काठमाडौं, वैशाख २९ गते । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले परियोजनाहरूलाई नाफामुखी बनाउनेतर्फ सरकारको ध्यान केन्द्रित रहेको बताउनुभएको छ । शुक्रबार काठमाडौंमा आयोजित लगानी बोर्डको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै अर्थमन्त्री महतले यस्तो बताउनुभएको हो । उहाँले परियोजनाहरूलाई नाफामुखी बनाउनेतर्फ केन्द्रित गर्दा निजी र विकास क्षेत्रलाई सामेल गर्ने अवसर मिल्ने बताउनुभयो ।
प्रतिफलको आन्तरिक दर र परियोजनामा लगानी गरिएको जोखिम स्म्पत्तीको प्रतिफल लगायतमा छलफल चलाउन जरुरी रहेको उहाँको भनाइ छ । उहाँले देशलाई राष्ट्रिय गौरव र रणनीतिक परियोजनाहरू सञ्चालन गर्न सक्षम बनाउने अवसरहरू सिर्जना गर्न आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।
‘‘हाल नेपालमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी दक्षिण एशियामा प्रवाहित कोषको ०.३ प्रतिशत मात्र हो । हामी मूल्याङ्कन प्रक्रिया पुनः सुरु गर्न र लगानीको अनुकूल वातावरण बनाउन अन्य सम्बन्धित सुधारहरू गर्न प्रतिवद्ध छौं । अब हाम्रो ध्यान परियोजनाहरूलाई नाफामुखी बनाउनेतर्फ केन्द्रित हुनुपर्छ जसले गर्दा निजी र विकास क्षेत्रलाई सामेल गर्ने अवसर मिल्छ ।,’’ अर्थमन्त्री महतले भन्नुभयो, ‘‘प्रतिफलको आन्तरिक दर र परियोजनामा लगानी गरिएको जोखिम भारित सम्पत्तीको प्रतिफल जस्ता मेट्रिकहरूले छलफल चलाउन र लगानीकर्ताहरूलाई आकर्षित गर्नुपर्दछ । यी अध्ययनहरू हाम्रा परियोजना बैंकहरूसँग सजिलै उपलब्ध हुनुपर्छ, जसले देशलाई राष्ट्रिय गौरव र रणनीतिक परियोजनाहरू सञ्चालन गर्न सक्षम बनाउने अवसरहरू पाउनेछन् ।’’
अर्थमन्त्री महतले स्रोत बाँडफाँडको प्रक्रिया राष्ट्रिय स्वामित्वको हुनुपर्ने र राष्ट्रिय संस्थाहरूलाई कमजोर पार्नु नहुने उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले पर्यटन, जलविद्युत, कृषि व्यवसाय र आईटी लगायतका क्षेत्रबाट नेपालले तुलनात्मक रुपमा लाभ लिन सकिने पनि बताउनुभयो ।
महतले पर्यटन, जलविद्युत, कृषि व्यवसाय र आईटी क्षेत्रमा लगानी विस्तार गर्न सरकार अनुकूल वातावरण र आकर्षक दर सुनिश्चित गर्न तयार रहेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले आगामी दिनमा सम्भाव्य वित्तीय साधनको विकास गर्न निजी क्षेत्रसँग सहकार्य गर्न तयार रहेको पनि बताउनुभयो ।
‘‘अभिनव वित्त अवस्थित स्रोतहरूको रिप्याकिंग मात्र होइन, अतिरिक्त स्रोतहरू हुनुपर्छ । त्यसैगरी, यो देश सञ्चालित हुनुपर्छ, स्रोत बाँडफाँडको प्रक्रिया राष्ट्रिय स्वामित्वको हुनुपर्छ र राष्ट्रिय संस्थाहरूलाई कमजोर पार्नु हुँदैन । म निष्कर्षमा पुग्नुअघि, मलाई हाम्रो तुलनात्मक लाभका केही सम्भावित क्षेत्रहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्न चाहन्छु ।,’’ अर्थमन्त्री महतले भन्नुभयो, ‘‘जसमा पर्यटन, जलविद्युत, कृषि व्यवसाय र आईटी लगायतका क्षेत्र पर्दछन् । यी क्षेत्रहरूले प्रतिफलको आकर्षक दर सुनिश्चित गर्दछ । ती क्षेत्रमा लगानी प्रवर्द्धन गर्न नेपाल सरकार अनुकूल वातावरण र प्रतिष्पर्धात्मक नीतिगत व्यवस्था गर्न तयार छ । हामी आगामी दिनमा सम्भाव्य वित्तीय साधनको विकास गर्न निजी क्षेत्रसँग सहकार्य गर्न चाहन्छौं ।’’
मन्त्री महतले नेपालमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी दक्षिण एशियामा प्रवाहित कोषको ०.३ प्रतिशत मात्र रहेको उल्लेख गर्नुभयो ।