क्विटो, असोज २२ गते । इक्वेडरका राष्ट्रपति डेनियल नोबोआ आफ्नो मोटरकाडमाथि ढुङ्गा र सम्भावित गोली प्रहार हुँदा सकुशल बच्नु भएको छ । इन्धनको मूल्यवृद्धिको विरोधमा प्रदर्शनकारीले मङ्गलबार उहाँको सवारीमाथि आक्रमण गरेका थिए ।
राष्ट्रपति नोबोआ मध्य इक्वेडरमा पानी प्रशोधन संयन्त्रको उदघाटन कार्यक्रममा सहभागी हुनुभएको बेला करिब पाँच सय प्रदर्शनकारीले सडक अवरुद्ध गर्दै ढुङ्गा प्रहार गरेका थिए । वातावरण मन्त्री इनेस मन्जानोका अनुसार राष्ट्रपतिको गाडीमा गोलीका निशान भेटिएका छन् । उहाँले पाँच जनालाई पक्राउ गरिएको र तिनीहरूलाई आतङ्कवादको मुद्दामा कारबाही हुने बताउनुभयो, जसको सजाय अधिकतम ३० वर्षसम्म हुन सक्छ ।
मन्त्री मन्जानोले भन्नुभयो, “यस प्रकारका हिंसात्मक प्रदर्शन स्वीकार्य होइनन् । हामीलाई शान्तिपूर्ण विरोध चाहिएको हो ।” सरकारद्वारा जारी गरिएको भिडियोमा प्रदर्शनकारी सडकमा झण्डा बोकेर ढुङ्गा र इँटा सङ्कलन गर्दै राष्ट्रपतिको गाडीमा प्रहार गरिरहेको देखिन्छ । भिडियोमा ‘तल झर !’ भन्ने आवाजसँगै मोटरकाड तीव्र गतिमा अघि बढेको सुन्न सकिन्छ ।
अधिकारीले राष्ट्रपति सवार बख्तरबन्द शेभ्रोलेट उपनगरीयमा लागेको केही निशान गोलीका हुन् वा होइनन् भन्नेबारे अनुसन्धान भइरहेको जनाएका छन् । यो आक्रमण डिजेलको मूल्य वृद्धि विरुद्ध बढ्दै गएको आन्दोलनका बिच भएको हो । प्रदर्शनकारीले सडक अवरुद्ध गर्दै १६ जना सैनिकलाई अपहरण गरेका थिए । उनीहरूलाई पछि सकुशल रिहा गरिएको छ ।
इक्वेडरको सबैभन्दा ठुलो आदिवासी सङ्गठनले हालैको र्यालीमा सुरक्षा निकायको गोलीबाट एक प्रदर्शनकारीको मृत्यु भएको दाबी गरेको छ । हालसम्म प्रदर्शनमा एक सयभन्दा बढी घाइते भएका छन् । राष्ट्रपति नोबोआले हिंसात्मक परिस्थितिलाई नियन्त्रणमा लिन विभिन्न प्रान्तमा आपत्काल घोषणा गर्नु भएको छ ।
आदिवासी सङ्घ-कन्फेडेरेसन अफ इन्डिजिनियस नेसनालिटीज अफ इक्वेडर-ले भने राष्ट्रपतिको सवारी ‘प्रतिरोध क्षेत्रमा प्रवेश गरेर’ झडप उत्पन्न भएको र सरकार ‘युद्ध नीति’ लाई औचित्य दिने प्रयासमा रहेको आरोप लगाएको छ । सङ्गठनले ‘न्याय र सम्मानका साथ सङ्कट समाधान गर्न’ आग्रह गरेको छ । नोबोआको कार्यालयले सामाजिक सञ्जालमा आक्रमणपछि ‘कायरतापूर्ण कार्यले राष्ट्रपतिलाई रोक्न नसक्ने’ बताउँदै वक्तव्य जारी गरेको छ ।
उहाँले पनामा, कोस्टा रिका, पेरु र बोलिभियालगायत छिमेकी मुलुकबाट प्राप्त समर्थन र एकताको सन्देशको कदर गर्नु भएको छ । हालै पुनः निर्वाचित राष्ट्रपति नोबोआले सरकारी खर्चमा करिब एक अर्ब डलर बचत गर्न डिजेल अनुदान कटौती गर्नु भएको छ । यसको ठुलो भाग राष्ट्रिय सुरक्षा कोषमा विनियोजन गर्न लागिएको छ ।
कुनै समय ल्याटिन अमेरिकाको सबैभन्दा सुरक्षित देश मानिने इक्वेडर पछिल्ला वर्षमा हिंसाको भयानक वृद्धिले त्रसित बनेको छ । कोलम्बिया र पेरु दुवै प्रमुख कोकेन उत्पादक राष्ट्रबिचको भौगोलिक अवस्थाका कारण इक्वेडर हाल लागुऔषध तस्करीको प्रमुख मार्ग बनेको छ । अधिकारीले अपराधी गिरोहले विरोध प्रदर्शनलाई अस्थिरता फैलाउने साधनका रूपमा प्रयोग गरिरहेको आरोप लगाएका छन् ।
अनुमान अनुसार विश्वको करिब ७० प्रतिशत कोकेन आपूर्ति इक्वेडर हुँदै जान्छ । यसको ठुलो हिस्सा संयुक्त राज्य अमेरिकातर्फ पठाइन्छ । यस अवैध व्यापारमा मेक्सिकोको सिनालोआ कार्टेल, इटालीको न्ड्राङ्गेटा र अल्बानियाको माफियासहितका अन्तर्राष्ट्रिय आपराधिक सञ्जाल संलग्न छन् ।
तस्करी मार्गमा नियन्त्रणका लागि भइरहेको तीव्र प्रतिस्पर्धाले इक्वेडरलाई अहिले क्षेत्रको सबैभन्दा खतरनाक देशमध्ये एक बनाइदिएको छ । राष्ट्रपति नोबोआले सन् २००९ मा लगाइएको विदेशी सैन्य आधार प्रतिबन्ध हटाउने र अमेरिकी सेनालाई पुनः देशमा फिर्ता ल्याउने प्रस्तावसहित जनमत सङ्ग्रहको आह्वान गर्नुभएको छ । रासस/एएफपी
