बाबुराम देवकोटा
सिन्धुलीमाढी, मङ्सिर ५ गते । सिन्धुली जिल्लाका किसान पछिल्लो समयमा प्रविधिमैत्री बन्दै गएका छन् । पछिल्लो समयमा गाउँघरमा कृषि श्रमिकको अभाव भई खेती लगाउन कठिन हुँदै गएपछि किसानहरू प्रविधिमैत्री बन्दै गएका हुन् ।
परम्परागत खेतालाको भरमा धान भित्र्याउँदै आएका सिन्धुली जिल्लाका किसानले पछिल्लो समय आधुनिक थ्रेसर मेशिनप्रति आकर्षित भएका छन् । काम गर्ने खेताला पाउनै मुस्किल र पाए पनि महँगो साथै समय पनि धेरै लाग्ने भएकाले धान भित्र्याउन थ्रेसर मेशिन प्रयोग गर्न थालेको किसानले बताएका छन् । आधुनिक थ्रेसर मेसिनले कम समय र लागतमै धान झाँट्ने भएकाले जिल्लाका किसानको रोजाइमा उक्त मेशिन पर्न थालेको कमलामाई नगरपालिका–४ मल्लागाँउका किसान राजेन्द्र रायमाझीले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, "धान झार्न उक्त मेसिन केही समय अघिसम्म ठुला फाँटमा मात्रै प्रयोग हुँदै आएको थियो । अहिले ट्याक्टर जाने बाटो भएको पाखाभित्ताका खेतमा समेत प्रयोग हुन थालेको छ ।" आफूले पनि यो वर्ष थ्रेसर मेसिनको सहयाताले धान झारेर भित्र्याएको सुनाउनुभयो ।
जिल्लामा यतिबेला धान पाकेकाले धान काट्ने र झाट्नेमा किसान व्यस्त भएका छन् । केही केही ठाउँमा किसानले परम्परागत रूपमा खेतला प्रयोग गरी धान झारेर भित्र्याउने गरेको स्थानीय बासिन्दाले बताएका छन् । काम गर्ने मानिस र गोरु पनि पाउन मुस्किल हुन थालेपछि आधुनिक थ्रेसर मेसिन प्रयोग बढ्न थालेको छ ।
दुधौली नगरपालिका–१ निवासी किसान थानराज अधिकारी भन्नुहुन्छ, "थ्रेसर मेशिनले किसानलाई निकै सहज बनाएको छ । पहिला जसरी गोरु पाइन छाडे । कामदारको अभाव छ,"। कमलाखुँज क्षेत्रमा ८० प्रतिशत भन्दा बढी किसानले काम गर्न सहज भएकाले थ्रेसर मेशिन नै प्रयोग गरेको उहाँको भनाइ छ ।
"चौबिस मुरी बराबरको धान र पराल एक घण्टामै मेशिनले छुट्याएर सकायो, खर्च पनि जम्मा तीन हजार रुपियाँ मात्र लाग्यो । यही कामका लागि १०-१२ जना खेतला आवश्यक पर्दथ्यो, ज्यालाबापत पनि झन्डै १० हजार रुपियाँ खर्च हुन्थ्यो," उहाँले थप्नुभयो ।
थ्रेसरको प्रयोगले काम पनि छिटो, खर्च पनि कम, समयको बचत, खेताला खोज्नुपर्ने बाध्यता हट्न थालेको किसानको भनाइ छ । थ्रेसर मेशिनले काम गर्दा पैसा र समयको बचत हुने भएकाले किसान थ्रेसर मेशिनतर्फ किसानहरू आकर्षित भएका हुन् ।
कमलामाई नगरपालिका–४ च्याउकोट निवासी भरत थापामगर आफूले तीन वर्षअघि तीन लाख रुपियाँमा थ्रेसर मेसिन किनेको र सिजनमा धान झार्न भ्याई नभ्याई हुने बताउनुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो, "यतिखेर बिहानदेखि बेलुकासम्म एक दिन फुर्सद पाएको छैन । घण्टाको तीन हजार रुपियाँ लिएर धान झार्ने गरेको छु ।"
