हरिकृष्ण शर्मा
मुक्तिनाथ (मुस्ताङ), मङ्सिर १४ गते । लोमान्थाङ गाउँपालिका –२, छोसेरकी कुन्साङ गुरूङले दुई महिना अगाडि तीन लाखको लगानी कोरला नाकास्थित दसगजा क्षेत्रमा ब्यापार सुरू गर्नुभएको छ ।
चिनियाँ भन्सार कार्यालयमा रहेको ब्यापार केन्द्रमा पुगेर सामान खरिद गरी ल्याएर बिक्री गर्ने गर्नुभएकी कुन्साङ लगानीअनुसारको कमाइबाट सन्तुष्ट हुनुहुन्छ । लिजी–नेचुङ (कोरला) ब्यावसायिक रूपमा सञ्चालनमा आएसँगै गाउँका सबैजसोले नेपाल–चीन सिमा क्षेत्रमा रहेको २४ नम्बर पिल्लर आसपासका क्षेत्रमा टेन्टमा ब्यवसाय सुरू गर्न थालेपछि कोरला उक्लिनुभएकी कुन्साङलाई यस पटक माइनस तापक्रमले समेत छोएन ।
समय मिलएर सामान ल्याउन सिमापारी जाने कुन्साङले हिमपातको समय पनि पसलमै बिताउनुभयो । कुन्साङ भन्नुहुन्छ, ‘‘थोरै लगानीमा गरेको ब्यवसायबाट कमाइ पनि भइरहेको छ, विस्तारै लगानी बढाउने योजना छ ।’’
नेचुङमा रहेको भन्सार कार्यालयमा चिनियाँ विद्युतीय सवारीसाधनसहित सामान आउन थालेपछि जाडोयाममा पनि कोरला नाकामा पुग्ने मालबाहक ट्र«कका धनी र चालकलाई सामान बिक्री गर्ने गरेको कुन्साङको भनाइ छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “पुस लागेपछि यहाँ बस्न गाह्रो हुन्छ, मंसिर महिनासम्म ब्यापार गरी सामान लिएर तल झर्ने सोच बनाएको छु ।’’
कुन्साङको पसलमा लत्ताकपडा, दैनिक उपभोग्य बस्तु, पेयपदार्थसहित सामान उपलब्ध छ । सिजनमा दैनिक ५ हजारदेखि ३० हजारसम्म कमाउने गर्ने कुन्साङले अफ सिजनमा छिटफुट ब्यापार हुने बताउनुभयो । छोसेरमा घरायसी काममा ब्यस्त हुने महिला अहिले ग्राहकलाई सामान बिक्री गर्छन् ।
कुन्साङजस्तै कोरला नाकामा रहेका करिब ५० वटा ब्यापारिकस्टलमा अधिकांश नयाँ छन् । न्यूनतम ३ लाखदेखि १० लाख रूपियाँसम्मबाट ब्यवसाय सुरू गरेकाले पर्यटक तथा जिल्ला बाहिर समेत पठाउनेगरेका छन् । गाउँमा खेतीपातीमा संलग्न रहेका लोमान्थाङ गाउँपालिका –१ र २ वडाका करिब डेढसय जनाले नाकामा ब्यवसाय तथा चिनियाँ भन्सार कार्यालयमा पुगेर सामान खरिद गर्नेगरेको छोसेरकी फुर्बु साङ्मु गुरूङले बताउनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, ‘‘धेरै पर्यटक आउँदा सामान स्टलबाटै सकिन्छ, यहाँ सामान स्टक राख्नु पर्दैन, नाकापारी गएर सामान ल्याउने बिक्री गर्ने गरिन्छ ।’’ कोरला नाकामा रहेको स्टल अधिकांश महिलाले सञ्चालन गर्नेगरेका छन् । नाकासम्म पुग्ने नेपालीको संख्या ह्वात्तै बढेपछि कृषि र अन्य ब्यवसायमा संलग्न महिलाले समेत स्टलमार्फत सामान बिक्री गर्नेगरेको युवा उद्यमी पेमा छिरिङ गुरूङले बताउनुभयो ।
गुरूङले भन्नुभयो, ‘‘यहाँ सबैले मिलेर ब्यवसाय गर्नेगरेका छौं, समूहमा पर्यटक आउँदा आलोपालो स्टलमा लैजान्छौ, ब्यवसायसँगै रोजगारी पनि बढेकाले स्थानीय उत्साहित छन् ।’’ यस पटक भन्सार कार्यालयका लागि धमाधम चीनबाट भित्रिएका सामान ल्याउन जाने ब्यापारी, चालक र फाटफुट आउने पर्यटकलाई सामान बिक्री गर्न ब्यस्त रहेका स्थानीयलाई माइनसमा तापक्रम पुग्दा समेत चिसो महसुस नभएको उहाँको भनाइ छ ।
समुन्द्री सतहदेखि ४ हजार ६ सय ५० मिटर उचाइमा रहेको कोरला नाकामा पुसदेखि माघ महिनासम्म चारफिटभन्दा बढी हिमपात हुन्छ । विसं २०८० को कात्तिक २७ गतेदेखि नेपाल–चीन कोरला नाका खुलेपछि विस्तारै नाकामा प्रवेश गरेका स्थानीयले ९ बजे चिनियाँ बजारमा प्रवेश गरी दिउँसो २ बजे फर्किन पाउँछन् ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय मुस्ताङ सञ्चार शाखाका अनुसार मंसिर १३ गते शनिबार चिनियाँ बजारमा ब्यवसायका लागि ४६ जना गएका छन् । नाकाबाट छोसेरमा रहेको भन्सार कार्यालयसम्मको १४ किलोमिटर सडकमा सामान ढुवानी गर्ने बाहेक पर्यटकका सवारीसाधन आउन छोडेका छन् ।
