१. संयुक्त राष्ट्रसङ्घले ‘क्लाइमेट प्रोमिस’ (जलवायु प्रतिज्ञा) २०२५ कहिले सुरु गरेको हो ?
विसं २०८१ वैशाख ११
– यो पेरिस सम्झौतामा निर्धारित तापक्रमलाई १.५ डिग्री सेल्सियसभन्दा बढी बढ्नबाट रोक्न संयुक्त विश्वव्यापी प्रयास हो ।
– राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेर्रेस र संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय विकास कार्यक्रमको नेतृत्वमा यो पहल सुरु भएको हो ।
– यसले सामाजिक सञ्चार माध्यमका प्रभावशाली व्यक्तिहरू, आदिवासी नेता तथा प्रमुख निकायसहितका सरोकारवालालाई जलवायु अनुकूलनका मुद्दामा एकीकृत गर्ने छ ।
– साथै महासचिव गुटेर्रेसको ‘सबै विनाश निराशा होइन’ भन्ने महत्वपूर्ण सन्देशलाई विश्वमाझ पुर्याउन सो अभियान सार्थक बन्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
– जलवायु परिवर्तनको प्रतिकार्यका लागि वित्त प्रवाह गर्न र जलवायु अनुकूलनको महत्वाकाङ्क्षा सफल बनाउन राष्ट्रसङ्घले सक्रिय पहल गर्दै आएको गुटेर्रेसले जनाएका छन् ।
२. नेपाल तेक्वान्दो सङ्घले वर्षका उत्कृष्ट खेलाडीका रूपमा कसलाई सम्मानित गर्यो ?
पलेशा गोवर्धन (विसं २०८१ वैशाख)
– त्यस्तै वर्षका उत्कृष्ट प्रशिक्षकबाट कविराज नेगी लामा सम्मानित हुनुभएको छ ।
३. छिन्नलता गीत पुरस्कार–२०८० कसलाई प्रदान गरियो ?
गीत रचना : वीरेन्द्र पाठक, सङ्गीत : चण्डी काफ्ले र गायन : मनिला सोताङ
– छिन्नलता गीत पुरस्कार गुठीले २०८० सालको लोकप्रिय युवा प्रतिभा पुरस्कार भुपु पाण्डेलाई प्रदान गरेको छ ।
– २०७९ सालका लागि गीत पुरस्कार भूषण खरेल (गीतरचना), मनराजा नकर्मी (सङ्गीत) र शिव परियार (गायन) लाई प्रदान गरिएको छ । लोकप्रिय युवा प्रतिभा पुरस्कार मेनुका पौडेललाई प्रदान गरिएको छ ।
४. होटल तथा पर्यटन व्यवसायी महासङ्घ मधेश प्रदेश र पर्यटन व्यवसायी महिला सङ्घ (टेवान) बिच मितेरी सम्बन्ध कहिले कायम भएको हो ?
विसं २०८१ वैशाख १५
५. गोरखाको नुब्री क्षेत्रलाई अहिंसा उपत्यका घोषणा कहिले गरिएको हो ?
विसं २०८१ वैशाख ८
– सेराङ गुम्बा र चुमनुब्री गाउँपालिकाको संयुक्त पहलमा नुब्री क्षेत्रलाई अहिंसा उपत्यका घोषणा गरिएको हो ।
– अहिंसा क्षेत्र घोषणा भएपछि यस क्षेत्रमा घरपालुवा तथा जङ्गली जनावर काटमार गर्न निषेध गरिएको छ ।
६. नेपालको पहिलो महिला उपकुलपति को हुनुभयो ?
भूषण श्रेष्ठ (सुदूरपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालय)
७. अल्बर्ट आइस्टाइन फाउन्डेसनले तयार पारेको सूचीमा विश्वव्यापी दूरदृष्टि राख्ने संसारका एक सय व्यक्तिमा पर्ने नेपाली को हुनुहुन्छ ?
डा. सन्दुक रुइत
८. जलवायु क्लब कार्यान्वयनमा ल्याउने अन्तर्राष्ट्रिय निकाय कुन हो ?
जी–७
– जलवायु परिवर्तनको प्रतिकार्यका लागि सन् २०२२ मा जर्मनीमा सम्पन्न जी–७ राष्ट्रहरूको सम्मेलनमा यो अवधारणा ल्याइएको हो ।
– सन् २०५० सम्ममा जिरो कार्बन उत्सर्जन हासिल गर्न सहयोग र सहकार्यका लागि स्थापना गरिएको हो ।
९. गणतन्त्र गौरवबाट सम्मानित (वैशाख २०८१) हुने व्यक्तित्व को हुनुहुन्छ ?
पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी
– नेकपा एमालेले नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) स्थापनाको ७५ वर्ष पुगेको अवसर (हीरक महोत्सव) मा पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीलाई सो अवार्डबाट सम्मानित गरिएको हो ।
– प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’, नेका सभापति शेरबहादुर देउवा, एमाले अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली, पूर्वप्रधानमन्त्रीद्वय झलनाथ खनाल र डा. बाबुराम भट्टराई तथा मन्त्रीपरिषद्का अध्यक्ष खिलराज रेग्मीद्वारा संयुक्त रूपमा पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीलाई सो सम्मान प्रदान गरिएको हो ।
१०. माल्दिभ्समा सन् २०२४ अप्रिल २१ मा सम्पन्न आमनिर्वाचनमा दुई तिहाइभन्दा बढी बहुमतका साथ जित हासिल गर्न सफल पार्टी कुन हो ?
राष्ट्रपति मुइज्जुको पार्टी पिपुल्स नेसनल कङ्ग्रेस (पीएनसी)
– पीएनसीले ९३ सदस्यीय सदनमा ७० सिट जितेको छ । यो विजयलाई मुइज्जुको चीनसँग घनिष्ट सम्बन्ध हासिल गर्र्ने नीतिलाई बलियो समर्थनका रूपमा हेरिएको छ ।
– पूर्वराष्ट्रपति इब्राहिम मोहम्मद सोलिहको नेतृत्वमा रहेको प्रमुख विपक्षी माल्दिभियन डेमोक्रेटिक पार्टी (एमडिपी) ले १५ सिटमा जित हासिल गरेको छ ।
११. नेपाल सङ्गीत तथा नाट्य राष्ट्रिय प्रज्ञा पुरस्कार–२०८० कसलाई प्रदान गरियो ?
रङ्गमञ्चतर्फ : नाट्यकर्मी तथा अभिनेता हरिहर शर्मा
शास्त्रीय सङ्गीततर्फ : सङ्गीत साधक चन्दनकुमार श्रेष्ठ
सङ्गीततर्फ : गायिका तारा थापा
नृत्यतर्फ : जोगेन्द्र केसी
नाटकतर्फ : नाट्यकर्मी गोपाल देवान
लोक सङ्गीततर्फ : बमबहादुर कार्की
– सो अवसरमा संस्थागततर्फ नृत्य निर्देशक सङ्घ नेपाल, माला आट्र्स एकेडेमी र सांस्कृतिक समाज नेपाल सम्मानित भएका छन् ।
– व्यक्तिगततर्फ नृत्यकर्मी नारायणीदेवी प्रधान, राधेश्याम प्रधान, केपी पौडेल, रङ्गकर्मी वीरेन्द्र हमाल, गायक रामकृष्ण दुवाल, जनपक्षीय गायक भीम मल्ल कुमाखी, प्राज्ञ माधव प्रधान, सङ्गीतकर्मी सङ्गीता प्रधान, विष्णु अधिकारी र रूपकुमार राई, गायिका कुन्ती
मुक्तान, नाट्यकर्मी अविनाश श्रेष्ठ र बद्री अधिकारी एवं नाटक निर्देशक अशेष मल्ललगायतलाई सम्मान गरिएको छ ।
१२. पाल्पाको तानसेनमा तीनदिने अन्तरव्यवस्थापिका भेला कहिले सम्पन्न भयो ?
विसं २०८१ वैशाख १३–१५ सम्म
– भेलाले सातबुँदे पाल्पा घोषणापत्र जारी गरेको छ ।
– सङ्घीय संसद् र प्रदेश सभाका विगतका सम्मेलन, भेला, अन्तर्क्रिया र कार्यक्रमका निष्कर्ष, प्रतिबद्धता तथा घोषणाहरूलाई कार्यान्वयन गर्न गराउन अन्तरप्रदेश व्यवस्थापिका मञ्चलाई सक्रिय बनाउने घोषणापत्रमा उल्लेख छ । मञ्चमा सङ्घीय संसद्का सभामुख, राष्ट्रिय सभाका अध्यक्ष, प्रतिनिधि सभाका उपसभामुख, राष्ट्रिय सभाका उपाध्यक्ष, प्रदेश सभाका सभामुख, उपसभामुख रहेका छन् ।
– मञ्चको आगामी भेला गण्डकी प्रदेश सभाले आयोजना गर्ने छ ।
१३. आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा सबैभन्दा बढी रेमिट्यान्स भित्र्याई सम्मानित हुने बैङ्क कुन कुन हुन् ?
ग्लोबल आइएमई, हिमालयन र नेपाल एसबिआई बैङ्क
– त्यस्तै सबैभन्दा बढी रेमिट्यान्स भित्र्याउने रेमिट कम्पनी आइएमई लिमिटेड राष्ट्र बैङ्कबाट सम्मानित भएको छ ।
– राष्ट्र बैङ्कका अनुसार आव २०७९/८० मा १२ खर्ब २० अर्ब ५६ करोड रेमिट्यान्स भित्रिएको थियो ।
१४. राष्ट्र बैङ्कका अनुसार २०८० फागुन मसान्तसम्म नेपालमा कति वटा वाणिज्य बैङ्क रहेका छन् ?
२०
– २०८० फागुन मसान्तसम्म २० वाणिज्य बैङ्क, १७ विकास बैङ्क, १७ वित्त कम्पनी, ५५ लघुवित्त वित्तीय संस्था र एक पूर्वाधार विकास बैङ्क गरी बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाको कुल सङ्ख्या ११० रहेको छ ।
– २०८० फागुन मसान्तसम्म बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाहरूका शाखा
वाणिज्य बैङ्क : ५४१
विकास बैङ्क : १,१३५
वित्त कम्पनी : २८८ र
लघुवित्त वित्तीय संस्था : ५,१३०
– बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाको प्रतिशाखाबाट औसतमा करिब दुई हजार ५१५ जनसङ्ख्याले सेवा प्राप्त गर्न सक्छन् ।
१५. तनहुँको आँबुखैरेनी गाउँपालिका र चीनको साओसान सहरबिच भगिनी सम्बन्ध कहिले कायम भएको हो ?
विसं २०८१ वैशाख १२
१६. नेपाल र कतारका निजी क्षेत्र सम्मिलित नेपाल–कतार वाणिज्य परिषद् स्थापना गर्नेसम्बन्धी सम्झौतामा कहिले हस्ताक्षर भएको हो ?
विसं २०८१ वैशाख १२ (सन् २०२४ अप्रिल २४)
१७. ब्रिक्सको कति औँ सम्मेलनबाट नयाँ छ सदस्य थप भएका हुन् ?
१५ औँ
– ब्रिक्समा ब्राजिल, रसिया, इन्डिया, चीन र दक्षिण अफ्रिका आबद्ध रहेकामा थपिएका देशसँगै ११ सदस्यीय भएको छ ।
– छ वटा देश सन् २०२४ जनवरी १ बाट सदस्य हुने घोषणा भएको थियो ।
– बिक्समा थप भएका राष्ट्रहरू : अर्जेन्टिना, इजिप्ट, इथियोपिया, इरान, साउदी अरेबिया र संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई)
– ब्रिकको स्थापना सन् २००६ सेप्टेम्बरमा भएको हो । सन् २०१० मा दक्षिण अफ्रिका थप भएपश्चात् ब्रिक्स भएको हो ।
– पहिलो ब्रिक्स सम्मेलन सन् २००९ जुन १६ मा रसियाको एकतरिनवर्गमा भएको हो ।
– १५ औँ ब्रिक्स सम्मेलन : सन् २०२३ अगस्त २२–२४, जोहानेसवर्ग (दक्षिण अफ्रिका)
१८. पृथ्वी, चन्द्रमा र मङ्गल ग्रहबिच प्रस्तावित रेल यातायात ‘हेक्जागन स्पेस ट्र्याक सिस्टम’ कुन देशको परियोजना हो ?
जापान
१९. युरोकप २०२४ को आयोजना कहाँ गरिएको छ ?
जर्मनी, सन् २०२४ जुन १४–जुलाई १४
(सहभागी राष्ट्र : २४)
२०. एआई सेफ्टी समिट २०२३ कहाँ आयोजना गरियो ?
बेलायत
– मिति : सन् २०२३ नोभेम्बर १–२
– संस्करण : प्रथम
– सम्मेलनका क्रममा भएको ब्लेच्ले डिक्लेरेसनमा २८ राष्ट्रद्वारा हस्ताक्षर भयो ।
– सम्मेलनमा ऋषि सुनक, कमला ह्यारिस, एलन मस्क, जर्जियो मेलोनी, साम अल्टम्यानलगायतको सहभागिता थियो ।
२१. छैटौँ इन्डियन ओसन् कन्फरेन्स २०२३ कहाँ आयोजना गरियो ?
बङ्गलादेश
– सम्मेलनमा नेपालसहित २५ देशको सहभागिता रहेको छ ।
– सम्मेलनको नारा : शान्ति, समृद्धि र उत्थानशील भविष्यका लागि साझेदारी ।
२२. नेटोको ३१ औँ सदस्यका रूपमा थपिएको राष्ट्र कुन हो ?
फिनल्यान्ड
– सन् २०२३ अप्रिल ४ मा सदस्य बनेको हो ।
– नेटोको स्थापना सन् १९४९ मा भएको हो ।
– प्रधान कार्यालय बेल्जियमको ब्रसेल्समा रहेको छ ।
२३. नेपाल कुन अवधिका लागि संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्मा विजयी भएको छ ?
सन् २०२४–२०२६
– एसिया प्यासिफिक क्षेत्रबाट नेपाल तीन वर्षे कार्यकालका लागि चयन भएको हो ।
– यस परिषद्मा ५४ सदस्य रहेका छन् ।
– ५४ सदस्यीय यस परिषद्मा नेपालसँगै पाकिस्तान र जापान पनि छनोट (सन् २०२३ जुन ८ मा) भएका छन् ।
– परिषद्मा नेपाल यसअघि सन् १९८०–१९८२, २००१–२००३ र २०१३–२०१५ गरी तीन पटक निर्वाचित भएको छ ।
२४. जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी पेरिस सम्झौता लागु गर्ने पहिलो सार्क राष्ट्र कुन हो ?
माल्दिभ्स
२५. चार्ली फोस्टर भनेको के हो ?
साइबर अपराधविरुद्ध नेपाल र चीनद्वारा सञ्चालित अपरेसन
प्रस्तुतकर्ता : टङ्क केसी
