लक्ष्मणदत्त पन्त
महेन्द्रनगर, वैशाख १६ गते । महाकाली कोरिडोर आयोजनाको कञ्चनपुर खण्डमा सडकको ट्र्याक खोल्ने कार्य थालिएको छ। कञ्चनपुरको ब्रह्मदेवस्थित जिरो प्वाइन्टबाट रुख काट्ने काम बुधबारबाट सुरु भएको हो।
कोरिडोर निर्माण हुने क्षेत्रमा पर्ने रुख कटानको आदेश नआएर कोरिडोरको काम रोकिएको थियो। मङ्गलबार कटानीको आदेश आएसँगै राति नै सामान फिल्डमा झारेर कटानको काम सुरु गरिएको निर्माण कम्पनी दिवा सनीदेव जेभीले जनाएको छ। रुख छपान र कटानसँगै ट्र्याक खोल्ने काम सुरु भएको हो।
कञ्चनपुरदेखि डडेलधुरा, बैतडी हुँदै दार्चुलासम्म महाकाली किनारका बस्तीलाई सडक सञ्जालसँग जोड्न झन्डै डेढ दशकअघि महाकाली कोरिडोर आयोजना सुरु भएको थियो। सब–डिभिजन वन कार्यालय ब्रह्मदेवले सडक क्षेत्रमा पर्ने रुखमा टाँचा लगाउने काम गरिरहेको महाकाली कोरिडोर आयोजनाका प्रमुख लक्ष्मणदत्त जोशीले जानकारी दिनुभयो।
उहाँका अनुसार लामो समयको पर्खाइपछि कञ्चनपुर खण्डमा पर्ने रुख कटानको आदेश आएको छ। अहिले वनले रुखमा टाँचा लगाउने काम गरिरहेको छ। ब्रह्मदेव जिरो प्वाइन्टबाट व्यास गाउँपालिकाको तुसारपानीसम्म ३३४ किलोमिटर सडकको ट्र्याक खोल्ने कार्य जिरो प्वाइन्टबाट सुरु भएको छ। त्यसभन्दा माथि तिङ्करसम्म ३३४ किलोमिटर पछि ४२५ किलोमिटरसम्म ९१ किलोमिटर नेपाली सेनाले बनाउने जनाइएको छ।
आयोजनाका प्रमुख जोशीका अनुसार पहिले ब्रह्मदेवलाई जिरो प्वाइन्ट माने पनि अहिले त्रिदेशीय नाका बनाउन महाकाली पुलको चार लेन जोड्ने गरेर थप १५ किलोमिटर सडक थप्न फाइल मन्त्रालय पुगेको छ, १५ किलोमिटर थपिन्छ।
दुई वर्षअघि दिवा सनीदेव जेभीले ब्रह्मदेवदेखि कञ्चनपुर खण्डमा पर्ने ११ किलोमिटर र डडेलधुरा खण्डको चार किलोमिटर गरेर १५ किलोमिटरको ठेक्का पाएको थियो। कञ्चनपुर खण्डमा ठेक्का सम्झौता भएको दुई वर्षपछि ट्र्याक खोल्न थालिएको हो। डडेलधुरा खण्डको चार किलोमिटर सडकको ट्र्याक खोलिएको निर्माण कम्पनीका सञ्चालक देवीदत्त भट्टले बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “डडेलधुरामा चार किलोमिटरमा ट्र्याक खोलिसकेका छाैँ, कञ्चनपुर खण्डमा वनले अनुमति नदिँदा रोकिएको थियो, अब तीव्र गतिमा काम गर्छौं।” केही महिनाअघि मन्त्रीपरिषद्ले रुख र पोल साइजका रुख कटान गर्न दिने निर्णय गरेको थियो तर वन विकास कोषमा रकम जम्मा गर्न ढिलाइ गरिँदा अन्योल सिर्जना भएको थियो।
भीमदत्त नगरपालिका–९, ब्रह्मदेवदेखि डडेलधुराको सीमासम्म ११ किलोमिटरमा एक हजार ५३२ रुख र ४१९ पोल साइजका साना रुख पर्छन्। मन्त्रीपरिषद्ले फागुन १५ मा रुख र पोल साइजका गरेर एक हजार ९५१ रुख कटानका लागि निर्णय गरेको थियो। महाकाली किनारका चार जिल्ला जोड्ने ४२५ किलोमिटर लामो सडकखण्डमध्ये २१५ किलोमिटरमा ट्र्याक खोलिएको छ। कोरिडोरअन्तर्गत महाकाली किनारबाट कञ्चनपुरको गड्डाचौकीदेखि दार्चुलाको छाङरु/तिङ्करसम्म सडक बन्नेछ।
कोरिडोरअन्तर्गत डडेलधुरा खण्डमा पर्ने २७ किलोमिटर सडकको ट्र्याक खोलिएको आयोजना प्रमुख जोशीले बताउनुभयो। अझै ३१ किलोमिटर खण्डको रुख कटान आदेश आइनसकेको आयोजना प्रमुख जोशीले बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “आदेश आएको छैन प्रक्रियामै छौँ, आदेश आउने बित्तिकै काम सुरु हुन्छ।”
बैतडी खण्डअन्तर्गत पर्ने रुख कटानको म्याद नाघेकाले रुख कटान हुन नसकेको प्रमुख जोशीले बताउनुभयो। बैतडीमा चार हजार ५९६ र दार्चुलामा दुई हजार ४३ रुख कटान गर्नुपर्नेछ। आयोजनाले ट्र्याक खुलेका केही ठाउँमा कालोपत्रेका लागि पनि ठेक्का सुरु गरेको छ। डडेलधुरा र दार्चुलामा गरेर चार प्याकेजमा ३८ किलोमिटर कालोपत्रेको ठेक्का भएको आयोजना प्रमुख जोशीले बताउनुभयो।