सूर्योदयसँगै सुरु हुन्छ रुद्रमणि न्यौपानेको दैनिकी । पातलो गाउँको बीचमा रहेको उहाँको कागतीका बगैँचाले गाउँकै सुन्दरता झल्काएको छ ।
सदरमुकाम क्षेत्रमा सवारीसाधनको चाप अत्यधिक हुन थालेपछि गाईघाट–दिक्तेल सडक फराकिलो बनाउने काम सुरु भएको छ। गाईघाटस्थित पुरानो आँखा अस्पतालदेखि बोक्से, करमगाछी हुँदै बरुवा पुलसम्मको चार किलोमिटर क्षेत्रमा अस्फाल्ट प्रविधिको कालोपत्रेसहित सडक फराकिलो बनाउने काम धमाधम भइरहेको गाईघाट–दिक्तेल सडक योजना कार्यालयका प्रमुख डिभिजन इन्जिनियर गोपालप्रसाद खकुरेलले बताउनुभयो।
झापामा हावाहुरी सहित आएको असिनापानीका कारण एक जनाको ज्यान गएको छ भने एक दर्जनभन्दा बढीलाई घरबार विहीन बनाएको छ ।
नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठक आइतबार (आज) बिहान १० बजे बस्ने भएको छ ।
पश्चिम सुर्खेतको चौकुने गाउँपालिका–८, तल्लो भाम्लेका बाढीपीडित त्रिपालको भरमा छन्। भदौ ३१ गते पहिरोसहित बाढी बस्तीमा पसेपछि विस्थापित भएका १७ परिवार खुला चौरमा त्रिपाल टाँगेर बस्दै आएका छन्। चौकुनेकै वडा नं. ९ का शिवराम थापा पनि तल्लो भाम्लेमै त्रिपाल टाँगेर बस्नुभएको छ। सात महिनासम्म कुनै राहत नपाएको उहाँको गुनासो छ। विस्थापित थापाले राहतका लागि भन्दै विवरण लिनेहरू आए पनि कसैले केही नदिएको गुनासो गर्नुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “एक बोरा चामल, दुई किलो दाल र १० हजार रुपियाँ प्राप्त भएको छ। हाम्रो आवश्यकता बासको हो।”
सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले सबै पालिकाको वेबसाइट पोर्टल बनाएको छ। पालिकाले राख्नुपर्ने र राख्न चाहेको शीर्षक थप्न मिल्ने व्यवस्था वेबसाइटमा गरिएको छ। यद्यपि धेरै पालिकाले कार्यपालिकाका निर्णय वेबसाइटमा सार्वजनिक गरेको पाइन्न। सञ्चारकर्मी प्रकाश मिश्रका अनुसार पालिकाले प्रचार गर्नुपर्ने वा सार्वजनिक गर्नुपर्ने सूचना बोलाएर दिन्छन्। तथापि नगरपालिकाका धेरैजसो निर्णय सार्वजनिक हुँदैनन्। कतिपय निर्णय विवादमा परेपछि मात्रै सार्वजनिक हुने गरेका छन्। जानकी गाउँपालिका–४ का परशुराम महतोले जनप्रतिनिधिका नम्बर राखेजस्तै निर्णयसमेत सार्वजनिक गरिनुपर्ने बताउनुभयो।
मन्त्रिपरिषद्ले लगभग पूर्णता पाएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ नेतृत्वमा रहेको मन्त्रिपरिषद् शुक्रबार विस्तारसँगै पूर्णताको नजिक पुगेको हो । गत पुस १० गते तेस्रो पटक प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त प्रचण्ड नेतृत्वको मन्त्रिपरिषद् यसबीचमा धेरै कार्यमा संलग्न हुनुपर्ने राजनीतिक कार्यसूची आए, मन्त्रिपरिषद्मा फेरबदल आए । फलतः यो पछिल्लो कार्यविभाजन हो तथापि अझै केही प्राविधिक कारणले मन्त्रिपरिषद्ले अन्तिम पूर्णता पाएको छैन । प्रधानमन्त्रीकै शब्दमा ‘मूलभूत
सबल अर्थतन्त्र नागरिक सुशासनको प्रमुख सूचक हो। अर्थतन्त्रको मुख्य आधार कृषि भएको र अति आवश्यक वस्तु खाद्यन्न कृषिबाट प्राप्त हुन्छ। किसानको उत्पादनले मानिसको जीवनचर्या चलिरहेको छ। खाद्य आपूर्ति विश्व शासनको मुख्य छलफलको विषयमा पर्छ। कृषि कर्मलाई संवेदनशील पेसाको रूपमा हेरिएको पाइन्छ। उत्तम खेती, मध्यम व्यापार र तल्लो श्रेणीमा नोकरी भन्ने भनाइ पनि छ।
यही चैत १० गते प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेपालको राष्ट्रिय जनगणनाको प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्नुभयो। यो प्रतिवेदन सर्वसाधारणलाई समेत उपलब्ध हुने गरी लोकार्पण त भयो तर यसले आममानिसका निमित्तभन्दा सरकारका निम्ति नै बढी महìव राख्छ । हिन्दुहरूका लागि गीता जति महìवको हुन्छ, मुलुकको कार्यकारी नेतृत्व लिने प्रधानमन्त्रीका लागि त यो प्रतिवेदन
खाँडादेवी गाउँपालिका –१ राकाथुमको बेलपोखरी डाँडा (ठुटे पिपलबोट) मा बा १६ च ३८२५ नम्बरको बलेरो जिप दुर्घटना हुँदा एक जनाको घटनास्थलमै मृत्यु भएको छ भने सात जना घाइते भएका छन् ।
सेयर बजार र कर्जाको ब्याजदरको सम्बन्ध सधैँ उल्टो हुने गरेको छ। ब्याजदर कम हुँदा सेयर कर्जा सस्तो हुने भएकोले कर्जा लिएरै पनि बजारमा लगानी गर्ने मात्र होइन निक्षेपमा ब्याजदर कम हुनुले सेयर बजारमा लगानी गर्नेको सङ्ख्या बढ्ने हुन्छ। ब्याजदर न्यूनबिन्दुमा हुँदा बजारमा सेयरको माग उच्च हुने र त्यसले समग्रमा सेयरको मूल्यमा सुधार ल्याउन मद्दत पुग्ने गरेको पाइन्छ। विगत लामो समयदेखि सेयर बजार चर्को ब्याजदरका कारण बढ्न सकेको छैन। बजारमा ट्रेडिङ गर्नेहरू
कृषिमा देखिएका चुनौतीका बीचमा वेदुराम भुसाल कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयलाई सम्हाल्नुभएको छ । रासायनिक मल, बिउ, सिँचाइ, बजार, उत्पादनलगायतका चुनौती कृषिमा देखिएका छन् । नवनियुक्त कृषिमन्त्री भुसालले अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड कृषि हो तर यसमा थुप्रै चुनौती देखिएको बताउनुभयो । देशको अर्थतन्त्र सुधार गर्नका लागि कृषिलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने बताउँदै उहाँले किसानले समयमा रासायनिक मल, बिउ तथा सिँचाइ समयमा नपाउनु दुःखद हो र त्यसलाई सबैले मिलेर अन्त्य गर्नुपर्ने बताउनुभयो । कृषिमा अर्को समस्या भनेको बाँझो जमिन पनि हो ।
पर्यटन प्रवद्र्धन गर्दै अर्थतन्त्रको सबलीकरण गर्नका लागि ‘अन्नपूर्ण म्याराथन’ आयोजना हुने भएको छ । सेन्चुरी पर्यटन व्यवस्थापन समितिले अन्नपूर्ण पदयात्रा क्षेत्रलाई समेटेर अन्नपूर्ण म्याराथन आयोजना गर्न लागेको हो । समितिका अध्यक्ष ललित गुरुङले म्याराथनले पर्यटनमा नयाँ आयाम थप्ने विश्वास लिएको बताउनुभयो । समितिका अनुसार आगामी वर्ष जेठ २० गते तेस्रो संस्करणको अन्नपूर्ण म्याराथनको आयोजना हुन लागेको हो ।
झापाका किसानले उन्नत जातको भनेर लगाएको मकै नउम्रेपछि समस्या सिर्जना भएको छ भने लगानी खेर गएको छ । स्थानीय तहले अनुदानमा वितरण गरेको मकै र किसानले बजारबाट किनेर लगेको मकैको बिउ नउम्रेपछि किसानको लगानी खेर जाने अवस्था आएको हो । जिल्लाको मेचीनगर नगरपालिकाले ५० प्रतिशत अनुदानमा किसानलाई उपलब्ध गराएको मकै नउम्रेपछि किसानले यस विषयमा आपत्ति जनाएका छन् । मेचीनगर–१०, धुलाबारीस्थित खड्का कृषि भण्डारले बिउ उपलब्ध गराएको थियो । नगरपालिकाले अनुदानमा उपलब्ध गराएको मकै किसानले यहीँबाट लगेका थिए । रामपुर कम्पोजिट जातको मकैको बिउ किसानलाई अनुदानमा उपलब्ध गराउन गरिएको आह्वानअनुसार खड्का कृषि भण्डारको फर्मलाई नगरपालिकाले प्रक्रिया पु-याएर छनोट गरेको थियो । प्रतिकिलो १०४ रुपियाँ ८० पैसाको ५० प्रतिशत तिरेर किसानले मकै रोपेका थिए
कुनै समय शिरफुले भाकाले गाउँघर गुञ्जयमान हुन्थे । मेलापात, गोठ, ओडार र चौतारीमा भेला भएर शिरफुले मायाको भाकामा गीत गाउने र नाच्ने प्रचलन थियो तर आजकल नयाँ संस्कृतिको विकासले पुराना प्रचलित भाकाका गीत लोप हुँदै जान थालेका छन् ।