गोरखापत्र अनलाइन
नाम्चेभन्दा माथि पर्यटक एक्लै हिँड्न नपाउने
खुम्बुको नाम्चेभन्दा माथिको क्षेत्रमा पर्यटक एक्लै हिँडडुल गर्न नपाउने भएका छन् । गाइड तथा साथीबिना भ्रमणमा आएका स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटक बेपत्ता हुने क्रम बढेकाले एक्लै हिँडडुल गर्न कडाइ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सोलुखुम्बुले जनाएको छ । उच्च हिमाली क्षेत्रमा पुगेपछि लेक लाग्ने, बिरामी हुने र विभिन्न विपत्ति आइलाग्ने भएकाले नाम्चेको प्रहरी चौकीभन्दा माथिको क्षेत्र भ्रमणका लागि साथी अनिवार्य गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सोलुखुम्बुका प्रहरी नायब उपरीक्षक सुनीलजङ्ग शाहले जानकारी दिनुभयो । उक्त निर्णय पूर्ण रूपमा कार्यान्वयन गराउन आफूले मन्त्रालयमा पनि परिपत्र गरिसकेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी अनिल खनालले बताउनुभयो ।
पठन संस्कृतिको नयाँ आयाम
यो कवितामा कवि गोविन्दराज विनोदीले भनेझैँ नारायणगढमा रहेको ‘सम्पूर्ण किताब’ अहिले चितवन र यस वरपरका क्षेत्रका लागि साहित्य र ज्ञान विज्ञानका पुस्तकको बिक्री केन्द्र मात्रै होइन प्रकाशनसँगै प्रवद्र्धनमा समेत जुटेको छ। साहित्य लेखनमा लागेका हुन् वा प्रकाशकहरू जो कोही चितवन आउँदा यो पसल नछिरे आफूलाई अपूरो सम्झन्छन्। कवि विनोदीले भनेझैँ साहित्यकारहरूको आस्था र मन्दिर बनेको सम्पूर्ण पसलका सञ्चालक लेखराम सापकोटा उमेरले चार दशक पुग्नुभयो । उहाँमा भएको सरलता र मिजासिलोपनका कारण उहाँ अरूको अगाडि प्रिय हुनुहुन्छ।
भारत लैजादै गरेको १५६ केजी गाँजा सहित ट्रक र चालक नियन्त्रणमा
तरकारी बोकेको ट्रकमा लुकाएर भारततर्फ लैजादै गरेको १५६ केजी गाँजा प्रहरीले विराटनगर–१५ को दुई नम्बर ढाटदेखि पक्राउ गरेको छ ।
पूर्वजन्म र पुनर्जन्मको शास्त्रीय मान्यता
वैदिक धर्म, संस्कार, संस्कृति र शास्त्रमा पूर्वजन्म र पुनर्जन्मलाई विशेष महìव दिइएको छ। पुनर्जन्मसँग सम्बन्धित अनेक कथा र पात्र वेद– पुराणमा लिपिबद्ध गरिएका छन्। वेदमा मानवको शरीर मात्र अन्त्य हुने हो आत्मा अमर हुन्छ भन्ने मान्यता स्थापित गरिएका छन् र आत्मासँग कुरा गर्ने विधि (मन्त्र) लिपिबद्ध गरिएको छ। गाउँघरमा अहिले पनि अकालमा मृत्यु भएका, आत्महत्या गरेकाहरूसँग विशेष तान्त्रिक विधिद्वारा मृतकको आत्मा अरूको शरीरमा प्रवेश गराएर कुराकानी गरिन्छन्। आधुनिक विज्ञानले पनि आत्मासँग कुरा गर्ने प्रविधिका विकास गरेको र यो सफल पनि भएको समाचार दशकअघि नै सार्वजनिक भएको थियो।
विकल्पमा विद्युतीय सवारी
विश्वव्यापी रूपमा जलवायु परिवर्तनबाट देखिएको चुनौती र पृथ्वीमा सञ्चित पेट्रोलियम पदार्थको घट्दो परिणामको विकल्पस्वरूप वैकल्पिक स्रोतको खोजी र प्रयोग बढिरहेको छ। यसैको फलस्वरूप विश्व बजारमा विद्युतीय सवारीको आविष्कार र प्रयोग दिन प्रतिदिन बढ्दो क्रममा रहेको पाइन्छ। मुख्यतया पेट्रोलियम पदार्थद्वारा सिर्जित वायु प्रदूषण नियन्त्रणको विकल्पका रूपमा विद्युतीय सवारीसाधनको माग अत्यधिक बढेको हो।
शक्तिहीनमाथि शक्तिशालीको शासन
शरीर राजनीतिबारे आजकल यत्रतत्र सुनिन्छ। आखिर के हो शरीर राजनीति ? लैङ्गिक अध्ययनको एउटा मुख्य विचार शरीर हो। शरीरसम्बन्धी विकसित सैद्धान्तिक विचारलाई आधार बनाई कमजोर शरीरमाथि शक्तिशालीले गर्ने राजनीतिक व्यवहारको अध्ययन शरीर राजनीतिमा गरिन्छ। शरीरको शोषण, दमन, दलन, हिंसा र अधीनस्थताका कारण शरीर राजनीतिको जन्म भएको पाइन्छ। स्कुल कलेजमा पढ्ने विद्यार्थीले पनि बडी पोलिटिक्स भन्दै एकअर्कालाई छेडखान गर्दै गरेको भेटिन्छ । के हाम्रो शरीर राजनीतिको प्रयोगभूमि हो ? शरीर राजनीति भनेको के हो ? कस्ता कस्ता शरीर शरीर राजनीतिको विषय क्षेत्र हुन् ? शरीर राजनीतिको चपेटामा को पर्छ ? शरीर राजनीतिको बहुआयामिक पक्ष कस्तो छ ? कसले शरीर राजनीति गर्छ ?
गाँजा नष्ट अभियान
कर्णाली प्रदेशका विभिन्न क्षेत्रमा प्राकृतिक रूपमा रहेका गाँजाका बोट फँडानी सुरु गरिएको छ। नागरिक समाज, स्थानीय प्रहरीको सहभागितामा अभियानकै रूपमा गाँजा फँडानी थालिएको हो। हुम्ला समाचारदाताका अनुसार जिल्ला प्रहरी कार्यालयले सदरमुकाम सिमकोट क्षेत्रको गाँजाका बोटहरू नष्ट गरेको छ। समुदाय प्रहरी साझेदारी कार्यक्रमअन्तर्गत प्रहरीले गाँजाका बोटहरू फँडानी गरेको हो। प्रहरी नायब उपरीक्षक कृष्णराज ओझाले हुम्लामा गाँजा प्रशस्त उत्पादन हुने र त्यसलाई प्रहरीले अभियानकै रूपमा नष्ट गर्न लागेको जानकारी दिनुभयो। उहाँले प्रहरीले दुई दिनमै १९ हजारभन्दा बढी गाँजाका बोट नष्ट गरेको जानकारी दिनुभयो। सदरमुकाममा सिमकोट विमानस्थल, कालासिल्सा, मानसरोवर माध्यमिक विद्यालय, शिव मन्दिरलगायतका क्षेत्रमा नियमित रूपमा प्रहरीले गाँजा नष्ट गरिरहेको बताइएको छ। यस कार्यका लागि ३० जना प्रहरी खटिएको जनाइएको छ।
एकहत्तर प्रतिशत मुद्दा फैसला
जिल्ला अदालत डोल्पामा ७१ प्रतिशत मुद्दा फस्र्योट भएका छन्। जिम्मेवारी सरेर आएका र आर्थिक वर्ष ०७८/७९ मा दर्ता भएका गरी ७१ प्रतिशत मुद्दा फस्र्योट भएका हुन्। जिल्ला अदालत डोल्पाका न्यायाधीश केशवराज चपाईका अनुसार अघिल्लो आर्थिक वर्षमा जिल्ला अदालत डोल्पामा जम्मा ६३ वटा मुद्दा दर्ता भएकामा ४५ मुद्दा मात्र फस्र्योट भएका थिए। अघिल्लो आर्थिक वर्षबाट जिम्मेवारी सरेर आएका ३५ थान मुद्दासहित ४५ थान मुद्दा फस्र्योट भएको जिल्ला अदालत डोल्पामा अब भने १८ थान मुद्दा मात्र फैसला हुन बाँकी रहेको जनाइएको छ।
जगदीशपुर ताल ‘चरा स्याङ्चुरी’
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले कानुन निर्माण गरी नयाँ संरचना थपेपछि वन्यजन्तु संरक्षणमा नेपालमा नयाँ शैली प्रवेश भएको छ। लुम्बिनी प्रदेश वन नियमावली २०७९ को नियम ४९ अन्तर्गत बर्ड स्याङ्चुरी (अभयारण्य/संरक्षित क्षेत्र)को व्यवस्था गरिएको छ। वन्यजन्तु संरक्षणका लागि नेपालमा राष्ट्रिय निकुञ्ज र आरक्ष क्षेत्र घोषणा गरी कार्यान्वयन भइरहेको छ। राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण ऐन, २०२९ ले सरकारले राजपत्र प्रकाशन गरी राष्ट्रिय निकुञ्ज, आरक्ष वा संरक्षण क्षेत्र घोषणा गर्न सक्ने प्रावधान छ।
बागलुङ कारागारमा पुस्तकालय
जिल्ला कारागार बागलुङमा पुस्तकालय स्थापना गरिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बागलुङ समाज र नेपाल लाइब्रेरी फाउन्डेसनको सहयोगमा ‘कारागारमा पुस्तकालय’ स्थापना गरिएको हो । सो पुस्तकालयको गण्डकी प्रदेश पर्यटन, उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री मणिभद्र शर्माले उद्घाटन गर्नुभएको हो । उहाँले कैदीबन्दीको ज्ञान, सीपको विकास र मानसिकता स्वस्थ तथा परिवर्तनका लागि पुस्तकालय उपयोगी हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । राज्यले कैदीबन्दीलाई दिनुपर्ने सुविधा सामाजिक सङ्घसंस्थाले उपलब्ध गराएकोमा खुसी व्यक्त गर्दै उहाँले क्षणिक आवेग, क्रोध वा परिस्थितिजन्य घटनाले जेलजीवन बिताएका नागरिकको मनोवृत्तिमा सुधार जरुरी रहेको बताउनुभयो ।
अस्पतालमा बिरामीको चाप, बालबालिकामा ज्वरो र श्वास–प्रश्वासको समस्या
विराटनगरका अस्पतालमा ज्वरो, रुघाखोकी र श्वास फेर्न असजिलो हुने बिरामी बालबालिकाको चाप बढेको छ । अस्पतालमा दैनिकजसो यस्तो लक्षण भएका बिरामी बालबालिका भर्ना भए पनि यसको कारण भने खुलेको छैन । कोसी अस्पतालका बालरोग विशेषज्ञ डा. रामनारायण चौधरीका अनुसार दैनिक २५ जनाको सङ्ख्यामा बिरामी बालबालिका भर्ना हुने गरेका छन् । परीक्षण गर्न आउनेको सङ्ख्या त्योभन्दा तेब्बर छ । अभिभावकले लिएर आएका यस्ता बालबालिकामा समान प्रकृतिको लक्षण देखिएको छ ।
‘एसपीपीबारे अमेरिकालाई पत्राचार भइसक्यो’
परराष्ट्रमन्त्री डा. नारायण खड्काले अमेरिकी स्टेट पार्टनरसिप प्रोग्राम (एसपीपी)मा सहभागी नहुनेसम्बन्धी मन्त्रिपरिषद्को निर्णयको जानकारी कूटनीतिक रूपमा पत्राचार भइसकेको बताउनुभएको छ। प्रतिनिधि सभामा विशेष समय लिएर मन्त्री डा. खड्काले साउन ९ गते नै पत्राचार भइसकेको जानकारी दिनुभयो। प्रतिनिधि सभामा पटक–पटक पत्राचार नभएकोबारे सरकारको ध्यानाकर्षण गराइएपछि सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटाले पत्राचारको जानकारी दिन साउन ५ गते रुलिङ गर्नुभएको थियो।
शुक्लाफाँटामा बाघको संख्या दोब्बर बढ्यो
सुदूरपश्चिम प्रदेशको शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमा बाघको सङ्ख्या दोब्बरले बढेको छ। सन् २०२२ को गणनाअनुसार यो निकुञ्जमा बाघको सङ्ख्या ३६ पुगेको हो। यसअघि, सन २०१८ मा गणना गर्दा शुक्लाफाँटामा बाघको सङ्ख्या १६ रहेको थियो
धरानको खानेपानी समस्या समाधान गर्ने शहरी विकासमन्त्रीको प्रतिवद्धता
शहरी विकासमन्त्री मेटमणी चौधरीले धरान उपमहानगरपालिकाको भ्रमणको क्रममा धरानको मुख्य समस्या खानेपानीको समाधान गर्ने प्रतिवद्धता जनाउनुभएको हो ।
मंसिर ४ गते संघ र प्रदेशको निर्वाचन हुने पक्का : प्रवक्ता महत
नेपाली काँग्रेसका प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतले आगामी मंसिर ४ गते संघ र प्रदेशको निर्वाचन हुने बताउनुभएको छ । शुक्रवार नेपाल प्रेस युनियन नवनिर्वाचित केन्द्रीय कार्यसमितिको पदभार ग्रहण एवम् प्रमाणपत्र वितरण कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभयो ।
