नेवारी संस्कृति पुस्तान्तरण अभ्यास
छ वसन्त काटेका दुई बालबालिका नागनागिनीको भेषमा नाच्दै थिए। नेवारी पोसाकमा सजिएका १० देखि १२ वर्ष उमेर समूहकाले वाद्यवादन मृदङ्गा र झ्याली बजाउँदै गीत गाइरहेका थिए। नजिकै उभिएका पाका पुस्ताले नाच्न सिकाइरहेका थिए। नेवारी समुदायको करिब तीन सय वर्ष पुरानो नागनागिनी नृत्य पहिलो पुस्ताबाट पुस्तान्तरण हुँदै नयाँ पुस्तामा आइपुगेको यो एउटा नमुना उदाहरण हो। म्याग्दीमा जारी महोत्सवका अवसरमा उनीहरूले बजारमा पुरानो नागनागिनी नृत्य देखाएका हुन्। साना–साना बालबालिका मिलेर देखाइएको नृत्यले सबैलाई आकर्षित त ग-यो नै, यसले नेवारी समुदायको परम्परागत संस्कृति जोगाइराख्ने विश्वास गरिएको छ।
अनुको ल्होछार गीत सार्वजनिक
अनु लामाको ल्होछार गीत ‘डम्फु ह्राब्सी’ सार्वजनिक भएको छ । गीतमा अनु स्वयंको अभिनय छ भने उहाँलाई जेरी सोल्टीले अभिनयमा साथ दिनुभएको छ । अन्य कलाकार सागर घिसिङ, रमिता दोङको पनि गीतमा अभिनय रहेको छ । गीतको शब्द स्वयं अनु लामाले लेख्नुभएको हो भने ल्होछार वरिपरि गीतको परिवेश घुमेको छ ।
नायिका केकी अभिनीत 'जिउने चाहना'
डाक्टर रमिल अधिकारीको जिउने चाहना बोलको गजल सार्वजनिक भएको छ । प्रकाश धितालको निर्देशन रहेको भिडियो गीतकार डाक्टर अधिकारीकै अफिसियल च्यानल रमिल क्रियशनमार्फत सार्वजनिक गरिएको हो ।
राष्ट्रपतिद्वारा नेपाली मौलिक गीत, सङ्गीतको संरक्षण गर्नुपर्नेमा जोड
नेपाली मौलिक गीत, सङ्गीतको क्षेत्रमा विशिष्ट योगदान पुर्याउने स्रष्टाहरूलाई २०७८ सालको नातिकाजी राष्ट्रिय सम्मान तथा पुरस्कार प्रदान गरिएको छ ।
जाँचपास सहज बनाउन बोर्डलाई मन्त्रालयको निर्देशन
सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयले स्वदेशी एवम् विदेशी चलचित्रको अग्रिम बुकिङमा देखिएको समस्यालाई समधान गर्न बक्सअफिस शाखालाई निर्देशन दिएको छ ।
मनकारी नेपथ्य
तीन दशकभन्दा लामो यात्रामा नेपथ्यले गीत सुनाउने काम मात्र गरेन, समयानुकूल सामाजिक अभियान पनि अगाडि बढाउँदै लग्यो । जतिबेला स–साना बालबालिका पढ्ने विद्यालयमा अशान्ति छायो, नेपथ्यले ‘शान्तिका लागि शिक्षा’ नाराको साथ आफूलाई अगाडि बढायो । ‘सुन्दर शान्त नेपाल’ अभियानमा सरिक भएर द्वन्द्वले जन्माएका घाउमा सङ्गीतको मलम दल्ने प्रयत्न ग¥यो । अहिले ‘मानवता प्रवद्र्धन अभियान’मार्फत मानवीय आयामलाई अगाडि बढाइरहेको छ । यसलाई सार्थक तुल्याउन नेपथ्यले मुलुकभर फैलिएको अग्रणी सामाजिक संस्था ‘मानव सेवा आश्रम’सँग हातेमालो गरेको छ । आफ्ना कार्यक्रममार्फत मानव सेवा आश्रमको अभियान प्रवद्र्धन गरी मानवीय आवाजलाई प्राथमिकताका साथ प्रस्तुत गर्ने काम ग¥यो । अभियानअन्तर्गत नेपथ्यले आफ्ना कार्यक्रमको मूल शीर्षक नै ‘म्युजिक फर ह्युम्यानिटी’ अर्थात् मानवताका लागि सङ्गीत भनेर राख्यो ।
‘झिलमिल सितारा’ सार्वजनिक
गायिका दीपा झाको एकल गीतिसङ्ग्रह ‘झिलमिल सितारा’ सार्वजनिक भएको छ। सङ्गीतकार शम्भुजित बास्कोटा, गीतकार एसपी कोइराला, सङ्गीतकार आलोकश्री, म्युजिक नेपालका अध्यक्ष सन्तोष शर्मा र गायिका दीपा झाले संयुक्त रूपमा एल्बम सार्वजनिक गर्नुभयो।
गीतकार अधिकारीको गजल ‘जिउने चाहना’मा केकी
गायक थानेश्वर गौतमको स्वर तथा संगीत रहेको जिउने चाहना बोलको गजलको भिडियो सार्वजनिक भएको छ।
नेपाली चलचित्रको खस्कदो बजार
काठमाडौं, माघ ६ गते। केही महिना अघि नेपाली चलचित्र तुलनात्मक रुपमा सफल भएका थिए। तर अहिले फेरि नेपाली चलचित्रको अवस्था पुरानै ढर्रामा फर्किने क्रममा छ। केही चलचित्रलाई आफ्नो लगानी जोगाई राख्न खासै गाह्रो भएन भने केहीलाई लगानी उठाउन हम्मेहम्मे नै पर्यो। रामबाबु गुरुङ निर्देशित ‘कबड्डी’ सिरिज अर्थात् ‘कबड्डी-४’, ‘द फाइनल म्याच’ दर्शकको मनमा केही हदसम्म बस्न सफल भयो। यसपछि बक्सअफिसमा केही चलचित्रले राम्रो व्यापार गर्न थाले। सन्तोष सेनको ‘प्रेम गीत-३’, दीपेन्द्र लामाको ‘दुई नम्बरी’, दीपेन्द्र के खनालको ‘के घर के डेरा’, ‘चिसो मान्छे’, ज्ञानेन्द्र देउजाको ‘झिंगे दाउ’, सुजित बिडारीको ‘ऐना झ्यालको पुतली’ ले भने आफ्नो लगानी सुरक्षित गरेका छन्। त्यस्तै प्रदीप भट्टराई निर्देशित चलचित्र ‘महापुरुष’ ले पनि बक्स अफिसमा धेरै नै राम्रो ग्रस कलेक्सन गरेको छ। यी केही चलचित्रले गर्दा केही महिना नेपाली चलचित्र धान्न सकिने अवस्थामा थिए। चल्ने चलचित्रका चलचित्र नायक-नायिका नै निर्माताको पहिलो रोजाइमा पर्छन्। चलचित्रमा उनीहरुलाई राखे चलचित्र हिट हुने विश्वास धेरै निर्माता, निर्देशकमा हुन्छ। कतिपय कलाकारको अभिनय राम्रो भए पनि चलचित्रको कथा उत्कृष्ट नहुँदा ठूला लगानीका चलचित्रहरु खासै चल्न सकेनन्। आर्यन सिक्देलको कमब्याक चलचित्र ‘डिसेम्बर फल्स’ माथि धेरैको आशा थियो। तर चलचित्रले खासै दर्शक तान्न सकेन। धेरैले कलाकार आर्यनको अभिनयले गर्दा चलचित्र चल्ने अपेक्षा गरेका थिए। हरर जानरामा बनेको चलचित्र ‘चि मुसी चि’ प्रर्दशन त भयो तर चलचित्र हेर्ने दर्शकका उपस्थिति सिनेमाघरमा हेर्दा विजोग नै देखिन्थ्यो। नाम चलेका कलाकार प्रियंका कार्की, ऋचा शर्मा, बेनिशा हमाल मुख्य भूमिकामा रहेको चलचित्रले दर्शकको मन जित्न सकेन। कतिपय सिनेमाहलमा त चलचित्रलाई दुई दिन मात्र प्रदर्शन गरिएको थियो। भद्दा किसिमको कथा रहेको यस चलचित्रका कलाकारले आफनो चलचित्र चलाउन अनेकन फण्डा अपनाए। तर उनीहरुको फण्डालाई दर्शकले विश्वास गरेनन्। चलचित्र ‘दोख’, ‘पानी फोटो’, राधा’, ‘प्रकाश’, लगायतका चलचित्र भने औसत रुपमा चले र समीक्षकबाट राम्रो प्रशंसा बटुल्न सफल भए। त्यस्तै चलचित्र ‘मिलन’, ‘हिजो आजका कुरा’, ‘लक्का जवान’, ‘पासो’ ‘डेसान’, ‘सोल अफ द कमाण्डो’, ‘मिलन’, लगाएतका चलचित्र भने कहिले आए कहिले गए दर्शकले पत्तै पाएनन्। पुस २९ गते प्रदर्शनमा आएका चलचित्र ‘तिम्रो मेरो साथ’ र ‘गुञ्जन’ को पनि अहिले हालत छ। यी दुबै चलचित्र प्रचार गरे अनुसारको दर्शक पाउन सकेनन्। दुबै चलचित्रको कथा फरक भएपनि दर्शकले भने यसमा खासै रुची देखाएनन्। माघ २० गते प्रदर्शन हुने जितु नेपाल र साम्राज्ञी शाहको ‘ह्यारी कि प्यारी’, फागुन ५ गते प्रदर्शन हुने रामबाबु गुरुङ निर्देशित ‘फूलबारी’, हेमराज बिसी निर्देशित तथा दीपकराज गिरी र दीपाश्री निरौलाको चलचित्र ‘छक्का पञ्जा-४’ या निगम श्रेष्ठ निर्देशित ‘छड्के-२’ ले हल संचालकलाई राहतको श्वास फेर्ने मौका देला ? त्यसका लागि भने कुर्नुपर्ने हुन्छ।
राजेश पायलको ‘ख्याल ठट्टा’
गीतकार सुधा मरहट्टाको शब्दमा रहेको सन्देशमुलक गीत ‘ख्याल ठट्टा’ को म्युजिक भिडियो सार्वजनिक भएको छ।
'जेरी-२'मा आना र अनमोल
अनन्या फिल्मस्को ब्यानरमा निर्माण हुने ‘जेरी २’लाई सरोज न्यौपाने र रामकृष्ण श्रेष्ठले निर्माण गर्ने बताइएको छ ।
‘आयो है ल्होछार’ सार्वजनिक
गायक एवं सङ्गीतकार राजकुमार दोङ तामाङ र गायिका निर्मला घिसिङको आवाजमा ‘आयो है ल्होछार’ बोलको गीतको म्युजिक भिडियो सार्वजनिक भएको छ। गीतमा सङ्गीतकार दोङकै शब्द र सङ्गीत, जोगलाल लामाको सङ्गीत संयोजन, अर्पण थिङको मिक्सिङ र विनोद लामाको छायाङ्कन रहेको छ। अजय स्याङ्तानले निर्देशन र कोरियोग्राफी गर्नुभएको गीत डोल्मो घिसिङ तामाङले निर्माण गर्नुभएको हो।
नेपथ्यको अस्ट्रेलिया यात्रा
लोकरक ब्यान्ड नेपथ्यले अस्ट्रेलियाको साङ्गीतिक यात्रा गर्ने भएको छ। यात्रामा नेपथ्यले आठ सहरमा आफूलाई प्रस्तुत गर्दै छ। नेपथ्य ‘म्युजिक फर ह्युम्यानिटी’ अस्ट्रेलिया टुर २०२३ नाम दिइएको साङ्गीतिक यात्रा डार्बिनस्थित ‘इन्टरटेनमेन्ट सेन्टर’बाट प्रारम्भ हुनेछ। चौथो प्रस्तुतिका लागि अस्ट्रेलियाकै केन्द्रीय राजधानी क्यानबेरामा पुग्नेछ।
रातभर जाग्राम बस्ने मेला
माघेसङ्क्रान्ति मेला हुम्लावासीले कर्णाली र दोजाम कर्णाली नदीको दोभानमा रातभरि जाग्राम बसेर मनाएका छन्। उनीहरूले रातभरि जाग्राम बसे राम्रो फल प्राप्त हुने धार्मिक मान्यतालाई निरन्तरता दिँदै यस वर्ष पनि राति नदीबाट आउने चिसो सिरेटोको परवाह नगरी माघेसङ्क्रान्ति मनाएका हुन्।
फिल्म 'भगवत् गीता'मा विपिन कार्की अनुबन्धित
झरना थापाको आगामी फिल्म ‘भगवत् गीता’को कलाकारमा विपिन कार्की अनुबन्धित हुनुभएको छ ।
बेनीमा नृत्य प्रतियोगिता
जनजाति समुदायको पुख्र्यौली नृत्यको संरक्षण गर्न र नयाँ पुस्तालाई सिकाउने उद्देश्यले बेनीमा पुख्र्यौली नृत्य प्रतियोगिता गरिएको छ। बेनीमा जारी सातौँ म्याग्दी महोत्सवका अवसरमा पुख्र्यौली नृत्य प्रतियोगिता गरिएको हो। नृत्य प्रतियोगितामा अन्नपूर्ण गाउँपालिका–८, काफलडाँडाको पुख्र्यौली समूह विजयी भएका छन्। प्रतियोगितामा विभिन्न चार समूहले सहभागिता जनाएकामा कालफडाँडाको पुख्र्यौली समूह प्रथम हुन सफल भएका हो।
हसनालाई मिस नेवाः वर्ल्डको उपाधि
मिस नेवाः वर्ल्ड ११४३ को उपाधि हसना डङ्गोलले हात पार्नुभएको छ। राजधानीमा भएको अन्तिम प्रतिस्पर्धामा ललितपुरको खोकनाकी डङ्गोलले ताज आफ्नो नाममा पार्न सफल हुनुभएको हो।
जनावरको अधिकारमा आधारित चलचित्र लकडबग्घा
पशुप्रेमीहरूको जीवनमा जनावरको महत्त्व कति हुन्छ भन्ने कुरा चलचित्र ‘लकडबग्घा’ देखिन्छ। एक्सन, थ्रिलर र इमोसनले भरिपूर्ण चलचित्रमा ‘लभ सेक्स और धोखा’मा अभिनय डेब्यु गर्न लागेका कलाकार अंशुमान झा ‘लकडबग्घा’मा पनि देखिएका छन्। मुख्य भूमिकामा रहेका उनले चलचित्रमा अभिनय गर्नका लागि मार्सल आर्टको तालिम लिएका थिए र त्यो कुरा उनले चलचित्रमा देखाएका छन्।
चलचित्रकर्मीको कोषमा गायिका झाको सहयोग
नेपाली चलचित्रकर्मीको निमित्त स्थापित ‘चलचित्रकर्मी कल्याण कोष’मा गायिका दीपानारायण झाले सहयोग गर्नुभएको छ । साङ्गीतिक कार्यक्रमको क्रममा नेपाल आइपुग्नुभएकी झाले आफूसँगै श्रीमान् गायक उदितनारायण झासहितको सहयोग भन्दै कोषमा रु पाँच लाख एक सय ११ सहयोग गर्नुभएको हो ।
राजकुमार र निर्मला घिसिङको 'आयो है ल्होछार'
गायक एवं सङ्गीतकार राजकुमार दोङ तामाङ र गायिका निर्मला घिसिङको आवाजमा ल्होछार गीत 'आयो है ल्होछार' बोलको गीत बजारमा आएको छ ।
युवामाझ लोकप्रिय हनुमान नाच
बेनीका १३ वर्षीय अप्रिम श्रेष्ठले हनुमानको भेषमा सजिएर ‘हनुमान नाच’ नाच्नुभयो । अप्रिमका लागि हनुमान नाच पहिलो अनुभव थियो ।
लोकगायिका नीराको निधनमा सोमबार देशभरका दोहोरी साँझ बन्द हुने
यती एयरलाइन्सको विमान दुर्घटनामा निधन भएकी लोकगायिका नीरा छन्त्यालको शोकमा राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठानले सोमबार देशभरका दोहोरी साँझ बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ ।
टिकटकले जितायो तीसहजार देखि डेढ लाख रुपियाँ
४४ सेकेन्डको टिकटकमा आफ्नो प्रतिभा देखाउने १५ जनाले नौ लाख रुपियाँको पुरस्कार पाएका छन् । नेपालमा केही वर्षयता निर्माण तथा अनलाइन सपिङ गरिरहेको एसवाई बजारले आयोजना गरेको एसवाई बजार जिंगल टिकटक प्रतियोगितामा नेपालका १५ जना टिकटकरले प्रतिव्यक्ति तीसहजारदेखि डेढ लाख रुपियाँसम्म पुरस्कार जितेका छन् ।
‘मुटुभित्र देश छ’ सार्वजनिक
गीतकार तथा कलाकार स्पन्दन विनोदको ‘मुटुभित्र देश छ’को म्युजिक भिडियो सार्वजनिक भएको छ । गीतले स्वदेश तथा विदेशमा रहने हरेक नेपालीको भावना बोलेको छ । कमल अधिकारीको सङ्गीत संयोजन रहेको गीतमा पूजन मिश्रले आवाज दिनुभएको छ ।