएको छ । ढुङ्गाको सदुपयोग हुने र कलात्मक पनि देखिने भएपछि स्थानीयले मन्दिर निर्माण गरेका हुन् । सिमकोट गाउँपालिका–१ का वडाध्यक्ष गोर्खबहादुर लामाले ढुङ्गामाथि ल्वाखुट देवताको मन्दिर निर्माण गरिएको बताउनुभयो । यसअघि उक्त देवताको मन्दिर अन्यत्र रहेको थियो ।
दुईवटैलाई जोडेर एउटै ‘मुनामदन’ पारौँ
वि.सं. १९९२ मा महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाले ‘मुनामदन’ खण्डकाव्य लेखेर नेपाली साहित्यलाई धन्य तुल्याए र आफूलाई पनि अमर बनाए । ठीक त्यसको ५२ वर्षपछि अर्थात् २०४४ सालमा जननीप्रसाद रिजालले विराटनगरबाट त्यस्तै शिल्प र शैलीमा त्यत्रै ‘मुना र मदन’ लेखेर लोकलाई प्रदान गरे । त्यसबेला रिजालको मुना र मदनले लोकमा खासै प्रभाव पारेजस्तो लागेन । किनभने म २०२३ सालदेखि निरन्तर
समय साक्षी
जीवनका भोगाइ ज्ञान र अनुभवका पत्रैपत्र हुन् । मानिसले ती भोगाइलाई आफूमै सीमित राख्दा ऊसँगै ती विलिन हुन्छन् । हाम्रा पुर्खाका कतिपय अमूल्य ज्ञान र अनुभव त्यसैगरी पुर्खासँगै विलन भए । यात्रा आफैँमा अनुभव र भोगाइ हो ।
प्रेम गङ्गा
वर्तमान हामी बगे पनि, जमे पनि बाफिए पनि, वर्षिए पनि हाम्रो अस्तित्व एउटै हो ! तिमी पनि पानी, म पनि पानी
लघुकथासङ्ग्रह सार्वजनिक
कथाकार ध्रुव मधिकर्मीद्वारा सम्पादित अभियान लघुकथा नामक लघुकथासङ्ग्रह सार्वजनिक गरिएको छ । सिर्जना अभियान समाजको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा वरिष्ठ साहित्यकार मोहनबहादुर कायस्थ, समाजका अध्यक्ष धनमान श्रेष्ठ र हाम्रो लघुकथा केन्द्रका अध्यक्ष लता केसीले संयुक्त रूपमा कृति सार्वजनिक गर्नुभयो ।
नेपालको मुस्लिम समुदाय देशभक्त समुदाय हो : अध्यक्ष ओली
नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष तथा पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपालको मुस्लिम समुदाय देशभक्त आदिवासी समुदाय भएको बताउनुभएको छ ।
गणतन्त्र दिवसमा राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी हुने
ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले जेठ १५ देखि ३० सम्म ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०’ आयोजना गर्ने भएको छ । प्रतिष्ठानले आफ्नो वार्षिक कार्यतालिका अनुसार गर्न लागेको प्रदर्शनीमा ६१० कलाकारका ६९७ कलाकृति राखिने छ । यस वर्ष प्रतिष्ठानमा दर्ता भएका ६५२ कलाकारका ७५४ कलाकृतिमध्येबाट छनोट गरिएको हो । जस अन्तर्गत आधुनिक चित्रकला विधामा २३६ कलाकारका २७२ कलाकृति, परम्परागत चित्रकला विधामा १३० कलाकारका १३६ कलाकृति, आधुनिक मूर्तिकला विधामा ४२ कलाकारका ४६ कलाकृति र परम्परागत मूर्तिकला विधामा ३१ कलाकारका ३९ कलाकृति रहने छन् ।
शिर उचालिएका कविता
रोल्पा ! ओ रोल्पा ! केही त राख्नु थियो चिनो । युद्धका घाइतेले घाउ सिलाएका श-याहरू
नियात्रा र संस्मरण मिश्रित सुन्दर फूल
उर्वर विधा नियात्राको लहरमा एउटा अर्को रोचक र ज्ञानवद्र्धक नियात्रा र संस्मरणको सङ्ग्रह थपिएको छ– विजय चालिसेको ‘मरुभूमिको फूल’ । मूलतः कथाकारको रूपमा सुपरिचित चालिसेका यसअघि विविध विषयका छ दर्जन पुस्तक प्रकाशित छन् ।