सिरियालीहरूले असदका पिताको मूर्ति ढाले र कुल्चे

दमास्कस, मंसिर २३ गते । मुलुकभरका सिरियालीहरूले आइतबार राष्ट्रपति बशर अल–असदका दिवङ्गत पिता हाफेजको मूर्तिलाई ढाले र कुल्चिए । हाफेजले आफ्नो छोराले विरासतमा पाएको क्रूर सरकारी प्रणालीको स्थापना गर्नुभएको थियो ।

राजधानी दमास्कसमा पूर्व राष्ट्रपति हाफेज अल–असदको टुटेको मूर्तिमा उभिएर मानिसहरूले हर्षोल्लास गरे । यो उहाँको कुलद्वारा पाँच दशकसम्म कठोर शासन गरेको देशका लागि अत्यन्त प्रतीकात्मक क्षण थियो ।

इस्लामिक नेतृत्वको विद्रोहीहरूले बशर अल–असद देश छाड्न बाध्य भएको घोषणा गरे । उनीहरूले उहाँको नियन्त्रणबाट एकपछि अर्को सहरलाई कब्जा गरे र दमास्कसमा उनीहरूको आगमनसँगै यो दृश्य आयो ।

पाँच दशकसम्म सत्तामा रहेपछि अधिकांश सिरियाली असद परिवार शासनमा नभएको समय सम्झन सक्दैनन् ।

विद्रोहीहरूले दमास्कसको पतनको घोषणा गर्नुअघि नै देशका अन्य सहरहरूमा हाफिज अल–असदका मूर्तिहरू खसाइएका थिए ।

यी दृश्यले इराकमा सन् २००३ मा अमेरिकी सैन्य वाहनले पूर्व तानाशाह सद्दाम हुसेनको मूर्ति हटाएको देखिएका दृश्यहरूलाई सम्झना गराउँछन् । उक्त समयमा अमेरिकी नेतृत्वको सैन्य गठबन्धन बगदादमा प्रवेश गर्दा बगदादका उत्साहित इराकीहरूले सहयोग गरेका थिए ।

दमास्कसको जारामाना उपत्यकामा प्रदर्शनकारीहरूले दिवङ्त सिरियाली नेताको मूर्ति खसाउँदा हर्षले ताली बजाउँदै नारा लगाएका थिए । यी दृश्य सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरिएका र एएफपीद्वारा प्रमाणित गरिएका थिए ।

उत्तरी सिरियाको अलेप्पोमा तस्बिरहरूमा मानिसहरूले बशर अल–असदका भाइ बासेल र उनीहरूका एक बुबाको मूर्ति ढाल्दै गरेको देखाइएको छ ।

दक्षिणी सिरियाको दारामा सन् २०११ को विद्रोहको उद्गमस्थलमा एएफपीद्वारा प्रमाणित अनलाइन तस्बिरहरूमा एक विद्रोही लडाकूले मोटरबाइक चलाउँदै सडकमा हफेज अल–असदको खसेको मूर्तिलाई पछाडि तानिरहेको देखाइएको छ । ठूलो धातुको मूर्तिभित्र खोक्रो भएकाले तान्ने हदसम्म हल्का देखिन्थ्यो ।

बन्दरगाह सहर टार्टसमा प्रदर्शनकारीहरूले पूर्व राष्ट्रपतिको मूर्ति ध्वस्त पारेको स्थानीय बासिन्दा ओदे अल–खातिबले बताउनुभयो ।

 ‘सदाका लागि स्वतन्त्रता’ 

बशर अल–असदले सन् २००० मा आफ्ना पिताबाट सत्ता विरासतमा पाएपछि सिरियामा शासन गर्नुभयो । सन् २०११ देखि उहाँले शान्तिपूर्ण विरोध प्रदर्शनबाट सुरु भएको लोकतान्त्रिक आन्दोलनमाथि दमन गर्नुभयो । 

असद सरकारले गरेको विरोध प्रदर्शनको दमन शताब्दीको सबैभन्दा रक्तपातपूर्ण युद्धमा परिणत भयो । यसमा लाखौँ मानिस मारिए र लाखौँ विस्थापित भए ।

हाफेज अल–असदले सन् १९७० को विद्रोहमा सत्ता कब्जा गर्नुभयो र पागल र क्रूर शासन स्थापना गर्नुभयो जसमा असहमतिको शङ्कामा कसैलाई पनि जेल वा मार्न सकिन्थ्यो ।

मृत्युको लामो समयसम्म उहाँको मूर्ति र छवि सिरियामा असद कुलको पकडको शक्तिशाली प्रतीक बनेको थियो । उहाँको तस्विर प्राय उहाँको छोराको साथमा देशभरका भित्ता, संस्था, कार्यालय र विद्यालयहरूमा टाँगिएको थियो ।

सेनाद्वारा सन् १९८२ मा भएको नरसंहार भएको स्थल हामा सहरमा यस हप्ताको सुरुमा विद्रोहीहरूले सहर कब्जा गर्दा असदको मूर्ति ढाल्दा हर्षोल्लास व्यक्त गरे । युवाहरूले  ‘सदाका लागि स्वतन्त्रता’ भन्दै विद्रोहीहरूले हामालाई कब्जा गरेको उत्सव मनाए ।

लड़ाकूहरूले एक व्यापक सडकमा बशर अल–असदको एक भित्ते चित्र भएको भवनको नजिकै मरुभूमिको धुलोले पूर्ण रूपमा रङ्गिएको देखिने वाहनहरूमा परेड गरे । रासस, एएफपी