गोरखापत्र अनलाइन
दीन–दुःखीको भरोसा बनेको अस्पताल
नेपाली जनतालाई अस्पताल हेर्ने मौका राणा प्रधानमन्त्री वीरशमशेरले दिए। वीरशमशेरले वि.सं. १९४७ साउन १३ वीर अस्पताल स्थापना गरेका थिए। अस्पतालले आउँदो साता आफ्नो १३२औँ जन्मोत्सव मनाउँदैछ। केही शय्याबाट सुरु भएको अस्पतालमा अहिले ३५० भन्दा बढी शय्या रहेका छन्। यो हेर्दा अस्पतालले ठूलो फड्को मारेको पाइन्छ। राणाहरूका लागि सिंहदरबार वैद्यखाना पनि वीर अस्पतालभन्दा जेठो होला। अस्पतालको परिभाषा र इतिहासमा रोगीको सेवामा समर्पित भएका हिसाबले वीर अस्पताल नै जेठो ठहरिन्छ। किनकि अस्पताल गरिब नेपाली जनताका लागि प्राण रक्षकका रूपमा खडा भएको थियो। जबकी आजको परिस्थितिमा अस्पताल सङ्ख्याको वृद्धि भएयता पनि उपचार पद्धति महँगो भएकाले गर्दा गरिब सर्वहारा र दुःखले पीडित नेपाली वीर अस्पतालमै आउने गर्छन्। अस्पतालले स्तरीय
राजनीतिमा सम्मान र सम्मानको राजनीति
बहुदलीय व्यवस्था पुनस्र्थापनापछि २०५० तिर सर्वोच्च नेता गणेशमान सिंह र प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाको सम्बन्ध धेरै नै बिग्रँदै गएका समाचार आइरहेका थिए। पत्रपत्रिका हेर्दा उहाँहरूबीचको गम्भीर कटुता स्पष्ट हुन्थ्यो, यस्तो कि उहाँहरूबीच सामान्य बोलचाल पनि हुँदैन। सम्भवतः २०५० को चियापान गणेशमानकै आयोजनामा उहाँकै निवास चाक्सीबारीमा भएको थियो। कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री कोइराला आउनुहुन्छ कि हुन्न भनेर निकै चाख लागेको थियो। आँगनतिरको साइटबाट जेरी, निमकिन ल्याई बिस्तारै खाँदै अगाडि मूल गेटतिर नेत्री मङ्गलादेवी र सर्वोच्च नेता सिंह पाहुनाको स्वागतार्थ रहनुभएको स्थानमा कुरेर बस्यौँ, गिरिजाबाबु आउने हो कि होइन।
कम्युनिस्ट आन्दोलन रक्षात्मक
पुष्पलाल नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको संस्थापक महासचिव हुनुहुन्छ। उहाँकै नेतृत्व र पहलकदमीमा गोविन्द निरञ्जन वैद्य, रामविलास जोसी, नरबहादुर कर्माचार्य र मोतीदेवी श्रेष्ठ पाँच जनाको उपस्थितिमा २००६ साल वैशाख १० गते भारतको कोलकाता सहरमा नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना भएको थियो। त्यति बेला नेपालमा जहानियाँ राणाशासनको चरम दमन थियो। राजनीतिक पार्टीमाथि कडा प्रतिबन्ध लगाइएको थियो। नेपालमै बसेर राजनीतिक दल खोल्न नपाइने भएको २००३ सालमा नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेस पार्टी पनि भारतमै गठन गरिएको थियो र २००५ सालमै राष्ट्रिय नेपाली कांग्रेस पारलाई समेत मिलाएर विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाको नेतृत्वमा नेपाली कांग्रेस पार्टीको स्थापना पनि भारतमै गरिएको थियो।
भालुले हैरान पार्यो हिमाली भेगका किसानलाई
सोलुखुम्बुका लेकाली भेगका बारीमा भालुले मकै खाएर हैरान पारेपछि बारीभरी स–साना छाप्रा र त्यसमा टिन झुण्ड्याएर वर्षभरी खाने खेती जोगाउनु कृषकहरूको बाध्यता बनेको छ। मकैको घोगा लाग्न थाले लगत्तै सोलुखुम्बुका हिमाली गाउँहरूमा भालुले मकै स्वाहा पार्न थालेपछि कृषकहरूले रातभर बारीमा टिन बजाएर जागै बस्नु परेको हो।
जुरे पहिरोपीडितले आठ वर्षपछि रकम पाउँदै
२०७१ साउन १७ गते राति भीषण पहिरोमा परेर जनधन गुमाएका पीडित परिवारले जनस्तरबाट सङ्कलित रकम पाउने भएका छन् । पीडितलाई रकम वितरण गर्न मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गरेसँगै जुरे पहिरोपीडित हर्षित भएका छन्।
गाडी एसेम्बलिङमा आकर्षण
सरकारले चालू आर्थिक वर्षको बजेटमा दिएको छुट तथा विशेष व्यवस्थाका कारण स्वदेशमा नै ‘एसेम्बलिङ’ उद्योग स्थापना हुन थालेका छन् । त्यस्ता उद्योग सञ्चालन गर्न भन्सार तथा अन्तःशुल्कमा छुट दिइएपछि ठूला व्यावसायिक घरानाको ध्यान सवारीसाधन एसेम्बलिङ उद्योगमा बढेको छ ।
भुक्तानी रोकिएकोप्रति सदनबाट सरकारको ध्यानाकर्षण
सुदूरपश्चिम प्रदेश कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालयको ‘सर्भर डाउन’ भइ भुक्तानी रोकिएको विषयमा प्रदेश सदनमा कुरा उठेको छ । आर्थिक मसान्तमा ठूलो रकम भुक्तानी रोकिनु प्रदेशको लागि गम्भीर विषय रहेको भन्दै सभामुखमार्फत प्रदेश सरकारको ध्यानाकर्षण गराइएको छ ।
साकेला नृत्य गर्दै
किरात राई यायोक्खा केन्द्रीय कार्यसमितिद्वारा शुक्रबार प्रदेश सभा सचिवालय विराटनगर अघिल्तिर प्रदेश नं १ को नामको अगाडि वा पछाडि ‘किरात’ हुनेपर्ने माग राख्दै आयोजित कार्यक्रममा आफ्नो भेषभूषामा सजिएर साकेला नृत्य गर्दै किरात युवती । तस्बिर : मनोज दाहाल/रासस
कुटपिट गरी श्रीमतीको हत्या
ताप्लेजुङको फुङ्लिङ नगरपालिकामा श्रीमानले आफ्नै श्रीमतीको कुटपिट गरी हत्या गरेका छन् ।
तीन दिनसम्म सुत्केरी हुनसकेपछि निःशुल्क हवाइ उद्धार
शिवराज ढुंगाना अछाम, साउन ६ गते । सुत्केरी व्यथा लागेको तीन दिनसम्म बच्चा पाउन नसकेकी तुर्माखाँद गाउँपालिका–२ भुलुकी एक महिलाको निःशुल्क हवाइ उद्धार गरिएको छ । अछामकै विकट मानिएको भुलु निवासी २० वर्षीया कृष्णा विकको शुक्रबार नेपाली सेनाको हेलिकप्टरबाट हवाइ उद्धार गरेर सुर्खेत प्रादेशिक अस्पताल पुुराएको छ । “उहाँलाई (कृष्णा) अस्तिदेखि सुत्केरी बिराम लागेको रहेछ, स्वास्थ्य केन्द्रमा शुक्रबार बिहान आउनुभयो ।” भुलु स्वास्थ्य केन्द्रमा अहेब राजेन्द्र विष्टले भन्नुभयो । “हामीले दिउँसोसम्म प्रयास गर्दा पनि बच्चा नजन्मिएको तर रगत गइरहेको भएर पठाएका हौं ” अहेब विष्टले थप्नुभयो । राष्ट्रपति हवाइ उद्धार कार्यक्रम अन्तर्गत कृष्णालाई सुत्केरी सेवा लिनका लागि निःशुल्क हवाइ उद्धार गरिएको हो । पेटभित्रको बच्चासँगै रहेको पानी फोका फुटिसकेको अवस्था रहेको स्वास्थ्यकर्मीको भनाइ छ । सुत्केरी हुन नसकेको खबर पाए लगत्तै समन्वय गरेर निःशुल्क हवाइ उद्धार गरेर ज्यान खतरामुक्त गराएको तुर्माखाँद गाउँपालिका अध्यक्ष डम्बर बीसीले जानकारी दिनुभयो । कृष्णाले प्रादेशिक अस्पताल सुर्खेतमा प्रविधिको प्रयोग गरेर बच्चालाई जन्म दिनु भएको छ ।
प्रतिनिधिसभा बैठकबाट नागरिकता विधेयक बहुमतले पारित
नेपाल नागरिकता (पहिलो संशोधन) विधेयक २०७९ संशोधनसहित बहुमतले पारित भएको छ।
नागरिकता विधेयक सहमतिमा पारित हुने गृहमन्त्रीको विश्वास
काठमाडौं, साउन ६ गते। गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणले नागरिकता विधेयक पारित गर्न सिंगो सदनमा सहमति हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ। शुक्रबार प्रतिनिधि सभाको बैठकमा नेपाल नागरिकता (पहिलो संशोधन) विधेयक २०७९ माथि संशोधन कर्ताले राखेका प्रश्नको जवाफ दिँदै उहाँले यस्तो बताउनुभएको हो। उहाँले संविधानमा राखेको प्रावधानलाई समेटेर नै नागरिकता विधेयक अघि बढाउन लागेको बताउनुभयो। गृहमन्त्री खाणले अहिले ल्याएको विधेयकको मुल आधारशीला नै नेपाली आमा र बुवा भएकाले नै नागरिकता पाउने गरेर नागरिकता (पहिलो संशोधन) विधेयक ल्याएको बताउनुभयो। उहाँले ऐन, विधेयक बनाउँदा सरकार र सदनलाई पनि संविधानको प्रावधानका बारेमा उभिएर जानुपर्ने उल्लेख गर्दै आगामी दिनमा पनि संशोधन गर्ने गरेर अघि बढ्नुपर्ने बताउनुभयो। गृहमन्त्री खाणले नागरिकता विधेयक सबैलाई आवश्यक रहेको उल्लेख गर्दै वैवाहिक अंगीकृतको लागि सबैले सहमति गरेर नागरिकताबिहीन नेपालीलाई नागरिकको अधिकार दिनुपर्ने बताउनुभयो। उहाँले नागरिकताका बारेमा समस्या समाधान गर्न सरकार छलफलका लागि तयार रहेको उल्लेख गर्नुभयो। गृहमन्त्री खाणले वैवाहिक अंगीकृतको ७ वर्षको प्रावधानका कारण नै नागरिक संशोधित विधेयक अघि बढ्न नसकेको भन्दै सबैले यसलाई संशोधन गर्ने प्रस्ताव फिर्ता गर्न आग्रह गर्नुभयो। नेपाल नागरिकता (पहिलो संशोधन) विधेयक २०७९ माथि ४५ जनाले ९४ बुँदामा संशोधित प्रस्ताव पेस गरेका थिए।
गैरआवासीय नेपाली संघ र सामाजिक सुरक्षा कोषबीच समझदारी
गैरआवासीय नेपाली संघ र सामाजिक सुरक्षा कोषबीच वैदेशिक रोजगारमा रहेका श्रमिकलाई सामाजिक सुरक्षा कोषको दायरामा ल्याउने सम्बन्धमा समझदारी भएको छ ।
कोभिड नियन्त्रण गर्न जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गर्न गण्डकी प्रदेशको आग्रह
पोखरा, साउन ६ गते। कोभिड-१९ को संक्रमणदर बढेपछि रोकथाम र नियन्त्रणका लागि गण्डकी प्रदेश सरकार तयारीमा जुटेको छ। यसका लागि प्रदेशस्तरीय कोभिड–१९ नियन्त्रण निर्देशक समितिको बैठक बिहीबार बसेको छ। प्रमुख सचिव रविलाल पन्थले बैठकले सबै सरकारी, गैरसरकारी कार्यालय तथा मानिसको भीडभाड हुने स्थान, विश्वविद्यालय, विद्यालय र शिक्षण संस्था, धार्मिक स्थल र नियमित भीडभाड हुने प्रकृतिका व्यावसायिक तथा मनोरञ्जनस्थलका साथै गोष्ठी, सेमिनार, बैठक जस्ता मानिसको जमघट हुने कार्यक्रममा अनिवार्य मास्क लगाउने, सेनिटाइजरको व्यवस्था गर्ने जस्ता जनस्वास्थ्यका मापदण्डको अनिवार्य पालना गर्ने व्यवस्था मिलाउन सम्बन्धित सबैलाई अनुरोध गर्ने निर्णय गरेको जानकारी दिनुभयो। उहाँले कोभिड संक्रमणको पछिल्लो अवस्था र सो को तयारी तथा प्रतिकार्यका अतिरिक्त संक्रमण रोकथाम र जोखिम नियन्त्रणका लागि गण्डकी प्रदेशका अस्पताल र स्वास्थ्य संस्थाहरूमा आवश्यक औषिध औजार/उपकरण एवं जनशक्तिको व्यवस्थापन गरी तयारी अवस्थामा राख्ने व्यवस्था मिलाउन सम्बन्धित निकायलाई निर्देशन दिने निर्णय भएको बताउनुभयो। मानिसको जमघट र भीडभाड हुने स्थानमा कोभिड-१९ नमूना परीक्षण अभियान सञ्चालन गरी समुदायस्तरमा फैलन नदिन सचेत गराउने र नियमित परीक्षणको दायरालाई बढाउने व्यवस्था मिलाउने निर्णय भएको छ। खोप कार्यक्रम प्रभावकारी बनाइनेउहाँले कोभिड विरुद्धको खोप कार्यक्रमलाई थप प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गर्न खोप नलगाएका, पूर्ण मात्राको खोप नलगाएका तथा अतिरिक्त बुस्टर मात्रा लगाउने समय भएका व्यक्तिलाई खोप लगाउन अनुरोध गरिने बताउनुभयो। कोभिड १९ सम्बन्धी कुनै पनि जिज्ञासा भएमा संघीय सरकारले व्यवस्था गरेको १११५ नम्बर वा फोनमार्फत् चिकित्सकीय सेवा आवश्यक परेमा निशुल्क हटलाइन नम्बर ११३३ मा सम्पर्क गर्न र गण्डकी प्रदेश स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय, प्रदेश स्वास्थ्य आपतकालीन कार्यसञ्चालन केन्द्रको निःशुल्क हटलाइन नम्बर १०९२ मा सम्पर्क गर्न अनुरोध गर्ने निर्णय भएको स्वास्थ्य सचिव डा. श्रीराम तिवारीले जानकारी दिए। आवश्यक प्रबन्ध मिलाउन मुख्यमन्त्रीको निर्देशनमुख्यमन्त्री कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेलले तीन तहका सरकारको समन्वयकै कारण विगतमा कोरोना महामारी नियन्त्रण र रोकथामका लागि गण्डकी प्रदेशमा प्रभावकारी काम भएको उल्लेख गर्नुहुँदै अब पनि त्यसै अनुसार अगाडि बढ्न निर्देशन दिएका छन्। कोरोना संक्रमणका कारण आइसोलेनसमा रहनुभएका मुख्यमन्त्री पोखरेलले जुम मिटिङमा भन्नुभयो, “महामारी कसरी बढ्दै जाने हो, त्यसको आंकलन गर्न सकिँदैन, विगतको अनुभवलाई अहिले प्रयोग गर्नुपर्छ”, उहाँले अस्पतालमा आवश्यक सामग्रीदेखि जनशक्ति व्यवस्थापनका लागि उपयुक्त कदम चाल्न उनले स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई निर्देशन दिनुभयो। खोपको प्रबन्धका अतिरिक्त पीसीआर परीक्षण, अस्पतालहरुमा आवश्यक प्रबन्ध लगायतका विषयमा कति पनि कमजोरी नदेखिने गरी काम गर्न उहाँले आग्रह गर्नुभयो। कोरोनाको प्रभाव घट्दै गएको र खोपको मात्रा पूरा गरेकाले ढुक्क भएर मास्क र सेनिटाइजर प्रयोग कम गर्न थालेकोतर्फ ध्यानाकर्षण गराउँनुहुँदै उहाँले यसतर्फ पनि सचेत रहन सर्वसाधारणमा अनुरोध गर्नुभयो। बिहीबार गण्डकी प्रदेशमा ६४ जनाको पीसीआर परीक्षण गरिएकामा २४ जनामा संक्रमण देखिएको छ। प्रदेशभर एक सय ३१ जना संक्रमित रहेकामा तीन जनामात्र अस्पतालमा भर्ना भए। अहिले कास्की, स्याङ्जा, तनहुँ, नवलपरासीमा मात्र सक्रिय संक्रमित छन्। बैठकमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री मधुमाया अधिकारी गुरुङले जिल्लास्तरमा रहेका अस्पतालहरुमा जनशक्ति र अन्य प्रबन्धका लागि समन्वय भइरहेको जानकारी गराउनुभयो। उहाँको अनुसार कोभिड कोषबाट तलब खानेगरी नियुक्त गरिएका कर्मचारीको करार अवधि सकिएकाले अब फेरि ओएन्डएम गरेर नियुक्त गर्न लागिएको पनि छ। उक्त अवसरमा वन तथा वातावरण मन्त्री दीपक थापा, आन्तरिक मामिला मन्त्री डोबाटे विश्वकर्मा, प्रमुख सचिव रविलाल पन्थले समसामयिक विषयमा भनाइ राख्नुभयो। मुख्यमन्त्री तथा मन्त्री परिषद्को कार्यालय गण्डकीका सचिव डा। विनोदविन्दु शर्मा, प्रदेश आपूर्ति केन्द्रका निर्देशक डा। रोशन न्यौपानेले कोभिड नियन्त्रणमा विगतमा गरेका अभ्यास र अब चाल्नुपर्ने उपायका प्रस्तुत गर्नुभयो।स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका सचिव डा. श्रीराम तिवारीले जनशक्तिवाहेक अरु सबै हिसावमा मन्त्रालय तयारी अवस्थामा रहेको बताउनुभयो। उक्त अवसरमा कास्कीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी जयनारायण आचार्य, संक्रामक तथा सरुवा रोग अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. विकास गौचन, नेपाल प्रहरीका डीआइजी, सशस्त्र प्रहरीका प्रदेश प्रमुख, नेपाली सेनाको तीन नम्बर वाहिनीका बाहिनीपतिलगायतले आवश्यक तयारीका बारेमा जानकारी गराए।
गैरआवासीय नेपालीलाई नागरिकता दिनुपर्छ : डा. भट्टराई
पूर्व प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईले गैरआवासीय नेपालीलाई पूर्ण अधिकारसहितको नागरिकता दिने पक्षमा आफू रहेको बताउनु भएको छ।
