आमा बा (कविता)
आमा बा परिवारका जननका, सत् प्रेमका मूल हुन् यो संसार टिकाउने नमनका, आदर्शका माथ हुन् बा आमा घरमा भए मनुजका, पीडा दशा हट्दछन् उम्दा ती उपदेश ज्ञान र कला, सौभाग्यता मिल्दछन् ।
तिम्रो याद आउँछ (कविता)
जब रात पर्छ, तिम्रो झल्को आउँछ निदाउँ निदाउँ भन्दा तिम्रो याद आउँछ । तिम्रो तस्बिर मुटुमा राखेकोले होला तिम्रो माया छातीमा टाँसेकोले होला
नयाँ पुस्ताले बुझ्नैपर्ने सम्बन्ध
धेरै समयपछि पहिलोदेखि अन्तिम पृष्ठसम्म पूरै पढेको सायद ‘जीवन्त सम्बन्ध’ मेरो पहिलो पुस्तक हो । पुस्तक पढ्ने रुचि हुँदाहुँदै पनि व्यस्त दैनिकीका कारण सम्भव भएको थिएन । २४० पृष्ठको यस पुस्तक पढ्न भने एक साता लाग्यो । यस पुस्तकले आकर्षित गर्नुको मुख्य कारण यसमा व्यक्त गरिएका विचार वा घटना मेरै आफ्नै जस्ता र मेरै वरिपरि घटेका घटनाको वृत्तान्त जस्ता छन् । त्यसैले म वित्तीय क्षेत्रको व्यक्तिले साहित्यिक कृतिका बारेमा लेख्दै छु ।
मानसरोवरको रोमाञ्चक यात्रा
२०८० सालको जनैपूर्णिमाका लागि ठमेलस्थित टच कैलाश टुर एन्ड ट्राभल्समार्फत कैलाश मानसरोवरको यात्रामा जाने अवसर मिल्यो । तीन वटा बसमा ७० जना यात्रुको टोली र गाइडलगायतका सहयोगीसाथ भदौ ९ गते हाम्रो यात्रा सुरु भयो । टोखा छहरेको बाटो, पासाङल्हामु राजमार्गको धुन्चे हुँदै रसुवागढीमा पुगेर होटलमा बसियो । धुन्चेदेखि रसुवागढीसम्मको बाटो ज्यादै नराम्ररी बिग्रिएको रहेछ । ज्यान माया मारेर हिँड्नुपर्ने रहेछ । धन्न हाम्रा चालकले हामीलाई सुरक्षित गन्तव्यमा पु¥याउन सफल भए । चीनसँगको व्यापारको मुख्य नाका रसुवागढी जोड्ने सडकको दुरवस्था देख्दा मन खिन्न भयो ।
लजालु रेडपान्डा
दुर्लभ जनावर रेडपान्डाको मुख्य आहारा मालिङ्गो हो । लेकाली क्षेत्रमा जब मालिङ्गोमा टुसा पलाउन थाल्छ, तब रेडपान्डाका पोथीहरूले बच्चा जन्माउने र हुर्काउने समय सुरु हुन्छ । रेडपान्डाले शान्त ठाउँ मन पराउँछ । मानव तथा अन्य जनावरले गरेको अशान्त क्रियाकलाप यसले मन पराउँदैन । त्यसैले ताप्लेजुङको केही सामुदायिक वनहरूले सार्वजनिक सूचना जारी गरेरै रेडपान्डा पाइने क्षेत्रका जङ्गलमा प्रवेश गर्न रोक लगाएको छ । साउनदेखि असोजसम्म जङ्गलमा पस्न र घाँस दाउरासमेत ल्याउन नपाइने गरी रोक लगाइन्छ । होहल्ला भएमा रेडपान्डाको माउले बच्चा छोडेर हिँड्ने खतरा हुन्छ । अनि स्याहार नपुगेर बच्चाको मृत्यु पनि हुन सक्छ । जेठ अन्तिमदेखि साउनभर रेडपान्डाले बच्चा जन्माउँछ । त्यसपछिका दुई महिना नियमित हेरचाह गरेर
गोत्र विज्ञानको मार्गमा आधुनिक विज्ञान
ऋषि महर्षिहरूले ज्ञानको प्रयोगशालामा पत्ता लगाएको आविष्कार हो– गोत्र । अतः यसको विज्ञान सामान्य विज्ञानभन्दा पर छ । यसको स्वरूप पवित्र छ, आध्यात्मिक छ र तेजवान् छ । ‘गोत्रमिन्द्राणि मे रक्षेत् !’ अर्थात् ‘इन्द्राणी’ देवीले मेरो गोत्रको रक्षा गरून् । दुर्गाकवचमा देवताहरूले गोत्र रक्षाका लागि देवीसँग गरिएको यो याचनाले पनि गोत्रको तेज र पवित्रतालाई स्पष्ट पार्छ । अनि गोत्र असुरक्षित हुन सक्ने तथ्यलाई पनि माथिकै श्लोकांशले खुलस्त पार्छ ।
सर्वकालिक गायक
भारतमा केएल सहगल, तलत महमुद, मोहम्मद रफी, मन्नाडे, मुकेश, शमशाद बेगम, नुरजहाँ, सुरैया, लता मङ्गेशकर, आशा भोसले आदि एक से एक प्रसिद्ध र धुरन्धर गायक र गायिका छन् । यस लहरमा गायक किशोरकुमार पनि एक हुन् । हिन्दी चलाचित्र जगत्मा सन् १९६५ देखि १९७५ सम्मको अवधिलाई गीत÷सङ्गीतको स्वर्णकाल (गोल्डेन युग) भनिन्छ । यस अवधिमा विभिन्न गीतकार, सङ्गीतकार, गायक तथा गायिकाले कालजयी, अत्यन्त कर्णप्रिय र मन्त्रमुग्ध पार्ने गीत/सङ्गीत सिर्जना गरेका छन्
नेपाली सभ्यता विश्वकै पहिलो
पृथ्वीमा प्राणीको उत्पत्ति भएको विभिन्न विद्वान्को बेग्ला बेग्लै मत छ । कसैले अमिवादेखि मानिससम्मको विकासमा करोडौँ वर्ष लागेको बताएका छन् । अमिवा एक कोषीय जन्तु हो भने मानिस हड्डीसहितको बहुकोषीय जीव हो । पौराणिक शास्त्र अनुसार र आधुनिक सिद्धान्त अनुसार पनि जीव विकासको विषयमा करिब करिब मेल खान्छ । वेदको व्याख्या अनुसार पहिलो जीवको अवतार माछा हो, दोस्रो कछुवा, तेस्रो वराह, चौथो नृसिंह (आधा बाघ आधा मानिस), पाँचौँ वामन, छैटाैँ परशुराम, सातौँ राम,
रूपवती रुप्से झरना
कति हैरानीपछि बल्ल हामी रुप्से झरना समक्ष उपस्थित थियौँ । झरनासँग साक्षात्कार हुँदा भिज्नुको के दुःख ? हिलोमा जाक्किनुको के चिन्ता ? पानीमै चोबलिनुको के सास्ती ? थिएन केही पर्वाह । भएन कुनै कष्ट । ढुङ्गामा बजारिँदा पनि दुखेन । पानीमा भिजिँदा पनि चिसो लागेन । मनको इच्छा पूरा भएपछि के हैरानी, के सास्ती ! मन रमाएपछि अनुहारमा खुसीका मुस्कान स्वतः प्रकट हुँदोरहेछ । गाडीमा थचारिएर थिल्थिलो भएको पीडा केही नहुँदो रहेछ । अनेकौँ खाल्डाखुल्डी, कोप्चेरो र भिरको जोखिम नाघेर आइपुग्नुको उपलब्धि यही त थियो । आँखै सामुन्ने सौन्दर्यको सुन्दर तस्बिर ‘रुप्से झरना’ झरिरहेको झरझर । झरनाको दृश्यले हाम्रा भोका आँखालाई ग्वाम्म अँगालो मार्न आउने । पानीका कञ्चन जलकणले गालामा जताततै म्वाइँ खान थाल्ने । सुक्खा अनुहारलाई सिञ्चन गर्दै त्यो मायालु स्पर्श–सुखले बेग्लै आनन्द दिने ।
बानी (कविता)
सजिलो त हार्न सजिलो हुन्छ मलाई सजिलो कुरा केही पनि मन पर्दैन ! मैले सधैँ सधैँ उड्दै गरेको चरा मन पराएको छु बग्ने सहज बाटो सकिए पनि हरेस नखाएर
