खोेलाबाट पानी तान्न ऊर्जा नचाहिने
स्याङ्जाको गल्याङ नगरपालिका–११, लबरकोटमा आधुनिक हाइपम्पबाट लिफ्टिङ सिँचाइ योजनाको परीक्षण सुरु भएको छ। इन्धन तथा बिजुलीको प्रयोगबिना गरिने यो लिफ्टिङ नेपालकै पहिलो भएको गल्याङ जिल्ला सिँचाइ डिभिजन कार्यालयको दाबी छ। यो स्तरको जलाशयबाट पानी तान्ने मेसिन नेपालकै पहिलो भएको सिँचाइ डिभिजन कार्यालय स्याङ्जाका प्रमुख हरिदत्त पौडेलको भनाइ छ।
सौर्य बत्तीको बेवास्ता ‘स्मार्ट लाइट’ को योजना
पोखरा महानगरको तथ्याङ्कअनुसार हालसम्म महानगरका क्षेत्रमा दुई हजार सडक बत्ती जडान भएका छन् तर जडान भई नियमित मर्मत सम्भार नहुँदा अधिकांश सडक बत्ती बल्न छाडेका छन्। महानगरले सडक बत्ती जडानमा अहिलेसम्म ३० करोडभन्दा बढी खर्च गरिसकेको छ। नौ वर्ष पहिले महानगरका विभिन्न क्षेत्रमा पहिलो पटक सौर्य सडक बत्ती जडानको थालनी गरिएको थियो। सुरुमा पर्यटकीय क्षेत्र लेकसाइडसहित मुख्य बजार क्षेत्र न्युरोडमा मात्र जडान गरिएको थियो। महानगरले एक पटक आफैँले र एक पटक चीन सरकारको सहयोगमा सडक बत्ती राखेको थियो। पोखरामा सौर्य सडक बत्ती जडान हुँदाताका लोडसेडिङ थियो। लोडसेडिङ हुँदा अँध्यारो भएको मौका पारेर अवाञ्छित गतिविधि हुने गरेको गुनासोपछि नगरवासीको सुरक्षाका लागि भन्दै त्यो बेला सौर्य सडक बत्ती जडान गरिएको थियो।
हाइपम्प लिफ्टिङ सिंचाई आयोजना सञ्चालन
स्याङजाको गल्याङ नगरपालिका ११ लवरकोटमा आधुनिक हाइपम्पबाट लिफ्टिङ सिंचाई योजनाको परीक्षण शुरु भएको छ । इन्धन तथा बिजुलीको प्रयोग नगरी गरिने यो लिफ्टिङ नेपालकै पहिलो भएको गल्याङ जिल्ला सिंचाई डिभिजन कार्यलय स्याङ्जाका प्रमुख हरिदत्त पौडेलले बताउनुभयो ।
सडक सुविधाले बढायो बाँच्ने रहर
तमानखोला गाउँपालिका–६ नर्जाखानीका मीनबहादुर छन्त्यालले आठ दशक पार गर्नुभयो । जीवनको आठ दशकको अवधिमा छन्त्यालले कयौँ दुःखकष्ट भोग्नुभयो । अझै पनि उहाँ हट्टाकट्टा हुनुहुन्छ ।
बलेनीको पानीबाट मुक्त आमा
खिया लागेको टिनको छाना, त्यही टिनको छानाबाट खसेको बलेनीको पानीले भरिएका तीनवटा गाग्री। आँगनभरि झारैझार र काँक्रोको झाल। त्यही घरमा ८० वर्षीय वृद्धा एकल महिलाको बसोबास छ। बलेनीको पानी बस्तुभाउलाई खुवाउन र कपडा धुनका लागि मात्र प्रयोग गर्न सकिन्छ तर अर्जुनचौपारी–५, काउरेकी वृद्धा पूर्णकला पौडेलले भने विगत सात वर्षबाट बलेनीको पानी पिउँदै आउनुभएको छ। तीन छोरीको विवाह र श्रीमान्को निधन भएपछि १२ वर्षबाट एक्लै बस्दै आउनुभएकी वृद्ध पौडेल शारीरिक रूपमा अशक्त भएपछि सात वर्षदेखि बलेनीको पानी खाएर जीवन निर्वाह गरिरहनुभएको छ।
मन्त्री छँदा आफ्नै खेत सिँचाइ
गण्डकी प्रदेशका पूर्वमन्त्री रामशरण बस्नेतले सरकारी स्रोतबाट आफ्नै खेतमा सिँचाइ योजना बनाउनुभएको छ। गण्डकी प्रदेशको भौतिक पूर्वाधार विकासमन्त्री रहेका बेला बस्नेतले सिरानचोक गाउँपालिका–५ जरेबरमा रहेको खेतमा भूमिगत डिप ट्युबवेल सिँचाइ आयोजना निर्माण गराउनुभएको हो। “अहिले बस्नेतलगायतले आफ्नो खेतमा मात्र पानी प्रयोग गर्नुभएको छ। हामीलाई दिने कुरा छ तर दिनुभएको छैन,” स्थानीय सुरेश बानियाँले भन्नुभयो। बस्नेतको जग्गामा बनेको उक्त आयोजनाको पानी प्रयोग गरी बस्नेतका एक आफन्तले भने माछा पालेका छन्। अन्यले पानी प्रयोग गर्न पाएका छैनन्। “हाम्रो खेत माथि छ। हामीलाई कुलो पनि छैन बरु अलि माथि बनाइदिएको भए सबैलाई हुन्थ्यो,” अर्का स्थानीय मीनबहादुर तामाङले भन्नुभयो, “यो आफ्नै लागि मात्र बनाएकोजस्तो देखिन्छ।”
बिउँतिदै ताराखोलाको ‘तारा खेल’
आदिवासी जनजाति समुदायका लागि निकै लोकप्रिय मानिन्छ छ ‘तारा खेल’ । लोपोन्मुख हुने अवस्थामा पुगेको यो खेल पछिल्लो समय पुनः चर्चित बनिरहेको छ ।
तामाङलाई विश्वकै उच्चस्थानमा आयोजित गल्फ उपाधि
विश्वकै अग्लो स्थानमा आयोजित प्रथम गल्फ प्रतियोगिताको उपाधि श्याम तामाङले जित्नुभएको छ । हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको लोमन्थाङ गाउँपालिकाको लो–थाङ स्थित विश्वकै अग्लो स्थानमा रहेको गल्फ कोर्समा शनिबार भएको पहिलो प्रतियोगितामा तामाङले २२ अंक जोड्दै पहिलो हुनुभएको हो ।
कांग्रेसको नेतृत्वमा सरकार बनाउन गठबन्धन आवश्यक छ : पाण्डे
नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य सुरेन्द्र पाण्डेले फेरि कांग्रेसको नेतृत्वमा सरकार बनाउन गठबन्धन आवश्यक रहेको बताउनु भएको छ।
व्यासको जन्मभूमि र पराशरको तपोभूमि दमौलीलाई धार्मिक पर्यटनको केन्द्र बनाइने
व्यासको जन्मभूमि तनहुँको दमौलीलाई धार्मिक र सांस्कृतिक पर्यटकीय केन्द्रका रुपमा विकास गरिनुपर्ने आवश्यकता औँल्याइएको छ । देशकै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य पोखरा जाने पृथ्वीराजमार्गमा पर्ने व्यास र पराशर गुफासहितको धार्मिक सांस्कृतिक महत्त्वको दमौली क्षेत्रमा धार्मिक आस्थाका पर्यटक आकर्षित गर्न सकिनेछ ।
पर्यटकको रोजाइमा कास्की सिक्लेसको कफुचे हिमताल
कास्कीको मादी गाउँपालिका–१ मा पर्ने कफुचे हिमताललाई विश्वकै कम उचाइमा रहेको दावी गरिएको छ । समुद्री सतहबाट दुई हजार चार सय ५० मिटर उचाइमा रहेको यो ताल पछिल्ला वर्षमा पर्यटकको रोजाइमा पर्न थालेको छ ।
भगवान् भेट्न ‘स्वर्ग जाने बाटो’
म्याग्दी (बेनी), भदौ ११ गते । आफन्तजन ८४ वर्ष पुग्दा खुसियालीमा भोज खुवाउन वा पितृको सम्झनामा धार्मिक अनुष्ठान गर्न खर्च गरिने रकम पदमार्ग निर्माणमा लगानी गर्ने चलन उदाहरणीय बनेको छ । म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका–५, पाउद्वार र आसपासका गाउँलेले आफन्त ८४ वर्ष पुगेपछि भगवान् भेट्न जाने बाटो निर्माण गरिदिने अनौठो चलन चलाएका छन् । निजी खर्चमा कालीगण्डकीको तीरदेखि अन्नपूर्णको फेदीमा रहेको धार्मिकस्थल खयरभारानी थानसम्म पुग्ने पदमार्ग निर्माणको अभियान आठ वर्षदेखि कायम छ । सामाजिक सेवाको भावले गाउँलेले स्वतस्फूर्त रूपमा पदमार्ग निर्माण गर्दै आएका छन् । सुरुवातमा पाउद्वारवासीले मात्र सुरु गरेको यो अभियानमा अहिले आसपासका छिमेकी गाउँले जोडिएका छन् । खयरभारानी जाने बाटो निर्माणपछि सामाजिक सेवाका साथै पुण्य मिल्ने विश्वास यहाँका स्थानीयले गर्दै आएका छन् । खयरभारानी थान क्षेत्र संरक्षण कोषका संयोजक राजु पुनले भन्नुभयो, “अहिलेसम्म पदमार्ग बनाउन स्थानीयले दुई करोड रुपियाँभन्दा बढी खर्च गरिसकेका छन् ।” खयरभारानीको दर्शन गरे मनोकाङ्क्षा पूरा हुने विश्वास रहँदै आएको छ । खयरभारानी प्रसिद्ध शक्तिपीठमध्येकै एक मानिन्छ । सो शक्तिपीठसम्म जान कतिपय स्थानमा पदमार्ग बनाउन र रेलिङ हाल्न अझै बाँकी छ । पाउद्वार गाउँका ८४ वर्ष पुगेका पाँच जना ज्येष्ठ नागरिकले आफ्नो ८४ पूजाको सट्टा सबैभन्दा अप्ठ्यारो उकालोमा नौ लाख ५० हजार रुपियाँ खर्चिएर भ¥याङसहितको पदमार्ग निर्माण गरिदिएका छन् । कोषका संयोजक पुनले त्यसरी निर्माण गरिएको पदमार्गलाई ‘चौरासीको उकालो’ भनेर नामकरण गरिदिएपछि पदमार्ग निर्माणमा अन्य व्यक्तिले पनि धमाधम इच्छा देखाउन थालेको बताउनुभयो ।यो पदमार्ग बनाउन स्थानीयले दुई करोड रुपियाँभन्दा बढी खर्च गरिसकेका छन् । सामाजिक सेवाको भावले गाउँलेले स्वतःस्फूर्त रूपमा पदमार्ग निर्माण गर्दै आएका छन् । हाल पोखरा बस्दै आउनुभएका स्थानीय कृष्णबहादुर तिलिजाले बाबु ८४ वर्ष उमेर पुग्नुभएको अवसरमा पूजा गर्नुभन्दा उहाँको सम्मान स्वरूप सात लाख रुपियाँको लागतमा ५८५ वटा भर्याङसहितको पदमार्ग बनाइदिनुभयो । स्थानीय तिलिजाले बाबुको इच्छामा ८४ पूजाको रकम खयरभारानीमा बाटो निर्माणमा खर्च गरिएको बताउँदै भन्नुभयो, “बाबुको इच्छा पूरा गर्न पदमार्ग निर्माण गरिदियौँ । अप्ठ्यारो भीरमा पदमार्ग बनेपछि भक्तजनलाई सहज भएको कुरा सुनाउँदा बुबा निकै खुसी हुनुभयो ।” खयरभारानीको दर्शन गर्न पुग्नुभएका बेनीका विमल रिजालले पितृको उद्धार होस् भनेर बाटो, खानेपानीको धारा र चौतारा निर्माण गरेर आफ्ना मातापितालाई स्मरण गर्ने चलन रोचक लागेको र यो चलन सामाजिक सेवाको उत्कृष्ट नमुना भएको बताउनुभयो । अझै धेरै स्थानमा पदमार्ग बनाउन बाँकी छ । गाउँलेको नमुना काम देखेर गत आर्थिक वर्षमा अन्नपूर्ण गाउँपालिकाले १३ लाख रुपियाँ बराबरको पदमार्ग निर्माण गरिदिएको थियो । पाउद्वारदेखि खोप्रा हुँदै खयरलेकसम्म पुग्न करिब दुई दिनको पैदलयात्रा गर्नुपर्छ । यहाँबाट अन्नपूर्ण र धौलागिरि हिमशृङ्खलामा देखिने सूर्योदय र सूर्यास्तको दृश्य, याक फार्मिङ, हरियाली घाँसै मैदान, भीरपहरा, हिमाली ताल र विभिन्न वन्यजन्तु तथा भेडापालनको अवलोकन गर्न पाइन्छ ।
कोरोनाविरुद्धको खोप लगाएपछि विद्यार्थी
बेनी नगरपालिका– २ बगरफाँटस्थित सरस्वती आधारभूत विद्यालयका विद्यार्थीले खोप लगाएपछि खोपकार्डसहित विद्यार्थी ।
माछाले धानिएको वेगनासको पिप्लेगाउँ
बाउबाजेको पालादेखि माछा मार्ने काम गर्दै आएको ती परिवारको जीविकोपार्जनको मूल आधार माछा बिक्री नै हो । वेगनासको पिप्लेमा पुगेर त्यो समुदायले तालमा माछा मारेर बिक्री गर्न सुरु गरेको पनि ५० वर्ष पुगिसकेको छ ।
पौडेललाई भावी प्रधानमन्त्री घोषणा गर्न माग
आसन्न मङ्सिर ४ गतेका लागि सङ्घ तथा प्रदेश निर्वाचनको मिति घोषणा भएसँगै नेपाली कांंग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल गृहजिल्ला तनहुँमा चुनावी अभियानमा सक्रिय हुनुहुन्छ । चुनावी अभियानका क्रममा गाउँबस्ती तथा घरदैलो भेटघाटमा रहनुभएका वरिष्ठ नेता पौडेललाई भावी प्रधानमन्त्रीका रूपमा घोषणा गर्न स्थानीय नेता तथा कार्यकर्ताले माग गरेका छन् । कांग्रेस पार्टीले मात्र होइन, गठबन्धनले नै वरिष्ठ नेता पौडललाई भावी प्रधानमन्त्रीका रूपमा घोषणा गर्नुपर्ने आवाज उठाइएको छ । बन्दीपुर गाउँपालिका–४, डुम्रेस्थित पार्टी कार्यालयमा आयोजित कार्यक्रममा सहभागी वक्ताले यस्तो आवाज उठाएका हुन् ।
जिल्ला र प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्रका लागि प्रतिनिधि खटाइयो
‘जनताको साथमा कांग्रेस’ अभियानलाई लक्षित गरी नेपाली कांग्रेस गण्डकी प्रदेश कार्यसमितिले प्रदेशभित्रका ११ वटै जिल्ला र प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्रका लागि प्रतिनिधि खटाएको छ ।
नवौं राष्ट्रिय खेलकुदको तयारी तिब्र
गण्डकी प्रदेशमा असोज २८ गतेबाट कात्तिक ३ गतेसम्म आयोजना हुने नवौं राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको तयारीलाई तिब्र पारिएको छ । नवौं मूल आयोजक समितिले बिहिबार पत्रकार सम्मेलन गरी प्रतियोगिताको तयारी र कामको विवरण बारे जानकारी दिएको हो ।
तनहुँमा फेरि चितुवा आतंक
तनहुँको बन्दीपुर गाउँपालिका वडा नम्बर १ र ४ का बासिन्दा चितुवाले घरमै आएर निरन्तर बालबालिकामाथि आक्रमण गर्न थालेपछि त्रसित भएका छन्।
विद्युतको लापरवाहीले बालकले हात गुमाए, क्षतिपूर्ति दिन आनाकानी
गत वैशाख ४ गते परीक्षा सकेर विद्यालयबाट आठ वर्षीय सनम परियार घर फर्कन्छन् । कुश्मा बजारको एक होटलमा सरसफाइको काम गर्ने आमा फूलमाया परियारले त्यस दिन काम सकेर घर फर्कँदा छोरालाई देख्नुहुन्न ।
केसीले बनाए कोरियामा ब्याट्रीबाट चल्ने गाडी
रोजगारीका क्रममा दक्षिण कोरिया पुग्नुभएका म्याग्दीको बेनी नगरपालिका –६ का सुजन केसीले ब्याट्रीबाट गुड्ने गाडी बनाउनुभएको छ । पाँच महिनादेखि निरन्तर गरेको कोसिसपछि उहाँ चार पाङ्ग्रे गाडी बनाउन सफल हुनुभएको हो ।
बुढेसकालमा नागरिकता बाँच्नलाई सहारा
कास्कीको माछापुच्छ्रे गाउँपालिकाका दुई जना वृद्धले नागरिकता पाएका छन्। वडा नम्बर ८ मा बस्ने ६८ वर्षीय दानबहादुर गुरुङ र ७८ वर्षीय डमरबहादुर गुरुङले नागरिकता पाउनुभएको हो। वडाध्यक्ष रामबहादुर गुरुङका अनुसार दुवै जनालाई जिल्ला प्रशासन कार्यालय कास्कीले नागरिकता दिएको हो। “दुई वृद्धाले नागरिकता नपाएको खबर आयो, त्यसपछि वडाबाट पहल गरेका हौँ,” गुरुङले भन्नुभयो। उहाँका अनुसार दुवै जना एकल पुरुष हुनुहुन्छ। अब दुवै ज्येष्ठ नागरिकलाई सामाजिक सुरक्षा भत्तालगायत नेपाल सरकारबाट प्रदान हुने सेवासुविधा लिन बाटो खुलेको छ।
चितुवाको मुखबाट आमाले खोस्नु भयो छोरालाई : बालक गम्भीर घाइते
चितुवाको आक्रमणबाट तनहुँमा बुधबार साँझ एक बालक गंभिर घाइते भएका छन्
गाउँमै स्नातकोत्तर पढ्ने विद्यार्थीका सपना साकार
तनहुँको एक क्याम्पसले स्नातकोत्तर तह सञ्चालनमा ल्याएपछि तीन जिल्लाका पाँच पालिकाका विद्यार्थीलाई अध्ययन गर्न सहज हुनेभएको छ । गाउँमै स्नातकोत्तर पढ्ने सपना पुरा हुने भएपछि अभिभावक र विद्यार्थीमा खुसी छाएको छ । भानु नगपालिका –११ मानेचौकास्थित त्रिभुवन क्याम्पसले पुर्वाञ्चल विश्व विद्यालयबाट शिक्षा शास्त्र सङ्कायमा स्नातकोत्तर तह सञ्चालनको सम्बन्धन प्राप्त गरेपछि गाउँमै पढ्ने सपना पुरा हुनेभएको हो ।
तीजको दर खाएका सयजनाभन्दा बढी बिरामी
गोरखामा तीजको दर खाएका एउटै गाउँका एक सयभन्दा बढी व्यक्ति बिरामी परेका छन् । गोरखा नगरपालिका–७ मान्द्रेढुङ्गाका महिला तथा पुरुष तीजको भोज खाएपछि बिरामी परेका हुन् ।